VOOR ill
VROIIW
Schildervakantie in
Frankrijk: 'Een ervaring'
Jaar van de daklozen is
aanzet in de strijd tegen
honger en dakloosheid
Puzzel
In het dal van de Cher
Verborgen talent
Leren...
O ja, dat was toen
Bramen fantasie
7
12
18
3
a
5
10
24
b
d
e
20
6
C13
8
11
a
15
23
21
d
22
17
e
2
16
9
14
4
19
1
onder redaktie van de Redaktiekonmiissie
Bond van Plattelandsvrouwen voor Zeeland
en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P.J. de RottyJanse. M A.
Postbus 42. 4424 ZG U'enieldinge
Twee jaar geleden, het was zo
mer 1985. Vakantie. 'Waar ga je
naar toe, met vakantie?' Dat was
de meest gestelde vraag. En mijn
antwoord was: 'Tja, dat weet ik
eigenlijk niet, het is jammer om
die twee weken zomaar thuis
door te brengen. Maar ik zou
niet weten waar ik naar toe zou
gaan'. Gelukkig dat er dan een
ANWB-gids is met allerlei adver
tenties die me wel wat leken,
maar overal was het: 'Sorry, u
had eerder moeten reserveren' of
'Ja, er is nog plaats, maar dan
zult u nu moeten beslissen of u
komt'. Dat ging me toch iets te
ver. Weer bellen. Hé? Een schil
der/tekenvakantie. Ik heb nog
nooit een penseel vastgehouden!
Laat staan om daar 'even' een
s.childerkursus te gaan volgen.
Toch maar gebeld. En het ant
woord? 'Oh, het geeft niet dat je
nog nooit eerder geschilderd heb'
en 'Juist leuk om te ontdekken of
het iets voor je is'. De afspraak
was snel gemaakt, over twee we
ken zit ik in Frankrijk!
De eerste twee dagen waren om
al werkend kennis te maken met
de medekursisten, en voor de
kursusleider om te kijken wat je
kunt. In mijn geval: niets dus.
Pas de laatste paar dagen krijg, ik
door waar het zo'n beetje om
draait. Horizon, perspektief,
schaduw, lichtval, kleuren en
hün komplementaire kleuren.
Natuurlijk zijn die twee weken zo
voorbij, het lijkt alsof er een
paar dagen tussenuitgeknipt zijn.
Maar al terug redenerend blijkt
dat het allemaal klopt. En wat
heb je dan al die tijd gedaan?
Wel, 's morgens om 9 uur is het
appèl. De spullen in de auto's la
den en achter kursusleider Jac
ques aan rijden, een kilometer of
twee door een werkelijk schitte
rend panorama.
Twee dagen naar de zelfde
plaats, om de mensen die met
olieverf werken de gelegenheid te
geven hun doek op te zetten, te
laten drogen en de volgende dag
af te maken. Voor mensen die,
net als ik aquarellen, is het he
lemaal niet vervelend om twee
dagen naar het zelfde plekje te
gaan. Sta je op je oude plekje
van gisteren, draai je dan maar
5° en je hebt weer een schitterend
voorbeeld voor je. Dus van 's
morgens 9 uur tot (officieel) 's
middags 1 uur. De keren dat we
later waren, zo rond half 3, zijn
haast niet te tellen.
En dan zijn de laatste dagen aan
gebroken, de laatste woensdag is
de gezellige avond, een diner van
4-gangen voor alle kursisten en
hun begeleiders, vrienden, fami
lieleden, kinderen (de 'bijrijders
en mee-eters', volgens Alice). Op
zo'n avond komt het (verborgen)
toneel-, akteer- of dichttalent
naar voren. Zelfs een zanger-in-
spé wordt ontdekt.
De laatste vrijdag is het om 12.00
uur afgelopen met het schilderen.
Jacques roept iedereen en zegt
dat men het werk van de afgelo
pen twee weken maar eens uit
moest gaan leggen. De eventuele
belangstellenden (zoals de fami
lie) zijn hier ook uitgenodigd, om
te kijken: hoe ver was je toen je
begon, wat heb je vandaag ge
daan, wat heb je geleerd?
Vooral de aanwijzingen van kursusleider Jacques (I.) zijn leerzaam,
maar ook het kijken naar kollega-schilders levert ideeën op.
Na het schilderen is er tijd voor
andere aktiviteiten. Hier is
Marjan aan het hooien.
Niet alleen door de aanwijzingen
van Jacques leer je (wel het
meeste, in mijn geval) maar ook
door te kijken hoe je kollega-
schilders het er afbrengen. Wat
voor bepaalde techniek iemand
gebruikt. Sommigen zweren bij
voorbeeld bij een platte kwast,
terwijl anderen echt niet zonder
hun marterharenpenseel kunnen.
Na het 'eksposeren' van het werk
wordt er een wijntje geschonken,
wat nagepraat over hoe we het
hebben gehad en adressen uitge
wisseld. En dan is het voorbij.
Weer twee weken waarin ik vre
selijk veel geleerd heb, niet alleen
op het gebied van schilderen,
maar ook door de gesprekken die
je hebt met anderen.
Wat het schilderen betreft, alles
wat ik nu weet kan ik (nog) niet
goed in de praktijk brengen,
maar ik zie. Ik zie meer dan een
paar jaar geleden: een landschap.
Onwillekeurig denk ik: welke
kleuren, veel of iets minder kon
trast, welk papier? En ga zo
maar door. Af en toe wel be
hoorlijk vermoeiend hoor, want
ergens 'gewoon' van genieten is
er echt niet meer bij!
Toch zou ik de ervaring niet wil
len missen, je ziet niet alleen het
landschap, je voelt het, je hoort
het. Het intensieve kontakt dat je
via je ogen hebt (om iets te schet-
Fruit: van zacht naar hard, van
zoet naar zuur en in rijke kleuren!
Niet alleen als voedingsbron is
fruit van grote waarde, maar als
genotmiddel wordt de smaak door
velen op prijs gesteld. Het produ
ceren van wijn uit diverse soorten
fruit (bijv. aardbeien, bramen, ap
pel, pruimen enz. enz.) is ook
enorm populair, zowel individueel
als in clubverband. Waarbij op
merkelijke resultaten worden
beréikt!
Ook de industrie is haast niet meer
denkbaar zonder fruit zoals bij de
fabrikage van zuivel, frisdranken
en jam. Daardoor bestaat er in ons
land een levendige handel in fruit
(wat bovendien aan zeer vele men
sen werk verschaft) en worden er
ook enorme hoeveelheden geëx
porteerd naar vele landen. Hier
bij speelt het luchtvervoer een
belangrijke rol, waardoor het nu
mogelijk is geworden de vruchten
bijna plukvers aan te voeren op de
plaats van bestemming en direkt
te verwerken. Een geruststellende
gedachte, zeker op de eerste plaats
voor onze kwekers, van wie bij de
ontwikkeling van zijn vruchten
een nooit aflatende attentie en
zorg werd geëist, en die kosten
noch moeite spaarde en vele pla
gen en ongunstige weersomstan
digheden trotseerde om zijn
produkten zo optimaal mogelijk
op de markt te brengen, wetende
dat het eindprodukt goed moest
zijn!
Daarom, vervang uw maaltijden
of gedeelten daarvan bij tijd en
wijle eens door meer vers fruit.
Vooral als we de winter, die voor
de deur staat monter en fris en ge
zond door willen, kan fruit onze
leidsman zijn en ons in voldoen
de mate een bijdrage leveren aan
de voor ons zo broodnodige
bouwstoffen. Bovendien zijn er tal
van variaties op het thema fruit
waardoor het nooit gaat vervelen!
Dan voor u een van die variaties!
Ingrediënten: (voor 5 a 6 perso
nen): 1 a \Zi kg. bramen, Vi liter
water, Vi liter bessensap, 1 ka
neelstokje, 1 eetlepel citroenrasp
(verkrijgbaar in supermarkt of
speciaalzaak), 200 gram suiker,
80 gram aardappelmeel.
De bereiding: Breng de bramen
met het water, de bessensap en het
pijpje kaneel aan de kook. Laat
het 4 a 6 min. zachtjes koken
(trekken). Zeef de vruchten en hou
ze apart. Verwijder het pijpje ka
neel. Breng nu vervolgens het sap
samen met de citroenrasp en de
suiker aan de kook en iaat het
zachtjes inkoken tot er een stroop-
je ontstaat 1/3 inkoken).
Maak intussen de aardappelmeel
aan met wat koud water en bind
er het ingekookte vruchtensap
mee. Schep er nu heel voorzichtig
de bramen door. Laat deze mas
sa iets afkoelen en schep de
vruchten-melange in ruime glazen
met een hoge voet of timbaai
vormpjes.
Laat het goed koud worden en
garneer het 'voor het serveren af
met dik vloeibaar opgeklopte licht
gesuikerde slagroom en lange vin
gers of ijswafels.
Probeer het ook eens zonder slag
room. Niet te dik binden, af la
ten koelen en serveren met
cornflakes.
M.A. v.d. Vliet
sen moet je iedere centimeter af
tasten en zien om te zetten in
voor jezelf begrijpelijke lijnen)
geeft je iets waardevols en
bestendigs: herinneringen aan
een landschap, meer nog dan
wanneer je foto's zou maken.
Want om (als tourist) een foto te
maken heb je maar een paar se-
konden werk. Voor een vlugge
schets minstens 15 minuten,
maar dan weet je later als je die
schets weer eens ziet: 'O ja, dat
was toen'. Marjan van Erk
Het jaar van de daklozen, ingesteld
door de Verenigde Naties loopt ver
der en diverse projekten zijn reeds
aangepakt. Het is echter ook goed
om eens één plaats nader te bezien.
De keuze is heel groot want er zijn
veel steden met enorme krottenwij
ken en er zijn heel veel daklozen in
de wereld. Hun lot gaat ons allen
aan omdat ook hun lot medebepa
lend is voor het totale beeld van het
leven op aarde. Een voorbeeld van
zo'n plaats is Lima.
Van de totale bevolking van Peru
woont een derde deel in Lima. Had
deze stad in 1940 een half miljoen in
woners, nu telt ze er al over de zes
miljoen en nog komen er mensen
bij. De meeste bewoners van de
krottenwijken zijn van Indiaanse
oorsprong. Veel vrouwen zijn min
der ontwikkeld en spreken alleen
hun eigen Indiaanse taal. Het grote
probleem in Lima is: water.
Verder is er de strijd om grond. Men
wil de hutten opzetten maar heeft
geen grondbezit en alle grond is van
iemand hoewel er niets mee wordt
gedaan. Soms is de staat eigenaar en
soms ook een partikulier. De men
sen zetten hun krot ergens neer, ze
doen dit in gemeenschap. Als ze er
eenmaal zijn, zijn de vrouwen de be
woners/bewakers van de grondbe-
zetting, terwijl de mannen weg zijn
om te proberen iets te verdienen.
Het grote doel is overleven. Er is in
Lima alleen openbaar vervoer naar
de fabrieken vanuit de krottenwij
ken waar de mannen soms werk vin
den. De vrouwen werken binnen de
gemeenschap.
De akties bij grondbezetting zijn
kollektief evenals de akties voor be
tere gezondheidsvoorziening en voor
onderwijs, maar ze zijn tijdelijk. Als
enigszins bereikt werd of als het to
taal onbereikbaar is verslapt de eens
gezindheid. De verarming slaat snel
toe en de tegenstellingen komen te
rug. Zoals de kleine vormen van ja
loezie. Als de ene vrouw een baantje
heeft kan de andere vrouw datzelfde
baantje niet krijgen.
Gemeenschappelijke
voedselbereiding
Het gemeenschappelijk koken is een
goede basis voor het organiseren.
Men leert op deze wijze veel meer
dan slechts zorgen voor een hap
eten. Het uitdelen van het voedsel
gebeurt door de moeders van de
wijk. Men kookt bij toerbeurt met
de grondstoffen die men krijgt. Wie
geen beurt vervult, doordat zij een
baantje heeft b.v., valt eruit. Er zijn
nu in de krottenwijken van Lima
zo'n 60 van deze 'eetkamers'. Als er
politieke verkiezingen op komst zijn
worden de donaties aan deze groe
pen ingezet als middel om stemmen
te winnen. Zo was er in 1974 een be
gin van het projekt 'één glas melk
per dag', speciaal voor kinderen en
a.s. of zogende moeders. Ook dit
wordt door de vrouwen in de wijk
zelf georganiseerd. Er zijn ongeveer
7000 vrouwen-comité's in de afzon
derlijke wijken, hierdoor is de socia
le kontröle heel groot. De vrouwen
kennen elkaar in de wijk en weten
dat ze van elkaar afhankelijk zijn.
Met deze organisaties moet het mo
gelijk zijn hiervan de struktuur te ge
bruiken op andere terreinen, voor
andere aktiviteiten. De vrouwen
bouwden dit zelf op, toonden dat
het mogelijk is binnen de wijken. Ze
hebben een onderhandelingskracht
opgebouwd die dpor de overheid
wordt gehoord.
P.J. de Rooy-Janse, m.a.
Als u de hele puzzel hebt opgelost,
moet u de letters, die voorkomen in
de vakjes met de cijfers 1 tot en met
24 achter elkaar zetten. U leest dan
een uitspraak van Napoleon.
Horizontaal:
1de voorwaarden bij koop en ver
koop van artikelen ter beurze; 2.
grijsachtig groen - koffierat; 3. twee-
tenige luiaard - kleine melkbus; 4.
op dezelfde plaats (Lat. afk.) - denk
vermogen; 5. zot van een rederij
kerskamer - soort van duif; 6. getakt
ijzer - de hele hoeveelheid aandui
dend; 7. rivier in Italië - zandbank
voor een riviermonding; 8. verward
uitstaande haardos - berg- en be
waarplaats; 9. uitvluchten zoeken;
Vertikaal:
1houtsoort; 2. ongehuwd - aarts
bisschop (Lat. afk.); 3. Verenigde
Staten van Amerika - land in Azië -
gewicht; 4. rekel - lengtemaat - wand
van een turfhoop; 5. sine dato - che
misch element; 6. ongeveer - Oude
Verbond; 8. Engelse ontkenning -
autokenteken van Griekenland; 9.
lidwoord van bepaaldheid - oudro-
meinse kleine munt; 10. rivier in
Duitsland - Frans heilige
(1748-1783); 11. krenken - zode van
dicht ineengegroeid vlotgras; 12.
meisjesnaam - het ronddwalen; 13.
ontkorrelen;
Magisch raam:
A. bosduivel; B. toeschouwerstribu
ne bij een wedren; C. deel van een
gezongen psalmvers; D. wedstrijd-
schaatsen; E. rivier in Bosnië.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ii
12
13
2
3
c
4
5
6
7
8
9
Vrijdag 11 september 1987
21
