Idllll" uil
Van het "Prinsjesdag''-front geen nieuws
Moeilijke vlasoogst
vanuit de Z.L.M. gezien
Landbouwschap tegen Lubbers:
"Bied de landbouw weer
perspektief"
zuidelijke landbouw maatschappij
Ztoo Oh
Onderbedeling
Wat nu?
De Nederlandse boeren en tuinders worden overstelpt met
beleidsuitspraken en beperkende regels en maatregelen van
overheidswege. Elke koördinatie ontbreekt hierbij. Boe
ren voelen zich hierdoor miskend, zijn apathisch en in toe
nemende mate agressief. Het kabinet moet in woord en
daad boervriendelijker worden. Dit was de boodschap die
het Landbouwschap op 11 september aan minister-presi
dent Lubbers heeft overgebracht. Samen met minister
Braks (Landbouw), minister Nijpels (Milieu) en staatsse-
kretaris Koning (Financiën) hoorde hij voorzitter Marius
Varekamp zeggen dat boeren en tuinders wel willen mee
werken aan noodzakelijke veranderingen, maar dat dit be
heerst en geleidelijk moet gebeuren.
De agrariër krijgt steeds met nieuwe regels en verwijten
van bewindslieden te maken: minister Nijpels die stren
gere milieumaatregelen aankondigt, minister Braks die
vindt dat de graanprijzen nog wel verder omlaag kunnen
en staatssekretaris Koning die het de boeren en tuinders
fiskaal steeds moeilijker maakt, zei Varekamp. Hij ver
klaarde na afloop van het gesprek op een perskonferen-
tie dat als alle Nederlandse boeren en tuinders "van Texel
tot het drielandenpunt" weigeren mee te werken, er een
onbeheersbare situatie ontstaat, die ook het agrarische be
drijfsleven niet wil.
Volgens Varekamp lieten de bewindslieden zich positief
uit over de land- en tuinbouw en benadrukten zij de eko-
nomische en sociale betekenis van de landbouw. "Ik
hoop", zo zei de voorzitter van het Landbouwschap na
afloop, "dat de mentaliteit van de regering tegenover de
land- en tuinbouw zal veranderen. U kunt op me reke
nen, heeft premier Lubbers gezegd. Dat moet wel waar
gemaakt worden".
De landbouw zelf zal ook niet stil zitten, aldus het Land
bouwschap. Het komt voortaan jaarlijks met een agra
risch beleidsprogramma met voorstellen om dringende
problemen in de sektor op te lossen.
De vlasoogst, die in 'normale'' jaren rond deze tijd al achter de rug is, verloopt dit jaar zeer problematisch.
Bovendien zijn de opbrengsten beneden peil, waardoor we waarschijnlijk niet aan de exportvraag voor
zaaizaad kunnen voldoen. Sommige percelen worden niet eens geoogst, aa. in de Biesbos. Op bovenstaan
de afbeelding wordt het in het zwad liggend vlas gekeerd, zodat het los van de grond komt en door de
rolpersen gepakt kan worden. Zie ook pag. 8.
m VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1987
M 75e JAARGANG NO. 3892
tuinbouwblad
Bovenstaande variant op de titel van de roman, die de
Duits-Amerikaanse schrijver Erich Maria Remarque in de
twintiger jaren over de eerste wereldoorlog publiceerde, is
-realiseer ik me - eigenlijk te schrijnend. Immers, een land
bouwbegroting heeft (gelukkig) niets met oorlogsverschrik
kingen te maken. Het doortrekken van de boer-vijandige lijn
echter in de jl. dinsdag geopenbaarde miljoenennota voor
1988 is een bevestiging van de reeds volop in gang gezette
anti-landbouwpolitiek van het huidige kabinet. Met name de
daarmee direct samenhangende uitzichtloosheid voor de
concurrentiepositie van onze sector rechtvaardigt mijns in
ziens daarom toch wel de gemaakte vergelijking.
In het begin van zijn toelichting geeft minister Braks nog
eens nadrukkelijk aan dat de betekenis van de Nederlandse
agrarische sector (incl. handel en industrie), met een aan
deel van een kwart in de totale export en 11 in de werkge
legenheid, sociaal-economisch gezien onverminderd groot
blijft. "Het is noodzakelijk de voordelen van de Nederlandse
land- en tuinbouw scherp te bewaken, en waar mogelijk uit
te bouwen. De sector krijgt onverminderd intensieve aan
dacht", zo stelt hij. Op praktisch alle onderdelen van de ge
presenteerde beleidsvoornemens in de landbouwbegroting
ontbreekt echter volledig het logische vervolg op deze inlei
dende opmerking. Géén lastenverlichting in het land met de
hoogste fiscale druk in de EG (N.B. de 1,3 miljard belasting
verlaging komt niet of nauwelijks terecht in de zelfstandi-
genhoek), géén versterking van het instrumentarium op het
gebied van landinrichting, voorlichting, onderzoek en on
derwijs, géén tolerantie noch EG-harmonisatie in de natuur-
en milieubelangenafweging, géén veroordeling van de te
snelle afbraak van de Brusselse marktordening, géén on
dersteunende perspectieven voor andere produktie- en af
zetmogelijkheden. Kortom, geen enkel teken waardoor en
waarmee de gezamelijke verantwoordelijkheid van be
drijfsleven èn overheid aangegeven wordt voor het behoud
van de concurrentiepositie van de Nederlandse land- en
tuinbouw in het internationale krachtenveld. De teneur van
de totale landbouwbegroting staat in flagrante tegenstelling
tot de door Braks aangekondigde "intensieve aandacht".
Het tegendeel wordt juist breed uitgemeten. Op basis van
de kabinetsdoelstellingen, te weten bezuinigen, deregule
ring en terughoudende overheidsbemoeienis, wordt onze
sector nu aan zijn eigen "kracht" overgelaten. Na meer dan
twintig jaar op sleeptouw te zijn genomen door een land
bouwbeleid dat terwille van de consumentenbelangen ge
richt was op produktiestimulering, krijgen we nu onver
bloemd terwille van diezelfde consumentenbelangen, de
boemerang in ons gezicht geworpen. Ik citeer (miljoenenno
ta): "Landbouwsubsidies en overheidsbemoeienis vertalen
zich in hoge kosten voor de consument. Overheidsinterven
tie ter bescherming van de landbouwproduktie zal moeten
verdwijnen. Het is gebleken dat de agrarische sector over
grote vindingrijkheid beschikt en flexibel genoeg is om zich
aan nieuwe omstandigheden aan te passen. Van een verbe
terde marktwerking zullen de consumenten sterk kunnen
profiteren; niet alléén via de lagere belastingen, maar ook
door lagere landbouwprijzen".
Ziedaar de kabinetsboodschap aan de Nederlandse boeren
en tuinders: "Zoek het zelf maar uit". Een boodschap die
aangekleed wordt met de schijnheilige schouderklop van
onze grote vindingrijkheid en flexibiliteit. Volledig wordt
wederom voorbijgegaan aan het feit dat elders in wereld- en
Europees verband boer-vriendelijke regeringen zich aangor
den om hun landbouwsector te ondersteunen en te prepare
ren voor de concurrentiestrijd, die (middels een mondiale
landbouwcrisis) uit moet maken "waar" in de toekomst
"wat" geproduceerd zal kunnen worden. Terwijl in de V.S.
en in vrijwel alle andere Europese lidstaten het relatieve en
absolute aandeel van de landbouwbegrotingen aanzienlijk
verhoogd is en wordt, wordt de onderbedelingstrend voor
"landbouw" bij ons doorgezet: M.v.L. '88 t.o.v. '87: -7%,
vergelijken met totale begroting -2/imeerjarenraming
tot en met '92 t.o.v. '88: M.v.L. -4%, en totaal 0%.
Dat Ruding vorige week in de landelijke vergadering van de
CBTB zijn plan aankondigde om 60 miljoen jaarlijkse rente
kosten (met betrekking tot de voorfinancieringsplicht van
de EG-lidstaten) direct ten laste van de boerenproducent te
laten komen, was onbegrijpelijk. Ook Braks ontkende het
daarmee eens te zijn. Dat de minister van Financiën daarbij
de argumentatie gebruikte, dat de consument belast wordt
met het verschil tussen wereldmarktprijs en werkelijke prijs,
dus dat per consequentie de Nederlandse boeren maar moe
ten leren produceren voor die dumpprijs, was ronduit ver
bijsterend. Onbegrijpelijk en verbijsterend zijn dus nu ook de
toelichtingen op miljoenennota en landbouwbegroting.
Achteraf blijkt namelijk zonneklaar dat Ruding gerefereerd
heeft aan de op Prinsjesdag te presenteren beleidsvoorne
mens van het kabinet. Braks is het er dus wél mee eens!
Niet zo onverwacht is het feit dat de voorliggende onvrien
delijke landbouwbegroting met evenveel recht een zeer
vriendelijke "natuur- en milieu"-begroting genoemd zou
kunnen worden. Geen nieuws; wél een ergerlijke doortrek
king van de lijn, waarbij (met behulp van het schijnargu-
ment, dat overproduktie noopt tot extensivering en een
minder economisch gerichte landbouw) de gekozen voor
trekkersrol van Nederland op natuur- en milieugebied extra
geaccentueerd wordt, terwijl de verantwoordelijkheid en de
lasten van die prioriteitstelling eenzijdig op de boerenrug af
gewenteld worden.
Doorgaan met onze belangenbehartiging! Het kan niet de
bedoeling van de Nederlandse samenleving zijn, dat de Ne
derlandse landbouw (met name wat betreft de mogelijkhe
den in de plantaardige produktiesector) in de komende 5
10 jaren weggeconcurreerd wordt! Naar aanleiding van de
nu gepresenteerde begroting zal daarom het parlement dui
delijk gemaakt moeten worden, dat de nationale landbouw
véél meer perspectief vanuit Den Haag nodig heeft. De
mentaliteit van het kabinet tegenover de land- en tuinbouw
dient 180° gewijzigd te worden. Dat zal - in het spoor van
de opmerkingen die een Landbouwschapsdelegatie vorige
week maakte in een gesprek met Lubbers c.s. - politiek be
pleit moeten worden. Daartoe zal het onzerzijds niet alleen
noodzakelijk zijn, dat we de vinger aan de pols houden. We
zullen er bovenop moeten zitten! Een hardere opstelling zal
daarbij onvermijdelijk zijn.
Van der Maas
