Telers hardfruit tevreden over prijsvorming
Twee maten
Risicospreiding
Zomerrassen
Kombinatie
Minder late peren in E.G.
Weinig appelen in Euro
Amerika
a; veel in Noord-
Grote import ZHR-appelen
De pluk van hardfruit is momen
teel in volle gang. De sfeer in de
sector is goed. Na enkele matige
tot slechte jaren stemmen dit sei
zoen zowel de kilogram
opbrengsten als de prijzen ge
middeld genomen tot tevreden
heid. Door te weinig zonuren
kwamen enkele appelrassen wel
wat laat op kleur. Bij de peren
wordt het hoofdras Conference
thans geplukt. We bezochten vo
rige week enkele bedrijven in het
fruitteeltgebied Waarde/Krab-
bendijke. Ook hier was men vol
op aan de pluk in de Conference,
hetzij voor de winterkoeling
(gescrubte CA-bewaring), hetzij
voor directe verkoop op de vei
ling. De opbrengst van de peren
is dit jaar goed, zo bleek ook op
deze bedrijven.
Op het bedrijf van de gebroeders
Zweemer te Krabbendijke is men vo
rige week donderdag begonnen met
de pluk van Conference. De plukem-
mers met peren worden voorzichtig
in de verlaagde kisten (inhoud 300 a
320 kg) geleegd, waarna zoon Leo
(die een middag van zijn werk heeft
vrijgenomen) de volle kisten op de
wagen laadt. Aan het eind van de
dag wordt de volle wagen naar de
scrubcellen van het nieuwe veilingge
bouw van de CVZ in Kapelle ge
bracht. Naar schatting van de heer
Zweemer zal op hun bedrijf rond 25
september de Conference allemaal
zijn geplukt. Hij heeft er zo zijn
twijfels over of de voorspelde top-
oogst van Conference bereikt zal
worden: "De opbrengst op ons be
drijf is wel wat meer maar zal niet
zoveel groter zijn dan die van vorig
jaar".
Vanwege andere dringende werk
zaamheden - het sorteren van Cox -
was men nog niet eerder toegekomen
aan de Conference. Volgens Zwee
mer is dat echter niet erg. Alleen als
het lang achter elkaar zo warm zou
zijn als vorige week donderdag zou
den de peren te rijp kunnen worden
om nog voor gescrubte CA-
bewaring geschikt te zijn. De later
geplukte gaan de mechanische koe
ling in. De gebroeders Zweemer heb
ben voordat ze aan de Conference
toekwamen de Cox gedeeltelijk
doorgeplukt. Voor een deel kon de
Cox nog niet worden geplukt. Zwee
mer: "Als je zelf sorteert valt het
niet mee om overal op tijd aan toe te
komen. Voor de Cox is het overigens
nog vroeg genoeg, bovendien zit er
nog weinig kleur op". De gesorteer
de Cox laten ze naar de nieuwe vei
ling brengen. De meeste telers uit het
gebied doen dat trouwens, maar er
zijn er ook die een grote wagen heb
ben gekocht en het transport zelf
verzorgen, aldus Zweemer. De af
stand tot de nieuwe veiling bedraagt
voor hen zo'n 12 km, terwijl hij ze
vroeger maar naar de veiling in
Krabbendijke hoefde te brengen.
Zoals bekend ontvangen de telers de
eerste jaren nog een kleine vergoe
ding voor het transport naar de nieu
we veiling. Op de vraag of de maat
van de Doyenné du Cornice dit jaar
tegenvalt zegt Zweemer dat zulks op
zijn bedrijf niet het geval is: "Ze
hingen niet zo zwaar en we hebben
goed gedünd, waardoor de maat op
ons bedrijf in ieder geval goed is".
Ook op het bedrijf van J. Molendijk
te Krabbendijke was men vorige
week donderdag net begonnen met
de pluk van Conference. In dit geval
echter niet voor de winterkoeling
maar voor directe veiling. Tijdens
het plukken worden de peren op dit
bedrijf al op twee maten gesorteerd;
55-65 en 65-op. Onder de 55 mm
blijven de peren hangen aan de
boom. De peren die geplukt zijn en
toch kleiner dan 55 mm blijken te
zijn worden bij de grote ingedaan.
Die worden dan 's avonds weer uit
gesorteerd. Het voordeel van direct
op twee maten sorteren is dat de ene
partij al helemaal klaar is bij thuis
komst. Tijdens het plukken moet het
dan natuurlijk wel droog weer zijn,
omdat anders het kistpapier niet
mooi blijft. Het op twee maten pluk
ken doet Mofendijk dit jaar voor het
eerst. "Het plukken gaat wel iets
minder snel dan normaal, maar het
gaat toch best vlot. Gezien de sor-
teerkosten die we hiermee uitsparen
geven we aan dit systeem de voor
keur, althans voor niet te grote
partijen".
Het in twee maten plukken is ook
gebeurd bij de Alkmene en de James
Grieve. Molendijk denkt dat niet
veel telers dit systeem zullen toepas
sen, vooral de wat grotere telers niet.
Sinds vorig jaar zit zoon Jos mede in
het bedrijf. Dat geeft wat meer mo
gelijkheden in de bedrijfsvoering,
vandaar dat een deel van de Confe
rence direct geveild kan worden.
"Het risico wordt daardoor
gespreid, en wat nu verkocht wordt
vergt geen koelkosten. Voor. gekoel
de peren die bijvoorbeeld in april ge
veild worden moet je minstens een
kwartje meer beuren dan voor deze
om gelijk uit te komen, als je de bij
komende koel- en sorteerkosten en
verliezen door gewichtsafname en
rotte peren er bij betrekt. Daarom
hebben we dit jaar wat minder opge
geven voor de koeling", zegt Molen
dijk. Afgelopen maandag is Molen
dijk begonnen met de pluk van Con
ference voor de koeling.
De vroege appelrassen hebben het
bij Molendijk dit jaar erg goed ge
daan. Op een enkele uitzondering na
hingen er veel, kwalitatief goede ap
pels aan de bomen. Bovendien heeft
Molendijk de diverse rassen zo vroeg
mogelijk in het seizoen aan de vei-
Mevrouw N. Poleij-Molendijk. Zij
plukt de peren op het bedrijf van
haar vader op twee maten.
ling geleverd tegen goede prijzen.
Op de onderste takken na was de
Alkmene vorige week geheel ge
plukt, aan die takken waren de ap
pels eerst nog te groen. Op dit mo
ment zullen ook die laatste er af zijn.
De Alkmene is vier keer op kleur
doorgeplukt. Alles is als klasse I ver
kocht. De Elstar mocht vanaf 13
september geveild worden. Molen
dijk veilde de eerste partij van 700
kg dinsdag 15 september, dat was de
enige partij die toen in Kapelle ge
veild werd. De prijs liep tegen de
2,Als de hoeveelheden groter
worden zal de prijs van de Elstar nog
wel zakken, meent Molendijk, dat is
met de Alkmene ook gebeurd. Ook
daarvan was de prijs aanvankelijk
rond de twee gulden, later zakte deze
tot ca. 1,Ook de Benoni en de
James Grieve hebben goede prijzen
opgebracht. Molendijk is goed te
vreden over de dit seizoen tot nog
toe behaalde opbrengsten en prijzen.
Voor de James Grieve heeft hij alles
meegerekend een middenprijs van
ca. 80 ct. gehad. Vorig jaar was dit
nog geen 50 ct. Alleen de Mantet
hangt door een beurtjaar dit jaar
niet zo goed. De prijs is echter wel
goed. Ook de Odin is goed van prijs,
doch daarvan is de kwaliteit slecht.
Deze appels, die toch al gemakkelijk
scheuren, zijn veelal rond het steeltje
ingescheurd. Volgens Molendijk
komt dit doordat er water rond het
steeltje is blijven staan. Hij leidt dit
af uit het feit dat alleen de vruchten
die recht naar beneden hangen deze
scheuren vertonen. De appels die
wat schuin hangen, en waar dus geen
water in kon blijven staan zijn niet
ingescheurd. Molendijk laat het
fruit vervoeren naar Kapelle. Hij
brengt het wel zelf eerst naar een
centraal punt. De transportkosten
vindt hij nu nog wel op te brengen.
Als over enkele jaren de subsidie op
het transport is afgebouwd zullen
deze kosten voor hem zeker enkele
duizenden guldens per jaar gaan be
dragen. Naast dit financiële nadeel
ervaart Molendijk het ook als een
bezwaar dat hij nu zo'n eind van de
veiling af woont.
Theo Kootstra uit Waarde brengt
het fruit zelf naar de veiling, althans
hij zit in een combinatie van zes
fruittelers die zelf een vrachtwagen
heeft. Hij vindt de grotere afstand
tot de veiling dan ook niet zo'n pro
bleem. Kootstra heeft ca. 2Zi ha.
fruit onder handen. Hij combineert
dit met een baan bij de gemeente.
Dit hoofdberoep biedt hem voldoen
de mogelijkheden om als het werk
op zijn bedrijf dat vraagt een paar
dagen vrij te nemen, zoals tijdens de
pluk. Kootstra betreurt het dat de
kleine telers tegenwoordig geen
bestaansmogelijkheid meer hebben.
In vergelijking met enkele tientallen
jaren geleden zijn de opbrengsten
per kg. nauwelijks gestegen, terwijl
de kosten hard zijn opgelopen. Een
grote produktie (van goede kwali
teit) moet dan voor een aanvaard
baar rendement zorgen. Theo
Kootstra past op zijn bedrijf, dat hij
heeft gepacht van zijn ouders, een
zekere vorm van vruchtwisseling
toe. Als op een deel van zijn boom
gaard de bomen te oud en onvol
doende produktief zijn geworden,
wacht hij drie jaar alvorens weer
fruitbomen in te planten. Kootstra
meent dat na een dergelijke periode
de grond beter geschikt is voor fruit
bomen. In de tussenliggende jaren
weidt hij er schapen, of verbouwt hij
gewassen als voederbieten en aard
appels. Deze activiteiten zou hij op
zijn bedrijf toch niet willen missen,
en op genoemde wijze passen ze
goed in de bedrijfsvoering.
Ook Kootstra is goed te spreken
over de prijsvorming tot op dit mo
ment. "Maar dat mocht ook wel
eens een keer na al die magere ja
ren", voegt hij er gelijk aan toe.
Er zouden dit jaar weer meer appe
len vanuit landen van het Zuidelijk
Halfrond in de E.G. zijn ingevoerd
dan vorig jaar. Europese handelsor
ganisaties houden het op een totale
invoer uit de ZHR-landen van
472.000 ton tegen 451.000 ton vorig
jaar. De jaren daarvoor werd er
steeds rond de 400.000 ton inge
voerd. In 1983, toen de appelvoor-
raad in de Gemeenschap erg groot
was, werd er slechts ca. 300.000 ton
ingevoerd.
Uit de cijfers per land, zoals die vo
rige week tijdens een bijeenkomst
van de werkgroep groenten en fruit
van de OECD werden bekendge
maakt, bleek dat de belangrijkste
drie landen, te weten, Chili, Nieuw-
Er is nog altijd sprake van een
licht dalende trend in de produk
tie van herfst- en bewaarperen in
de E.G. Cijfers verzameld in het
kader van de werkgroep groenten
en fruit van OECD tonen aan dat
de produktie van herfst- en win-
terperen in de landen van de Ge
meenschap, dit jaar ca. 1,64 min
ton zal bedragen, tegen 1,70 min
vorig jaar en 1,76 min ton gemid
deld in de jaren 1981 t/m 1986.
Italië is grotendeels verantwoor
delijk voor het hierboven ge
schetste beeld. Daar blijft de pro-
Zijn James Grieve en Benoni zijn al
geveild. Evenals de andere bezochte
bedrijven is hier het fruit wat slecht
op kleur gekomen deze zomer.
"Daarvoor zijn koele nachten en
warme dagen nodig en die hebben
we weinig gehad", zegt Kootstra.
Behalve appels worden er op het be
drijf ook peren, voornamelijk Con
ference, geteeld. Vorige week wer
den die ook hier volop geplukt. De
ouders van Kootstra sorteren deze
vruchten en maakten de partijén ge
reed voor (directe) levering aan de
veiling.
Bij het bezoek aan de drie fruitteelt-
bedrijven werd duidelijk hoe afhan
kelijk men is van (goedkope) gezins-
arbeid, met name tijdens de drukke
plukperiode. Op de bezochte bedrij
ven hielpen meerdere gezinsleden
mee met plukken en/of sorteren.
Geschikte losse arbeid voor de pluk
blijkt niet altijd in voldoende mate
te vinden, doordat op alle fruitbe-
drijven tegelijk een grote arbeidsbe-
hoefte ontstaat.
L. Kattenwinkel
Zeeland en Zuid-Afrika, elk prak
tisch evenveel leverden als vorig
jaar. Voor Chili zou dit een aanzien
lijke overschrijding van het kwan
tum betekenen dat eerder in het sei
zoen werd opgegeven. De import uit
Nieuw-Zeeland bleef' duidelijk ach
ter bij eerdergenoemde cijfers. Ook
de kleinste leverancier Australië,
exporteerde vrijwel evenveel naar de
E.G. als vorig jaar. Het kwantum
Argentijnse appelen dat naar de
E.G. verscheept werd, vertoonde
t.o.v. vorig jaar een flinke groei,
maar vergeleken met de jaren daar
voor was het een hoeveelheid die be
neden het gemiddelde bleef. Argen
tinië leverde ook duidelijk minder
dan eerder in het seizoen werd
verwacht.
duktie 10% achter bij die van vo
rig jaar en zelfs ruim 20% bij het
gemiddelde in de jaren
1981-1986. Het zijn daar vooral
de rassen Passe Crassane, Kaiser
Alexander en Abate Fétel, waar
van de produktie steeds verder
terugloopt. De produktie van
Doyenné du Cornice is redelijk
constant, terwijl er van het ras
Conference steeds meer komt.
De kleine Westduitse produktie
moet geheel worden toegeschre
ven aan een beurt jaar bij de zgn.
"Streu-Anbau". De Fransen
hebben na het "off-year" 1986
nu een normale oogst.
Anders dan in Europa is de appel-
oogst dit jaar in Noord-Amerika
groot. Dit blijkt uit gegevens zoals
die tijdens een bijeenkomst van de
werkgroep groenten en fruit van de
OECD te Parijs vorige week zijn be
kendgemaakt.
Naast de al eerder gepubliceerde
oogstramingen van de appeloogst in
de E.G.-landen zijn er tijdens de
OECD-bijeenkomst ook gegevens
bekendgemaakt over de oogst in een
aantal andere Europese landen. In al
deze landen is de trend gelijk aan die
in de Gemeenschap.
Theo Kootstra en zijn Joegoslavische vrouw Danica Madzoska aan het peren
laden. Links een jonge aanplant met James Grieve.
Vader Zweemer zorgt dat de kisten gevuld raken, zoon Leo verzorgt het verde
re transport naar de scrubcellen van de veiling.
Vrijdag 25 september 1987
19
