■Is bestrijding van het bietecyste-aaltje door gebruik resistente groenbemesters mogelijk? @KRAKA ijskoud de beste baktarwe 'Suikerindustrie hoeft niet bang te zijn' Inrichting spoelplaatsen Goede start Nederlands uienseizoen 1987/1988 Bladrammenas en gele mosterd zijn erg geschikt om tot laat in het jaar in de stoppel te zaaien. Tot voor kort was de vermeerdering van het bietecyste-aaltje een nadeel van deze groenbemesters. De laatste jaren zijn er echter nieuwe rassen verschenen die een bepaalde mate van resistentie bezitten tegen het bietecyste-aaltje. In hoeverre deze rassen het bietecyste-aaltje bestrijden, zal in dit artikel worden besproken. Waardplanten voor het bietecyste- aaltje lokken en voeden de aaltjes zodat vermeerdering mogelijk is. Lokking vindt plaats door uitschei ding van bepaalde stoffen. Als geen waardgewas wordt geteeld wordt toch een gedeelte van de aaltjes ge lokt door het bodemvocht. We noe men dit verschijnsel waterlokking. Als gevolg van deze waterlokking ontstaat in jaren - dat geen waard- plant verbouwd wordt - een natuur lijke uitzieking. Dit komt omdat na lokking de aaltjes afsterven door ge brek aan voedsel. De mate van uit zieking is onder andere afhankelijk van temperatuur, vochtgehalte en mate van besmetting. Gemiddeld be draagt deze uitzieking 35% per jaar, maar met name in droge jaren ligt dit lager. Ook bij een lage besmet tingsgraad van de grond, is de uitzie king procentueel lager zoals te zien is in de tabel. Aanvangs- besmetting larven en eieren per 100 ml grond 0 - 500 500 - 2000 2000 - 4000 uitzieking per jaar 20% 35% 45% Tabel: gemiddelde uitzieking per jaar bij verschillende aanvangs- besmettingen Als we nu een waardgewas konden telen dat een groot gedeelte van de aaltjes lokt maar ze niet voedt, dan zou een ekstra uitzieking ten opzich te van een niet-waardgewas kunnen worden verkregen. Biologische bestrijding van het bietecyste-aaltje zou dus mogelijk zijn door resisten tie in een waardplant in te bouwen. Om dit te bereiken is door massase- lektie getracht resistentie bladram menas en gele mosterd te verkrijgen. De rassen die hieruit zijn voortgeko men bezitten een bepaalde mate van resistentie maar zijn echter niet vol ledig resistent. Dit houdt in dat een gedeelte van de gelokte larven zich toch kan vermenigvuldigen. Verschillende resistentievormen De resistentievormen van bladram menas en gele mosterd zijn verschil lend. Bij bladrammenas bevatten de gevormde cysten maar een beperkt aantal eieren. Bij gele mosterd wordt maar een beperkt aantal cysten ge vormd. In beide gevallen is de ver meerdering van het bietecyste-aaltje minder dan bij een niet resistent waardgewas. Ats dit leidt tot een sterkere uitzieking dan bij de teelt van een niet-waardgewas, dan kun nen we spreken van een biologische bestrijding. Of dit zal gebeuren en in welke mate hangt vooral af van de hoeveelheid larven die kan worden gelokt en de mate van resistentie. Deze twee faktoren zullen achtereen volgens worden besproken. De lokking van bietecyste-aaltjes verloopt het beste onder vochtige omstandigheden en hoge temperatu ren. Hoe ligt dat in de nazomer als we een groenbemester inzaaien? Meestal zal de vochtigheid van de bodem voldoende zijn. Vaak is ech ter de temperatuur in deze tijd van het jaar te laag voor een optimale lokking van de bietecyste-aaltjes. Afhankelijk van de omstandigheden zal ekstra uitzieking alleen mogelijk zijn bij zaai vóór 1 augustus. Later inzaaien zal resulteren in een onvol doende lokking van aaltjes. Helaas is het aantal gewassen waarna vóór 1 augustus een groenbemester gezaaid kan worden, zeer beperkt. Dit houdt tevens in dat de praktische mogelijk heden, om optimaal gebruik te ma ken van de resistente groenbe mesters, zeer beperkt zijn. Besmettingsgraad Bij een lage besmettingsgraad van de grond verloopt de uitzieking trager. Dit geldt ook voor de gedeeltelijk re sistente bladrammenas en gele mosterd. Uit proeven van het I.R.S. blijkt, dat bij een lage-besmetting van de grond zelfs minder uitzieking kan plaatsvinden dan bij een niet- waardgewas. De mate van resistentie van de verschillende rassen speelt hierin een belangrijke rol. Van blad rammenas zijn drie resistente ras sen opgenomen in de rassenlijst 1987, te weten: Nemex, Pegletta en Resal. Voor gele mosterd zijn dit Emergo en Maxi. Hiervan zijn Peg letta, Resal en Emergo vrij weinig Goed ontwikkelde bladrammenas. Vooral door vroeg zaaien, voor 1 augus tus, kan een vermindering van besmetting met het biete-cysteaaltje verkregen worden tot weinig vatbaar voor het bietecyste- aaltje. De nieuwe rassen Nemex en Maxi hebben een hogere resistentie graad, maar een lagere produktie. Bij zaai vóór 1 augustus kan met hoogresistente rassen tot maksimaal 30% ekstra uitzieking worden ver kregen. Ook bij een lage besmetting zal hier mee tenminste de natuurlijke uitzie king worden geëvenaard en dus vrij wel nooit een verminderde uitzie king. Bij latere zaai mogen we geen ekstra uitzieking meer verwachten. De matig resistente rassen kunnen dan een natuurlijke uitzieking ga randeren en een hogere produktivi- teit dan de hoog-resistente rassen. Konklusie Een biologische bestrijding van het bietecyste-aaltje is met de huidige rassen praktisch nog niet mogelijk. Toch is de bereikte mate van re sistentie zeer nuttig. Optimaal ge bruik van de mogelijkheden van vroeg zaaien (vóór 1 augustus) kan een vermindering van de besmetting betekenen. Tevens geeft het de mo gelijkheid om de broodnodige groenbe mester in te zaaien, zonder dat de na tuurlijke uitzieking van het bietecyste- aaltje stagneert. Laten we die mogelijk heid benutten. ing. M.C.M. Verdaasdonk ■o zojuist verschenen Het Konsulentschap voor de Akker bouw heeft samen met de Gewestelij ke Raad voor Flevoland van het Landbouwschap een brochure uitge geven over het inrichten van spoel plaatsen. Het schoonspuiten van werktuigen en machines is een zeer belangrijk facet van een goede be- drijfshygiëne. Aan de hand van de geïnventariseer de gegevens van een onderzoek eind 1986 en de gegevens van eert onder zoek van het IMAG naar de metho den van reinigen, worden adviezen gegeven voor het aanleggen van een voor de praktijk doelmatige spoel- plaats met bijbehorende reinigingsap- paratuur. In een aantal gevallen zijn vergunningen nodig op basis van wet telijke voorschriften. Overleg met de gemeente en/of het waterschap over de aanleg van een spoelplaats kan er toe leiden dat men wordt vrijgesteld van een vergunning, mits wordt vol daan aan de wettelijke bepalingen. Het onderzoek is gefinancierd door de Provincie Flevoland en het landbouw bedrijfsleven, omdat men veel belang hecht aan een gezonde agrarische sek- tor in Flevoland en ook elders in Ne derland. Voor meer informatie kan men zich wenden tot de regionale konsulent- schappen. 'Kunstmatige zoetstoffen een bedrei ging voor de suikerindustrie? Per soonlijk geloof ik daar beslist niet in', zegt drs. W. Visser, direkteur van de Suikerstichting Nederland in Amster dam, een stichting die de belangen van de Nederlandse suikerindustrie behartigt'. Hij zegt dit in reaktie op de veront ruste geluiden die eind juni opklon ken uit de jaarvergadering van de bietsuikerkoöperatie Suiker Unie in Breda. Een kunstmatige zoetstof die de Europese suikerindustrie zou kunnen bedreigen, is aspartaam. Aspartaam is een zoetmiddel met een relatief zeer sterke zoetkracht. Samen met ande re zoete chemische stoffen als cycla- maat en saccharine neemt aspartaam in de VS thans ongeveer 11,5% van het zoetstoffengebruik voor zijn re kening. In Europa wil het chemische concern DSM in Heerlen nog dit najaar aspar taam op de markt brengen. Als aspartaam in Europa gewone biet- of rietsuiker zou gaan vervan gen, zou er voor de EG-suikerindustrie inderdaad reden zijn voor ongerust heid. Immers, er is thans al sprake van een wereldwijde overproduktie van sui ker, zodat een geringere vraag automa tisch zal leiden tot een nog lagere wereldmarktprijs. Een koude sanering van deze industrietak, gekoppeld aan een forse uitdunning van het aantal sui kerbietentelers, zou het onvermijdelijk gevolg zijn. Suikerstichting-direkteur Visser meent echter dat er geen enkele aan leiding is voor ongerustheid onder de Europese suikerondernemingen. 'Kunstmatige zoetstoffen zijn geen suikervervangers', zegt hij met enige nadruk. De Nederlandse frisdrankenindustrie De essentie van aspartaam. Een klein hoopje heeft een zoetkracht die over eenkomt met een flinke berg gewone suiker. Is dit chemische produkt dan geen bedreiging voor de suikerindustrie? 'Nee', meent de Suikerstichting Ne derland, 'er is geen reden voor ongerustheid'. verwacht toestemming van de over heid te krijgen voor het gebruik van aspartaam. Visser meent echter bij voorbaat al dat frisdranken met alleen aspartaam 'niet te drinken' zullen zijn. Visser denkt dat de toepassing van aspartaam zich zal beperken tot de huidige markt voor saccharine en cyclamaat, de twee kunstmatige zoetstoffen die thans verreweg het grootste deel van de markt voor kunstmatige zoetstoffen voor zich opeisen. Kunstmatige zoetstoffen worden bij ons voornamelijk toegevoegd aan dieetprodukten en produkten voor di-' abetici, maar het blijkt dat het in Ne derland om een markt gaat die nog geen 1 is van de totale zoetmidde- lenmarkt. In omvang zal dat markt segment nog wel groeien, zo verwacht Visser, maar hij denkt niet dat die groei ten koste zal gaan van de totale zoetstoffenafzet. Wat het nieuwe, als 'wonder' gebom bardeerde zoetmiddel sucralose aan gaat, koestert Visser geen hoge verwachtingen. Visser: 'De chemische naam voor sucralose is trichloorsucló- se. Maar wie wil nu een zoetstof waar in chloor zit?' F. Gersdorf (Financieel Dagblad) Het Nederlandse uienseizoen 1987/1988 is weer van start gegaan. In Goes werd 7 juli jl. voor het eerst dit seizoen een prijs vastgesteld. Het prijsverloop van Spaanse en Franse uien in de laatste weken, wees al in de richting van hogere prijzen dan vorig jaar om deze tijd. Dit ge zien een kleine oogst in met name West-Duitsland. De eerste notering in Goes van 60 ct per kg is echter wel erg hoog vergeleken met voorgaande ja ren (zie tabel). Beursnotering van uien (veldgewas) in Goes 1985 1986 1987 7 juli 20 - 22 tot 25 60 14 juli 15 - 20 tot 23 21 juli 15 - 18 19 - 21 28 juli 15 - 20 tot 23 4 augustus 15 - 20 tot 21 prijs exkl. B.T.W. sortering 40 mm voor direkte levering op auto. Vrijdag 17 juli 1987 9

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1987 | | pagina 9