N.A.K.-keuringsnormen ter diskussieü
Ringrot bedwongen?
Nieuwe brochure handig hulpmiddel bij
keuze onkruidbestrijdingsmiddelen
ngezonden
A A-Automatisering-
sprijs uitgereikt
Bloemenkoningin naar
Japan
Bronnen
Lekken
Wanneer de telers van konsumptie-
aardappelen het niet eens zijn met de
normen, die door de N.A.K. mo
menteel worden gehanteerd voor
goedgekeurd pootgoed, dan moeten
ze volgens mij niet de N.A.K. van al
le zijden bekritiseren, maar dan zal
er gezamenlijk op bestuurlijk nivo
met de betrokken organisaties en in
stanties overleg gepleegd moeten
worden over de tot nu toe gehanteer
de goedkeuringsnormen van de
N.A.K., bij de partij-keuring en de
veldkeuring. Daar zullen volgens mij
ook de vertegenwoordigers van de
landbouworganisaties aanwezig
moeten zijn!!
Met dit schrijven wil ik nog eens héél
duidelijk naar voren brengen dat er
onder mijn klantenkring, van
konsumptie-telers veel onvrede leeft
wat de N.A.K.-normen voor poot
goed betreft.
Volgens mijn opgedane ervaring in
de afgelopen 25 jaar dat ik in de
pootaardappel-handel meeloop
wordt er door de klanten in het alge
meen toch nog te weinig bij stil
gestaan, dat pootgoed ook een na-
tuurprodukt is. Het groeit ook net
als zoveel andere landbouwgewassen
ook gewoon in de grond! En dat
houdt in dat de kwaliteit van het
eindprodukt van vele faktoren af
hankelijk is. Maar dit stel ik voorop,
de pootgoed-afnemers mogen en
moeten natuurlijk ten allen tijde ei
sen dat hun afgeleverde produkt aan
de N.A.K.-normen voor hun aange
kochte klasse voldoet! Het valt mij
op dat voornamelijk de laatste jaren
de Landbouwvoorlichtingsdiensten
hier in Zeeland (en misschien ook
wel elders) zich ook nogal over de
normen van de N.A.K. bezorgd ma
ken en zich er mee bemoeien. Dit
heb ik zeer recentelijk nog in mijn ei
gen klantenkring meegemaakt.
Als een klant, die zijn pootgoed via
de handel ontvangt aan de kwaliteit
van dit produkt twijfelt, is er na
tuurlijk helemaal niets aan de hand
als hij daar ook nog even de mening
van zijn bedrijfsvoorlichter over wil
horen. Maar mijn persoonlijke me
ning is, dat er toch in Nederland
maar één instantie is, nl. de N.A.K.,
die het recht en de bevoegdheid
heeft, om te beoordelen of pootaard-
appelen aan de eisen voldoen, ja of
nee! Ik vind dat hier in Zeeland de
mensen van de voorlichtingsdienst
wel eens teveel op de stoel van de
N.A.K. gaan zitten en daarmee gaan
ze volgens mij buitenom hun verant-
Tijdens een feestelijke bijeenkomst is
dinsdag 24 maart in het Congresge
bouw te 's-Gravenhage door de voor
zitter van de NOvAA, J. Los, de
AA-Automatiseringsprijs uitgereikt
aan Accountants- en Belastingadvies
bureau NCB te Tilburg voor het pro
gramma Rundvee Administratie
Systeem (RAS).
De AA-Automatiseringsprijs is op 21
april 1986 door de Nederlandse Órde
van Accountants-
Administratiekonsulenten (NOvAA)
tijdens haar kongres "Automatisering
en Besluitvorming" ingesteld om de
ontwikkeling van software op het
werkterrein van de accountant te sti
muleren.
De winnaar van de AA-
Automatiseringsprijs, het pakket
RAS ingezonden door NCB, volgt de
goederenstroom in de melkveehoude
rij. Het berekent bedrijfsekonomische
kengetallen, maakt een bedrijfsverge-
lijking en een WIR-berekening voor
de veestapel. Dit pakket is zowel goed
onderhoudbaar als uitbreidbaar en te
vens bijzonder gebruikersvriendelijk.
woordelijkheid. Dit zeg ik niet om
de Stichting N.A.K. de hand boven
het hoofd te houden, maar wanneer
er tussen pootgoed-telers en
pootgoed-handelaren en pootgoed-
afnemers natuurlijk ook nog onbe
voegde personen hun mening gaan
zeggen over het afgeleverde pro
dukt, worden de zaken in deze wel
erg gekompliceerd! Ondanks (en dat
moet ik hier ook even duidelijk stel
len) dat die mening van die onbe
voegde instantie niet altijd onjuist
hoeft te zijn. Ik zou de mensen van
de voorlichtingsdienst dan ook
graag het advies willen geven; ver
wijs de klagende boer in zulke situa
ties direkt door naar hun leverancier
en zeg ze verder heel simpel dat het
niet aan jullie is om pootgoed af te
keuren of goed te keuren. Ik vraag
me nl. af, waar we zouden verschij
nen, indien dit kontrole-apparaat
zoals de N.A.K. (plus de door deze
instantie gestelde keuringsnormen)
er in ons land niet zou zijn! Verder
zal een bonafide handelaar naar
mijn mening ten allen tijde zijn in
vele jaren opgebouwde goede naam
en zijn vaste klantenkring graag wil
len behouden. Dus zal hij zijn ver
antwoordelijkheden in deze soort
zaken heus wel kennen denk ik! En
óók een bonafide pootgoed-
producent zal om dezelfde redenen
zijn uiterste best doen om zo'n goed
mogelijk produkt af te leveren. Zijn
'visite-kaartje' (lees telerno.!) is nl.
bij elke partij pootgoed aanwezig!
Ik hoop dat er eindelijk eens tussen
de bevoegde instanties een eerlijke
en open diskussie op gang zal
komen.
Over de normen valt volgens mij al
tijd te praten, wanneer men vindt,
dat die moeten worden bijgesteld of
aangepast.
Tenslotte nog iets dat voornamelijk
bestemd is voor alle konsumptie-
aardappeltelers: pootgoed is een na-
tuurprodukt dus er zullen wat de
goedkeuringsnormen van de N.A.K.
betreft, wel ten alle tijde grensgeval
len tussen blijven zitten en daar zul
len we mee moeten leren leven. Hier
mede bedoel ik dan hoofdzakelijk
wat voor het oog goed zichtbaar is
op de knol, zoals rhizoctonia en
schurft. Onder andere over deze
twee zaken komen bij mij de meeste
klachten (en daarmee ook de kritiek
op de N.A.K.) de laatste jaren vaak
binnen, ondanks dat daar dus ook
duidelijke normen voor gesteld zijn.
Je zult maar kollega-
pootgoedproducent zijn op de dag
van vandaag!
Ten overvloede stel ik hierbij nog-
De bekende arrangeuse Irma Mus is
op uitnodiging van het Ministerie van
Landbouw Visserij als Bloemen ko
ningin naar Japan vertrokken. Tij
dens het deze week te houden "Cupid
Flower Festival" in Tokio vertegen
woordigt zij Nederland door acte de
presence te geven op diverse officiële
ontvangsten, feesten en radio- en
televisie-optredens.
maals dat, voor een partij poters, die
door wat voor oorzaak dan ook,
toch niet aan de normen voor zijn
klasse voldoet, toch altijd direkt her
keuring kan worden aangevraagd.
Dit geldt zowel voor de partijkeu
ring als de poters pas op de boerderij
zijn afgeleverd, als voor de klachten
na het planten, dus m.a.w. na op
komst in het veld waarbij herkeuring
bij aflevering om een aantal redenen
de voorkeur verdient. Mijn advies:
als er klachten zijn, bekijk dan sa
men met uw leverancier en met de
N.A.K. uw afgeleverde partij po-
Welk middel zal het beste werken?
Deze vraag wordt in het voorjaar dik
wijls gesteld als er iets gedaan moet
worden aan de onkruidbestrijding in
de gewassen. Er is daarvoor een groot
aantal chemische middelen op de
markt. Maar welk daarvan is nu het
meest geschikte middel in de situatie
waarin u zit?
De informatie die u daarvoor aange
boden krijgt is echter dikwijls be
knopt of te algemeen of alleen gericht
op het probleem waar u op dat mo
ment mee zit. Om een aanvulling te
geven op de bestaande informatie
bronnen, heeft het Konsulentschap
voor de Akkerbouw en de Tuinbouw
te Goes een brochure samengesteld,
waarmee u zelfstandig tot een gerichte
keuze kunt komen.
Wat kunt u er mee doen?
In deze uitgave wordt aangegeven hoe
u systematisch een keus kunt maken
uit de beschikbare onkruidbestrij
dingsmiddelen. U moet daarvoor uw
situatie goed kennen. De titel van de
brochure is daarom: "Onkruidbestrij
ding door Kennen en Kiezen". De in
deling van de informatie is als volgt:
a) per gewas. Opgenomen zijn de ge
wassen: wintertarwe, aardappelen,
suikerbieten, uien, graszaad, vlas,
Ringrot is een bacterieziekte die rot
veroorzaakt in de knollen, zich ge
makkelijk uitbreidt en langdurig als
opgedroogd 'slijm' in de grond, in
zakken, kratten of machines kan
overblijven en in aardappels kan
toeslaan. Ringrot wordt wel ge
noemd de 'kanker' of ook wel de
'aids' onder de aardappelen om
daarmee de ernst en het karakter van
de ziekte aan te tonen. Vanouds is
bekend dat deze ziekte vooral voor
komt in Noord-Amerika en Canada.
Vanuit literatuurgegevens vanuit die
landen kennen we de symptomen
van het optreden en de verschijnse
len bij de planten in het veld en later
bij de knollen. In vroeger jaren durf
den we de naam 'ringrot' nauwelijks
uit te spreken, laat staan erover pra
ten en erover schrijven. Maar ge
heimzinnigheid over andere ziekten
en kwalen heeft ons geleerd dat we
er eerst 'onder moesten lopen' voor
dat aan echte bestrijding kon wor
den begonnen. Ik herinner maar aan
de phoma bij aardappelen die uit
Schotland is komen 'overwaaien', of
aan de knolcyperus die via de gladio-
lenkralen uit Amerika is binnen ge
komen of aan de rhizomanie bij sui
kerbieten die een aantal jaren gele
den met toen nog minder goed ge
schoond zaad uit Italië ons land is
binnen gedrongen en nog steeds be
zig is vernielingen aan te richten in
onze suikerbietencultuur. Vandaar
nu zo'n openheid bij ringrot! Naast
Canada en Noord-Amerika is de
ziekte thans ook bekend in Scandi-
ters, direkt na de ontvangst en niet
zoals in de praktijk volgens mij nog
veel te vaak gebeurt, pas wanneer de
poters in de pootmachine worden
gedaan, als uw te planten perceel al
pootklaar gereed ligt!
Voor deze laatste gang van zaken
kan en mag u echt niet uw leveran
cier of de N.A.K. een verwijt
maken!
En tot besluit nog een waardevolle
tip: bewaar altijd al uw certifikaten
die bij uw partij horen en gooi ze
niet zomaar ergens op het land neer,
zoals ook nog maar te dikwijls ge-
actuattteilen 36
ONKRUIDBESTRIJDING
door nS\
KENNEN EN KIEZEN
karwij, erwten, stam(sla)bonen en
veldbonen.
b) per gewasstadium. Per gewas
wordt een indeling gemaakt naar de
tijdstippen wanneer gespoten moet
worden, b.v. voor de grondbewer
king, voor opkomst, na opkomst.
De informatie is verder verdeeld in:
- een overzicht van de beschikbare
middelen;
- van elk middel is een aantal gege
vens vermeld, zoals: aktieve stof, do-
navische landen en sinds kort ook in
West-Duitsland.
Er is dus een toenemend aantal
bronnen aanwezig waarmee we op
de één of andere manier met de zeer
kwaadaardige bacterie in aanraking
komen. Op een aantal plaatsen in
Neder Saksen is de ziekte aange
toond in 1985 en in 1986. In verband
met meldingsplicht binnen de EG is
dat eind vorig jaar gemeld in Brussel
en daarmee ook in andere lidstaten.
Het gevolg was dat België, Frank
rijk, Engeland en Nederland onmid
dellijk hun grenzen sloten voor Duit
se aardappelen. Op de meest diplo
matieke manier is dat o.a. vanuit
Nederland aan onze Duitse collegae
op overheidsniveau medegedeeld.
Vooral bij de Duitse landbouworga
nisaties is dat verkeerd gevallen en
beschouwd als een soort economi
sche maatregel tegenover de Duitse
aardappelen. Er zijn ondertussen al
heel wat besprekingen gevoerd om
ontheffingen te verlenen, daar waar
dat verantwoord wordt gedacht
(maar wat is verantwoord?). Bespre
kingen op overheidsniveau, maar
ook tussen de verschillende organi
saties van beide landen. Er staan
voor beide landen grote belangen op
het spel. Duitsland is nl. voor aard
appelen niet alleen onze grootste im
porteur (1,3 miljoen ton consump
tieaardappelen en produkten èn
beurt. In feite gooit u daarmee uw
bewijstmateriaal weg en o.a. ook het
totaal ontvangen aantal kilo's van
een bepaalde teler.
We zullen er met zijn allen naar
moeten streven om er het beste van
te maken in de toekomst. Met een
beetje goede wil en begrip voor el-
kaars problemen in deze soort za
ken, moet dat toch wel kunnen,
dacht ik.
Een van de vele pootgoedhandelaren
in Zeeland, die handelt in (naar de
N.A.K.-normen) goedgekeurde
klassen pootgoed!!
(Naam en adres bij de redaktie
bekend).
sering, kosten, gegevens over
toepassing of beperkingen die er zijn;
- onkruidgevoeligheidstabellen. Van
de meest voorkomende onkruiden is
vermeld in welke mate ze gevoelig zijn
voor de beschikbare middelen.
U kunt dus op vrij eenvoudige wijze
nagaan, welk middel in uw situatie,
vooral wat betreft de onkruiden, het
beste past en het goedkoopste
uitkomt.
Hoe bestellen?
De brochure "Onkruidbestrijding
door Kennen en Kiezen" is uitgege
ven door het CAT te Goes in samen
werking met de Takorganisatie
Akkerbouw Zeeland. Dit boekwerk is
opgenomen als nummer 36 in de be
kende serie "Aktualiteiten". In deze
uitgave staat op 60 pagina's een schat
van gegevens. Deze gegevens zijn nog
nooit eerder op deze wijze bij elkaar
gebracht. Voorheen moest men diver
se boekwerken en folders raadplegen
om er achter te kunnen komen.
U kunt in het bezit komen van deze
brochure door het storten van ƒ10,—
op girorekening 3959908 t.n.v. Fede
ratie van Verenigingen voor Bedrijfs
voorlichting, Westsingel 58 te Goes,
onder vermelding van "Aktualiteiten
36".
50.000 ton pootaardappelen), maar
wij op onze beurt zijn ook de groot
ste importeur voor Duitse aardappe
len 300.000 ton zetmeelaardap-
pelen, ruim 100.000 ton vroege aard
appelen en 1.000 ton pootaardappe
len). Om dan de voeraardappelen,
vooral langs de grens, maar niet te
vergeten 20.000 ton)! Ondertus
sen lijkt de ziekte in Duitsland te zijn
'geïsoleerd' tot een beperkt gebied
en is de import uit Duitsland aan
vergunningen gebonden, waarbij
met name de te nemen maatregelen
bij de industrieën als voorwaarden
gelden.
Door toenemend handelsverkeer in
de wereld, maar ook door toene
mend toerisme, wordt het aantal lek
ken steeds maar groter. Zo komen er
door 'overgangsbepalingen' nog
steeds pootaardappelen vanuit Ca
nada naar Griekenland, Spanje en
Portugal. Daaruit groeien de zgn.
'primeuraardappelen' die verkocht
worden o.a. naar noordelijke landen
binnen onze EEG. Waar worden die
aardappelen tijdelijk opgeslagen en
wat gebeurt er met overgesorteerde
aardappelen of wat met de schillen
of andere resten? En wat nemen de
toeristen mee in hun koffertjes? Dat
zijn heel interessante aardappelen,
die daar aan de andere kant van de
oceaan worden verbouwd door oom
of achteroom!
De bedrijfshygiëne blijft ons
bespringen als een spook in de nek.
Voortdurend en overal liggen ziek
ten en plagen op de loer! Van het
toeristenkoffertje tot de modder uit
de watergangen toe; vanuit aardap
pelkoelhuis of vanuit de dierlijke
mest. Het is maar dat we het weten.
Misschien kan men er rekening mee
houden!
A. Vermeer
Ringrot is de meest ernstige ziekte onder de aardappels. Tot nu toe
is deze ernstige ziekte nimmer in Nederland gevonden en het is te ho
pen dat we ervan verschoond blijven. Via missers in het bedrijfshy-
giënisch denken zijn er echter voortdurend en steeds meer, openingen
aanwezig voor de entree van deze ziekte in ons land.
Vrijdag 27 maart 1987
9
