VOO It m:
Vit OIIW
'Hygiënevoorllchting is vooral
nuttig voor de buren'
Minister Bukman komt tentoon
stelling Zeeuwse Landbouw
organisaties openen
Waar zijn we mee bezig?
Gewoontevorming
a?
Merellied
Tarwe
Wereldvoedseldag 1987
Agrarische Studiereizen 1987
MALLORCA, een gevariëerde reis
Ekstra geld
Europese voedselhulp
aan landen van
derde wereld
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P. J. van Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
Hygiëne en voeding hangen nauw met elkaar samen. Er is onderzoek
gedaan naar wat konsumenten weten over hygiëne en voeding en tij
dens dit onderzoek bleek dat het onderwerp gevoelig ligt en dat men
sen zich snel aangesproken voelen als het over dit onderwerp gaat.
Maar wat men niet weet is dat er in ons land jaarlijks tienduizenden
gevallen van voedselvergiftiging voorkomen. De meeste gevallen
worden afgedaan met de diagnose 'buikgriep'. De mensen zien zelf
het probleem niet.
Bovendien is hygiëne typisch een on
derwerp dat de persoonlijke leef
sfeer raakt en waar zelfs een taboe op
rust. Toch weten veel mensen niet
genoeg over dit onderwerp. Dit
bleek tijdens een quiz die het voor-
lichtingsburo voor de voeding orga
niseerde onder konsumenten die
voedingskursussen volgden en onder
studenten. Wat kwam uit deze quiz
naar voren? Men bleek niet goed op
de hoogte over het verschijnsel voed
selvergiftiging. Driekwart van de
deelnemers dacht dat dit het meest
voorkomt bij het eten in een restau
rant of snackbar; in werkelijkheid
worden de meeste gevallen voor
voedselvergiftiging thuis veroor
zaakt.
Men wist ook niet goed bij welke
temperatuur bakteriën zich het
snelst vermeerderen. Dit moet name
lijk zijn: tussen de 15-40 graden C.
De meesten streepten een te lage
temperatuur aan. Ook over de goede
temperatuur in de koelkast lopen de
meningen uiteen, het moet zijn: tus
sen de 2-7 graden C.
Onbekend is het feit dat gaar vlees
niet op een bord gelegd mag worden
waar ook het rauwe vlees opgelegen
heeft. Dan is er namelijk gevaar
voor kruisbesmetting.
Over het bewaren van vlees bestaan
meer misvattingen. Sommigen den
ken dat als vlees bewaard wordt on
der een laag vet, dat het dan niet kan
bederven en niet in de koelkast
hoeft. Dit is absoluut niet waar.
Men weet meestal wel dat rauw vlees
veel bakteriën bevat, maar denkt
ook dat een laagje vet voldoende be
schermt tegen bederf, dit is onjuist!
Géén pannetjes vlees in het vet in een
keukenkastje bewaren.
Gewoontevorming betekent per de
finitie dat veel dingen gedaan wor
den zonder er bij stil te staan. Op het
terrein van de hygiëne in de voeding
hebben zich een groot aantal inge
burgerde gewoonten ontwikkeld,
vaak van moeder op dochter. Zo
komt het dat men zich het waarom
van veel handelingen in de keuken
niet afvraagt. Men heeft het eenvou
dig altijd zo gedaan...
Het bleek ook tijdens gesprekken
met de kursisten over b.v. het hante
ren van het vaatdoekje, het afkoelen
van een pan soep, het gebruik van de
keukenplank, enz. Over deze onder
werpen wilden ze niet diskussiëren,
want iedereen vond dat hij of zij ge
lijk had (zo is het, en niet anders,
want zo heb ik het altijd gedaan). Dt
mensen raken geïrriteerd als ei
wordt gesproken over 'regelmatig dt
handen wassen in de keuken'. Er if
hiermee een grens bereikt, men vindl
het overdreven. 'Een mens leeft nu
Dat is de vraag die we meerdere ma
len horen bij allerlei onderwerpen en
dan wordt er meestal bedoeld dat de
gene die het zegt, denkt dat een an
der het niet goed doet. Vooral als het
over het milieu gaat is de schuld ge
ven een van de eerste bezigheden.
Dat is aan de andere kant voor ons
eigen persoonlijke milieu heel slecht.
Dat is de zure regen die op de mens
zelf terug valt. Deden de mensen van
de vorige generatie het echt zó
slecht? Wij geloven dat niet maar de
situatie veranderde sterk. Ons inwo
neraantal nam gestadig toe en er
was/is minder ruimte voor alles.
Daardoor zien we nu veel meer de
waarde van dat wat vroeger heel ge
woon er was en er bleef, ondanks al
les. Nu wordt dikwijls alleen als 'na
tuur' gzien de kruiden/onkruiden
die worden gewied om ons voedsel
Op mijn tegelen - tuinpad zat
Mevrouw Merel; had ze wat
ofwas ze 't broeden even zat?
Wat zag 'k daar even later...
buurman's rode kater...
Maar 't miezemuizig merelke
was allang terug
bij haar merel-kerelke
heel helder klonk hun lied:
Poes, jij krijgt ons niet.
J.G.i V.-J.
eenmaal niet in een luchtballon'
wordt er gezegd. Zorgvuldigheid tij
dens de bereiding van voedsel lijkt in
de ogen van de gespreksdeelnemers
meer te maken met etiquette, smaak
en gewoonte dan met voorkomen
van negatieve konsekwenties voor de
gezondheid. Men wordt in de prak
tijk tenslotte weinig gekonfronteerd
een plaats te geven op de akkers. Het
is beslist heel jammer als planten
zouden worden uitgeroeid dus is be
schermen van gewassen een bijzon
der goede zaak. Maar de kuituurge
wassen, daarvan moeten we leven,
dat is ons voedsel, MAAR DAT IS
OOK NATUUR!
Alles samen vormt de natuur - de
planten langs sloten en wegen, de in
het wild levende dieren - de insekten
- de vogels, maar ook de koeien in de
wei en de akkers met graan en aard
appelen en andere gewassen. Met
dat stukje natuur is de boer bezig,
samen met zijn gezin en daar leven
we allemaal van. Toch is ook dat
stuk natuur schitterend om te zien en
we hopen dat toch velen gedurende
een vakantietrip of zo maar een uit
stapje konden genieten van het
mooie landschap in al zijn facetten.
P.J. de Rooy-Janse, M.A.
't Staat niet
in wegwijzer-boeken,
zélf de route zoeken
en even stil blijven staan, bij 't graan
als er een windvlaagje stoeit
met tarwe die bloeit
kijken op je gemak
naar 't zacht wiegende arendak
dat is toch zo mooi
maar 't staat nooit
in wegwijzer - boeken.
J.G.i V.-J.
met deze nadelige gevolgen. Daarom
vindt men het onderwerp hygiëne
niet echt relevant. De voorlichting
zal rekening moeten houden met dit
gegeven. Ik hoop dat u nu wel meer
het belang ziet van een goede kennis
over belangrijke zaken als voeding
en hygiëne.
M.T. Vleugel-Mandemaker
Minister Bukman van Ontwikkelingssamenwerking zal op maandag
12 oktober een tentoonstelling openen die in teken staat van de We
reldvoedseldag en het projekt Trekkracht voor Kenia. Deze ten
toonstelling zal van 12 tot 17 oktober opgesteld staan in de Stenge
in Heinkenszand. Dit jaar hebben de landbouworganisaties en het
Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt de handen ineen geslagen om
aandacht te vragen voor het wereldvoedselvraagstuk. De voorstellen
hiervoor zijn afkomstig van de Begeleidingskommissie van het geza-
melijke ontwikkelingssamenwerkingsprojekt Trekkracht voor Kenia.
De voorbereidingen voor de ten
toonstelling zijn al in volle gang.
Naast een fotopresentatie van het
projekt Trekkracht voor Kenia zul
len verschillende wandtentoonstel-
lingen van uiteenlopende organisa
ties getoond worden. Ook vindt er
op dit moment overleg plaats met
verschillende musea om een kleine
kollektie traditionele Afrikaanse
landbouwwerktuigen (hak,
graafstok, primitieve ploeg, ossejuk
e.d.) voor de tentoonstelling te
lenen.
Cartoonist Arend van Dam, die ook
de tekening voor het aktievignet
heeft gemaakt, werkt mee door een
aantal van zijn cartoons beschikbaar
te stellen. Deze geven een direkte en
vaak kritische kijk op ontwikke
lingsproblemen en -hulp. Nieuw ont
wikkelde werktuigen voor dierlijke
trekkracht voor boeren in Afrika
worden door de werktuigenfabri
kant Rumptstad in bruikleen gege
ven. De tentoonstelling wordt opge
zet voor alle leden van de landbouw
organisaties, agrarische jongeren-
en vrouwenorganisaties én alle ande
re belangstellenden in derde wereld
problematiek. Wereldvoedseldag is
Vrijdag 21 augustus 1987
een initiatief van de FAO
(wereldvoedsel- en landbouworgani
satie) waarbij landbouworganisaties
het voortouw nemen om eigen leden
én het grote publiek te betrekken bij
landbouw- en voedselproblemen.
De tentoonstelling valt overigens sa
men met de aktieweek HONGER
HOEFT NIET. HONGER HOEFT
NIET is een samenwerkingsverband
tussen enkele tientalen landelijke en
provinciale organisaties op het gebied
van landbouw, milieubescherming en
ontwikkelingssamenwerking. De ten
toonstelling van de landbouworgani
saties zal dan ook zeker niet de enige
aktiviteit in die week zijn waarin de
derde wereld centraal staat. Zo zal er
in de provinciale bibliotheek ook een
fototentoonstelling staan met als
thema 'reizen in de derde wereld'.
Het Ministerie van Buitenlandse za
ken heeft ƒ30.000,— toegezegd voor
het projekt Trekkracht voor Kenia.
Dit bedrag wordt beschikbaar
gesteld in het kader van de z.g. 'ver
dubbelingsregeling'. Partikuliere
initiatieven op het terrein van ontwik
kelingssamenwerking worden (wan
neer aan een aantal voorwaarden en
kriteria wordt voldaan) ekstra
gesteund door elke gulden die met
fondswervende akties binnenkomt te
verdubbelen. Aangezien de Zeeuwse
landbouworganisaties al garant
staan voor een bedrag van
ƒ10.000,betekent dit dat er ook
ƒ10.000,— ekstra per jaar uit de be
grotingsfondsen van het ministerie
bijkomt. Overigens stond er bij af
sluiting van het eerste projektjaar
(30 juni 1987) ruim ƒ13.000,op de
aktierekening.
In september zal de tweede Trek
kracht voor Kenia-Nieuwsbrief uit
komen met informatie over de ont
wikkelingen in Kenia en met pro-
grammatips voor afdelingen, krin
gen, RAK's en regiogroepen. Ook
komt er naast de al bestaande diase
rie een diskussiespel beschikbaar
waarin de projektaktiviteiten in het
bredere kader van ontwikke
lingsproblematiek geplaatst en
besproken kunnen worden. Voor
meer informatie kunt u zich ten alle
tijde wenden tot het aktie-
sekretariaat (01100-21010 ZAJK of
Ad Phernambucq 01195-248 thuis).
MALLORCA, het grootste eiland
van de Spaanse Balearen, is voorna
melijk bekend om zijn badplaatsen
en het mooie weer. Grote gedeelten
van de zuid- en oostkust zijn één rij
van hotels, appartementen, terrasjes
en winkels. Door de vele "soorten
bloemen, planten en bomen, waar
Mallorca rijk aan is, zijn de tuinen
vaak ware paradijsjes waar het goed
verblijven is onder de palmbomen en
de bougainvillea, vlak bij zee.
Slechts enkele kilometers buiten de
kust bevindt zich het interessante
binnenland. Heuvelachtig, smalle
wegen, kleine dorpjes, boerenbedrij
ven en plantages. Vele soorten
vruchtbomen komen op Mallorca
voor.
En verder:
Bourgondië-Frankrijk: 24-30 sep
tember, 7-daagse rondreis per bus;
Sauerland: 5-9 oktober, 5-daagse
busreis, verblijf in één hotel; Kreta:
De EG-kommissie in Brussel heeft
besloten om dit jaar voor een bedrag
van 90 miljoen ecu (bijna 210 mil
joen gulden) aan voedselhulp uit te
geven aan landen van de derde we
reld. Het gaat om granen, melkpoe
der, boterolie, suiker, olie en bonen.
Besloten is dat er dit jaar 299.500
ton granen geleverd zullen worden
aan landen van de derde wereld en
18.700 ton melkpoeder. Wat de bo
terolie betreft zal er 6.930 ton in to
taal aan voedselhulp worden ver
strekt. De voedselhulp in de vorm
van suiker omvat in totaal 100 ton.
De totale voedselhulp in de vorm
van olie omvat 3.500 ton en van bo
nen 4.000 ton.
9-16 oktober, 8-daagse vliegreis, ver
blijf in één hotel; Israël: 19-29 okto
ber, 11-daagse vliegreis, rondreis per
bus; Wenen: 4-8 november,
5-daagse vliegreis, verblijf in één ho
tel; Brussel: 18-20 november,
3-daagse busreis; Londen: 28
november-1 december, 4-daagse
trein-boot-busreis
Voor uw aanmelding, nader overleg
of het aanvragen van de brochure
'AGRARISCHE STUDIEREIZEN
1987' kunt u opbellen naar het Sekre-
tariaat van AGRARISCHE STUDIE
REIZEN, mevrouw L. Deumer,
Roermondsplein 20, 6811 JN Arn
hem, 085-512087 tussen 08.00 en 18.00
uur (eventueel 085-427784).
Verzorgd reizen in vertrouwd ge
zelschap
Winkelen bij de
boer in Duitsland
Nadat reeds vroeger landkaarten
en folders met informaties over
winkelen bij de boer in Duitsland
zijn gepubliceerd is nu voor de
bondsstaat Noordrijn-Westfalen
voor het eerst dergelijke infor
matie in boekvorm verschenen.
Het boek heet 'Einkaufen auf
dem Bauernhof' en bevat 220
adressen van boeren in
Noordrijn-Westfalen, de
bondsstaat vlak over de grens. Er
wordt uitvoerig getoond hoe men
de boerderijen vindt en er is na
tuurlijk ook nauwkeurige infor
matie over de produkten die men
kan kopen. Informatie over de
openingstijden vindt men evenzo
als aantekeningen over toeristi
sche attrakties in de desbetref
fende regio. Het boekje kost 7
Duitse mark en is te bestellen bij
'Landschriften-Verlag',
Heerstrasse 73, D 5300 Bonn 1.
17