C. Breure
ploegkampioen
Noord-Brabant
Omzetten mest in koolstof commercieel niet haalbaar
Weinig trek in milieubeheer
N.A.F. IN BEST BINNEN JAAR FAILLIET
Belangrijke verschillen
in investeringen bij
teeltsystemen
potplantenteelt
Luxan Captan
Flowable
BRABANTSE BOER:
8ste Breda-Flora geopend
Stagenerende afzet maakt keuze
door bloemensektor noodzakelijk
Met het faillissement van de Nederlandse Afval Fossilisatie (N.A.F.)
in Best lijkt een einde te zijn gekomen aan het experiment om mest
en ander organisch afval door fossiliseren om te zetten in aktieve
koolstof en olie. Vorige week heeft de rechtbank van Den Bosch op
verzoek van de belangrijkste financier van het projekt, het Bestse aan
nemersbedrijf NBB, de NAF failliet verklaard.
De uitspraak van de rechter betekent
een forse tegenvaller voor de heer
W.J.H. Schippers, de uitvinder van
de fossilisatietechniek. De tegenwoor
dig in België woonachtige milieutech
noloog blijft zijn vinding echter met
net zoveel verve verdedigen als hij
hem vorig jaar december aankondig
de. Toen heette de nieuwe techniek dè
oplossing voor de mestoverschotten.
Nauwelijks acht maanden later ziet
NBB-direkteur J. van Rozen, die et
telijke tonnen in het projekt heeft
gestopt en in een van zijn bedrijfshal
len een proefinstallatie liet bouwen,
er geen brood meer in. "Ook wij wa
ren vorig jaar aanvankelijk dolen
thousiast. Maar nader onderzoek van
externe deskundigen heeft overduide
lijk aangewezen dat het fossiliseren
van mest kommercieel niet haalbaar
is. De opbrengst aan olie en carbon
is eenvoudig niet voldoende om de
kosten te dekken".
Volgens diezelfde onderz eken zou
het proces op de lange duu misschien
wel rendabel kunnen wo-den, maar
dan zouden er nog ettelijke miljoenen
in moeten worden geïnvesteerd. En
dat is het aannemersbedrijf uit Best,
dat uiteraard hoopte op de bouw van
diverse fossilisatiefabrieken her en der
in het land, niet van plan. Daar komt
bij dat het ministerie van landbouw
niet bereid lijkt te zijn om de helpen
de hand uit te steken. In een reaktie
op de vinding van Schippers liet mi
nister Braks onlangs weten zijn vraag
tekens te hebben. Omdat voor het
fossiliseren mest met een zeer hoog
drogestof-percentage nodig is, komt
alleen kippemest in aanmerking. En
daarmee is het probleem van de drijf-
mestoverschotten in met name de pro-
Tussen verschillende teeltsystemen
in de potplantenteelt treden grote
verschillen op in investeringen en
jaarkosten. Per vierkante meter kan
de afstand tussen de goedkoopste en
de duurste methode ƒ80,belopen
voor de investering en ƒ11,voor
de jaarkosten. Dat blijkt uit een stu
die van het Landbouw-Ekonomisch
Instituut die onlangs werd gepu
bliceerd.
De potplantenteelt kent zeer uiteen
lopende systemen van telen en wa
tergeven. De afgelopen vijftien jaar
is er veel aandacht geschonken aan
automatisering en oppervlaktebe-
nutting. De laatste varieert sterk
naar gelang het gebruikte systeem.
Ook treden verschillen op in de aard
van het te verrichten werk, die gevol
gen kunnen hebben voor de arbeids
kosten. Bedrijfsekonomisch verge
lijken is daardoor erg moeilijk.
In het LEI-onderzoek worden twee
belangrijke teeltsystemen met elkaar
vergeleken: telen op een betonvloer
en telen op al dan niet verrolbare ta
bletten. Daarbij zijn verschillende
methoden van watergeven in de stu
die betrokken: van regenleiding tot
volledig geautomatiseerde wisselin
filtratie.
In het onderzoek is, naast teeltsyste
men en watergeeftmethoden, ook
aandacht besteed aan bedrijfsgroot-
te, netto beteelbare oppervlakte, ar
beidsprestatie, mogelijke arbeids
besparing en opbrengstnivo.
'Een kosten vergelijking van de ver
schillende bedrijfssystemen in de
potplantenteelt'. Bestellen door
overschrijving van ƒ13,50 op postre
kening 412235 van het LEI te Den
Haag, onder vermelding van 'Publ.
4.119'.
vincie Noord-Brabant natuurlijk niet
opgelost.
Van mest naar autoband
In het kort komt de fossilisatietech
niek er op neer, dat mest en ander
droog, organisch afval onder hoge
druk en door een snel proces van fer-
Op zaterdag 15 augustus vonden on
der gunstige grond- en weersomstan
digheden de jaarlijkse Brabantse
ploegkampioenschappen plaats. De
wedstrijd vond plaats op een perceel
van de BV Eksploitatiemaatschappij
Van Puijenbroek, gelegen in het
landgoed 'Gorp en Roovert'.
Nadat door de slechte weersomstan
digheden de wedstrijd een week uit
gesteld had moeten worden kon die op
15 augustus doorgang vinden.
Het perceel zandgrond was overal
gelijk van samenstelling waardoor
een mooie gelijke strijd kon worden
geleverd.
Bij de rondgaande ploegers, toch het
paradepaardje van een ploeg-
wedstrijd, werd er weer hevig gestre
den om de eerste plaats. Er werd pri
ma geploegd, alhoewel het jammer
was dat de geploegde sneden nogal
'dichtgesmeerd' werden. Maar uit
eindelijk was het toch weer C. Breu-
re die mede door de goede geploegde
sneden en een prima eindvoor de
eerste plaats voor zich opeiste.
Bij de 3-schaar wentelploegen was
het verschil tussen de nummers 1 en
2 erg klein. Naar het einde toe bleek
Loep Visser toch enkele puntjes
meer geskoord te hebben.
Bij de 22 2-schaar wentelploegers
waren de verschillen tussen de meer
geroutineerden en de nieuwelingen
vrij groot. De strijd om de eerste
plaats was echter zeer spannend.
Drie ploegers gaven elkaar zeer wei
nig toe.
Het verschil tussen de nummers 1 en
2 Toon van Rooy en Marie Ooster
bosch was uiteindelijk 1 punt in
voordeel van eerstgenoemde door
een iets verzorgdere afwerking. De
beste nieuweling werd uiteindelijk
W. Hospel die bij de 2-schaar wentel
op een mooie 6e plaats eindigde.
De uitslagen:
2-schaar wentel: l.'Toon van Rooy,
Behoud en verbetering van natuur en
landschap hebben niet prioriteit num
mer één bij de Brabantse boer. Rela
tief weinigen van hen zijn bereid om
het agrarisch gebruik van hun grond
via beheersovereenkomsten hierop af
te stemmen. Dit schrijven gedeputeer
de staten van Noord-Brabant in het
jaarverslag ruimtelijke ordening 1986.
Op dit moment is bijna 10.000 hek-
tare landbouwgrond globaal als be
heersgebied of reservaat aangewezen.
Als een boer een dergelijke overeen
komst aangaat, neemt hij vrijwillig de
verplichting op zich om het werk in
dat gebied af te stemmen op behoud
en verbetering van de natuur. Daar
voor krijgt hij een financiële ver
goeding.
Het probleem ligt overigens niet al-
mentatie (rotting) wordt omgezet in
aktieve koolstof en vloeibare
brandstoffen. Dat gebeurt in nauwe
lijks anderhalf uur tijd in een geheel
gesloten systeem. Voordat in de na
tuur bijvoorbeeld een boom tot fos
siel wordt, gaan er miljoenen jaren
overheen.
Het bijzondere aan de vinding was
verder, dat de restprodukten renda
bel buiten de landbouw konden wor
den afgezet. Met name de
rubberindustrie (autobanden), de
drukinkt- en de verfindustrie zouden
zijn geïnteresseerd. Bovendien werd
het fossilisatieproces als milieuvrien-
Cromvoirt, 207 punten; 2. Marie
Oosterbosch, Veldhoven, 206 pun
ten; 3. Jan de Pinth, Nieuwkuyck,
205 punten; 4. Adrie v.d. Veeken,
Dorst, 197,5 punten; 5. Christ
Ooms, Lepestraat 195, 5 punten; 6.
T. v.d. Heiden, Soerendonk, 194,5
punten; 6. W. Hospel, Veldhoven,
194,5 punten.
3-schaar wentel: 1Loep Visser, Den
Bosch, 226 punten; 2. Jos v.d. Mier
den, Veldhoven, 221 punten.
Rondgaande: 1. Cees Breure, Dintel-
oord, 259 punten; 2. Clemens Wou
ters, Reusel, 242,5 punten.
B.V. 'Luxan' heeft Luxan Captan
Flowable, een vloeibaar gewasbe
schermingsmiddel op basis van de
aktieve stof captan geïntroduceerd.
Het produkt is toegelaten in diverse
gewassen.
Fruitteelt
Luxan Captan Flowable is toepas
baar in appels en peren ter bestrij
ding van vruchtboomkanker en
Gloeosporium. Ook in kersen, bes
sen, bramen, frambozen en aardbei
en onder glas of in de volle grond is
het produkt toepasbaar. De vloeiba
re formulering laat geen zichtbare
residuevlekken achter op appels en
peren hetgeen ideaal is bij bespuitin
gen kort voor de oogst.
Bij ontsmetting van het plantgoed
bij bloembollen kan Luxan Captan
Flowable worden ingezet o.a. ter
bestrijding van Fusarium. Het pro
dukt is hierbij een ideale mengpart-
ner voor de diverse ontsmettings-
kombinaties in de bloembollenteelt.
Naast gebruik in bovengenoemde
teelten is toepassing mogelijk in
prei, ter bestrijding van papiervlek-
kenziekte, andijvie in de volle
grond, anemoon, ranonkel, boom
kwekerijgewassen en vaste planten.
leen bij de boeren, zo erkennen GS
van Noord-Brabant. Er is een tekort
aan rijksambtenaren om dergelijke
overeenkomsten op te stellen. Boven
dien zijn volgens het kollege de aar
zelingen van de Brabantse boer goed
te begrijpen. In deze provincie is het
meest intensieve grondgebruik van
Nederland. Minder intensief gebruik
is dan ook een grotere stap dan elders.
Daar komen nog eens de hoge vee
dichtheid en de grote mestproduktie
bij. Het tekenen van een beheersover
eenkomst betekent onder meer dat
een boer verplicht wordt om minder
mest op zijn land te gebruiken. Wel
licht kunnen meer boeren over de
streep worden getrokken, als de ver
goeding van de overheid wat hoger
zou worden.
delijk gekarakteriseerd, omdat er
geen schadelijke reststoffen over
blijven.
De enige die nog in (kommerciële)
haalbaarheid van de techniek lijkt te
geloven, is de heer Schippers. Desge
vraagd laat hij weten dat 'de techniek'
absoluut niet meer weg te denken is.
"In feite ben ik het stadium van ex
perimenteren voorbij, dus de proef
installatie in Best heb ik niet meer
nodig. In maanden van proefnemin
gen heeft de techniek zich zonder
meer bewezen. Er zijn afnemers ge
noeg die een prijs willen betalen waar
mee de produktiekosten kunnen
'Het wordt steeds moeilijker om on-'
ze bloemen en planten af te zetten. En
als producenten zullen we moeten rea
geren op de veranderingen bij de kon-
sumenten die onze produkten kopen'.
Die konklusie onder meer trok voor
zitter Leo Ammerlaan 21 augustus na
afloop van de jaarvergadering van de
regio Aalsmeer van de Vereniging van
Nederlandse Tuinbouwstudiegroe-
pen. Ammerlaan baseerde zijn kon
klusie op de inleiding van A.J.
Mulder, algemeen direkteur van de
Aalsmeerse bloemenveiling, waar de
jaarvergadering werd gehouden.
Keuze aan kweker
Mulder stelde aan het eind van zijn
inleiding de snijbloemen- en potplan
tenkwekers voor een denkbeeldige
keuze uit twee alternatieven. De eer
ste daarvan bestaat uit de veilingaan-
voer van produkten, bestemd voor de
traditionele branchekanalen. Bloe
men planten die hiervoor zijn bestemd
moeten zodanig worden aangeleverd
dat onnodige handelingen worden
voorkomen, 'Dat betekent een maxi-
worden gedekt".
Ook Schippers verwijst naar rappor
ten van deskundigen en een markton
derzoek van een accountantsbureau.
Volgens hem kan de NBB daar alleen
een rapport van 'een afgestudeerde
hts-er bouwkunde' tegenover stellen.
Hij hoopt spoedig nieuwe financiers
voor zijn techniek te kunnen interes
seren. Intussen zijn plannen om op
verschillende plaatsen fossilisatiefa
brieken te bouwen op de lange baan
geschoven. De eerste zou verrijzen in
de Achterhoek.
Harry de Bot
male waarde toevoeging door de pro
ducent', aldus de veilingdirekteur die
als voorbeelden van deze afzetwijze
AA-kwaliteit, konsumentenverpak-
king en het meegeven van productin
formatie noemde.
Als tweede voorbeeld-alternatief
noemde hij de aanvoer op de veiling
van produkten, die bestemd zijn voor
de massa-markten. 'Een voorwaarde
bij die kategorie is dat de toegevoeg
de waarde in de keten niet onnodig
verloren gaat, dus een minimale waar
de toevoeging door de producent'.
Praktische voorbeelden bleken rozen,
los in een container aangevoerd in
plaats van in bossen van twintig, een
Deense wagen als verkoopeenheid en
het veilen van importanjers in de ori
ginele verpakking.
Volgens veilingdirekteur Mulder moet
aan het produkt de kennis worden
toegevoegd, moeten de faciliteiten
worden aangepast, zullen de aard en
de verkrijgbaarheid van het produkt
aangrijpend veranderen en moet de
ondersteunende, kollektieve reklame
worden vergroot.
Vrijdagmorgen is de 8e Breda-Flora door mevr. Karin Laetitia
officieel geopend. Deze officiële opening hield tevens een pri
meur in, want zij deed dit door een nieuwe bloem te dopen met
haar naam 'Laetitia' met champagne!
Deze nieuwe bloem is de in Amerika bedachte en in fVest-
Duitsland verder gekweekte bloem 'Pardancanda', een krui
sing van de 'Belancanda' en de 'Iris'. De nieuwe bloem is in di
verse variëteiten in de tentoonstelling verwerkt. Pas volgend
jaar zal de bloem in Nederland op de markt worden gebracht.
Op bijgaande foto ziet u het moment van de doop door mevr.
de Korte. De heer L. Klinkhamer heeft de bloem geïntro
duceerd.
Foto: Ab Westerbeek
10
Vrijdag 28 augustus 1987
