Bij nieuwe gewassen is vooral
exportwaardigheid van belang
Aansprakelijkheid voor produkten met gebreken
Recht uit de praktijk
C. Meijer gaat nog dit jaar vesti
ging in Zeewolde openen
Vroege aardappels zetten
prijs Bintje onder druk
korte wenken
akkerbouw
ST-wagens van JF ook geschikt voor het
strooien van schuimaarde
zojuist verschenen
Als je aan iemand iets verkoopt wat
niet deugt of duidelijker gezegd niet
voldoet aan dat wat is overeengeko
men dan is dat meestal wanprestatie
en moet je de schade vergoeden. Ie
dereen moet tenslotte aan zijn kon-
traktsverplichtingen voldoen. Nu
een ander geval. U rijdt een rondje
mee op de splinternieuwe aardappel
rooier van een bevriende kollega. U
bent onder de indruk van de kapaci-
teit, de snelheid en de kwaliteit van
het werk van de machine en u hebt al
half en half besloten om er ook een
aan te schaffen. Plotseling breekt
om onverklaarbare redenen de ket
ting; een stuk ijzer tegen uw arm,
ziekenhuis, acht weken arbeidsonge
schiktheid in de oogsttijd. Wie be
taalt de schade? Uw kollega? Met
hem heeft u geen kontrakt dus wan
prestatie is er niet.
Onrechtmatige daad misschien (1401
BW)? Dan moet tenminste uw kolle
ga schuld hebben aan de schade. Dat
is hier zeer de vraag. De leverancier
van de rooier? Die heeft hem niet
zelf gemaakt maar gekocht bij de
importeur. Bovendien stond er in de
kleine lettertjes van de leverancier
onder het hoofdstuk garantie: 'In
dien de machine gebreken vertoont
als gevolg van het gebruik van ge
brekkig materiaal binnen één jaar na
levering worden deze gebreken gratis
hersteld of wordt de machine ver
vangen. Iedere aansprakelijkheid
van leverancier voor overige schade
die hier het gevolg van is, is uit
gesloten'.
Nog los van het feit dat u geen kon
trakt met de leverancier hebt snijdt
deze 'garantie' de vergoeding van
gevolgschade af.
Om uw schade vergoed te krijgen
moet u bewijzen dat het breken van
de ketting de schuld is van de leve
rancier. Een moeilijke opgave. Een
telefoontje naar de importeur levert
weinig op. 'Meneer, wij hebben niks
met u te maken' (ze zeggen het vrien
delijker). U krijgt het adres van de
fabrikant in Duitsland...
De bedrijfsverzorger en het zieken
huis zijn inmiddels betaald, de aard
appelprijzen vielen niet tegen en
procederen in Duitsland daar begint
u niet aan. Af en toe voelt u nog ste
ken in uw pijnlijk gebleven arm en
knagend onrecht.
Welnu een komende nieuwe wettelij
ke regeling zal uitkomst bieden. Op
basis van een Europese richtlijn uit
1985 is een wetsvoorstel ingediend
bij de Tweede kamer inzake de aan
sprakelijkheid voor produkten met
gebreken.
De wet zegt: De producent is aan
sprakelijk voor de schade veroor
zaakt door een gebrek in zijn pro-
dukt. Of er schuld is doet niet terza
ke hij moet betalen, het is zijn
risiko.
Zoals in iedere wettelijke regeling
zijn er een aantal niet onbelangrijke
voorwaarden en uitzonderingen
maar die laten we hier onbesproken.
De belangrijkste winst is de be
wijslast. Degene die schade lijdt
hoeft geen schuld meer te bewijzen.
Iedere leverancier wordt als produ
cent beschouwd tenzij hij zijn 'voor
man' in de aankoopketen binnen de
EG kan aanwijzen. Is het produkt
geïmporteerd van buiten de EG dan
is de importeur aansprakelijk als wa
re hij producent.
Wanneer is nu een produkt gebrek
kig? Welnu, als het niet die veilig
heid biedt die men er van mag ver
wachten.
Mocht u verwachten dat de ketting
van de rooier zou breken? Nee! Uw
schaderekening bij de Duitse fabri
kant zal onder de dreiging van een
nauwelijks te winnen proces veel eer
der betaald worden dan nu onder het
huidige recht omdat in de toekomst
schuld van de fabrikant niet hoeft te
worden bewezen.
Soms brengen nieuwe wettelijke re
gels ook goede dingen!!! Over scha
de als gevolg van gebrekkige land-
bouwprodukten een volgende keer.
Mr.ir. J. Huisman
Het IRS (Instituut voor Rationele
Suikerproduktie) heeft zijn werk
plan 1987 gepubliceerd. Volgens de
directie zijn er in het kader van de
zgn. 50/50-regeling ook dit jaar de
gezamenlijke projecten met het
PAGV. De afspraken met betrek
king tot de financiering van de
50/50-regeling lijken afgerond.
Naast het PAGV wordt met een tal
rijk aantal instituten, proefstations
en proefboerderijen samengewerkt;
wie er mee werken is onder ieder
project, volgéns NRLO-richtlijnen
aangegeven. De werkwijze van het
werkplan blijkt overigens uit project
15-04. Een kwaliteitsonderzoek:
"Invloed van kwaliteitsbepalende
parameters in de biet op de techno
logische waarde van de biet", waar
in bietenmonsters worden verwerkt
tot snijdsel. Het wordt na een diffu-
sieproef verwerkt van ruwsap tot
dunsap. Daarna worden diverse ana
lyses verricht om na te gaan of naast
de bekende componenten, zoals sui
ker, kalium en natrium ook andere
bestanddelen van technologische
waarde aantoonbaar zijn. Deze
proef zal ongeveer 3 jaar duren.
De laatste jaren zijn, vooral in Noord-Brabant, ervaringen opgedaan
met de teelt van de zg. 'kleine gewassen'. Allereerst zijn dat de reeds
wat bekendere soorten als bleekselderij, broccoli, Chinese kool en knol
venkel. Andere nieuwelingen zijn o.a. de nieuwe bloemkoolsoorten
groene bloemkool en Romanesco, de rode slasoorten als eikebladsla,
rood lof en Lollo Rosso en verder Paksoi, suikermais en courgette.
Ervaringen met o.a. de nieuwe bloemkoolsoorten hebben aangegeven
dat verdere introduktie alleen mogelijk is via een prijs- of teeltgaran
tie en wel zodanig dat teelt en afzet goed gepland en begeleid plaats
vinden. Courgette, suikermais en paksoi blijken nog een erg beperkte
markt te hebben. Dit blijkt uit een overzicht van ing. C. Roelands,
CAT Tilburg.
Na de drooglegging van Oostelijk-
Flevoland vestigde het Zeeuwse be
drijf C. Meijer B.V. zich in Swifter-
bant, waar het aardappel- en
uienareaal op de voornamelijk Zui
derzeebodem alsmaar groter werd. Er
verrees een groot opslag- en sor-
teerstation met gescheiden afdelingen
voor poot- en konsumptieaar-
dappelen.
De produkten geteeld in de Noord
oostpolder, Oostelijk Flevoland en
Zuidelijk Flevoland worden in deze
vestiging opgeslagen en gesorteerd.
Reeds bij de bouw in 1972 werd re
kening gehouden met de nodige uit
breiding en een gebouw van 15.000 mJ
werd groot genoeg geacht. De groei
blijft doorzetten, gemiddeld zo'n
Rotterdam gaf maandag voor de
Bintjes 50 mm opw. een zeer forse
prijsdaling te zien. De noteringen
liepen met niet minder dan ƒ8,00 a
ƒ9,00 per 100 kg terug. Ook de
eksport Bintjes 45 mm in zakken lie
pen met ƒ5,50 tot ƒ6,50 terug. Voor
de kleine maten beperkte de prijsda
ling zich tot 50 cent, behoudens voor
de 35/55 mm waar de prijzen rond
f3,lager waren dan voorgaande
week.
Ook elders in de Gemeenschap be
ginnen de prijzen voor aardappelen
oogst 1986 af te brokkelen, mede
onder invloed van geleidelijk aan
ruimer aanbod van vroege aardap
pelen tegen lagere prijzen. Dat is
vooral het geval in Spanje, waar de
eigen oogst van vroege aardappelen
goed op gang komt, waardoor er een
verminderde behoefte bestaat aan
aanvoer uit de noordelijke EG-
partnerlanden. Spanje nam tot 1 mei
niet minder dan 122.000 ton aardap
pelen uit ons land, Portugal zelfs
123.500 ton, wat betekent dat deze
landen bijna 30% van de afzet naar
de EG landen uit Nederland voor
hun rekening namen. Vorig jaar
10% per jaar. Vooral het pootgoed en
de groeiende vraag naar gewassen
"Super Bintjes" vragen veel ruimte.
Uitbreiding in Swifterbant is niet
meer mogelijk. Een goede vesti
gingsplaats bleek het Trekkersveld in
Zeewolde. Decentralisatie heeft nade
len, maar toch hoopt het bedrijf dat
een vestiging midden in een zeer mo
dern teeltgebied als de Zuidelijke Fle-
vopolder grotere voordelen zal geven.
Half mei zal de aannemer beginnen
met heien. De opleveringsdatum is ge
pland op 15 september, in elk geval
op tijd voor de oogst. In eerste instan
tie zullen er aardappelen met industrie
bestemming worden opgeslagen en
gesorteerd. Ruimte voor uitbreiding
is er voorlopig genoeg.
werden tot 1 mei nauwelijks aardap
pelen naar deze landen uitgevoerd.
Met 934.000 ton tot 1 mei was de uit
voer uit ons land bijna 200.000 ton
groter dan vorig jaar.
Behale het verschijnen van Span
je/Portugal als afnemer is opmerke
lijk dat de afzet naar Duitsland met
ruim 105.000 ton daalde tot 337.000
ton.
In Duitsland liepen de prijzen na een
stijging vóór Pasen, daarna weer
duidelijk terug, mede doordat nogal
wat resterende pootaardappelen
voor konsumptie een bestemming
vonden.
In Engeland liepen de prijzen na Pa
sen weer op, ondanks een vergroot
aanbod van aardappelen uit Cyprus,
Egypte en Jersey. De aanvoer van
vroege aardappelen uit Marokko
loopt al of is ten einde, is althans
van weinig betekenis meer.
In Duitsland werden tot 29 april
rond 28.000 ton vroege aardappelen
ingevoerd, vergeleken met rond
47.400 ton vorig jaar. Vooral wer
den minder vroege aardappelen aan
gevoerd uit Italië. Deels werd dat ge-
kompenseerd door wat grotere aan
voeren uit Israël en Cyprus.
Op zandgrond zullen de knolvoetge-
voelige produkten als broccoli en Chi
nese kool hun beperkingen hebben.
Het inplannen van deze teelten, zeker
in kontinuvorm, zal alleen mogelijk
zijn als men zich nauwgezet aan de
vruchtwisselingseisen houdt. Voor
knolvenkel en groenselderij gelden de
ze beperkingen duidelijk minder. Het
opnemen hiervan in het teeltplan van
het wat kleinere en intensievere vol-
legronds groenteteeltbedrijf behoort
op kortere termijn tot de mogelijkhe
den. De prijsontwikkeling bij onder
meer knolvenkel geeft echter aan, dat
de ontwikkelingen ook weer niet te
snel mogen gaan. Via geleidelijke
groei hebben alle gewassen de nodi
ge perspektieven.
In dit overzicht wordt met name aan
dacht gegeven aan de gewassen bleek
selderij, broccoli, Chinese kool en
knolvenkel. Broccoli en Chinese kool
werden vorig jaar al elk 150 ha ge
teeld, waarvan telkens 25 in Noord-
Brabant. Wat teeltmaatregelen betreft
staat broccoli dicht bij bloemkool. In
verband met de houdbaarheid van de
kwaliteit is een gekoelde afzetketen bij
broccoli een vereiste. Deze koeling
moet bij de teler beginnen. Ook bleek
dat bij lage prijzen het oogsten van
zijknoppen bij broccoli niet interes
sant is. Bij Chinese kool bleek heel
duidelijk dat de konsument vraagt om
een uitgehold, gevuld produkt. Teelt-
technisch is dat alleen te bereiken via
de teelt van het kortere type en wel
met Japanse hybride rassen. Kansen
liggen er bij Chinese kool met name
voor de vroege voorjaarsteelten, als
mede voor de bewaarteelten. De kon
kurrentie uit landen als Oostenrijk en
Spanje is vrij sterk. Ook van knolven
kel is vorig jaar 25 ha in Noord-
Brabant geteeld (landelijk 80 ha). Het
is samen met groenselderij één van de
nieuwste produkten. Bij knolvenkel
neemt vanaf september de prijszetting
af, ten gevolge van toenemende kon
kurrentie uit Italië. Ook bleekselde
rij, en dan met name groenselderij,
komt de laatste jaren steeds meer in
de belangstelling. Er werd in 1986 35
ha geteeld in Noord-Brabant, in heel
Nederland 60 ha. De afzet is vooral
gebaat bij kontinu aanbod.
Uit het overzicht van de nieuwe ge
wassen komt naar voren dat op de
RBT-veiling te Breda vooral de kwa
liteit hoge prioriteit heeft. De afzet
van exportwaardige produkten is
meer dan wenselijk, soms zelfs nood
zakelijk.
Kontroleer Uw tarwe op OOG VLEK-
KENZIEKTE. Als deze op 15 a 20%
van de stengels voorkomt is bestrij
ding verantwoord. Spuit niet als dit
niet nodig is, voorkom resistentie. Op
zandgrond geen bestrijding uitvoeren,
omdat hiermee de scherpe oogvlek-
kenziekte wordt bevorderd.
Op klein onkruid in ZAAIUIEN wor
den in de praktijk wel goede resulta
ten verkregen door een bespuiting uit
te voeren met tweemaal de halve do
sering Lironion met een interval van
7 tot 10 dagen. Bij een afgehard ge
was maximaal een halve dosering mi
nerale olie toevoegen.
In gerst kan meeldauw al vroeg op
treden en schade doen, vaak al in sta
dium F 5 a 6. Bij tarwe is dit meestal
vanaf stadium F 7. Denk om afwis
seling van middelen uit de verschillen
de "resistentiegroepen".
De LA RVEVAN DE BIETE VLIEG
maakt mineergangen in de bladeren.
Vooral als nog een chemische on-
kruidbestrijding wordt uitgevoerd
kan dit flinke schade veroorzaken. In
de "Handleiding 1987" staat bij wel
ke aantasting een bestrijding nodig is.
Kontroleer Uw percelen tevens op
zwarte bonen luis en groene perzik
bladluis.
Uw ER VARINGEN komen het bes
te tot zijn recht als U ze opschrijft.
Houd alle (teelt-)gegevens goed bij,
zodat U ze nog eens kunt nakijken.
Bezoek de veldexkursies, kijk en ver
gelijk. Dan alleen leert U veel van U
zelf en van anderen.
Brochure over gebruik
gewasbeschermingsmiddelen
Zojuist is verschenen de brochure van
Nefyto (Nederlandse stichting voor
Fytofarmacie) over de internationale
gedragskode van de FAO voor de dis
tributie en het gebruik van gewasbe
schermingsmiddelen. Het doel van de
kode is om zowel aan overheden als
aan handel, industrie en gebruikers
aanwijzingen te geven aangaande een
verantwoord gebruik.
Bij de knolvenkel neemt vanaf september de prijs af door konkurrentie uit
Italië.
De afdeling Land- en Tuinbouwme-
chanisatie van Cebeco-Handelsraad
brengt al meer dan vijfentwintig jaar
stalmeststrooiers en supertransporters
van JF op de markt. Dank zij de zeer
betrouwbare konstruktie en de vele
gebruiksmogelijkheden zijn deze JF-
wagens een begrip geworden in Ne
derland.
Om het aantal gebruiksmogelijkheden
nog verder te vergroten, is speciaal
voor de ST-wagens een strooiset ont
wikkeld, waarmee de wagens geschikt
kunnen worden gemaakt voor onder
andere het strooien van schuimaarde,
kippemest en mergel. De strooiset
bestaat uit twee vijzels en twee strooi-
schijven, die worden aangedreven van
af de dwarsas onder de wagen.
6
Vrijdag 15 mei 1987
