Kenyaanse ministerie van landbouw heeft
als antwoord op werkloosheid de ezel
ZAJK start seizoen met informatiemarkt
Zeeuws Agrarisch
Jongeren Kontakt
Kursus grond- en pachtzaken
Wereldvoedseldag 1987
Minister Bukman komt tentoonstelling
Zeeuwse Landbouworganisaties openen
Terug naar ezeltractie
Negatieve houding
Ossen
Elke taal
Niet slaan
Z.A.J.K
Grote Markt 28
4461 AJ Goes
Tel. 01100 -21010*
Hoe kun je een leuke aktiviteit orga
niseren over erfbeplanting, graanbe
leid of spuitcomputers? Met deze
vraag zitten alle regiogroepen en
RAK-besturen meerdere malen per
seizoen.
Elke regio stelt aan het begin van het
seizoen zoifder veel kontakt met an
dere regio's een aktiviteiten program
ma op. Vaak lopen verschillende
regio's zonder dat ze het van elkaar
weten tegen dezelfde problemen aan.
Ook komt het voor dat regio's niet
weten welk materiaal er over een be
paald onderwerp reeds ontwikkeld is.
(Bijv. een film over biotechnologie of
een spel over akkerbouwbeleid
Om te voorkomen dat informatie die
er is over bepaalde aktiviteiten niet bij
de besturen komt, en om te voorko
men dat in alle regio's tegelijkertijd
het karrewiel moet worden uitgevon
den, organiseert het Z.A.J.K. een ak-
tiviteitenmarkt voor alle regionale
bestuursleden.
Wat gebeurt er zoal op de aktivitei-
tenmarkt?
- Je komt er bestuursleden tegen uit
andere regio's. Voor alle regiogroe
pen en RAK's is er een marktkraam
beschikbaar om zich aan de andere re
gio's te presenteren.
- Op de markt zal uitgebreid gepre
senteerd worden welk materiaal er is
om een aktiviteit nóg leuker te maken.
Er zijn spelen te zien, video's en dia
klankbeelden wprden getoond. Ver
der zijn er tal van adressen e.d. te krij
gen van organisaties die mensen
leveren voor aktiviteiten (in-
leid(st)ers).
- Tenslotte is er voor alle regiogroe
pen materiaal beschikbaar voor
biotechnologie en braakregelingen,
twee centrale thema's in het komend
seizoen.
Als ook jij het winterseizoen op een
frisse manier wilt beginnen kom dan
op dinsdag 29 september naar de
Caisson in Kapelle. De markt begint
om 19.30 uur. Kom met volle auto's!
In het seizoensboekje van het Provin
ciaal Overleg Orgaan Cursusonder
wijs, het 'POOC-boekje' werd de
kursus "Grond- en pachtzaken' ver
meld. Officieel is de aanmeldingster
mijn voor deze kursus reeds lang ver
streken. Bij hoge uitzondering is er voor
serieuze belangstellenden een moge
lijkheid om in te schrijven voor deze
kursus. Waar gaat de kursus over, en
voor wie is de kursus bestemd?
Voor wie:
De kursus richt zich op jongeren,
mannen en vrouwen, die meer willen
0 weten van grond- en pachtzaken in
verband met o.a. bedrijfsovername.
De kursus wordt door het Zeeuws
Agrarisch Jongeren Kontakt georga
niseerd.
Wat komt aan de orde:
Aan de orde komen taxatie van grond
en gebouwen, grondkwaliteit, de
pachtwet, overdracht van onroerend
goed en landinrichting (dit laatste
slechts sumier).
Op de kursus wordt in het seizoen
87/88 een vervolg georganiseerd dat
veel meer gericht is op agrarische
grondzaken binnen het beleid. Denk
hierbij aan ruimtelijke ordening, land
inrichting, milieuwetgeving en der
gelijke.
Wanneer:
De kursus duurt 4 avonden per sei
zoen en wordt in overleg met de deel
nemers in december 87 en januari 88
georganiseerd.
Opgeven:
Je kunt je tot 22 september voor de
ze kursus opgeven bij Jacques Rou-
men, tel.: 01100-21010.
Minister Bukman van Ontwikkelings
samenwerking zal zoals wij eerder
reeds meldden op maandag 12 okto
ber een tentoonstelling openen die in
teken staat van de Wereldvoedseldag
en het projekt Trekkracht voor Kenia.
Deze tentoonstelling zal van 12 tot 17
oktober opgesteld staan in de Stenge
in Heinkenszand.
Naast een fotopresentatie van het pro
jekt Trekkracht voor Kenia zullen
verschillende wandtentoonstellingen
van uiteenlopende organisaties ge
toond worden. Ook vindt er op dit
moment overleg plaats met verschil
lende musea om een kleine kollektie
traditionele Afrikaanse landbouw
werktuigen (hak, graafstok, primitie
ve ploeg, ossejuk e.d.) voor de
tentoonstelling te lenen.
Nieuw ontwikkelde werktuigen voor
dierlijke trekkracht voor boeren in
Afrika worden door de werktuigen
fabrikant Rumptstad in bruikleen ge
geven. De tentoonstelling wordt
opgezet voor alle leden van de land
bouworganisaties, agrarische jongeren-
en vrouwenorganisaties én alle andere
belangstellenden in derde wereldpro
blematiek.
De tentoonstelling valt overigens sa
men met de aktieweek honger hoeft
niet. Honger hoeft niet is een samen
werkingsverband tussen enkele tien
tallen landelijke en provinciale
organisaties op het gebied van land
bouw, milieubescherming en ontwik
kelingssamenwerking. De
tentoonstelling van de landbouworga
nisaties zal dan ook zeker niet de eni
ge aktiviteit in die week zijn waarin
de derde wereld centraal staat. Zo zal
er in de provinciale bibliotheek ook
een fototentoonstelling staan met als
thema 'reizen in de derde wereld'.
Voor meer informatie kunt u zich ten
alle tijde wenden tot het aktiesekre-
tariaat (01100-21010 ZAJK of Ad
Phernambucq 01195-248 thuis).
PJZ-agenda, afdeling Goes
Zondag 27 september organiseert de
PJZ, afdeling Goes, een dagje Ant
werpen. We vertrekken 's morgens
om 8.30 uur en rijden dan naar de vo
geltjesmarkt te Antwerpen. Na de vo
geltjesmarkt bekeken te hebben gaan
we met een rondvaartboot de Schel
de op. 's Avonds gaan we gezellig er
gens eten. We proberen rond
21.00-22.00 uur thuis te zijn. Vergeet
niet Belgische franken en je paspoort
mee te nemen.
's Morgens om 8.30 uur verzamelen
bij het ANWB-wegenwacht kantoor
aan de Vierwegen in Kapelle, voor
vervoer wordt gezorgd, opgeven voor
20 september bij: Leenjan Boot
01130-1417, Jan de Jager 01135-1397
of Janine Boogert 01130-1321.
Afd. Tholen en St. Philipsland
De P.J.Z. afd. Tholen en St. Philips
land houdt op 26 september een auto-
oriëntatierit. Ze nodigen ook andere
PJZ-leden uit. De start (en finish) is
bij café Havenzicht, Voorstraat 56 in
St. Annaland. Inschrijven vanaf
17.00 uur en start om 18.00 tot 19.00
uur. Het inschrijfgeld is 5,per
auto.
Na een suksesvol onderzoekspro-
jekt aan de Universiteit van Nai
robi heeft het Kenyaanse Minis
terie van Landbouw een start ge
maakt met een ezelploeg-
trainingsprogramma op de ver
schillende Landbouw Trainings
Centra. Deskundigen zeggen dat
ploegen met ezels niet alleen
goedkoop is, maar ook gemakke
lijker en betrouwbaarder dan het
ploegen met trekker of ossen.
Voor werkzoekenden ligt hier
ook een buitenkans!
Alles wat je nodig hebt is een be
ginkapitaal van 3500 shilling
(ƒ450,en een positieve hou
ding ten opzichte van de land
bouw. Met dit beginkapitaal kun
je een eenvoudige ploeg, een
hoofdstel met bit, een gareel en
het belangrijkste van al, een ezel
kopen.
Het africhten van de ezel is gra
tis. Je moet alleen naar een
Landbouw Trainings Centrum
gaan met een nieuwe ezel-tractie-
afdeling waar ze je met open ar
men zullen ontvangen. De mede
werkers zullen je de eerste vuur
proef geven. Gelukkig zijn ezels'
snelle leerlingen.
'Onderzoek heeft uitgewezen dat
na een training van twee weken
een ezel 2000 shilling (ƒ250,
op kan leveren met ploegwerk in
één seizoen', aldus de heer Kariki
Wanyoike, hoofd van het Land
bouw Trainings Centrum Barin-
go in de Eldama Ravine. Het Mi
nisterie van Landbouw heeft zich
tot ezelploegen gewend na het
overwegen van de nadelen van
andere bewerkingsmethoden
(trekker en os) en de verslechte
rende werkloosheidssituatie in
het land.
Veel kleine boeren hanteren nog
handwerktuigen als de 'jembe'
Trekkracht voor Kenia
(hak) waarmee het vermoeiend
en tijdrovend werken is, zonder
dat de bodemstruktuur er be
langrijk mee wordt verbeterd.
Deze handmethode maakt het
erg moeilijk om vóór de regens
(aan het begin van een regensei
zoen) de grond te bewerken.
Daardoor wordt er later gezaaid
en vallen de oogsten lager uit.
Door het zware handwerk heb
ben ook veel mensen, en vooral
de jeugd, een negatieve houding
ten opzichte van de landbouw ge
kregen.
'Een trekker heeft evenals hand
werk zijn eigen nadelen die van
belang zijn voor de kleine boeren
die in het land nu eenmaal de
meerderheid vormen. Zo kan een
huurtrekker niet op het goede
moment beschikbaar zijn waar
door ook het inzaaien weer ver
traging op kan lopen. Ook kan
een (huur)trekker financieel on
haalbaar zijn voor kleine boeren
omdat de opbrengsten in sommi
ge streken minimaal zijn.
Trekker-bezitters negeren soms
kleine boeren met kleine ver
spreid liggende percelen, omdat
ze dan relatief te veel brandstof
moeten verbruiken met het rijden
van het ene naar het andere per
ceel. In plaats daarvan zoeken ze
grote boeren met grote percelen.
De teeltmethode die al vele jaren
als beste alternatief voor trekker-
ploegen geldt is ploegen met os
sen. Een os kost echter om te be
ginnen een klein fortuin. Een
goed af te richten os krijg je niet
voor minder dan 3000 shilling
(ƒ375,Daarbij komt dat en
kele maanden training nodig zijn
om de os de beginselen van het
ploegwerk bij te brengen. Zelfs
dan kan er hoogstens een halve
acre (0,2 ha) per dag mee ge
ploegd worden. Om goed te kun
nen werken moet de os ook goed
gevoed worden. Gegeven de eet-
kapaciteit van de os kan dit te
veel zijn voor hen die weinig
grond hebben. Ook het werkza
me leven is niet langer dan vier
jaar, waarna de slager geen hoge
prijs meer zal betalen omdat het
vlees dan taai is.
Met het oog op deze tekortko
mingen in bovengenoemde be
werkingsmethoden heeft het Mi
nisterie van Landbouw nu de ezel
omarmd, die naar het zich laat
aanzien, het zware landwerk
(ploegen, eggen, wieden en zaai
en) voor kleine boeren kan ver
lichten, én binnen het bereik ligt
van werkzoekers die het er op
willen wagen (als loonploegers).
Om te beginnen is de ezel goed
koop in vergelijking met de os.
Een volwassen ezel, die niet te
oud is om te leren, zal ongeveer
1000 shilling 125,—) kosten.
Interessant is ook dat een ezel el
ke taal kan leren. De ezels van de
Universiteit van Nairobi leren
Engels, terwijl ze elders op de
voorlichtingscentra Swahili of
welke andere taal ook verstaan.
Een ezel eet ook minder dan een
os. Met weinig voedsel en gra
zend op droge gronden kan een
ezel zijn energie (konditie) hand
haven terwijl een rund verzwakt
als de regens uitblijven.
Deskundigen stellen ook dat
ezels meer bestand zijn tegen
ziekten en dat ze ook zes tot acht
jaar kunnen werken.
Aangezien het vlees van ezels
nauwelijks gegeten wordt beïn
vloedt dit ook niet de prijs van
deze dieren. Hoe meer ervaring,
hoe hoger de prijs.
Momenteel heeft het Landbouw
Trainings Centrum Baringo twee
jonge ezels die getraind zijn,
door een van de medewerkers.
Deze hebben daartoe een kursus
gevolgd aan de Universiteit van
Nairobi. Naast ploegen, eggen,
zaaien en wieden heeft hij daar
ook geleerd het noodzakelijke
tuig te maken om de ezels in te
spannen: een gareel, een hoofd
stel en een kar-harnas.
De heer Kariki deelt mede dat er
plannen zijn om lokale boeren
zelf te leren hoe ze deze onderde
len zelf kunnen maken om op de
ze wijze de kosten van ezeltraktie
nog verder te drukken. Tot de
plannen behoort ook het intro
duceren van deze vaardighen in
het lessenpakket van de lokale
poly-technische scholen. 'Hier
door komt ezeltraktie binnen het
bereik van alle boeren', aldus
Kariki.
Een van de belangrijkste princi
pes van het ezel-trainen is om
nooit een ezel met slaan tot wer
ken te dwingen wanneer deze
moe is. (In Afrika worden ezels
over het algemeen weinig zacht
zinnig behandeld, red.?). Als je
beslist om met ezelploegen te be
ginnen, vergeet dan niet wie er
voor de ploeg staat. Het is geen
trekker. Als je hem mocht slaan
als hij moe wordt, wees er dan op
bedacht dat hij dan zijn achter
benen wel eens kan gebruiken om
joü manieren te leren.
Onlangs verscheen dit artikel in
het Kenyaanse blad The Stan
dard. Het projekt Trekkracht
voor Kenya sluit hier nauw op
aan. Vandaar dat het een aardig
idee leek dit artikel voor u te ver
talen. Vertaling uit de Weekend
Standard van 26 juni, Ad Pher
nambucq.
Vrijdag 11 september 1987
19
