Wageningers bezochten Tholen
Bijen en gewasbescherming
bij teelten onder glas
Fusieplan Westlandse
groenteveilingen
Rondrit
Zaadteelt buiten
Zaadteelt onder glas
Loonwerkbedrijf
Bezoek drogerij/schonerij
Proefveld
Nabespreking
'Verbod op methylbromide bedreigt voortbestaan glastuinbouw'
Belgische pogingen om Engelse
versmarkt te veroveren succesvol
Overleg over verbod
methylbromide wordt
opgeschort
Onlangs vond een exkursie plaats
door een groep "Wageningers"
naar het bloemzaadteeltgebied te
Tholen. Het was een gemêleerd
gezelschap, bestaande uit mensen
uit het onderwijs, onderzoek en
studenten. Ze werden opgevangen
en rondgeleid door enkele
bestuursleden van de Zaadteeltstu-
dieklub "Eiland Tholen".
Op de rondrit door het teeltgebied te
St. Annaland zagen we, ondanks het
gereduceerde areaal dit jaar, toch nog
een grote variatie aan soorten en ras
sen. Hierbij viel het volgende op:
Schade door wateroverlast (water-
plekken), meer onkruid dan op ande
re jaren en hier en daar een lichte
vermenging van soorten en kleuren.
Het gezelschap veronderstelde dat de
vermengingen zijn ontstaan door de
zaaimachine en vroeg zich af, hoe dit
kan worden voorkomen.
Men konstateerde een begin van weg
val van planten o.a. in Violen, als ge
volg van langdurige natte
omstandigheden. Er wordt als gevolg
van te weinig zon een matige zaadzet
ting verwacht. Heel duidelijk kwam
naar voren, dat op de,met de hand be
werkte percelen belangrijk minder
struktuur verval voorkomt met als ge
volg een betere stand van de ge
wassen.
In tegenstelling tot de buitenteelt was
de stand en de zaadzetting van de ge
wassen onder glas, aanmerkelijk be
ter. De meeste gewassen worden op
zwart plastic geteelt. Men wil hiermee
voorkomen, dat er bij uitval zaad ver
loren gaat. De watervoorziening vindt
in die gevallen plaats door middel van
gietdarmen. Het verzamelen van het
gevallen zaad gebeurt meestal met de
stofzuiger. Het ene gewas werd aan
merkelijk beter door de bijen bevlo
gen dan het andere. Bijen hebben
vaak een sterke voorkeur voor kleu
ren, geuren en het voorhanden zijn
de nectar.
Voor de betreffende machines en
werkmethoden toonde men veel be
langstelling, vooral voor de aanpas
singen en voor toepassing van de
vindingrijke ideeën, waardoor de gro
te in de akkerbouw gebruikte machi
nes met goed resultaat bij de
bloemzaadteelt kunnen worden inge
zet, had men grote waardering.
De Wageningers op bezoek op het proefveld van de Zaadteeltstudieclub
"Eiland Tholen". Aan de opgestroopte broekspijpen is te zien dat het
erg nat was...
Maar desondanks blijft toch de rou
tine en het vakmanschap van de loon
werker een grote rol vervullen bij de
uitoefening van dit vak.
Bij een temperatuur van 24°C. lag een
partij zaad dat in 't zwad was ge
maaid, te drogen. Onder normale zo
merse omstandigheden had dit op de
ruiter gekund hetgeen bij deze gewas
sen toch als een kostenbesparende
methode moet worden gezien. Dank
zij de grote droogkapaciteit op Tho
len is op dit punt het teeltrisiko
minder groot dan vroeger. Het scho
nen van het geoogste zaad was in volle
gang. Het glimmendzwarte Akeleien
zaad kreeg na het wannen een laatste
beurt op de trilmachine. Op de clip
per kreeg het Margrietenzaad een eer
ste schoningsbeurt.
Voor de bezoekers was het interessant
dat het drogen en schonen op één en
het zelfde bedrijf kon worden
bekeken.
Hier kon men van de Wageningers
uitspraken horen als: uniek, enig in
het land, onvoorstelbaar groot opge
zet, buitengewoon interessant etc.
Nou ja... een ha proefveld bloem
zaadgewassen waarbij 36 gewassen in
onderzoek zijn genomen op chemi
sche onkruidbestrijding, wat in totaal
enkele duizenden veldjes betreft en
waar daarnaast ook nog onderzoek
plaats heeft op ziekten, is inderdaad
ook niet niks. Maar het meest unieke
in deze is misschien nog wel, dat de
ze kleine gewasjes zo'n brede belang
stelling van de onderzoekers hebben
gekregen.
In de afmijnzaal van de veiling vond
onder het genot van een kopje koffie
een nabespreking plaats.
Men was van mening dat het zaaien
en dorsen de zwakke punten zijn in
het totaal van het zaadteelt gebeuren
en dat dit met meer zorgvuldigheid
kan geschieden. Overigens was men
zeer voldaan over wat men had gezien
en gehoord en werd als tegenpresta
tie de Zaadteeltstudieklub uitgeno
digd voor een dagje Wageningen.
D.L. Koppenhol
Zaadteeltstudieklub
"Eiland Tholen"
De besturen van de drie Westlandse
groenteveilingen stellen hun leden
voor medewerking te verlenen aan de
totstandkoming van een fusie. Dit
staat in het fusierapport dat aan de
leden is verzonden. Het betreft de
groenteveilingen "Westland-Noord"
te Poeldijk, "Delft-Westerlee" te De
Lier en "Westland-Zuid" te 's-
Gravenzande. De gezamenlijke omzet
van deze veilingen is ruim één miljard
gulden. Veiling Westland-Noord ex
ploiteert tevens het veilingbedrijf te
Nieuw-Amsterdam.
De veilingleden beslissen over het fu-
sievoorstel tijdens de buitengewone
ledenvergaderingen welke op 15 ok
tober a.s. worden gehouden. Het fu
sierapport zal in de komende weken
tijdens 11 informatieve bijeen
komsten door de besturen worden
toegelicht.
Groenteveiling Westland
Wanneer de leden akkoord gaan met
de fusievoor stellen zal per 1 januari
1988 de nieuwe veilingvereniging een
feit zijn. De vereniging telt dan on
geveer 3300 leden en heeft één bestuur
en één direktie en zal opereren onder
de naam: Coöperatieve Tuinbouwvei
lingvereniging "Groenteveiling West-
land" W.A.
- Doel is het realiseren van een vol
ledige koncentratie van de aanvoer op
het tot centrale veiling uit te bouwen
bedrijf van Westland-Noord. De kon
centratie zal in fasen geschieden. Di-
rekt na de fusie worden de
veilingprovisie en de uitbetaalprijzen
gelijkgetrokken van de produkten die
in blokken tegelijk worden geveild.
Verkoop en administratie zullen zo
snel mogelijk na de fusie worden ge
centraliseerd. Het aanvoerpatroon
blijft vooralsnog ongewijzigd.
- De bedrijven Delft-Westerlee en
Westland-Zuid zullen te zijner tijd
worden gesloten.
De koncentratie aan de vraagzijde
heeft begin jaren '80 een nieuwe im
puls gekregen en zal zich naar ver
wachting nog verder voortzetten.
Koncentratie aan koperszijde bete
kent minder kopers in de veilingban-
ken, hetgeen de prijsvorming onder
druk zet. Daarbij komt dat er in het
voor- en naseizoen zware konkurren-
tie is vanuit Spanje. Om de konkur-
rentiepositie te handhaven moeten
aanzienlijke investeringen worden ge
pleegd, o.a. op het gebied van de koe
ling, om het kwaliteitsniveau van de
produkten te handhaven en te ver
beteren.
Grootste groenteveiling
De nieuwe groenteveiling Westland
zal groot zijn. De grootste van de we
reld met 3300 leden, 280 medewer
kers, ruim één miljard gulden omzet
en 85% export naar o.a. West-
Duitsland, Engeland, Frankrijk, de
Skandinavische landen en de U.S.A.
Het bestuur van deze koöperatieve
vereniging zal voorlopig bestaan uit
16 leden waarvan 6 leden het dagelijks
bestuur vormen.
Bij de teelt van gewassen onder glas
en plastic tunnels, waarbij men voor
de bestuiving gebruik maakt van ho
ningbijen, is grote voorzichtigheid
gewenst bij het gebruik van gewas
beschermingsmiddelen Spuitschade
aan bijenvolken kan in veel gevallen
worden voorkomen, als een aantal
zaken goed in de gaten wordt ge
houden.
Houdt u aan de richtlijnen, zoals
omschreven in de gewasbescher-
mingsgids. Let op de aanwijzing op
de verpakking. Bij de toepassing van
middelen, welke als giftig voor bijen
gelden, dienen de bijenvolken altijd
uit de kas verwijderd te worden. Dit
geldt ook voor de drinkgelegenheid
Den Haag - Het uit milieu-oogpunt
voorgenomen verbod op het grond-
ontsmettingsmiddel methylbromide
per 1 januari 1990 vormt een ernsti
ge bedreiging voor een evenwichtige
ontwikkeling van de Nederlandse
glastuinbouw. Bij gebrek aan een
goed alternatief voor dit middel (dat
de bodem ontsmet van schadelijke or
ganismen) zullen veel tuinders moe
ten overschakelen op de teelt op
substraat (kunstmatige voedingsbo
dem). De aanvoerpatronen verande
ren daardoor sterk, waardoor de
prijsvorming van een aantal produk
ten zal inzakken.
Dat is de mening van de Monsterse
tuinder G. Slaman. Gisteren overhan
digde hij ruim 2.800 handtekeningen
aan Landbouwschapsvoorzitter M.J.
Varekamp, die ze later aanbood aan
de ministers Braks (Landbouw en Vis
serij) en Nijpels (VROM). Minister
Braks had eerder geweigerd de hand
tekeningen aan te nemen van Slaman.
Braks en Nijpels praatten gisteren met
het Landbouwschap over het voorge
nomen verbod.
De ondertekenaars van de handteke-
ningenaktie gaven met hun handteke
ning te kennen tegen een algeheel
verbod op het gebruik van methylbro
mide te zijn. Slaman verzamelde op
eigen initiatief in nauwelijks twee we
ken de handtekeningen.
20
voor bijen. Bij de toepassing van
middelen, welke als niet giftig voor
bijen gelden, is bij teelten onder glas
ekstra zorg voor de bijen ook aan te
bevelen. Dit betekent in de praktijk
bij voorkeur 's avonds spuiten.
Hoe dient u te handelen?
Indien u een ziektebestrijding moet
uitvoeren, 's avonds na beëindiging
van de bijenvlucht, de vliegopening
van de bijenkast of korf sluiten.
Daarna de reisramen vrijmaken, zo
dat de bijen voldoende kunnen blij
ven ventileren. Vervolgens de bijen
uit de kas verwijderen en buiten
plaatsen. Aangeraden wordt de bij
enkorven hierbijvoorzien van gaas
doek, op z'n kant te leggen. Daarna
de ziektebestrijding in de kas of tun
nel uitvoeren. De volgende dag, na
goed luchten van de kas, de bijen
volken op dezelfde plaats neerzetten
waar ze eerst stonden. Hetzelfde
geldt ook voor de bijendrinkplaats.
Daarna de vlieggaten van kasten of
korven openen.
De belangrijkste wenken voor de im
ker zijn de volgende: telers ervaren
vaak als knelpunt, dat men voor het
verwijderen of terugplaatsen van
bijenvolken, de nodige belemmerin
gen ondervindt omdat vlieggaten
moeilijk te sluiten zijn en reisramen
of bodemventilatie ontbreken. Vaak
blijken ze ook niet te weten hoe een
en ander werkt. Het komt regelma
tig voor, dat men de vlieggaten sluit,
zonder enige ventilatiemogelijkheid
voor de bijen. Een gevolg hiervan
kan zijn het ontstaan van het ver
schijnsel dat met 'warmlopen'
noemt: sterfte van het bijenvolk
door verstikking. Sterfte als gevolg
van 'warmlopen' komt zeker niet
minder voor dan bij ernstige spuit
schade. Schade aan bijenvolken
dient men ten alle tijde te voorko
men. Tuinders dienen bij het uitvoe
ren van een ziektebestrijding met
chemische middelen derhalve de no
dige zorgvuldigheid te betrachten.
Voor de imker geldt, dat hij bijen
volken levert die aan zekere normen
moeten voldoen. De bijenwoningen
dienen zodanig te zijn ingericht, dat
snel en doelmatig handelen mogelijk
is om bijen te verwijderen.
L. Hensels
CAT Roermond
CAD Insektenbestuiving en
Bijenhouderij
Foto: Landbouwschapsvoorzitter Va
rekamp (l.) neemt de handtekeningen
in ontvangst.
De ministers Braks (landbouw) en
Nijpels (Milieuhygiëne) hebben voor
gesteld om hun besluit om het gebruik
van het grondontsmettingsmiddel me
thylbromide op 1 januari 1990 defi
nitief te beëindigen pas aan het eind
van dit jaar door publikatie in de
Staatscourant kracht van wet te ge
ven. Zij willen een werkgroep van on
afhankelijke deskundigen vragen om
voor die tijd rapport uit te brengen
over de gevolgen van het aangekon
digde verbod op methylbromide.
Voor het Landbouwschap gaat dit
voornemen niet ver genoeg.
De NTS heeft een brief gestuurd aan
de vier ministers die zich met
methylbromide bezig houden. In
deze brief laat de NTS weten dat
methylbromide beschikbaar moet
blijven voor die teelten en grond
soorten waar geen andere ontsmet
tingsmiddelen en methoden moge
lijk zijn.
In het Belgische' West-Vlaanderen
wordt aktie ondernomen om een be
langrijke positie op de Engelse vers
markt te veroveren. Waar vorige
pogingen om de Engelse markt te ver
overen steeds strandden door de ver
snippering van het Belgische aanbod
en het gebruikelijke kommissie
systeem op de Engelse groothan
delsmarkt, lijkt men nu enig succes te
boeken.
Op aanraden van de Westvlaamse Ge
westelijke Ontwikkelingsmaatschap
pij (G.O.M.) zijn er in 1985 twee
organisaties opgericht. De "Flanders
Vegetables Board", is een koöpera-
tie van zeven groothandelaren en de
G.O.M. Deze "Board" laat zich
voornamelijk in met marktonderzoek
en promotie.
Zij moet dienen als hefboom voor de
door dezelfde bedrijven opgerichte
koöperatie "Flanders Vegetables Ex
port", die zuiver kommerciële doel
einden nastreeft.
Door de oprichting van deze organi
saties is er voor België een unieke si
tuatie ontstaan, waarbij exporteurs,
die elkaar in Frankrijk en West-
Duitsland bekonkurreren, eendrach
tig samenwerken op de Engelse
markt. Deze samenwerking lijkt nu al
vruchten af te werpen. De Belgische
export naar Engeland steeg van 3.000
ton in 1985 tot 7.000 ton in 1986. De
waarde hiervan in 1986 was Bfr. 30
min. In 1987 hoopt men voor Bfr. 100
min. naar Engeland te exporteren,
hetgeen men als een minimum be
schouwt om rendabel te kunnen
werken.
Vrijdag 28 augustus 1987
