Ontwikkelingen die niet tegen zijn te houden
De boer z'n portemonnee ligt buiten
Ekskursie voorziet schijnbaar
in een behoefte
Wat voorraad kan nooit kwaad...
Onder plastik telen niet altijd voordelig
Het lijkt er op dat we nu werkelijk
zomerweer krijgen. Ook op WAL
CHEREN is hiernaar intens ver
langd, zowel door boer als rekreant.
Dezer dagen las uw rubriekschrijver
dat over het weer schrijven of praten
een teken van armoe is. Mogelijk dat
dit vanuit een bepaalde gezichtshoek
wel zo is. Bekend is echter ook het
gezegde, dat een boer z'n portemon
nee buiten ligt. En daar zijn we in ju
ni jl. weer eens duidelijk mee gekon-
fronteerd.
Ik moet u zeggen dat ik altijd be
wondering heb voor die mensen die
berustend beweren 'dat je er toch
niks aan kunt doen'. Zo af en toe
moeten er toch ook wel eens wat
opstandige gedachten naar boven
komen. Hoop doet leven en we ho
pen nu maar dat er een periode met
wat gunstiger weer aanbreekt. Op
percelen met een wat gevoelige
struktuur van de grond hebben som
mige gewassen duidelijk zichtbare
schade. Door piasvorming en over
verzadiging van de grond met water
is er zuurstoftekort voor de wortels
van de planten. We zien dat duide
lijk op sommige percelen suikerbie
ten. Te weinig bladontwikkeling en
veel te lichte kleur van het blad. Ook
de stambonen hebben hun draai nog
niet gevonden. Naast koude en nat
Aan ons dagelijks regenportie is in
WEST BRABANT ZUID een eind
gekomen, al is de vraag nu voor hoe
lang. Vooral veel suikerbietenperce
len hebben veel schade ondervonden
van de langdurige koude en natte pe
riode. De beworteling is verre van
ideaal en bij wat warmer weer zal
'slapen' het gevolg zijn.
Waar de grond is dichtgeslagen
dankzij plaatselijke stortbuien
heerst zuurstofgebrek zodat geel ver
kleuren het gevolg is. Wat we nu met
zekerheid kunnen zeggen is dat veel
percelen bij lange na geen topop-
brengst meer kunnen halen. Topop-
brengsten wat kilogrammen betreft
zijn nog wel mogelijk bij aard
appelen.
Dit gewas staat er in ons hele gebied
zo goed bij dat gezocht moet worden
naar een minder goed ogend perceel.
Met de oogst van vroege aardappe
len is een begin gemaakt. Een volle-
grondstuinder kwam bij het rooien
van zijn Doré's voor een onplezieri
ge verrassing te staan. Om wat vroe
ger te kunnen beginnen had hij op
een gedeelte van zijn perceel aard
appelen onder plastik geplant. Bij
het rooien van dit gedeelte bleek dat
de Doré's wel groter waren dan de in
het open veld geteelde maar dat ze
door een ernstige schurftaantasting
bijna onverkoopbaar waren ge
worden.
Wat hier nu de reden van is, is moei
lijk vast te stellen. Tijdens de knol
zetting was de grond voldoende
vochtig. Door ervaringen uit te wis
selen met andere telers is er mis
schien achter te komen omdat het
onwaarschijnlijk is dat dit verschijn
sel maar bij één teler voorkomt. De
granen staan er op de Brabantse
zandgronden goed bij. Zowel
brouwgerst als wintertarwe beloven
bij redelijk weer een zeer goede op
brengst. Veel percelen brouwgerst
die wat later gezaaid zijn moeten
nog in de aar komen maar ervarin
gen met voorgaande jaren leert ons
dat dit qua opbrengst niet nadelig
tigheid is er mogelijk ook groeirem-
ming door bodemmiddelen. De bij
na 100 mm neerslag in juni heeft zijn
sporen wel achter gelaten. Toch
staan er op veel percelen goede ge
wassen. Het weer in de komende tijd
zal belangrijk zijn voor de kg-
opbrengst. De bloeiperiode van veel
gewassen is aangebroken. Gunstig
weer in de bloei is belangrijk voor
een goede vruchtzetting. Erwten en
veldbonen bloeien uitbundig. Ook
het graan en de latere grassoorten.
Er zijn ook weer enkele percelen
blauwmaanzaad uitgezaaid. De
stand lijkt goed en op een vroeg per
ceel zagen we de eerste bloemen.
Ook het vlasgewas is weer getooid
met vele blauwe bloempjes. Schrille
tegenstelling is dat er nog enkele per
celen stamslabonen voor zaadteelt
op 17 juni ingezaaid moesten wor
den. Als die nog goed rijp worden
hebben we weer een mooi najaar.
Voor de onkruid- en ziektebestrij
ding waren de weersomstandigheden
eveneens ongunstig. In snijmais zien
we zeer veel onkruid. Bij de ziekte
bestrijding is vooral de
phytophthora-bestrijding in de aard
appelen urgent. Het was onmogelijk
een vast schema aan te houden.
Wanneer het weer enigszins gunstig
hoeft te zijn. Zware buien en
windstoten kan de gerst niet meer
hebben omdat hiervoor het gewas te
zwaar is.
De rogge lijkt iets aan het terugko
men te zijn. Voorheen moest ge
zocht worden naar een perceel rogge
terwijl nu toch hier en daar een of
twee 'gemetjes' te vinden zijn. Veel
melkveehouders hebben weer een
onaangenaam bericht in hun brie
venbus gevonden. Het is weer tijd
om af te rekenen over de teveel gele
verde kilogrammen melk. Het mee-
Nog steeds is het een natte boel in de
kontreien van de KRING AXEL.
Jammer want de gewassen stonden
er zo 'schoon' bij. Maar nu begint
men toch hier en daar schade waar te
nemen in diverse gewassen.
Bieten worden geel en of het nu
mangaangebrek of zuurstofgebrek
is, groeien doen ze er niet harder
om. En ook natte plekken in erwten
en aardappelpercelen komen er nu
duidelijk uit. Een goede drainage be
wijst dit jaar zijn diensten. Spuiten
is op veel plaatsen uitgesteld of waar
dit niet mogelijk is, in verband met
de dreiging van phytophthora gefor
ceerd uitgevoerd. Doch nu zijn de
berichten toch wat beter, laten we
hopen op het moment dat u dit leest,
dat we dan in elk geval beter weer
hebben. Dat zal ook de veehouders
welkom zijn. Want tussen de buien
door inkuilen gaat moeilijk, maar
hooien is dan uitgesloten. En zo zien
we hier en daar nog perceeltjes
'hooi' liggen, die nu ruim vier weken
geleden zijn gemaaid.
Ook het onkruid begint nu hier en
daar goed zichtbaar te worden. Ook
hier zien we hoe afhankelijk we van
het weer zijn, ondanks het hele scala
aan goede onkruidverdelgingsmid-
Met het warmer wordende weer en
de wat betere weersvooruitzichten
op langere termijn, lijkt ook voor
THOLEN en ST. PHILIPSLAND
de natte moesson weer voorbij. Ho
pelijk worden wij nu weer niet ge-
konfronteerd met een fikse onweers
bui. Wanneer het vanaf nu niet te
veel meer regent en de temperatuur
niet al te hoog wordt, kan de schade
aan de gewassen nog wat beperkt
blijven tot plaatselijk schade in laag
ten en op de wat mindere gronden.
Vooral de suikerbieten hebben veel
last van het overvloedige vocht. Ze
hebben dan ook nog nauwelijks een
penwortel, wel veel haarwortels in
de bovengrond. Ook de aardappelen
hebben plaatselijk te lijden van te
veel vocht. Achterblijven in de groei
en geelverkleuring is het gevolg.
Het rooien van de vroege aardappe
len verloopt nog steeds moeizaam en
op de wat zwaardere gronden zijn ze
dan ook erg vuil, als het rooien al
mogelijk is.
leek moest er gespoten worden. Het
sproeivliegtuig is dan ook vaker dan
voorheen ingeschakeld. Zodoende
ook weer ekstra kosten. Bij de
phytophthora-bestrijding is het ook
van belang de besmettingskans te
verkleinen door opslagplanten op
storthopen tijdig te vernietigen.
In de veehouderij is door de regen
ook schade. Hooi- en kuilgras is van
minder goede kwaliteit door on
gunstig weer of te laat maaien. Ver
der ekstra werk. Sommige percelen
grasland hebben door trappen een
flink beschadigde zode.
De liefhebbers van melk-fok- en
vleesvee kunnen hun hart weer op
halen op de fokveedag op 10 juli a.s.
Bovendien is het leerzaam doordat
de toelichting op de resultaten door
deskundige personen verzorgd
wordt, hopelijk onder gunstige
weersomstandigheden.
tellen van het vetgehalte is er de oor
zaak van dat op de meeste bedrijven
het plafond van hun kwotum eerder
bereikt is. De gemiddelde melkvee
bedrijven die toch altijd goed op hun
toewijzing hebben gelet en hier niet
ver boven zitten moeten nu dankzij
het vetgehalte ƒ5.000,terugbe
talen. Een meevaller in de melkvee
houderij zijn de hoge kalverprijzen.
Een veelvoorkomend voorval bij de
kalververkoop is het feit dat de boer
vaak te weinig vraagt. Wanneer zal
dit weer eens van aardappeltransak-
ties gezegd kunnen worden!
delen. In elk geval konden we onver
let deelnemen aan de ekskursie die
de kring Axel jaarlijks organiseert.
Deze keer naar de overkant, naar de
kring West Zuid-Beveland. We had
den die avond van 23 juni mooi weer
tijdens de rondrit. De bestuursleden
hadden een route uitgezocht van
zo'n 120 km, door het mooie en ge
varieerde landschap. Zo kwamen we
door het heggengebied van de Poel
bij Heinkenszand, de gerealiseerde
ruilverkaveling bij of in Coudorpe,
de Quarlespolder en de nieuwe Ka-
landpolder. En dan ontdek je, hoog
gezeten vanuit een komfortabele
bus', dat het landschap echt Zeeuws,
maar toch ook weer zo anders is dan
ons eigen Zeeuws-Vlaamse land
schap. De avond werd weer als een
sukses ervaren, schijnbaar voorziet
zo'n ekskursie toch in een behoefte
en dat is een stimulans voor een
bestuur om dat in de toekomst voort
te zetten.
En niet in de laatste plaats heeft het
bedrijfsbezoek bij de heer Meulblok
in Kwadendamme aan dat sukses
bijgedragen. Van hieruit nogmaals
dank aan de heer Nooteboom en zijn
bestuursleden. Met de laatste boot
gingen we weer op huis aan, en bij
Hulst goot het water....!
Eén en ander heeft wel tot gevolg dat
het oogsttijdstip naar een later
tijdstip verschoven wordt, de
kilogram-opbrengst steeds groter
wordt en straks alles tegelijk los
komt, wat van invloed zal zijn op de
prijs.
Een en ander doet ook terugdenken
aan het vorige seizoen, toen het al
erg droog was om deze tijd. Een
aantal kollega's had toen graag wat
meer water willen hebben, maar be
regenen was door gebrek aan zoet
water niet mogelijk. Aan gebrek is
gemakkelijker wat te doen dan aan
te veel. Het teveel is alleen maar te
beperken met een goede drainage,
maar biedt geen volledige uitkomst
in een lange natte periode. Aan het
tekort aan water is met een goede
zoetwater voorziening wel wat te
doen. Het kunnen opvoeren van het
slootwaterpeil in een droge periode
kan al van invloed zijn. Daarnaast is
watervoorziening mogelijk via drup-
pelbevloeiing. Een water- en struk-
tuurbesparende wijze van toedie
ning. Daarnaast bestaat er de moge
lijkheid om met haspelinstallaties
grote hoeveelheden in een korte tijd
te beregenen, met als gevolg, erg veel
struktuurschade. Het is dan ook niet
vreemd, dat men uit andere streken
in het land, negatieve geluiden hoort
over beregenen. Deze worden in ons
gebied dan ook gretig aangegrepen
door fervente tegenstanders van een
goede zoetwatervoorziening, met als
gevolg de kreet 'tegenstanders vere
nigt U'.
Dergelijke kreten zijn in het verleden
ook wel eens geuit. Wat een tegen
stand werd niet opgeroepen door de
komst van de traktor, maaidorsen
e.d. en de ruilverkaveling. Maar me
nigeen die dat toen verkondigde,
heeft nu een bedrijfsopvolger die ge
bruik maakt van de modernste ma
chines, wat weer overdreven is in de
ogen van anderen. Het zijn echter
ontwikkelingen die niet tegen zijn te
houden. Poogt men dat toch plaat
selijk te doen, dan loopt men een
achterstand op. De moderne ontwik
kelingen in de beregeningstechniek
liegen er niet om, een sproeiboom
met veel doppen of gaatjes kan voor
een watervoorziening met weinig
struktuurschade zorgen.
Natuurlijk, een en ander moet wel
rendabel zijn. Maar men moet het
dan wel op een zelfde rendement be
zien als het gebruik van onze machi
nes en ook bij een op de toekomst
gericht bouwplan, en niet op de
slechte ervaringen van een verkeerd
beregeningssysteem elders.
Inspelen op alle nieuwe ontwikkelin
gen gebeurt in ons gebied ook, maar
door gevolg te geven aan die oproep
met uitzondering van een goede
zoetwatervoorziening. Dit lijkt deze
praktijkschrijver niet meer van het
jaar 1987.
Zaadonkruiden die met een che
misch onkruidbestrijdingsmiddel
zijn bestreden of met de kapper
zijn gewied, zien we momenteel
in deze ekstreem natte periode
zich weer snel herstellen en op
nieuw doorgroeien. In normale
jaren is dat niet het geval. In de
inzaai- en pootperiode hadden
we het zaadonkruid goed in onze
macht, maar nu kan het plaatse
lijk wel eens uit de hand gaan
lopen.
Momenteel zijn we in deze
maand al verzekerd van meer on
kruid dan in andere jaren, maar
wanneer de grond goed gaat dro
gen weten we misschien wel weer
oplossingen voor ons probleem
te vinden. Pas nog spraken we
hier in de omgeving met een
rustend boer die wij vroegen naar
zijn mening over de huidige
toestand in de gewassen.
Zonder lang na te denken gaf hij
als antwoord, dat als er geen boe
ren waren, dat dan de gehele we
reld vervuilde. De man kon wel
eens gelijk hebben, want op
bouwterreinen zien we hetzelfde
bij herhaling gebeuren. Gelukkig
zijn er nog boeren genoeg en heb
ben we niets in deze te vrezen.
De vergelingsziektewaarschu-
wingsdienst kwam op 17 juni jl.
met een goed eerste bericht uit.
Bij de tweede bladluistelling op
22 juni jl. was de situatie iets ge
wijzigd, maar toch waren ze
slechts heel weinig in aantal toe
genomen. Wilde bieten zien we al
op sommige percelen en bestrij
ding hiervan is dringend gewenst.
Schoffelen en aanaarden van bie
ten zijn handelwijzen die alleen
onder droge omstandigheden een
maand vroeger kunnen slagen,
maar we hopen toch dat we hier
voor deze maand nog een kans
krijgen.
Bij de diploma-uitreiking op de
lagere landbouwschool hebben
we vernomen, dat de afname van
het leerlingenaantal nog steeds
doorgaat. Van de boeren is thans
60% ouder dan 50 jaar en de
helft hiervan heeft geen opvol
ger. Een groot gedeelte van de
boerenzoons heeft de beslissing
voor hun toekomst dus al geno
men. Schaalvergroting van de be
drijven van 30 ha naar 60 ha
schijnt de koers te zijn waar we
naar toe gaan. Dan moet er in
ons gewest nog heel wat gebeu
ren, want de doorsnee boer vecht
door voor zijn eigen zaak. Pas
geleden hadden we nog een dis-
kussie 'wie er boer blijft' en
daarop kregen we als antwoord:
'alleen de goeie'. Om die redenen
hebben we onze zoon en dochter
die met hart en ziel de landbouw
in willen, thans als leerling opge
geven bij de middelbare land
bouwschool.
Soms vragen we ons als ouders
wel eens af of het huidige land
bouwonderwijs nog wel voldoen
de is voor een a.s. boer op 60 ha
alleen. Van de andere kant moe
ten we respekt hebben voor onze
jongens met een diploma op zak
die nog durven te gaan boeren.
Jaar in jaar uit hebben ze nog
niets anders gehoord dan misère
over hun eigen vak. Overschot
ten hier, prijsafspraken daar en
over konkurrentievervalsing hier
en over de grenzen.
Thans zitten we met de grote
vraag: 'Wat komt er terecht van
oogst 1987?' Vooral in de granen
neemt de schimmel- en roestaan-
tasting per dag toe in het noor
den des lands. Het ras Heine VII
verongelukte in 1958 vanwege
een geweldige aantasting van de
gele roest. Halve opbrengsten
waren daarvan het gevolg. Mo
menteel hebben we in verband
met de bakkwaliteitseisen
nieuwe- en buitenlandse tarwe-
rassen gezaaid en de vraag is hoe
deze rassen reageren in zo'n
ekstreem natte en zieke periode.
Het blijft niet alleen bij tarwe,
want schimmels kunnen ook op
andere gewassen leven. Mis
schien kunnen de overschotten
van Brussel ook omslaan in te
korten. In het verre verleden
sprak men over 7 vette en 7 ma
gere jaren en wat voorraad aan
leggen kan nooit geen kwaad,
ook niet in de EG.
6
Vrijdag 3 juli 1987
