Hoofdbestuur ZLM wil provinciale
verordening uitrijden afvaluien
Hoofdbestuur ZLM nam
afscheid van twee adviseurs
Hoofdbestuur ZLM wil financiële ondersteuning
van door vorst getroffen fruittelers en boomkwekers
Hoofdbestuur KNLC: Braks dwingt
organisaties tot hardere opstelling
Kamer vraagt om
snelle aanpassing
kwekersrecht
Hoofdbestuur ZLM bepleit instelling
commissie van onafhankelijke deskundigen
bij privatisering
landbouwvoorlichtingsdienst
Tijdens de hoofdbestuursvergadering van de ZLM maandag 30
maart jl. in het Landbouwhuis te Goes is weer uiting gegeven aan de
ongerustheid bij de praktijk over koprot bij uien en rhizomanie bij
bieten. Naar de oorzaken en het voorkomen van beide ziekten dient
verstrekt onderzoek te worden gedaan. De voorzitter van de akker
bouwcommissie, de heer J.C. Geluk, zei dat een verordening voor
het uitrijden van afvaluien van levensbelang is voor de teelt van uien
in het Zuidwesten. Het hoofdbestuur sprak zich op zijn voorstel uit
voor het instellen van een provinciale verordening in Zeeland en
Noord-Brabant. Deze zal overigens pas volgend jaar van kracht kun
nen worden.
Ten aanzien van rhizomanie bij bie
ten werd opnieuw de wens tot meer
duidelijkheid en openheid naar vo
ren gebracht. De heer Geluk:
"Doordat hier wetenschappelijk nog
te weinig van bekend is blijven wet
telijke maatregelen uit, maar in de
praktijk leidt dit wel tot grote pro
blemen op het terrein van de be-
drijfshygiëne". Hij zei dan ook te
hopen dat de Plantenziektenkundige
Dienst spoedig met gegevens en
voorstellen zal komen. Ontevreden
heid werd geuit over het feit dat veel
bietentelers- die bijvoorbeeld in het
kader van een ruilverkaveling be
zwaren hebben ingediend tegen het
hun toegewezen bietenquotum - nog
steeds niet weten waar zij aan toe
zijn. Bij de suikerindustrie zal op
spoed worden aangedrongen om
hierin duidelijkheid te verschaffen.
De voorzitter van de akkerbouw
commissie constateerde in zijn over
zicht verder dat de werkzaamheden
tijdens de vorstperiode goed zijn
gestart. Er is veel gelegenheid ge
weest om nog wat percelen te egali
seren en voor te bewerken. Ook de
kunstmest was gestrooid voordat de
vorstperiode eindigde. Bij de droge
opdooi zijn er al veel percelen ge
zaaid en geplant. Zomertarwe, zo-
mergerst, plantuien en veldbonen
zitten er praktisch in. Erwten voor
het grootste gedeelte. Ook zijn er
hier en daar al uien en bieten gezaaid
en op het eiland Tholen zitten de eer
ste aardappelen al in de grond. De
start voor dit jaar is goed geweest.
Uitvriezen
Vooral Engels raaigras dat wat laat
Op de maandag 30 maart jl. gehouden vergadering van het hoofd
bestuur van de ZLM heeft de voorzitter van de tuinbouwcommissie,
de heer C. Hamelink, aandacht gevraagd voor de vorstschade bij
jonge perebomen en op de boomkwekerijen. "Binnen drie jaar", zo
zei hij, "wordt de perenteelt - de steunpilaar van de Zuidwestelijke
fruitteelt voor de tweede keer geconfronteerd met niet onaanzienlijke
vorstschade. Het hoofdbestuur ondersteunde het voorstel van de
heer Hamelink om te onderzoeken of het mogelijk is om bedrijven
die door vorstschade in de problemen komen, te ondersteunen met
het geld plus de renteaanwas die is overgebleven van de twee jaar
geleden beschikbaar gestelde MCB-gelden.
Deze gelden werden toen beschik
baar gesteld ter ondersteuning van
toen ook al door de vorst getroffen
bedrijven. De commissievoorzitter
stelde in zijn sektoroverzicht verder
vast dat vanuit het werkgebied van
de ZLM de groenteafzet in het alge
meen het beste gerealiseerd kan wor
den op de veiling ZHZ te Baren-
drecht. De afzet van fruit daarente
gen kan het beste plaatsvinden op de
nieuwe veiling van de CVZ te Kapel-
Ie. Het hoofdbestuur ondersteunde
het standpunt van de vakgroep
Het hoofdbestuur van het Konink
lijk Nederlands Landbouw-Comité
had in zijn vergadering van 31 maart
jl. voldoende aanleiding om groot
misnoegen te uiten, met name over
de houding van minister Braks. Het
KNLC (en het Landbouwschap)
hebben met betrekking tot de EG-
voorstellen voor 1987/88 op akker
bouwgebied het onaanvaardbaar
moeten uitspreken. De feitelijke uit
werking van deze voorstellen is te
berekenen op zo'n 500 per hectare.
Productiviteitstijging en andere
kostenverlaging kunnen daar niet te
gen op. Voor melk en zuivel zijn he
laas al maatregelen m.b.t. quotum
korting en verzwakking van de bo
dem in de markt geenomen van de
zelfde funeste uitwerking op het in
komen als bovengenoemd.
De melkveehouderij voelt zich be
drogen als de minister nu alsnog in
systeem A extra gaat korten vanwe
ge het teveel uitgegeven (ondanks de
suggestie van niet, toen hij het Deen
se systeem hier onmogelijk maakte).
De vetgehalte-regeling is ook nog
steeds onacceptabel.
De wijze waarop hij gerechtvaardig
de verlangens van de landbouworga
nisaties miskent en min of meer dic
taten oplegt, begint op arrogantie
van macht te lijken. Zo kan met het
overleg met deze minister eigenlijk
niet verder worden gegaan, werd op
gemerkt. Als geen begrip voor de
landbouwpraktijk van vandaag
wordt opgebracht, zal naar het oor
deel van het hoofdbestuur een har
dere opstelling van de landbouwor
ganisaties nodig zijn. Het hoofd
bestuur vindt het onjuist dat een
breed gesteunde aanpassing van het
Phoma wordt afgewezen. Houdt het
in het kader van de diergeneesmid
delenwet voorgeschreven logboek
voor de veehouder toch praktisch
hanteerbaar, zo vroeg het hoofd
bestuur. En zorgt voor behoud van
de eigen werkzaamheid van de vee
houder onder verantwoordelijkheid
van de dierenarts; een zwart ge
neesmiddelencircuit moet worden
voorkomen.
Overige aangelegenheden
Wat de tuinbouw betreft werd
gesproken over het nu toch begon
nen overleg over een nieuw aardgas
contract; een prijsverhoging is kwa
lijk voor de Nederlandse exportposi
tie en een opschuiving van de kleine-
verbruikersgrrens is ook gewenst.
Aandacht werd gevraagd voor re
cente plaatselijke vorstschade in jon
ge fruit-aanplant. Zo ook voor de
kwalijke gevolgen van tendentieuze
berichtgeving over nitraat in blad
groente.
Een aanpassing van het kwekers
recht voor de produkten van bio-
technologische manipulaties heeft de
voorkeur van de vaste Kamerkom
missie voor Landbouw boven het
toepassen van het octrooirecht. Dat
bleek uit het overleg dat vorige week
donderdag plaatsvond tussen minis
ter en kommissie.
Een octrooi op genetisch gemanipu
leerd planten- en dierenmateriaal
zou ook de voortbrengselen en eind-
produkten daarvan omvatten, wat
het gevaar van monopolievorming in
de verwerkende industrie oproept.
Alle partijen waren het met minister
Braks eens dat dat in ieder geval
voorkomen moet worden. Ook was
er overeenstemming over de nood
zaak om snel te handelen, en minis
ter Braks zegde toe vóór het zomer
reces een vervolgnotitie te pro
duceren.
Tot voor kort was er geen reden om
het oktrooirecht in de landbouw in
te voeren. Plantenmateriaal viel on
der het kwekersrecht, en aan een ei
gendomsrecht op dierlijk materiaal
bestond weinig behoefte. De bio
technologie heeft dit veranderd. Een
gen, de drager van de erfelijke eigen
schappen, kan immers in een ander
organisme worden overgeplant en
daar voor bepaalde eigenschappen
zorgen. Anders dan een totaal orga
nisme kan een gen echter nauwkeu
rig chemisch worden beschreven, en
gezaaid was heeft het erg moeilijk en
er zijn nogal wat percelen die uitge
reden zullen moeten worden. Ook
Italiaans raaigras is slecht de winter
doorgekomen. Er zijn nogal wat
percelen wintertarwe die veel schade
hebben opgelopen, vooral op de
lichtere gronden, door een combina
tie van slemp, daardoor piasvor
ming, schade door ganzen en eenden
en mogelijk ook door de extreme
weersomstandigheden. Er zijn per
celen bij die er zo slecht bijstaan dat
uitrijden of doorzaaien de enige mo
gelijkheden zijn om nog een redelij
ke opbrengst te verkrijgen.
Pootaardappelen
Op veel bedrijven worden of zijn de
pootaardappelen al afgeleverd. Ge
luk wees nog eens op het belang van
controle van de partij op ziekten en
gebreken. Immers goed pootgoed
staat aan de basis van een gezond en
vlotgroeiend gewas. "Gebruik bij de
controle de normen die de NAK
hanteert. Tel bovendien de aantallen
knollen in de zak zodat u inzicht
heeft hoeveel kg. u per ha. nodig
heeft. Bij het voorkomen van Rhi-
zoctonia mag niet meer dan 25
van de knollen besmet zijn met scle-
rotiën (zwarte hoopjes)". Zo luidde
het advies van de voorzitter van de
akkerbouwcommissie van de ZLM.
Het hoofdbestuur van de ZLM heeft
deze maand twee van haar adviseurs
zien vertrekken. De direkteur Lan
delijke gebieden en Kwaliteitszorg
ir. W.Z. van der Meer verlaat Goes
als gevolg van een reorganisatie bij
het Ministerie van Landbouw. Per 1
april wordt hij elders in Nederland
hoofd Terreinbeheer. Ir. P.P. Koks
was tot 1 april direkteur Landbouw
en Voedselvoorziening in Noord-
Brabant. Per die datum wordt hij
adviseur Mestaangelegenheden bij
het Ministerie van Landbouw in Den
Haag. Beide ministeriële vertegen
woordigers kregen als blijk van dank
voor hun aan de ZLM bewezen dien
sten het ZLM-herinneringsbord aan
geboden.
Ir. Koks nam het bord tijdens de
maandag 30 maart jl. gehouden
hoofdbestuursvergadering in ont
vangst. De heer Van der Meer kreeg
het bord vorige week reeds aangebo
den door de voorzitter en de secreta
ris van de ZLM. Voorzitter H.C.
van der Maas kwalificeerde ter gele
genheid van het afscheid van de heer
Koks de reorganisatie bij het Minis
terie als een ad hoe beleid waarvan
hij sterk het gevoel heeft dat een en
ander onvoldoende evenwichtig is
uitgewerkt. Hij zei de beide advi
seurs met gemengde gevoelens te
zien vertrekken. Enerzijds sprak hij
er zijn teleurstelling uit dat de heer
Koks Noord-Brabant gaat verlaten
anderzijds was er toch ook tevreden
heid met het feit dat een deskundige
uit het veld - wie de landbouw na
aan het hart ligt - op het ministerie
zijn invloed zal kunnen aan wenden
waar het o.m. de mestproblematiek
betreft. De heer Koks sprak ook van
gemengde gevoelens. Hij zei de ver
gaderingen van het hoofdbestuur al
tijd met veel animo bijgewoond te
hebben. "Ze waren nuttig en vonden
plaats in een goede sfeer". De heer
Koks gaat zich in zijn nieuwe functie
met name richten op het begeleiden
en stimuleren van een goede in
frastructuur bij de mestproble
matiek.
groente en fruitvakgroep van Copa
m.b.t. beperking van import van ap
pels en peren van het Zuidelijk hal
frond. De import mag het gemiddel
de van de afgelopen jaren niet te bo
ven gaan, er dient controle te zijn op
kwaliteit en de te importeren pro
dukten mogen de residubepalingen
niet te boven gaan. Gesteld kan wor
den dat de EG-voorraad groot ge
noeg is om een juiste marktvoorzie-
ning te garanderen.
De voorzitter van de tuinbouwcom
missie wees er verder op dat verschil
lende bedrijven als gevolg van de
zeer lage fruitprijzen vann seizoen
1986/87 in liquiditeitsproblemen ge
raken mede daarom dient hernieuw
de aandacht gevraagd te worden
voor belasting faciliteiten en investe
ringsmogelijkheden. De WIR dient
tot de mogelijkheid te blijven
behoren.
Als dank voor de bewezen diensten tijdens zijn adviseurschap aan het
hoofdbestuur krijgt de heer Koks het ZLM-herinneringsbord aangeboden.
Het hoofdbestuur van de ZLM
wil een commissie van onafhan
kelijke deskundigen opdracht la
ten geven om de gehele proble
matiek van de privatisering van
de landbouwvoorlichtingsdienst
te gaan bestuderen. Het hoofd
bestuur schaarde zich maandag
30 maart jl. spontaan achter dit
voorstel dat werd gedaan door de
heer J.H. Hartgers. Deze stelde
daarbij als voorbeeld de commis
sie Dekker die juist vorige week
met een rapport naar buiten
kwam waarin de herstrukture-
ring van de gezondheidszorg
wordt behandeld.
Het hoofdbestuur discussieerde
indringend over de privatisering
van de landbouwvoorlichting.
Aan de hand van een nota van
het KNLC werd een eerste inven
tarisatie gemaakt van de gedach
ten die in de ZLM-kringen leven
ten aanzien van deze operatie.
Aan de orde kwamen o.m. het
takenpakket en het te privatise
ren deel van de voorlichting, de
financiering, de organisatie
vorm, de samenwerking met an
dere diensten, de struktuur en de
formatie en de verdere procedu
res. Met als uitgangspunt de ver
schillende reacties van de kring
voorzitters zal een aantal gerichte
vragen worden opgesteld. Op de
volgende hoofdbestuursvergade
ring zullen deze ter beantwoor
ding aan het hoofdbestuur wor
den voorgelegd. De dan in te ne
men standpunten zullen aan het
KNLC worden doorgegeven.
het valt daardoor potentieel onder
het oktrooirecht. De kern van de
vraag is waar oktrooirecht moet op
houden en kwekersrecht moet begin
nen. In navolging van het Land
bouwschap vond de meerderheid
van de kommissie dat het oktrooi
recht wellicht op een geïsoleerd gen
van toepassing kan zijn, en op de
voor inplanten benodigde methode,
maar niet op het biologisch aktieve
stadium van het behandelde orga
nisme. Verder zou het kwekersrecht
aan het genetisch gemanipuleerde
materiaal moeten worden aange
past, waarbij vooral de internationa
le afstemming en een beloning voor
de kweker belangrijke aspekten zijn.
Minister Braks meende dat niet de
preciese plaats van de grens oktrooi-
kwekersrecht het belangrijkst is,
maar het feit dat er duidelijke en
eenduidige afspraken komen. Hij zei
met de kommissie mee te kunnen
gaan in de keuze voor het aange
paste kwekersrecht, maar wilde het
door D'66 gesuggereerde 'kort ok-
trooi' van vijf jaar ook in gedachten
houden.
10
Vrijdag 3 april 1987
