nieuws
uit
brussel
Bezwaren tegen vettenheffing in
Europees Parlement
Landbouwministers houden
interne markt tegen
COPA-voorzitter Hans Kjeldsen
vraagt solidariteit 3 CLO
Aan vooravond Mars door Brussel
Landbouwschap akkoord met financiering EG
Landbouwschap tot Braks: "Maak in Brussel
voordeel voor Frankrijk ongedaan"
Er dreigt een enorme achterstand te
ontstaan bij het tot stand brengen
van een vrije Europese markt. Vol
gens de Europese Kommissie zijn
vooral de ministers van landbouw en
financiën verantwoordelijk voor het
trage tempo waarin de besluiten
worden genomen. De ministers van
landbouw hebben de afgelopen
twaalf maanden geen enkel besluit
genomen dat de handel in land-
bouwprodukten tussen de EG-landen
vergemakkelijkt.
Een en ander staat te lezen in een
voortgangsrapport dat Europees
kommissaris Lord Cockfield afgelo
pen week naar buiten heeft ge
bracht. Cockfield is verantwoorde
lijk voor de interne markt. Twee
jaar geleden heeft hij een witboek
uitgebracht waarin precies staat wel
ke besluiten er moeten worden geno
men om in 1992 een vrij verkeer van
goederen te verzekeren.
Van de driehonderd besluiten die in
het witboek staan opgesomd zijn er
pas 75 aangenomen in de minister
raad. De Kommissie heeft echter 170
voorstellen ingediend. Er is dus een
achterstand van 113 voorstellen. Bo
vendien is de Kommissie ook nog
achter op haar eigen tijdschema. Ei
genlijk zouden er in dit stadium al
200 voorstellen op tafel moeten
liggen.
Deze achterstand, die onder meer
wordt toegeschreven aan personeels
gebrek, heeft vooral betrekking op
de landbouwsektor. Er zijn niet min
der dan 51 voorstellen in voorberei
ding die zijn gericht op de afschaf
fing van de veterinaire en phyto-
sanitaire kontroles aan de grenzen.
De Kommissie zegt evenwel dat een
aantal belangrijke voorstellen nog
dit jaar zal worden ingediend.
Zeer teleurstellend noemt men bij de
Kommissie het tempo waarin de mi
nisters van Landbouw en Financiën
eenmaal ingediende voorstellen
goedkeuren. Er liggen momenteel 19
voorstellen op landbouwgebied te
wachten op een besluit. Sommige
voorstellen dateren al uit 1976.
In kringen van de Landbouwraad er
kent men dat de besluitvorming over
de interne markt grotendeels stil ligt.
'Er is gewoon geen tijd voor, omdat
de Raad zich voortdurend met ande
re zaken moet bezighouden', aldus
een diplomaat in Brussel. Sommige
dossiers worden ook opgehouden
omdat voor de meeste besluiten nog
unanimiteit nodig is. Als later dit
(R. Winkel, Brussel)
jaar de Europese akte in werking
treedt kunnen er meer besluiten met
een gekwalificeerde meerderheid
worden genomen.
Maar volgens de Kommissie zijn dat
niet de enige oorzaken van de vertra
ging. 'De ministers beseffen onvol
doende dat zij hun houding en hun
werktempo moeten veranderen om
de regeringsleiders. Maar zodra het
aankomt op beslissingen in de vak
raden vernauwt het bewustzijn en
krijgen nationale en sektoriële be
langen weer de overhand.
Ook het Europees Parlement krijgt
trouwens een veeg uit de pan van de
Kommissie omdat het er steeds lan
ger over doet om de benodigde ad
viezen te geven. Er liggen nu al 30
voorstellen op advies van het Parle
ment te wachten. Volgens het tijd
schema zou de raad dit jaar nog 22
van deze voorstellen moeten goed
keuren.
De door de Europese Commissie voorgestelde heffing op oliën en
vetten is dinsdag in het Europees Parlement zwaar onder vuur geno
men. Het is zeer onzeker of een meerderheid de heffing uiteindelijk
zal goedkeuren. Daarmee komt één van de sleutelonderdelen van An-
driessens' prijspakket van dit jaar nog verder op losse schroeven te
staan. Eerder bleek al in de Raad dat het zeer moeilijk zal worden
om een meerderheid voor het omstreden voorstel te vinden.
De Nederlandse Euro
parlementariërs denken in het alge
meen positiever over de heffing dan
de Nederlandse regering, die er sterk
tegen gekant is. Landbouw-
woordvoerders Teun Tolman (CDA)
en Eisso Woltjer (PvdA) zeiden het
voorstel te steunen. Wat Woltjer be
treft moet echter niet alleen de con
sument, maar ook de industrie voor
de kosten opdraaien. De Commissie
moet er verder voor waken dat de
maatregel niet indruist tegen inter
nationale handelsafspraken en bo
vendien de ontwikkelingslanden (die
vetstoffen naar de EG exporteren)
niet te zwaar treft.
Het al dan niet doorgaan van de
margarine-heffing heeft directe en
zware gevolgen voor de precaire fi-
Hans Kjeldsen en André Herlitska,
voorzitter en algemeen-sekretaris
van de Europese boerenorganisatie
COPA hebben vrijdag 8 mei jl. over
legd met vertegenwoordigers van de
drie Centrale Landbouw Organisa
ties. Zij hebben ook met minister
Braks gesproken.
De COPA-top bezocht Den Haag
tien dagen vóór de grote demonstra
tieve mars door het centrum van
Brussel op 19 mei a.s. COPA orga
niseert deze mars om de standpunten
van Europese boeren en tuinders
nog eens nadrukkelijk onder de aan
dacht van de Europese instanties te
brengen. Herlitska drong er op aan
dat de mars een ordelijk verloop
dient te hebben vanwege de publieke
opinie.
Er worden tien- tot twaalfduizend
demonstranten in Brussel verwacht,
afkomstig uit alle EG-landen. De
Nederlandse organisaties is gevraagd
met vijfhonderd vertegenwoordigers
aan de mars deel te nemen. CLO-
voorzitter Joris Schouten zal één van
de sprekers zijn.
'Hoewel de situatie per land erg ver
schilt, zullen wij toch solidariteit
met elkaar moeten opbrengen', zei
Kjeldsen in Den Haag.
Kjeldsen heeft de afgelopen weken
een rondreis langs de Europese
hoofdsteden gemaakt om de gevoe-
nanciële situatie in de Gemeenschap.
Andriessen verwacht er dit jaar een
half en volgend jaar ruim twee mil
jard ecu (ecu is 2,34) mee op te
strijken. Als die potentiële in
komsten wegvallen gaapt er een gat
in de Europese begroting voor 1987
van 5,5 miljard ecu, grotendeels ver
oorzaakt door de onverwachte stij
ging van de landbouwuitgaven. De
Europese Commissie diende vorige
week donderdag een aanvullende be
groting in. Zij vroeg de EG-lidstaten
eenmalig extra geld op tafel te
leggen.
Maandag bleek echter in Brussel dat
een meerderheid van de ministers
van Financiën hier niets voor voelt.
Men vindt dat de Commissie eerst
maar eens orde op zaken moet stel
lens te peilen. Vooral onzekerheid
over het eigen bestaan kwam naar
voren. De producentenprijzen dalen
steeds verder. De markt- en prijs
voorstellen van de Europese Kom
missie gaan veel te ver en zullen een
zware druk op de boereninkomens
leggen. Toch verzet COPA zich te
gen een stelsel van inkomenssteun.
'Die gladde weg moeten wij niet op',
zei Kjeldsen, die verwacht dat daar
door over een breed front een harde
konkurrentie-strijd tussen de lidsta
ten zal ontstaan.
Van Nederlandse zijde werd door
vertegenwoordigers van melkvee
houderij, intensieve veehouderij, ak
kerbouw en tuinbouw in het kort een
beeld geschetst van het reilen en zei
len in de eigen sektor en de verwach
tingen daaromtrent. Daarbij kwam
nog eens nadrukkelijk naar voren
dat de markt- en prijsvoorstellen van
de Europese Kommissie nooit gerea
liseerd kunnen worden zonder een
sociaal struktuurbeleid van de EG.
Kjeldsen werd ook te verstaan gege
ven dat hij minister Braks niet moet
geloven dat door kostendalingen
voldoende ruimte is ontstaan voor
prijsverlagingen. Wat betreft de dis-
kussie over de heffing op graanver-
vangers zei Kjeldsen dat Nederland
als enige een voorbehoud heeft
gemaakt.
len, met andere woorden, moet be
zuinigen op de uitgaven. Alleen het
door landbouw veroorzaakte deel
van het tekort (drie miljard ecu) wil
een meerderheid waarschijnlijk wel
dekken met een voorschot. Dat zou
dan ontstaan door in de laatste twee
maanden van dit jaar af te zien van
de voorschotten, die Brussel betaalt
voor de meeste landbouwuitgaven in
de lidstaten. In plaats daarvan zou
den de lidstaten genoegen moeten
nemen met een betaling achteraf.
Ook minister Ruding noemde dit
idee maandag "bespreekbaar". In
tern zal hij echter nog een harde
noot hebben te kraken met minister
Braks. Die gaf twee weken geleden
te kennen dat hij helemaal niet voor
zo'n "lapmiddel" is te vinden. De
landbouwbetalingen worden in Ne
derland en in veel andere landen ver
richt door de produktschappen.
Braks vreest grote moeilijkheden als
die op een ander systeem moeten
overstappen.
Bij het landbouwdebat in de Euro
pees Parlement bleek, dat met name
de landbouwcommissie van het Par
lement minder ver wil gaan dan An
driessen, bij de ombuiging van het
landbouwbeleid. "Markt- en prijs
beleid moeten de belangrijkste rol
blijven spelen om het familiaal land
bouwbedrijf een redelijk inkomen te
bezorgen, maar prijsverlaging is
geen adequaat middel om vraag en
aanbod van landbouwprodukten be
ter op elkaar af te stemmen", aldus
de Belgische Christen-democraat
Pol Marck, namens de landbouw
commissie van het Parlement.
Interventie granen
Vooral de voorstellen om de inter
ventie van granen te bemoeilijken
zorgen voor boze gezichten in
Straatsburg. Volgens het Parlement
leidt de afbraak van het interventie
mechanisme tot een prijsverlaging
van bij elkaar vijftien procent. An
driessen zou voorbijgaan aan wat
genoemd wordt de eeuwenoude
vaststelling dat een drastische prijs
verlaging de boer aanzet tot
produktie-verhoging. De kleine boe
ren kunnen dat niet bolwerken en
zullen bij duizenden failliet gaan, zo
voorspelde Marck.
Er lijkt zich in Straatsburg een meer
derheid af te tekenen voor een prijs
bevriezing en een minder drastische
ingreep in het interventie
mechanisme. Er ligt een voorstel om
de interventie terug te brengen tot
zes maanden in plaats van tot vier
maanden, zoals de Commissie wil.
Er zijn verder voorstellen ingediend
voor meer steun aan kleine boeren
en voor de toepassing van de mede
verantwoordelijkheidsheffing op
geïmporteerd graan en graanver-
vangers.
De landbouwcommissie steunt het
voorstel van Andriessen om de mo
netaire compenserende bedragen zo
snel mogelijk af te breken.
Zoals bekend stuiten deze voorstel
len op verzet van de Bondsrepubliek
in de ministerraad. De Nederlandse
Christen-democraat Teun Tolman
stelde tijdens het debat vast dat de
opvattingen over het landbouwbe
leid ook in het Parlement sterk zijn
veranderd. Beperking van de inter
ventie is nu bespreekbaar. Tolman
pleitte voor marktgericht beleid voor
de landbouw als geheel en een so
ciaal beleid voor de probleemgebie
den in Europa. Rechtstreekse inko
menssteun voor kleinere onderne
mers zonder neveninkomsten is on
vermijdelijk, aldus Tolman. Hij had
kritiek op de prijsverlagingen voor
alternatieve gewassen.
De socialistische parlementariër Eis
so Woltjer wil de voorgenomen ver
dere korting van de melkquota met
Het bestuur van het Landbouwschap
is het in grote lijnen eens met de nieu
we financiering van de Gemeenschap
die door de Europese Kommissie is
voorgesteld. "De breedste schouders
moeten de zwaarste lasten dragen",
zo vindt het schap. Voorzitter Delors
van de Europese Kommissie heeft de
suggestie gedaan om een deel van de
bijdrage van de lidstaten afhankelijk
te maken van het welvaartspeil.
Veel minder was het bestuur te spre
ken over het voornemen van de Kom
missie om de bijdrage van Engeland
te verminderen. "Het eiland Enge
land is een volwassen lidstaat", zo
Minister Braks van Landbouw moet
voorkomen dat de Nederlandse markt
wordt overstroomd door Spaanse
aardbeien doordat Frankrijk zijn
grenzen voor deze vruchten gedeelte
lijk mag sluiten. Volgens het Land
bouwschap moet de bewindsman bij
de Europese Commissie intrekking ei
sen van de verordening die de Fran
sen het recht geeft hun markt tegen
Spaanse aardbeien te beschermen.
De Fransen hadden de Europese
Commissie om een importbeperking
gevraagd omdat het land zou zijn
overspoeld met aardbeien uit de zui-
Sowjet Unie koopt
dit jaar 4 min ton
Amerikaans graan
De Sowjet-Unie gaat vier miljoen
ton gesubsidieerde tarwe kopen van
de Verenigde Staten. De transactie
valt onder een Amerikaans export
subsidieprogramma, gericht tegen
de concurrentie uit de EG. Vorig
jaar wees de Sowjet-Unie nog een
soortgelijk Amerikaans aanbod van
ingang van het volgend jaar via een
algemene reductie met twee procent
tot stand brengen. Hij wil een uit
zondering maken voor boeren, die
minder dan zestigduizend liter pro
duceren. Ter compensatie van de
maatregel zou de medeverantwoor
delijksheffing moeten worden afge
schaft.
Het advies van het Parlement zal
worden betrokken bij de besluitvor
ming in de ministerraad, die maan
dag weer van start gaat. Raadsvoor
zitter Paul De Keersmaeker liet in
Straatsburg nauwelijks iets nieuws
los over zijn bedoelingen. Hij is van
plan de ministers maandag een eer
ste ontwerpcompromistekst voor te
leggen. Dat stuk concentreert zich
op de vier hoofd-elementen die vol
gens De Keersmaeker in het pakket
zijn te vinden: graan, olie en vet,
groente en fruit en tenslotte de
mcb's.
(R. Winkel, Straatsburg)
was te beluisteren. "De bolhoed is
geen kinderpetje". Verscheidene spre
kers wezen verder op het gevaar dat
lidstaten te veel naar hun eigen belang
kijken. "De toekomst van de EG
wordt op het spel gezet".
Het bestuur van het Landbouwschap
vindt dat de EG direkte inko
menssteun aan boeren niet mag be
perken tot alleen de veeteelt en de
akkerbouw. Door de verschuiving
van aktiviteiten kunnen ook agrariërs
in andere sektoren in problemen ko
men. Verder moet de hoogte van de
uitkering passen bij het algemene
inkomens- en welvaartsniveau van de
afzonderlijke lidstaten.
delijke buurtstaat. Maar, zo redeneert
het Landbouwschap, hierdoor zullen
op andere markten extra veel Spaan
se aardbeien worden aangevoerd. Het
Landbouwschap wijst er in een telex
aan het ministerie op dat Nederland
al een explosief groeiende invoer van
Spaanse aardbeien heeft gekend.
"Door de maatregelen van de Europ-
se Commissie wordt diskriminatoir
gehandeld", zo schrijft het Land
bouwschap. "De maatregel druist
rechtstreeks in tegen de grondbegin
selen van de Europese Ge
meenschap".
de hand en bestelde veel graan in
Europa.
De nieuwe transactie betekent dat de
Sowjet-Unie zich weer houdt aan de
graanovereenkomst met de VS, al
dus de Amerikaanse minister van
landbouw Richard Lyng. In een
meerjarenakkoord is overeengeko
men dat de Russen jaarlijks ten
minste 4 miljoen ton Amerikaans
tarwe opnemen. Met de nieuwe tar
we aankoop voldoen de Russen aan
de verplichtingen voor 1986/87.
Vrijdag 15 mei 1987
5
