Volgens voorlopige raming is
aardappeloogst EG met
2 miljoen ton toegenomen
Gewasbeschermings
middelen en -
verpakkingen
Afgelopen seizoen bereikte
aardappeleksport bijna rekord-hoogte
Wereldrekord aardappelschillen gebroken bij
Aardappelmanifestatie Het vorige wereIdrekord stond
Buitenland
Areaal
Toegenomen export
Als gevolg van de grote voorraden aardappelen van de oude oogst la
gen de prijzen van de nieuwe aardappelen aan het begin van de zomer
op een laag peil. Door de overvloedige regenval in West-Europa be
reikten vervolgens de middenvroege aardappelen hoge opbrengsten,
waardoor het prijspeil in augustus uiterst laag te noemen was. Dit gold
voor zowel de tafelaardappelen als voor de aardappelen, bestemd voor
industriële verwerking. Volgens een voorlopige raming zou de totale
aardappeloogst in de EG 2 miljoen ton hoger zijn dan in 1986.
Als gevolg van de gunstige groei-
omstandigheden èn de areaaluitbrei
ding werd reeds vroeg in de zomer
rekening gehouden met een hoge op
brengst van de aardappeloogst van
1987. De noteringen op de termijn-
markt zijn dan ook gedurende de zo
mermaanden geleidelijk gedaald met
een korte opleving aan het begin van
de maand juli. In de eerste helft van
september lag de notering voor Bint
je 50 mm opw. levering april op een
niveau van ongeveer 20,per 100
kg, hetgeen als uiterst laag beschouwd
mag worden.
In de eerste helft van september be
stond het aanbod van aardappelen op
de EEG-markt voornamelijk nog uit
middenvroege soorten. Het aanbod
van deze soorten is groot. De Duitse
telersprijzen lagen in de eerste week
van september op een niveau van on
geveer 9,50 per 100 kg. Dit was min
der dan de helft van de prijs van een
jaar geledén. De groothandelsprijs te
Arras gaf een notering te zien van
10,tot ƒ11,per 100 kg. In Bel
gië lagen de telersprijzen in de eerste
week van september op een nog lager
niveau dan in Frankrijk en West-
Duitsland. Afhankelijk van soort en
kwaliteit werden telersprijzen tussen
6,50 en 8,gemaakt. In het Ver
enigd Koninkrijk lag de gemiddelde
telersprijs in de eerste week van sep
tember op ongeveer 24,per 100
kg. Daarmee ligt de Engelse prijs ver
boven de prijzen op het vasteland van
Europa.
Het areaal konsumptie- en pootaar-
dappelen is volgens de voorlopige
C.B.S.-cijfers 2.000 ha groter dan in
1986. Deze stijging wordt vooral ver
oorzaakt door een forse uitbreiding
van het areaal op de zandgrond, na
een aanzienlijke daling in het voor
gaande jaar. Op de kleigrond bedroeg
de stijging 400 ha, ofwel 0,4%. Op de
zandgrond nam het areaal met 1.600
ha toe, oftewel 9,9%.
Het voorlopig goedgekeurde areaal
pootaardappelen bedraagt 700 ha
meer dan het definitief goedgekeur
de areaal van 1986. Rekeninghoudend
met dit voorlopig goedgekeurd poot-
aardappelareaal komt het areaal
konsumptie-aardappelen uit op
75.100 ha. Dit zou een stijging van het
areaal konsumptie-aardappelen bete
kenen met 1.300 ha oftewel 1,8% ten
opzichte van 1986.
Volgens de voorlopige cijfers zou het
totale EEG-areaal in 1987 toegeno
men zijn met 16.000 ha, oftewel
1,1%. Deze stijging wordt veroor
zaakt door de zeer forse uitbreiding
van het areaal in Spanje. Deze are
aaltoename heeft vrijwel geheel betrek
king op de middenvroege en late
aardappelen. In West-Duitsland is het
areaal in vergelijking met 1986 niet
veranderd. Dit betekent een stabilisa
tie van het areaal na een jarenlang du
rende areaaldaling. Ook in België,
Ierland, Denemarken en Griekenland
is sprake van een stabiel blijvend are
aal. In Frankrijk en Denemarken na
men de oppervlakten aardappelen iets
af in vergelijking met het voorgaan
de jaar, terwijl het areaal in Portugal
wat toenam.
In Italië vertoont het aardappelare
aal al sinds enkele jaren een regelma
tige daling. Deze daling heeft
betrekking op de middenvroege en la
De spuitsporen zijn dit jaar erg diep geworden. Komt in de rijen rond de
spuitsporen Phytophthora-aantasting voor, dan kan men deze knollen het best
apart rooien en opslaan, daar er anders in de hele partij bewaarproblemen
kunnen ontstaan.
te rassen. In het Verenigd Koninkrijk
is 2.000 ha aardappelen meer uitge-
poot dan in 1986. Dit betekent dat het
Engelse areaal aanmerkelijk boven
het streefareaal uitkomt. Het streven
van de PBM was namelijk gericht op
een daling met 1.500 ha.
In de eerste zeven maanden van 1987
werd 906.000 ton aardappelen ver
werkt tegen 771.000 ton in dezelfde
periode van 1986. Dit betekent een
verschil van 135.000 ton. Van deze
toename was 119.000 ton toe te schrij
ven aan de groep voorgebakken pro-
dukten. Ook bij de andere
produktgroepen, met name de
snacks, lag de verwerking op een ho
ger niveau dan een jaar tevoren.
In het eerste halfjaar van 1987 werd
ruim 20.000 ton aardappelkonsump-
tieprodukten meer uitgevoerd dan in
de tweede helft van 1986. Van deze
exportstijging was 16.500 ton toe te
schrijven aan de voorgebakken pro-
dukten. Ook in de export van snacks
en de produktgroep overige produk-
ten viel een toename te konstateren.
De uitvoer van gedroogde produkten
bleef op nagenoeg hetzelfde niveau.
De uitvoertoename in het eerste half
jaar van 1987 in vergelijking met het
laatste halfjaar van 1986 is geheel het
gevolg van een toegenomen export
binnen de EEG. Met name de uitvoer
naar Frankrijk en Italië nam opval
lend sterk toe. Deze stijging had voor
beide landen betrekking op voorge
bakken produkten. Ook de vergrote
uitvoer naar West-Duitsland, Spanje
en Griekenland werd veroorzaakt
door een grotere afname van voorge
bakken produkten.
Het eksportcijfer van konsumptie-
en industrieaardappelen oogst 1986
bedroeg 1.388.000 ton. Dit was het
op één na hoogste eksportcijfer dat
ooit bereikt werd. Het hoogste
eksportcijfer werd in het seizoen
1981/82 bereikt met 1.408.000 ton.
In vergelijking met het eksportsei-
zoen 1985/86 werd 272.000 ton
aardappelen meer uitgevoerd. Het
verschil werd voornamelijk veroor
zaakt door een veel grotere afzet
binnen de EEG.
De grotere uitvoer binnen de EEG
kwam voor een zeer belangrijk deel
tot stand door de uitzonderlijk grote
eksport naar de nieuwe EEG-landen
Spanje en Portugal. In totaal werd
door deze beide landen 250.000 ton
aardappelen afgenomen, hetgeen
18% van de totale uitvoer betekent.
Ondanks de grote eksport naar
Spanje en Portugal kunnen de beide
landen evenwel (nog) niet als vaste
afzetgebieden beschouwd worden.
De voornaamste oorzaak van de
grote vraag naar aardappelen in het
afgelopen seizoen was namelijk ge
legen in het feit dat de aardappel
oogst van 1986 in beide landen laag
uitviel als gevolg van de uitzonder
lijk droge zomer in dat jaar.
De uitvoer naar het Verenigd Konink
rijk was 64.000 ton groter dan in
het voorgaande seizoen. Met name
in het voorjaar en de zomer van 1987
lag de eksport naar dit land op een
hoog peil als gevolg van de grote
vraag van de Engelse verwerkende
industrie. Ook naar België, Italië en
Frankrijk werd meer geëksporteerd
dan van oogst 1985. Met name de
uitvoer naar Italië vertoont van jaar
tot jaar aanzienlijke verschillen.
De hiervoor beschreven ontwikke
lingen werden voor een deel teniet
gedaan door de sterk geslonken uit
voer naar West-Duitsland. Deze
eksportdaling had voor een belang
rijk deel betrekking op aardappelen
bestemd voor de Westduitse verwer
kende industrie en daarnaast ook op
konsumptieaardappelen. In West-
Duitsland is de teelt van aardappelen
die geschikt zijn voor industriële ver
werking de laatste jaren aanzienlijk
toegenomen.
De eksport buiten de EEG gaf een
lichte toename te zien na de scherpe
daling in het voorgaande seizoen.
Deze stijging werd vrijwel geheel
veroorzaakt door de uitvoer van
ruim 31.000 ton aardappelen naar
Brazilië, die reeds vroeg in het sei
zoen plaatsvond. Ook in de Europe
se, niet EEG-landen, met name
Oostenrijk en Skandinavië vond wat
meer afzet plaats dan van oogst
1985. De eksport naar Azië, met na
me naar Singapore en Maleisië, nam
in het seizoen 1986/87 evenwel sterk
af. De geslonken vraag uit deze lan
den wordt toegeschreven aan de
kernramp in Tsjernobyl.
De reden dat we een regeling voor lege verpakkingen moeten aangaan
met de overheid is de tot stand koming van de wet chemisch afval. Er
mag volgens deze wet geen chemisch afval meer gedumpt worden in
het milieu, welke kleine hoeveelheden dan ook. Als bedrijfsleven
moeten we erkennen dat er in die lege verpakkingen, in die lege fust,
vaak nog hele kleine hoeveelheden restanten van de chemische midde
len voorkomen, waardoor lege fust gerekend moest worden tot che
misch afval.
met 266,4 kg op naam van een
Australisch team. De prestatie van
Boots betekent dus een aanzienlij
ke verbetering, die zeker zal wor
den opgenomen in het Guiness
Book of Records.
Tijdens de Nationale Aardappel
manifestatie bestond grote belang
stelling vpor de door het NIVAA
(Nederlands Voorlichtingsinsti
tuut voor Aardappelen) georgani
seerde schilwedstrijden. Teams
van 5 personen probeerden in drie
kwartier zoveel mogelijk aard
appelen van de schil te ontdoen.
Meteen tijdens de eerste beursdag
verbeterde het team van de aard-
appelkoöperatie Agrico het eigen
Europees rekord met ruim 100 kg.
Men schilde nu 303,36 kg. Dat
bleek echter niet genoeg voor de
wereldtitel, die op naam van Boots
kwam.
Het team van Boots wist de meeste kg. aardappelen te schillen binnen de
gestelde tijdslimiet.
Tijdens de in Emmeloord gehou
den Nationale Aardappelmani
festatie is het wereldrekord
aardappelschillen gebroken. Een
schilteam van Boots-frites uit Pur-
merend schilde donderdag 17 sep
tember maar liefst 310,84 kg
aardappelen in 45 minuten tijd.
Vorig jaar werd door het Ministerie
waartoe o.a. Milieu zaken behoren
een zgn. Statie-geld-regqjing voor
gesteld. De hoofdgedachte was om
de lege fust dezelfde lijn terug te la
ten gaan dan waarlangs deze geko
men is. Op zich een goede
uitgangsstelling. Bij nadere bestude
ring bleek deze "simpele benade
ring" toch te simpel. Als er één of
enkele industrieën zouden zijn of en
kele handelaren! Maar er zijn vele in
dustrieën, toelatingshouders en vele
handelaren in binnen- en buitenland.
Voor één werkzame stof soms vele
merken en vele soorten verpak
kingen.
Buiten deze bonte mengeling van
mensen en middelen bovendien een
groot aantal verpakkingen die niet
goed leeg waren en niet goed leeg te
krijgen zijn o.a. door bijzondere
vormen.
Als hoofdkonklusie is na vele diskus-
sies als belangrijk essentieel punt
naar voren gekomen dat de fust in
ieder geval eerst schoongemaakt
moet worden. Schoonspuiten met
water in de buurt van de vulopening
van de sproeimachine zodat de che
mische stof daar terecht komt waar
ze voor gemaakt is, op het gewas.
Maar als de fust schoon is, dan is het
geen chemisch afval meer, maar nor
maal afval, wat dan ook normaal
met huis- of bedrijfsvuillijnen kan
worden afgevoerd. Het valt te ver
wachten dat binnenkort het Land
bouwschap met een verordening
komt die een schoonmaakplicht in
houdt van lege fust. Ondertussen
wordt in diverse kringen ook druk
gewerkt om die schoonmaakplicht te
begeleiden en de praktijk daarvoor
aanwijzingen te geven.
Verdere afspraken
In ieder geval een goed voorbeeld dat
in goede harmonie tussen overheid
en bedrijfsleven tot praktische oplos
singen gekomen kan worden. Onder
tussen zijn er tussen industrie,
handel en landbouw verdere afspra
ken gemaakt: gebruik van zoveel mo
gelijk oplosbare verpakkingen;
gemakkelijker schoon te maken en;
zoveel mogelijk goed brandbare fust.
Het hangt uiteraard van de chemi
sche samenstelling van de middelen
af hoever aan één en ander tegemoet
gekomen kan worden. Voorts is tus
sen bedrijfsleven en overheid de af
spraak gemaakt, dat door de
industrie de overtollige onaangebro
ken verpakkingen worden terugge
nomen zonder betaling. Dat
tenslotte bewerkstelligd zal worden
dat aangebroken verpakkingen de
weg van het K.C.A. (Klein Chemisch
Afval) van de Gemeenten en Provin
ciën zijn weg zal kunnen vinden.
Een samenspel tussen overheid en
bedrijfsleven blijft van eminent be
lang om zaken zoals het voorgaande
in een harmonie-model op te lossen.
Volksgezondheid moet een hoge
prioriteit blijven behouden ten bate
van ons allemaal. Landbouw en Mi
lieuzaken zullen in voortduring met
elkaar allerlei belangen moeten blij
ven afwegen.
Het opruimen van verpakkingen en
restanten mag daar een voorbeeld
van zijn.
A. Vermeer
Vrijdag 2 oktober 1987
11