Politiek en slecht weer
verpesten de stemming
Minister wil verdere
prijsdaling voor granen
Centrale landbouworganisaties
maken front tegen verdere
aantasting positie boeren
Platteland in Brabant groeit
sneller dan steden
Drs. Schelhaas verwacht melktekort
Werkbezoek Landbouw-Comité aan ZLM
Vervolg 'Mansholt-diskussie'
Croissant-tomaat
De stemming onder de boeren en tuinders is niet best. Aldus KNLC-
voorzitter Marius Varekamp na afloop van een werkbezoek aan de
Zuidelijke Landbouw Maatschappij ZLM, dinsdag 18 augustus.
Oorzaken zijn de Europese en vooral ook de nationale politiek waar
dan nog de slechte weersomstandigheden dit seizoen bijkomen. Vol
gens Varekamp zijn in de vakantieperiode de problemen voor land
en tuinbouw alleen maar toegenomen.
De KNLC-delegatie bezocht de nieuwe veiling CVZ te Krabbendijke
De KNLC-voorzitter toonde zich
bijzonder geïrriteerd door het onge
coördineerde nationale beleid, zoals
zich dat stort op land en tuinbouw.
"Uit vele hoeken worden wij op de
schop genomen. Iedereen bemoeit
zich met de agrarische sector, zonder
dat er van enige samenhang sprake
is. Minister Braks zou zich veel ster
ker moeten manifesteren. Hij zou te
gen zijn collegae in het kabinet moe
ten zeggen: Als je wat hebt dat land
en tuinbouw raakt, dan moet je dat
aan mij melden.
Boeren en tuinders worden niet al
leen geconfronteerd met het beleid
van minister Braks, maar ook met
het beleid van minister Nijpels en
van de staatssecretarissen van Finan
ciën en van Binnenlandse Zaken. En
er is geen sprake van enige samen
hang. "Er komt een einde aan het
incasseringsvermogen van boeren en
tuinders", zei Varekamp, die als
voorbeelden van ongecoördineerd
beleid noemde de fiscale problemen
bij melkquotering, voorstellen voor
onroerendgoedbelasting en cultuur
grond en besluiten "op basis van
emotionele milieugeladenheid ten
aanzien van gewasbeschermings- en
grondontsmettingsmiddelen". De
#-
KNLC-voorzitter is van mening dat
Braks zich te veel op Brussel richt.
De minister moet meer aandacht ge
ven aan nationale zaken. Varekamp
benadrukte nog eens dat het Kabinet
Lubbers een puur boer-
onvriendelijk beleid voert.
Akkerbouw en tuinbouw
Het werkbezoek leidde het bestuur
van het Landbouw-Comité naar
Zuid-Beveland waar onder andere
een bezoek werd gebracht aan de
nieuwe tuinbouwveiling en het ak-
kerbouw/stierenhouderij bedrijf
van de heer P. de Koeyer te Yerseke.
De tuinbouwveiling CVZ is ontstaan
uit een fusie van vier Zeeuwse fruit
veilingen, waarover zeer lang is on
derhandeld. Voorzitter Wim de Ja
ger ziet de toekomst van met name
de fruittelers in het Zeeuwse met ver
trouwen tegemoet. De centrale vei
ling komt beter tegemoet aan de
wensen van de afnemers, wat de
prijsvorming voor de telers gunstig
kan beïnvloeden. ZLM-voorzitter
Huib van der Maas ziet hierin dan
ook een reden voor de Zeeuwse
fruittelers hun produkten meer via
de veilingklok af te zetten. Hij ver
wacht een grote stimulans van deze
moderne veiling voor zowel de
Zeeuwse fruittelers als ook voor de
verbouw van groenten.
De KNLC-delegatie werd indringend
geconfronteerd met de problematiek
in de akkerbouwsector vandaag de
dag. Van der Maas: De akkerbouw
voelt zich allemachtig in de knel zit
ten, vooral door het eenzijdig hante
ren van de prijzenkraan in Brussel.
Daarbij komt dan nog dat het weer
nu een extra zorg geeft. Daardoor
vallen er nu klappen, aldus Van der
Maas, die vaststelde dat de politiek
zich daar niets van lijkt aan te trek
ken. De zelfstandige agrariër valt -
zeker wat de fiskale behandeling be
treft - tussen wal en schip. Van der
Maas maakt zich ook grote zorgen
over de toekomst van de toch wel
perspectief biedende bedrijven, ge
zien het huidige beleid.
BAB
Minister Braks vindt 'een flinke
prijsdaling voor granen niet onrede
lijk'. Hij wil daarbij uitgaan van het
kostprijsnivo van de efficiënte
graanbedrijven van de EG. Maar
ook dan zullen we niet aan areaalbe
perking kunnen ontkomen denkt
Braks. Hij doet deze uitspraken in
het recente nummer van het land-
bouwtijdschrift Spil, in een vervolg
op de door dit periodiek gestarte
'Mansholt-diskussie'.
Mansholt pleitte in een geruchtma
kend artikel in een eerder nummer
voor een verplichte areaalbeperking
voor alle bedrijven, gekoppeld aan
een dekvruchtverplichting. Algehele
prijsverlaging moet volgens Mans-
holt worden afgewezen en beperking
heeft alleen in bepaalde sektoren ef-
fekt (suiker, melk). Ook Braks wijst
kontingentering in de graansektor
van de hand, maar meent dat prijs
verlaging wèl kan meehelpen de pro-
duktie in de hand te houden. 'Na
tuurlijk komen als gevolg van de
prijsverlaging de inkomens onder
druk te staan. Waar deze druk ge
paard gaat met bedrijfsbeëindiging
hoeft dat geen reden te zijn voor al
In haar jaarlijks verslag over de
ruimtelijke ordening in Noord-
Brabant konstateert het provincie
bestuur, dat de kleine gemeenten
nog steeds de meeste aantrekkings
kracht hebben. De bevolkingsgroei
en de woningbouw in de grote Bra
bantse steden blijft nog steeds achter
bij die van het platteland. Ten koste
van in de meeste gevallen veel land
bouwgrond dijen de kleinere ge
meenten uit.
De aantrekkingskracht van de dor
pen blijkt bijvoorbeeld uit het feit
dat daar veel meer vrije sektorwo-
ningen worden gebouwd. Ook de
groei van de werkgelegenheid is voor
een belangrijk deel buiten de vier
grote steden terecht gekomen. Ter
wijl de industrieterreinen in de grote
steden leeg blijven, stromen die in de
kleine gemeenten vol.
Het beleid van de provincie is erop
gericht om de steden te versterken.
Voor wat betreft het buitengebied
maakt de provincie zich zorgen over
het verschijnsel dat allerlei bouw
werken en bouwwerkjes als pad
destoelen uit de grond rijzen. Het is
de bedoeling om het buitengebied
vrij te houden van bebouwing die er
niet thuishoort. De provincie denkt
er over om de gemeenten jaarlijks
te grote paniek', aldus Braks. Hij
vindt dat dit de bedrijfsstruktuur ten
goede zal komen. En dat is nu juist
het punt waarop wij op de VS achter
liggen, betoogt hij. 'De volgende
ontwikkeling is zeker denkbaar.
Door een voldoende scherpe prijsda
ling zal het graanareaal gedurende
de komende vijf jaar met enige pro
centen kunnen afnemen. Op delen
van dit vrijkomende areaal worden
andere produkten geteeld. In dezelf
de periode kan het verbruik met eni
ge miljoenen tonnen toenemen.
Voorzichtige schattingen komen dan
uit op een mogelijke halvering van
de overproduktie'.
Beperking
Een verplichte areaalbeperking ziet
Braks niet zo zitten. Hij denkt meer
aan een vrijwillige regeling, waarbij
'brakers' bijvoorbeeld worden vrij
gesteld van een (verhoogde) medever-
ant woordelij kheidsheffing.
In hetzelfde Spil-nummer geven ook
andere deskundigen hun oordeel
over de plannen van Mansholt. Ook
Mansholt zelf krijgt de gelegenheid
zich te verdedigen.
opgave te laten doen van de afgege
ven bouwvergunningen in het bui
tengebied. De vele zieke bossen in
Noord-Brabant baren al evenzeer
zorgen, evenals de aanleg van nieu
we bossen. De afgelopen twee jaar is
maar 112 hektare nieuw populieren-
bos aangeplant. Dat had 200 hektare
moeten zijn. Het streven om de weg
bermen te beplanten is mislukt. De
provincie vestigt haar hoop op de
aanleg van een 100 hektare nieuw in
de buurt van de hoofdstad Den
Bosch.
Weer minder bedrijven
De heroriëntatie in de landbouw in
Noord-Brabant zet verder door. Het
aantal bedrijven en de veestapel in
de melkveehouderij is in 1986 op
nieuw gedaald, terwijl de vraag naar
ruimte voor bedrijfsvestiging in
nieuwe produktietakken (melkgei-
ten, viskwekerijen, etc.) is gestegen.
Opmerkelijk is echter dat het aantal
bedrijven en de veestapel in de var
kenshouderij, ondanks de beperken
de maatregelen in 1986, net als het
jaar daarvoor weer is gegroeid. Het
aantal bouwaanvragen in deze sek-
tor begint nu echter af te nemen, zo
staat in het jaarverslag van de pro
vincie.
De georganiseerde landbouw gaat de
politieke druk op kabinet, Kamer en
politieke partijen sterk opvoeren.
Doel hiervan is een verdere aan
tasting van de positie van de boeren
en tuinders als gevolg van over
heidsmaatregelen te stoppen, en be
paalde genomen maatregelen terug
te nemen. Ondersteunende acties
worden op voorhand niet uitgeslo
ten. Een en ander werd afgelopen
woensdagmiddag afgesproken tij
dens een speciale vergadering in
Utrecht van bestuurders van de 3
CLO's en de aangesloten gewestelij
ke organisaties.
De bijeenkomst van de landbouw-
voormannen ademde een sfeer van
eensgezinheid en bereidheid tot het
ondernemen van activiteiten om de
Een wel zeer bijzondere (vlees-)
tomaat werd gekweekt door me
vrouw De Lange uit Kloet in ge.
Door een speling van de natuur
groeide er in haar hobby-kas een
tomaat die meer lijkt op een
croissant. De verbinding met de
plant zat aan de binnenzijde van
de zeer brede in cirkelvorm ge
groeide tomaat, daar waar de
vrucht op het stokje rust. Ter
vergelijking ligt er een gangbaar
gevormde soortgenoot bovenop.
De croissanttomaat weegt bijna
een pond.
De voorzitter van het Produktschap
voor Zuivel, de heer H. Schelhaas,
verwacht dat de huidige ontwikke
lingen in de zuivelsektor met o.m.
een geringere melkaanvoer en een
hogere produktie van kaas en vol
melkpoeder de komende herfst en
winter waarschijnlijk zullen leiden
tot een hoger uit te betalen melkprijs
dan vorig jaar. Drs. Schelhaas zei dit
in zijn openingswoord tijdens de
vergadering van het Produktschap
woensdag 19 augustus jl. te Den
Haag.
De voorzitter van het Produktschap
noemde deze wat hogere prijs overi
gens slechts een geringe kompensatie
voor de grote problemen die de su
perheffing de melkveehouders - ook
in de kostensfeer - geeft. Schelhaas
voorziet de komende jaren nog be
langrijke veranderingen in de sektor.
problemen die er zijn en nog ver
wacht worden, het hoofd te bieden.
Zij aarzelden daarbij niet om de be
perkingen van de eigen organisaties
in het behartigen van de belangen
van de leden onder ogen te zien. Dat
de leden echter daden verwachten
van hun bestuurders, werd eveneens
onderkend. Immers, het voortbe
staan van tal van agrarische bedrij
ven wordt bedreigd, waardoor onze
kerheid en ongerustheid in de be
trokken gezinnen groeiden.
Onvriendelijk
Een aantal bestuurders sprak woens
dagmiddag van een kabinetsbeleid,
dat boer-onvriendelijk is. In een no
titie van de Groninger Maatschappij
van Landbouw werd in dit verband
een opsomming gegeven van acht-
Zo is de vermindering van de pro
duktie noch op bedrijfsnivo noch op
verwerkingsnivo uitgekristaliseerd
Veehouders en zuivelindustrie heb
ben hun handen vol aan het aanpas
sen van de produktie. Volgens Schel
haas zal de zuivelsektor de komende
herfst voor een nieuwe opgave ko
men te staan, nl. om ondanks een
sterk verminderde produktie ver
scherpt door de seizoenmatige terug
gang in de melkleverantie toch een
grotendeels stabiele afzet te ver
zorgen.
Voor het eerst sinds lange tijd zal
melk volgens hem een - zij het tijde
lijk - schaars produkt zijn. Hij acht
het niet uitgesloten dat ons land zich
nog meer zal ontwikkelen tot kaas-
land bij uitstek. Tot slot van zijn
openingswoord merkte hij op dat
aan de Nederlandse zuivelsektor de
komende jaren hoge eisen worden
gesteld.
tien (bekende) punten, variërend van
genomen belastingmaatregelen tot
het prijsbeleid. Men was het er over
eens, dat de boeren en tuinders in
korte tijd in een snel tempo te veel
regelgeving op zich af hebben zien
komen. De organisaties zijn daar
door wellicht ook wat overvallen ge
weest. Reden waarom werd gepleit
voor een beleids- of actieprogramma
van een beperkt aantal aan
dachtspunten waarvoor de organisa
ties zich sterk zullen maken. Men
was het er over eens dat vanuit de or
ganisaties het voortouw genomen
dient te worden, om sturend in te
spelen op politieke ontwikkelingen.
Het uitzetten van een plan de cam
pagne vraagt ook om eerlijkheid in
de voorlichting naar de eigen leden
toe, zo meenden de bestuurders.
Hen zal duidelijk gemaakt moeten
worden dat in het kader van alge
meen maatschappelijke ontwikkelin
gen sommige maatregelen onont
koombaar zijn. De belangenbeharti
ging zal zich in die gevallen hooguit
kunnen richten op het scheppen van
voorwaarden om gedwongen aan
passingsprocessen op de bedrijven
zo goed mogelijk te laten verlopen.
Dat dit soms kan leiden tot beëindi
ging van een bedrijf is pijnlijk, maar
moet wel onder de ogen gezien dur
ven worden.
Voor de naaste toekomst staat de or
ganisatiebestuurders de volgende
lijn voor ogen: op zeer korte termijn
wordt een beleidsplanuitgewerkt,
dat zich toespitst op fiscale zaken,
bedrijfsovername, milieuzaken en
ruimtelijke ordening. Hierin zullen
suggesties worden verwerkt die de
pijn voor de agrariërs kunnen ver
zachten, op zeer korte termijn wordt
een onderhoud aangevraagd met de
minister-president over genoemd
plan. Er wordt voorkeur aan gege
ven om dit in Landbouwschapsver-
band te doen.
Europese boerenorganisaties
veroordelen
landbouwvoorstellen
In hun eerste kommentaar hebben
de voorzitters van COPA en COGE-
CA, de heren Kjeldsen en Croll, de
jongste voorstellen van de Europese
Kommissie met betrekking tot het
toekomstige landbouwbeleid van de
EG openlijk veroordeeld.
De door de Kommissie voorgestelde
beperkende maatregelen voor de
verschillende produkten zullen lei
den tot een inkrimping van de Euro
pese landbouw ten gunste van invoer
uit derde landen, die alleen al in de
veevoedersektor overeenkomt met
ongeveer 15 min ha land. De maatre
gelen zullen daarom een verdere
druk uitoefenen op de inkomens en
werkgelegenheid in de agrarische
sektor en niet leiden tot enige struk-
turele verbetering van de marktsitu
atie voor agrarische produkten in de
Gemeenschap, aldus de organisaties.
Vrijdag 21 augustus 1987
5
