Boeren gebruikt als voorfinancierders staatsuitgaven
Temperatuursom blijft te laag
Goede zaaibedbereiding aan basis van goede opkomst
Nu fosfaattoestand grond op peil brengen
Een klein motje...
Voor de tijd van het jaar is ook in
MIDDEN- EN OOST-BRABANT de
temperatuur de afgelopen twee weken
veel te laag geweest. Bovendien wa
ren er grote verschillen tussen dag- en
nachttemperatuur. Door deze lichte
tot matige vorst in nacht en ochtend
blijft de temperatuursom aan de lage
kant.
De temperatuursom gebruikt men de
laatste jaren als graadmeter om te be
palen, wanneer de eerste stikstof (N)
gestrooid kan worden. In Zuid-
Nederland (Eindhoven) verwacht
men, dat de 180° omstreeks eind
maart wordt bereikt. Dit jaar zal de
kunstmest (N) langer in de opslag
moeten blijven.
De voorraden ruwvoer zijn op de
meeste bedrijven royaal voldoende. In
de herfst zijn grote hoeveelheden ge
oogst, vooral snijmais. Op veel be
drijven is de veebezetting per bedrijf
lager, zodat minder voer in totaliteit
nodig is. De aanwezige voorraden zul
len een flinke invloed gaan uitoefenen
op de vraag naar ruwvoer. De prijs
van dat ruwvoer zal vrijwel zeker on
der zware druk komen te staan. Al
ternatieven voor de snijmaistelers zijn
er praktisch niet. Op diverse produk-
ten is geen uitbreiding meer mogelijk.
Ook in de tuinbouw heeft door de
overdadige hoeveelheid aan produk-
ten de omzet de vraag overtroffen.
Gevolg is geweest bijzonder lage prij
zen en tegelijkertijd doordraaien van
de diverse gewassen. Onlangs is in
EG-verband besloten de grote zuivel-
voorraden te gaan afbreken. Boven
dien zal na een bepaalde
maximuminname van boter en mage
re melkpoeder de interventie stoppen.
Dit betekent bij een hogere produk-
tie, dat de zuivelprodukten afgezet
moeten worden tegen prijzen op de
wereldmarkt. Dit zal negatief op de
huidige melkprijs uitwerken. Een ex
tra maatregel is de 9 a 10% korting
van de melkhoeveelheid, die in de
cember '86 werd aangekondigd. Dit
zal de komende melkprijsjaren wor
den uitgevoerd. Tegelijkertijd is een
bevriezing van het vetgehalte van
kracht geworden. Dit betekent, dat
voor de superheffingsjaren 1987-1988
en 1988-1989 een maximumvetgehal
te gehanteerd wordt. Dit vetgehalte
mag niet hoger zijn dan het vetpercen
tage van de melk geleverd in het su
perheffingjaar 1985-1986.
Overschrijding van het gehalte wordt
omgerekend in extra geleverde kg
melk. Dit betekent meer afdracht van
de superheffing.
Vanwege de winterse omstandigheden
Hoewel de weersomstandigheden in
WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
op het moment dat wij dit schrijven
nog een winters karakter hebben,
geeft de natuur toch snel de tekens
van het naderende voorjaar.
Het barre winterweer dat we in janua
ri enkele dagen hebben gehad, heeft
toch hier en daar ook zijn sporen na
gelaten in de wintertarwe. Vooral On
der de nieuwe rassen zijn er die
blijkbaar minder goed bestand zijn te
gen een strenge vorst, zeker wanneer
dat samen gaat met andere ongunsti
ge omstandigheden waar een gewas
aan bloot staat. Wat dit laatste betreft
is vooral het bezoek aan de landerij
en door grote groepen wilde ganzen
en ook eenden voor veel boeren een
probleem aan het worden en is dat
voor sommigen onder hen al enkele
jaren. Niet alleen op de tarweperce-
len, maar ook aan andere gewassen
en ook weilanden kan daardoor be
hoorlijk schade worden gedaan.
Vooral in kombinatie met strenge
vorst kan een gewas daardoor volle
dig verloren gaan.
Sommige mensen vinden dat helemaal
is de aktiviteit op het land zeer gering.
Grondbewerking is niet mogelijk. Op
zeer geringe schaal wordt nog drijf-
mest uitgereden. Nu hebben de
meeste agrariërs de tijd om wat extra
onderhoud en een eventuele schoon
maakbeurt te houden. In een drukke
tijd wordt dergelijk werk vaak over
geslagen.
In een minder drukke tijd kan extra
aandacht voor een aantal zaken geen
kwaad. Een voorbeeld kan zijn de te
houden vergaderingen bezoeken, aan
dacht besteden aan technische en fis-
kale administratie. Het is belangrijk
te weten, hoe de resultaten afgelopen
jaren zijn geweest. Deze zijn de ko
mende tijd weer te gebruiken voor de
bedrijfsvoering.
De winter weet ook op WALCHEREN
nog van geen wijken. We schrijven 7
maart, maar de temperatuur is nog
steeds laag. Als het zo doorgaat zal
het nog weken duren aleer de tempe
ratuursom van 180°C is bereikt. Het
ziet er dan ook naar uit dat de gras-
groei laat op gang komt. De neerslag
is bij ons tot op heden vrij gering, ter
wijl neerslag in de vorm van sneeuw
niet van betekenis is voorgekomen.
Tijdens de periode met lichte nacht
vorst is er op sommige bedrijven een
schuchter begin gemaakt met de voor-
jaarsinzaai. Er zijn 2e jaarsplantuien
geplant. Ook zijn er enkele percelen
zomergerst en erwten gezaaid. Door
de lage temperatuur zal de kiemlust
nog niet groot zijn. Onder de huidi
ge omstandigheden zal het zaad ech
ter ook weinig te lijden hebben. Ook
hier geldt; het is wachten op betere tij
den. Weerkundig gezien mogen we
die zeker verwachten op dit tijdstip
van het jaar. De verwachting is dat dit
voorjaar het klaarmaken van het zaai-
bed met gemak zal plaatsvinden. De
aandacht zal er vooral op gericht
moeten zijn dat er niet te diep gezaaid
wordt. Vooral als we tijdig kunnen
zaaien kan te diep zaaien van o.a. ui
en, vlas en bieten problemen geven bij
de opkomst later. Bij een goed zaai-
bed is de vochtvoorziening doorgaans
goed, zodat de noodzaak van diep
zaaien niet aanwezig is. De zaaibed
bereiding dient er op gericht te zijn,
dat het zaad op een vaste bodem
wordt neergelegd. Echter geen vaste
bodem van een trekkerspoor. Dit
dient men zoveel mogelijk te voorko
men. Probeer zoveel mogelijk bewer
kingen in één werkgang te
kombineren. De vaste ondergrond
waarop het zaad wordt weggelegd
dient wel voldoende poreus te zijn.
Dus goed doorlatend, wel vochthou-
dend en goed doorwortelbaar. Daar
bij nog een goede
kiemingstemperatuur en een prima
opkomst is verzekerd.
Het merendeel van de kunstmest is in
de afgelopen weken verstrooid. Dit
kon onder gunstige omstandigheden
plaatsvinden. Verschillende gebrui
kers van kunstmeststrooiers hebben
hun strooiers onlangs laten testen. Dit
blijkt een zeer goede zaak te zijn. Op
deze wijze kunnen de afwijkingen van
de strooiers worden aangetoond en
verholpen. Ook van loonwerkèrs zijn
strooiers getest. In totaal zijn er 14
aangeboden voor een test. Er blijken
plannen te zijn om volgend wintersei
zoen weer spuitmachines te testen met
de zgn. testbank. Ook hier speelt een
goede verdeling van een soms kleine
hoeveelheid middel een grote rol.
De invulling van het bouwplan is op
veel bedrijven nog steeds niet voor
100 procent geregeld. Het aanbod van
financieel aantrekkelijke gewassen is
zeer beperkt. Voor de teeltagenten is
het een ondankbare taak het beschik
bare areaal zo goed mogelijk te ver
delen onder de bestaande relaties.
Nieuwe telers komen vrijwel niet aan
bod voor aantrekkelijke kontraktge-
wassen. Het ziet er dan ook naar uit
dat het areaal met zomergerst nog
aanzienlijk zal uitbreiden. Zeker wan
neer er op korte termijn onder gun
stige omstandigheden gezaaid kan
worden. Ook het areaal veldbonen en
erwten zal aanzienlijk uitbreiden
t.o.v. vorig jaar. Verder is er vrees
voor een uitbreiding van de opper
vlakte aardappelen.
Er is nog een gat in de markt voor in
dustrieaardappelen augustus-begin
september. In deze tijd worden er veel
uit België ingevoerd. Zouden we die
zelf ook niet kunnen telen? Voor een
aantal telers zou het best eens interes
sant kunnen zijn een gedeelte van hun
areaal hierop te richten. Ervaring in
de praktijk is belangrijk.
In ALTENA-BIESBOSCH zijn we na
een zeer nat weekend eind februari
weer in een vorstperiode terecht ge
komen, met 's nachts temperaturen
van 6 a 7°C onder nul. Doordat de
zon overdag al sterker begint te wor
den komen dan de temperaturen (iets)
boven 0°C.
In ons gebied is deze vorst goed be
nut om kunstmest te strooien, voor
al 's morgens was men al vroeg bezig.
De prijzen van de kunstmest zijn dit
jaar gelukkig aanmerkelijk lager dan
vorig jaar, wat wellicht aanleiding
kan geven de fosfaatbemesting iets
ruimer te nemen om de fosfaat
toestand van de grond iets op te voe
ren, daar deze in grote delen van ons
gebied te laag is. Door de diverse
vorstperioden in januari en februari
is de mogelijkheid tot het laten nemen
van stikstofmonsters ver doorgescho
ven, hetgeen in de praktijk problemen
zal gaan opleveren.
Dit jaar zullen in ons gebied meer
gerst, erwten en veldbonen gezaaid
worden, waarvan de afgelopen dagen
reeds een behoorlijke oppervlakte ge
niet erg, want er is toch overproduk-
tie, zo redeneren zij. Wel zijn het als
regel mensen die niet van een inko
men uit de landbouw afhankelijk zijn,
die zoiets zeggen. Gedeeltelijk hebben
zij wel gelijk. Een zekere overproduk-
tie valt niet te ontkennen. Maar er
wordt wel heel gemakkelijk aan voor
bijgegaan, door sommigen zelfs niet
eens begrepen, dat een betrekkelijk
kleine opbrengstvermindering van een
perceel een grote rendements daling
tot gevolg heeft. En met de huidige
krappe- en nog steeds krapper wor
dende marges al heel gauw tot verlies
lijdt. Hoewel van overheidswege een
schadevergoedingsregeling voor gan-
zenschade mogelijk is, blijven wij van
mening dat de gastvrijheid die de gan
zen in ons land geboden wordt, de
Nederlandse boeren jaarlijks vele mil
joenen gulden kost.
Een andere kwelling waar de land
bouw mee te maken heeft is de ver
vroegde inning van de voorlopige
aanslag voor de inkomstenbelasting.
Het is toch wel heel vergaand dat men
als ondernemer nu reeds inkomsten
belasting moet betalen over een mo
gelijk - en nog totaal onzeker -
inkomen dat moet voortvloeien uit de
opbrengst van oogst 1987. Waarvoor
door de betreffende ondernemers, in
dit voorbeeld de boeren, reeds in de
herfst van het voorgaande jaar de eer
ste kosten worden gemaakt, maar
waarvan de geldelijke opbrengst pas
na de oogst binnenkomt en in veel ge
vallen zelfs veel maanden later. Toch
zullen velen onder ons hun eerste ter
mijn eind februari hebben moeten
betalen.
Belasting dus over een inkomen dat
pas na maanden zal kunnen worden
verwezenlijkt, met de grote vraag
voor velen of het wel belastbaar zal
zijn. Trouwens, met de wijze van de
premieheffing is het niet veel beter. Al
met al worden wij op deze manier wel
gebruikt om de staatsuitgaven op een
goedkope manier vóór te financieren.
Punten welke in het bijzonder ons
werkgebied aangaan zijn de vaste oe
ververbinding en de op handen zijn
de ruilverkaveling. Hopelijk wordt
achter deze voor ons uitermate be
langrijke objekten vaart gezet, opdat
uiteindelijk eens wat van de achter
stand kan worden weggewerkt welke
in de loop van de jaren in ons gebied
is ontstaan in vergelijking met veel an
dere streken van Nederland. Dit laat
ste zeker wat de landbouw betreft.
Als laatste punt willen we vanuit de
praktijk toch ook ieders aandacht
vragen voor de a.s. verkiezing van de
leden van de Provinciale Staten. Met
begrip en respekt voor ieders persoon
lijke mening wil schrijver dezes er wel
op wijzen dat iedere onbenutte stem
vanuit de boerenpraktijk de toch
reeds kleine inbreng vanuit die hoek
alleen nog maar kleiner maakt in ver
houding tot andere belangengroepen.
Van groot belang is dat de uitslag van
deze verkiezing tevens de grondslag
vormt voor de politieke samenstelling
van de Eerste Kamer voor de komende
zittingsperiode. En daarin kan één
landbouwvertegenwoordiger mméér
of één minder van grote betekenis voor
ons zijn.
Daarom vinden wij dat hier nog eens
extra op gewezen moet worden. In
breng vanuit de hoek van de land
bouw blijft uitermate belangrijk. Ook
in de Provinciale Staten.
zaaid is. Naar het zich laat aanzien is
de wintertarwe en het graszaad de
winter goed doorgekomen en tijdens
het zachte week-end vorige week was
goed zichtbaar dat diverse percelen al
weer groen begonnen te kleuren. Op
bijeenkomsten met boeren komt het
steeds meer de problematiek naar vo
ren, hoe nu verder, na de voorstellen
uit Brussel. Het doet ons goed, onze
algemeen sekretaris van de Z.L.M. de
heer J. Oggel voor de radio te horen
om in een vraaggesprek zijn zorgen te
uiten voor het bestaan van het Z.W.
akkerbouwbedrijf. We zullen hopen
dat alles nog wat meevalt, maar dat
we een paar stappen terug zullen moe
ten doen, is wel zeker.
Zojuist vernamen we dat half mei het
Overlegorgaan Nationaal Park de
Biesbosch door minister Braks
geïnstalleerd zal worden, waarna het
Nationaal Park de Biesbosch officieel
van start gaat. We zullen hopen dat
wij als landbouw in goed overleg met
het Nationale Park kunnen funkti-
oneren.
Hoe krijgen we zonder over
schotten te telen ons bouwplan
1987 vol, is een steeds terugke
rende vraag. Een teveel aan tar
we, aan bieten, aan uien en aard
appelen hebben we nu al, maar
wat kunnen we invullen om ons
bouwplan verantwoord sluitend
te krijgen?
Wel driemaal daags kunnen we
naar vergaderingen gaan, maar
onze eigen problemen zullen we
zelf toch op moeten tossen.
Met steun van een oudere buur
man meen ik op langere termijn
een oplossing gevonden te heb
ben. In bouwplan 1987 nemen we
minder zomertarwe, minder bie
ten en minder aardappelen op.
Daardoor krijgen we ruimte voor
erwten, veldbonen en vlas en de
ze zijn juist prima voorvruchten
en dekvruchten voor karwij.
Wanneer we dan bovendien nog
luzerne onder de dekvrucht win
tertarwe inzaaien, dan is de puz
zel voor 1988 weggewerkt. Hoe
meer gewassen we in ons bouw
plan opnemen, hoe moeilijker
het voor Brussel wordt, want dat
moet politiek allemaal weer ver
werkt worden.
Voor karwij en luzerne hebben
we niet ekstra te investeren. Deze
gewassen kosten praktisch geen
arbeid en waarom moet een boer
in dit tijdperk nog langer wer
ken? In 't begin van juli valt de
oogst van de karwij, zodat er een
prachtige gelegenheid is om het
land herhaaldelijk te bewerken.
'Zomerbraak' noemt men dat en
dat woord past politiek heel erg
goed. Karwij is en blijft een zeer
spekulatief gewas, want de op
brengst en de prijs kunnen sterk
schommelen. Zowel chemisch als
mechanisch kunnen we de on
kruiden in de karwij goed bestrij
den. Het is de vraag of we de che
mie wel nodig hebben.
Onder groene korststro erwten of
onder veldbonen wordt de karwij
alleen in rijen van de dekvrucht
gezaaid. Bij langstro erwten zaait
men soms 1 of 2 rijen karwij tus
sen de rijen erwten. Modern en
goed is om een 'karwijbak' op de
zaaimachine te monteren. De rij-
wijdte bedraagt slechts 30-40 cm
en karwij mag men maar heel on
diep zaaien. Doordat het zaad zo
langzaam water opneemt, duurt
het heel lang eer het ontkiemd is.
Voor ieder soort zaad bestaat een
temperatuur beneden welke geen
kieming mogelijk is; dit is de mi
nimum kiemingstemperatuur.
Deze is voor: karwij 8-9°C; erw
ten 1-2°C; veldbonen 3-4°C.
Hieruit volgt, dat er een groot
tijdsverschil is tussen de opkomst
van de dekvrucht en die van de
ondervrucht. Hiermede kunnen
we ons voordeel doen bij de
bespuiting met een kontaktmid-
del tegen zaadonkruiden na-
opkomst van de dekvrucht.
Karwij en luzerne opgenomen in
ons bouwplan 1988 geven rust en
zekerheid en met zo'n bouwplan
kan men als boer oud worden.
Karwij laat best land na. Het
karwijzaad dient voornamelijk
voor de bereiding van 'Kümmel'
een heerlijke brandewijnlikeur
welke in Duitsland en Rusland
veel wordt gedronken.
De rups van de karwijmot is de
grootste vijand van dit gewas.
Meermalen vernielt ze de bloem-
schermen en soms ook de zaden
zo sterk, dat de oogst tot een mi
nimum daalt. Zodra de eerste
rupsjes zich in de schermen in
spinnen is de tijd rijp om ze che
misch te bestrijden. Als we er
geen aandacht aan schenken, kan
een klein motje toch heel wat
schade te weeg brengen.
8
Vrijdag 13 maart 1987
