Hoofdbestuur ZLM voelt
-onder voorwaarden-
wel voor extensivering bij granen
Realistisch beeld van
agrarisch Nederland
Andriessen moet ruimte laten
voor export zuivelprodukten
CLC-vertegenwoordiger
laakt verdere bezuinigingen
op landinrichtingsbudget
Documentatiereeks Van Eigen Bodem
Wisselende prijzen
tuinbouw en fruitteelt
Zoet water
Het hoofdbestuur van de ZLM heeft in zijn maandelijkse vergade
ring, 28 september jl. te Etten-Leur, een eerste bespreking gewijd aan
het uit produktie nemen van een gedeelte van het graanareaal, dit in
het kader van de EG-extensiveringsregeling voor granen. Aan dit
plan, dat met ingang van het oogstjaar 1988 (voor wintertarwe geldt
het zaaijaar) van kracht wordt, kan door de boeren op vrijwillige ba
sis worden deelgenomen. In afwachting van een nader door het minis
terie van Landbouw uit te werken plan heeft het Landbouwschap met
de notitie "het braakleggen van grond" alvast discussiestof aange
dragen.
De hoofdafdeling Akkerbouw van
het Landbouwschap en de BOAV
hebben zich in beginsel positief uit
gelaten over de inhoud van deze no
ta. Ook het hoofdbestuur van de
ZLM kon zich er globaal wel in vin
den. In de nota "Het braakleggen
van grond" wordt o.m. gesteld dat
deelname aan een braakregeling
door de boer pas aantrekkelijk
wordt wanneer met braken een inko
men een inkomen kan worden verkre
gen dat vergelijkbaar is met het inko
men uit granen. Om vanuit de
graansaldi - die hiervoor zijn aange
reikt door het PAGV - tot een rede
lijke braakvergoeding te komen
dient rekening te worden gehouden
met de kosten van noodzakelijke
teelthandelingen in het braakjaar
(teelt groenbemester, onkruidvrij
houden enz.), de besparingen op de
variabele machinekosten, het op-
brengstverhogend effect van het
braakjaar, (bodemstructuur) en (in
dien van toepassing) besparing loon-
werkkosten. Aangezien granen een
verschillend saldo geven moet ten
minste worden uitgegaan van het
saldo van zomergerst. Overigens
moet bij een voor alle gebieden gelij
ke vergoeding worden gevreesd dat
de deelname vanuit gebieden met re
latief lage saldi veel groter zal zijn
dan vanuit gebieden met relatief ho
ge saldi. In plaats van een systeem
met vaste vergoedingen - al dan niet
regionaal gedifferentieerd - zou
daardoor beter kunnen worden ge
kozen voor een inschrijfsysteem. De
boer die belangstelling heeft voor
braken schrijft hierbij dan in voor
een bedrag waarvoor hij met de
overheid een braakcontract wil af
sluiten. De overheid bepaald dan be
ginnend bij degenen die het laagst
heeft ingeschreven wie de deelne
mers worden. Dit gaat vanonderaf
net zo lang door tot het beschikbaar
gestelde bedrag op is. Het hoofd
bestuur voelt wel voor dit zgn. in
schrijfsysteem. In de discussie werd
verder duidelijk dat het braakliggen
de perceel voor de minimum periode
"De beste tijd is voorbij", zegt
Jan Sweep in deel één van de
NOS-documentaire "Van Eigen
Bodem" over zijn sector, de vee
houderij. Hij, zijn vrouw Jo en
zonen Gilbert en Anko zijn de
hoofdrolspelers van de volgende
week dinsdag uit te zenden afle
vering "De Mensen".
Jan en Jo Sweep boeren in het
Brabantse Etten-Leur. Ze mel
ken er in maatschap met zoon
Gilbert 50 melkkoeien en mesten
er 25 varkens. Het gezin heeft te
maken met zaken als ruilverkave
ling, bedrijfsopvolging, emigra
tie van zoon Anko en al de beper
kingen van het boeren in deze
tijd. Reden voor de documentai
remakers om hen model te stellen
in de eerste aflevering van "Van
Eigen Bodem".
Jah Sweep
De NOS-televisie zendt dit najaar
vijf delen uit in documentaire
vorm over de Nederlandse land
en tuinbouw in de jaren tachtig.
Deze delen hebben als titel mee
gekregen: De mensen (6 okto
ber), de techniek (13 oktober), de
omgeving (20 oktober), de han
del (27 oktober) en de toekomst
(3 november). Om de pers alvast
kennis te laten maken met de
reeks werd deze week deel één in
een zogenaamde view vertoond
Negen uur film
De familie Sweep heeft in 1986
het hele jaar door regelmatig de
NOS-filmers op het erf gehad.
Van de totaal negen uur op het
celluloid vastgelegde materiaal
worden er slechts 50 minuten uit
gezonden. Toch hebben de docu-
mentarie makers kans gezien
om in die vijftig minuten een rea
listisch beeld te schetsen van wat
door moet gaan voor een door
snee boerengezin. Er zitten in
dringende beelden tussen, zoals
de moeizame bevalling van een
kalf, die tenslotte door de veearts
met de keizersnee moet worden
gehaald; het emotionele weerzien
met zoon Anko in Canada, die
daar dan 5Zi maand woont en
werkt. Maar ook zijn de werk
zaamheden van alledag te zien in
de vier seizoenen: het melken,
grondbewerken, zaaien en
oogsten, inkuilen etc.. Wat bui
ten beschouwing is gebleven zijn
de vele nevenactiviteiten van Jan
en Jo Sweep als voorzitter van de
plaatselijke Rabobank, de rol van
de boerin op het bedrijf (Jo
Sweep wilde om persoonlijke re
denen niet teveel in beeld.
Voor agrarische mensen zal deze
eerste aflevering er één zijn van
veel herkennen; de niet-
agrarische bevolking maakt ken
nis met een onverbloemd neerge
zette bedrijfstak. Er zullen veel
hiaten in de kennis opgevuld
kunnen worden.
F. Gortworst
van 5 jaar verplicht deel uit moet
maken van de rotatie. Men kon zich
ook vinden in de bepaling dat iedere
deelnemer met tenminste 20% van
zijn graanareaal aan de braakrege
ling mee moet doen. Uitgangspunt
zou daarbij kunnen zijn het teelt jaar
voor afgaande aan het jaar waarin
men besluit mee te doen. De mini
mumoppervlakte van een braak te
leggen perceel zou bij 1 ha. kunnen
liggen. De braakregeling die voor
het perceel moet gelden van 1 sep
tember tot 31 augustus mag de keuze
van het volggewas niet beïnvloeden.
Vanuit het hoofdbestuur werd bena
drukt dat wanneer een volggewas
eerdere inzaai vereist dit mogelijk
moet zijn. Voorzitter Van der Maas
besloot de discussie door op te mer
ken dat het uit politiek oogpunt van
belang is dat ons land mee doet met
deze vrijwillige regeling. "Ze moet
dan ook zo haalbaar mogelijk zijn
zodat er voldoende deelname voor
zal zijn. "Een probleem kan de con
trole nog worden maar wellicht is
een "sociale controle" al afdoende.
Het hoofdbestuur kiest ten aanzien
van het suikersysteem 1988 voor een
voortschrijdende referentie, gekop
peld aan het zgn. schijvensysteem
om het "opjaag" effect van de rege
ling te beperken. Ook de hoofdafde
ling Akkerbouw van het Landbouw
schap en de akkerbouwcommissie
van het KNLC hebben zich hiervoor
reeds uitgesproken. Hoewel aan dit
systeem zeker enige nadelen kleven
is het onder de huidige omstandighe
den wel het meest voor de hand lig
gend, zo werd gesteld. Wel dient er
de nodige aandacht gegeven te wor
den aan eventuele knelgevallen.
Volgens de voorzitter van de tuin-
bouwcommissie, de heer C. Hame
link, heeft het somtijds iets betere
weer van de laatste week er toe ge
leid dat van sommige vollegronds-
en kasgroente de aanvoer wat toe
nam waardoor men op een lager
prijsniveau terecht kwam. Het aan
bod van appels ligt iets lager dan vo
rig jaar. Er is meer vraag hetgeen re
sulteert in een hogere prijs, peren
daarentegen worden massaal aan
gevoerd.
De zeer grote oogst met op sommige
bedrijven te kleine maat wordt afge
zet tegen een lagere prijs. De prijzen
van snijbloemen liggen op een ge
middelde prijs. De bloembollen-
markt begeeft zich op dit moment
op een zeer laag peil, aldus de heer
Hamelink die op de hoofdbestuurs
vergadering 28 september jl. een
kort overzicht van de situatie in de
tuinbouwpraktijk bracht.
Mestbank Noord-Brabant en
Zeeland
Overleg tussen de Gewestelijke Ra
den voor Noord-Brabant en Zeeland
heeft geresulteerd in het besluit over
te gaan tot de oprichting van een
Stichting Regionale Mestbank
Noord-Brabant - Zeeland. Ook over
de zetelverdeling tussen beide pro
vincies is overeenstemming bereikt.
Er zijn negen bestuurszetels te verde
len. Het voorzitterschap zal door
een Brabander worden bekleed.
Naast deze bestuurder krijgen vier
Zeeuwen en vier Brabanders zitting
in het bestuur. Tot definitieve opich-
ting zal in de a.s. november/decem
ber vergadering van de beide Raden
worden overgegaan. Een van de be
langrijkste taken van de opgerichte-
mestbank is de stimulering van de
afzet van mest tussen en in de beide
provincies. Daarbij kunnen de ak
kerbouwers overigens niet worden
verplicht overtollige mest van elders
te accepteren. De mestbank begint
haar activiteiten officieel op 1 janua
ri 1988.
Hoewel de veehouderijpraktijk niet zoveel moeite heeft met de super
heffing moet toch worden opgemerkt dat de uitspraak van de Euro
pese commissaris Andriessen waar deze zegt dat de superheffing tot
in lengte van jaren zal blijven bestaan in flagrante tegenspraak is met
wat hij eerder als een tijdelijke maatregel heeft aangekondigd. Dit zei
de voorzitter van de veehouderijcommissie, de heer W. van Veldhui
zen, maandag op de hoofdbestuursvergadering in "De Nobelaer" te
Etten-Leur.
Volgens Van Veldhuizen koerst An
driessen af op zelfvoorziening in de
EG: "Dat is een te smalle basis.
Voor veehouderij en industrie is het
van groot belang om een stuk afzet
vast te houden voor de wereldmarkt
en voorts kunnen er ook tegenvallers
zijn en dan kan het beleid van An
driessen zich wel eens tegen hem ke
ren", aldus Van Veldhuizen. Ook
het hoofdbestuurslid J.H. Hartgers
uitte zich in dergelijke bewoordin
gen. Wat de problematiek van de na
tuurlijke hormonen bij de intensieve
veehouderij betreft pleitte de voor
zitter van de veehouderijcommissie
voor duidelijkheid op zo kort moge
lijke termijn. "Als bewezen is dat
deze hormonen schadelijk zijn voor
de mens dan moeten we er in alle
EG-landen van af. Maar als bewezen
is dat ze onschadelijk zijn dan die
nen we ons als sector nog eens goed
te beraden op onze uitzonderingspo
sitie. Het gevaar bestaat dan nl. dat
we ons uit de markt prijzen". Ook
volgens de heer P. Risseeuw moet bij
de hormoonproblematiek zo snel
mogelijk worden gekomen tot een
gelijkluidende regeling tussen alle
EG-landen. Een verbod op het ge
bruik van deze middelen kan ook
helpen bij het oplossen van de over-
schottenproblematiek bij rundvlees.
Ten aanzien van het blikken van
vleesstieren merkte de heer Van
Veldhuizen nog op dat weliswaar het
rode blik niet meer aangebracht
hoeft te worden maardat het dier"
door middel van een blik wel moet
kunnen worden geïdentificeerd wil
men voor een ondersteuning in aan
merking komen.
Bij installatie landinrichtingscommissie St. Philipsland
De KNLC-vertegenwoordiger in de Centrale Landinrichtinscommis-
sie, mr. J. Brinkman, heeft er bij de installatie van de Landinrichtings
commissie St. Philipsland woensdag 30 seplember jl. in dorpshuis
"De Wimpel" te St. Philipsland met zorg op gewezen dat voor vol
gend jaar opnieuw bezuinigd zal worden op de Landinrichting. Het
gaat hier om een bedrag van ca. 7,6 miljoen. De CLC-
vertegenwoordiger vreest dat dit zal leiden tot een vertraging bij de
uitvoering van de verschillende projecten. Een voorstel om de span
ning op het budget op te lossen is er nog niet en Brinkman deelde al
vast mee dat het agrarisch bedrijfsleven ernstig bezwaar bij de Twee
de Kamer zal maken tegen de voortdurende beperkingen op het Land
inrichtingsbudget.
GS-lid Drs. R.C.E. Barbé die de
Landinrichtingscommissie bestaan
de uii de heren A.A. van Nieuwen-
huijzen (voorzitter), L. Boudeling en
Ph. v.d. Hoek officieel installeerde,
beklemtoonde dat juist in een perio
de zoals nu met landbouwoverschot
ten goed ondernemerschap en goede
produktieomstandigheden van groot
belang zijn. "Gebieden die zich van
nature goed lenen voor een intensief
landbouwkundig gebruik moet dat
uitbuiten. St. Philipsland behoort
tot die regio's en daarom zei hij in
genomen te zijn met het initiatief
van het gebied om een ruilverkave
ling met administratief karakter
voor te gaan bereiden. "Door de
herstructurering van het gebied zal
met lagere kosten kunnen worden
gewerkt hetgeen de concurrentiepo
sitie van St. Philipsland versterkt".
De gedeputeerde zei erg benieuwd te
zijn naar de wijze waarop het gebied
de problematiek van het zoete water
aanzal pakken.Hij zei te hopen dat
de discussies met zakelijke argumen
ten zullen worden gevoerd. "Kijk uit
wat je doet en bedenk je wel tw^e
keer voor je zoet water afwijst", zo
waarschuwde hij, "want het is en*
blijft een belangrijke mogelijkheid
om intensievere teelten op te
maken".
De inspecteur Landinrichting, ir.
H.A. Okma, meldde dat St. Philips
land al de derde landinrichtingscom
missie is die dit jaar in Zeeland
wordt geïnstalleerd. Hoewel de gang
er wat de landinrichting voor Zee
land betreft goed in zit wees hij er
wel op dat voor ieder project en zelfs
planonderdeel steeds weer moet
worden gevochten. Okma attendeer
de erop dat bij de planvorming reke-
10
ning dient te worden gehouden met
het element zoet water, zonder dat
dit leidt tot vertraging. Omdat het
gevaar aanwezig is dat het plan dat
zich het traagst ontwikkelt (zoetwa
terplan danwel ruilverkavelingsplan)
het tempo van de voortgang bepaalt,
lijkt hem een gelijk oplopende
besluitvgorming in de voorberei
dingsfase noodzakelijk. Met de uit
voering hoeft dit niet het geval te
zijn.
De inspecteur Landinrichting sprak
zijn grote zorg uit over het niet be
schikbaar zijn van voldoende finan
ciële middelen en personeel om een
toenemend pakket Landinrichtings
activiteiten in Zeeland te kunnen
realiseren". Dit zijn wel voorwaar
den wil de stemming over het plan
over 3 a 4 jaar plaats kunnen vin
den", zo waarschuwde hij.
De kersverse voorzitter van de Land
inrichtingscommissie, de heer
A.A.van Nieuwenhuizen zei blij te
zijn met de installatie, vooral ook
gezien het feit dat reeds in het begin
van de 60-er jaren pogingen zijn on
dernomen om op St. Philipsland een
ruilverkaveling gerealiseerd te krij
gen. Hij sprak van een jubileumge
schenk voor het dit jaar 500-jarig St.
Philipsland.
Van Nieuwenhuizen zei te verwach
ten dat de commissie zeker tegen
problemen op zal lopen maar hij
sprak zijn vertrouwen uit in een
nuchtere en zakelijke aanpak die tot
bevredigende resultaten zal leiden.
Met een positieve instelling van het
gebied en met wat optimisme en
idealisme zal de commissie volgens
hem zeker tot een goed resultaat
kunnen komen.
J.W.
Vrijdag 2 oktober 1987