Drinkputten
Bloemenveilingen trekken
kijkers
CVZ-nieuws
Het onderhoud
Betekenis
Ontwikkelingen
Eerste vroege tomaten
kondigen grote rode golf
aan
Dubbeldik voorlichtingsnummer van Ekoland
woordig nog steeds waardevol zijn
voor de landbouw blijkt het beste uit
het feit dat boeren de laatste tijd weer
steeds meer nieuwe drinkputten (la
ten) graven.
Voor het behouden van een drinkput
is het nodig dat de put onderhouden
wordt. Het vee trapt de zijkanten ka
pot en door plantengroei verlandt de
put. Eens in de 8 a 10 jaar zal het
daarom nodig zijn modder en plan
ten uit de put te halen. Vroeger ge
beurde dat met de hand, in een tijd
dat er weinig of geen water in de put
stond. Tegenwoordig kan het schoon
maken het beste gebeuren met een hy
draulische kraan met een gesloten
bak. Als er weinig modder in de put
ligt, en er alleen planten moeten wor
den verwijderd, kan het beste een
maaikorf worden gebruikt. Bij het
schonen moet er op worden gelet dat
In het novembernummer van dit blad
is geschreven over de mogelijkheid
om drinkputten schoon te laten ma
ken op kosten van de Stichting Land
schapsverzorging Zeeland (SLZ). Op
dit moment wordt gewerkt aan het
schrijven van een brochure over vee
drinkputten in Zeeland. In deze bro
chure wordt beschreven hoe en waar
drinkputten ontstaan zijn, wat de be
tekenis is van drinkputten (voor de
landbouw en voor de natuur), wat
ontwikkelingen zijn waardoor de
waarde van de putten voor landbouw
of natuur afneemt en hoe ze het bes
te kunnen worden onderhouden.
Het is de bedoeling dat de brochure
deze zomer klaar is. Iedereen die in
teresse heeft kan dan via SLZ een bro
chure krijgen. Als het zover is zullen
wij U daarover in dit blad informe
ren. In dit artikel wordt iets verteld
over de betekenis van drinkputten,
iets over de ontwikkelingen en iets
over het onderhoud. In de brochure
komen deze onderwerpen uitgebreider
aan de orde.
De belangrijkste funktie van drink
putten is, het woord zegt het al, het
leveren van drinkwater voor het vee.
Putten die op boerenerven liggen wer
den ook gebruikt voor het wassen van
de werktuigen en voor het blussen van
eventuele branden. In grote delen van
Zeeland is het oppervlaktewater (in-
klusief sloten) te zout voor het vee.
De uitgestrekte weilandgebieden wa
ren juist de gebieden met het zoutste
grondwater. Zonder drinkputten was
veeteelt daar onmogelijk. Hierdoor
hebben drinkputten ook een belang
rijke kultuurhistorische waarde; ze
zijn een belangrijk onderdeel van de
landbouwgeschiedenis in de pro
vincie.
Naast deze funktie voor de landbouw
hebben drinkputten ook een grote
biologische betekenis. Omdat drink
putten meestal zoet water bevatten,
zijn het eigenlijk zoete eilandjes in een
brakke omgeving. Voor veel planten
en dieren die in zoet water leven is een
drinkput een van de weinige plaatsen
waar zij kunnen leven in Zeeland. Bo
vendien is de waterkwaliteit van
drinkputten meestal beter dan van
sloten, omdat drinkputten kleine, af
gesloten watertjes zijn. In drinkput
ten komen dan ook planten en dieren
voor die verder in Zeeland nauwelijks
voorkomen. Een aantal soorten zijn
zelfs in Nederland zeldzaam. Onge-
doornd Hoornblad bijvoorbeeld is
een plant die in drinkputten vrij vaak
voorkomt, maar in de rest van het
land zeldzaam is. Voor kikkers, pad
den en salamanders zijn drinkputten
onmisbaar. Deze amfibieën planten
zich alleen voort in zoet water. Slo
ten zijn meestal te brak. Ook de vorm
van sloten is vaak niet geschikt als
voortplantingsplaats voor amfibieën.
Ze zetten hun eieren af in ondiep wa
ter, dat in het voorjaar snel opwarmt.
In sloten komen dat soort situaties
bijna niet voor, de meeste sloten heb
ben een steil V-vormig profiel. De
Kamsalamander en de Boomkikker
zijn twee zeldzame soorten die in Zee
land alleen voorkomen in drinkput
ten in Zeeuws-Vlaanderen. De
Boomkikkerpopulatie daar is zelfs
een van de grootste van West-Europa.
De laatste tientallen jaren is het aan
tal drinkputten snel afgenomen. In
heel Zeeland liggen er nog ongeveer
1200. Dat aantal is vroeger veel gro
ter geweest, vrijwel ieder weiland had
een drinkput. Doordat het tegen
woordig mogelijk is waterleiding in de
weilanden aan te leggen, of omdat
boeren zelf water naar hun weilanden
brengen, zijn veel drinkputten over
bodig en gedempt of volgestort met
afval. Daarnaast verliezen veel putten
hun nut doordat het grasland ge
scheurd wordt of doordat de water
kwaliteit de putten verslechtert,
vooral door bemesting (door het vee
en door kunstmest). Ook verlaging
van de grondwaterstand kan funest
zijn. Putten kunnen dan uitdrogen of
brak worden, waardoor ze minder
waarde hebben voor landbouw en
voor natuur.
Ondanks deze ontwikkelingen zijn de
meeste van de 1200 overgebleven
drinkputten nog steeds belangrijk
voor bet vee. Als een put goed (zoet)
water heeft en niet te snel droog valt,
is het de goedkoopste manier om
drinkwater voor het vee te krijgen,
waar de boer bijna geen omkijken
naar heeft. Dat drinkputten tegen-
Deze drinkput wordt met een hydraulische kraan schoongemaakt.
de put niet te diep wordt uitgegraven.
Drinkputten liggen vaak in een klei
laag, met eronder dikke veenpakket-
ten. In het veen zit zout water. Als bij
het schonen door de kleilaag gestoken
wordt, is de put onbruikbaar voor het
vee. De beste tijd om een drinkput te
schonen is grofweg oktober, afhan
kelijk van het weer. In oktober heb
ben de meeste amfibieën het water
verlaten en zijn ook de jonge dieren
in staat een goed heenkomen te zoe
ken. Na oktober kunnen de amfibieën
het water en de modder weer opzoe
ken voor hun winterrust. Bovendien
zijn de weilanden na oktober zo nat,
dat de wei dan kapot zou worden ge
reden. Als het een koud najaar is, kan
het schonen beter eerder gebeuren.
Ook als de put droogvalt kan hij ge
schoond worden. Het weer heeft dan
weer wel drinkwater en in een droge
put zitten weinig amfibieën, zodat
schonen dan ook geen kwaad zal
doen.
SLZ laat al twee seizoenen drinkput
ten opknappen door loonwerkers, in
opdracht van de eigenaren. Zodoen
de hoeft het onderhoud de eigenaar
niets te kosten. Voor inlichtingen over
onderhoud of nieuw graven kunt U
terecht bij SLZ, kantoor: Grote
Markt 28, Goes. Tel.: 01100-30936
(voor Zeeuws-Vlaanderen:
01170-3650).
Het aanbod is in de afgelopen week
drastisch toegenomen.
In deze week zijn er 850 ton appelen
en 320 ton peren verkocht.
De prijsvorming staat onder grote
druk, over de gehele lijn zijn de prij
zen gedaald. De daling was het
grootst bij de Cox's Orange Pippin;
de middenprijs is gedaald met 10
ct per kg.
Bij de Conference is de maat 55/65
op het einde van de week sterk ge
daald. De maat 45/55 daarentegen is
weer gestegen. De vraag van export
naar Engeland is afgenomen; dit
wordt mede veroorzaakt door de
kwaliteitsproblemen en de grote
kleurverschillen in de peren.
Het is te hopen dat het volgend jaar
de naweeën van de wintervorst van 2
jaar geleden tot het verleden
behoren.
Is dit niet het geval, dan zullen deze
bomen uit de beplanting moeten ver
dwijnen. Een uniform produkt is bij
dit ras van levensbelang voor de
export.
Bij de Golden Delicious is de prijs
van de maat 70/80 gedaald. Weinig
export en een toenemend aanbod
zijn hiervan de oorzaak. De maat
60/70 wordt nog steeds in grote hoe
veelheden verladen naar Zweden en
Finland. Het wordt steeds gemakke
lijker om aan de kwaliteitseisen te
voldoen nu de appelen uit de c.a. of
c.a. scrubcellen komen.
De verdeling van de rassen is als volgt:
Ras
Cox's Orange Pippin
Winston
Elstar
Boskoop
Golden Delicious
Jonagold
Conference
Doyenné du Cornice
80 ton
Hoeveelh. Bijzonderheden
80 ton aanbod neemt snel af
55 ton begint op gang te komen
20 ton goede kwaliteit scrubcel
320 ton veel 60/70 naar Zwe
den/Finland
165 ton kwaliteit wordt beter
266 ton
40 ton de laatste partijen
De voorbodes van de dit seizoen
vroeg verwachte 'rode golf' zijn
donderdag 5 februari geveild op vei
ling Westland Noord. Hoewel er dit
jaar al eksperimenteel tomaten van
doordragende planten uit 1986
mondjesmaat werden aangevoerd,
Ekoland, vakblad voor ekologi-
sche landbouwmethoden, ver
schijnt op 16 februari 1987 een
malig als dubbeldik voorlich
tingsnummer voor geïnteresseer
de boeren en voor hen die zich
beroepshalve met biologische
landbouw bezighouden.
Ekoland is een tweemaandelijkse
uitgaven van Stichting Ekoland.
Op de 64 pagina's van het fe
bruari/maart-nummer kunt u
bijvoorbeeld de volgende onder
werpen aantreffen:
onkruidbranden door infra-
roodstraling, mechanische on-
kruidbeheersing in onkruidge-
voelige gewassen, biologische
ziektebestrijding, kanttekenin
gen bij het fokkerijbeleid in de
rundveehouderij, marktbe-
schouwing.
Geïnteresseerden kunnen de dub
beldikke Ekoland aanvragen
schriftelijk bij St. Ekoland, J.P.
Thijssepark 279, 1411 XR Naar-
den, of telefonisch via nr. 023 -
311597 (ma, wo, vr-kantooruren)
08370 - 83522.
De Nederlandse bloemenveilingen
hebben niet alleen een belangrijke
taak voor de handel in bloemen. Het
zijn ook recreatieve objecten. Jaar
lijks trekken ze tienduizenden bezoe
kers die komen kijken naar de bloe
menpracht die er wordt aangevoerd
en naar de bedrijvigheid die met het
veilen en de .aan- en afvoer gepaard
gaat.
Aalsmeer
Het meeste bezoek trekt de VBA
(Coöperatieve Vereniging "Verenig
de Bloemenveilingen Aalsmeer"
B.A.). Daar kwamen vorig jaar ver
betrokken en daarin een galerij ge
construeerd met een heel groot raam
waardoor men naar het veilen kan
kijken. Vorig jaar kwamen zo'n
16.000 bezoekers naar Flora. Er is
een aparte bezoekersingang en men
kan naar een diapresentatie kijken,
waarvoor extra moet worden
betaald.
De bloemenveiling Berkel en Om
streken in Bleiswijk is zich doelbe
wust op recreatief bezoek gaan rich
ten, hoewel er sinds men het nieuwe
gebouw in 1982 betrok al wel een
speciale bezoekersgalerij had. Er
zijn nu drie dames die de bezoekers
begeleiden, overigens niet alleen op
bracht fa. Bakker uit Kwintsheul de
'echte' eerste nieuwe. De tomaten
werden op 8 oktober al gezaaid en
op 28 november geplant.
Het tomatenareaal is wat afgeno
men. Wel hebben de telers over het
algemeen vroeger geplant, waardoor
met name in maart en april veel to
maten op de markt komen. Verder
op in het seizoen zal de aanvoer wat
kleiner zijn dan gebruikelijk. Bij
vlèestomaten is op alle fronten uit
gebreid.
Via een speciale galerij kunt U getuige zijn van de handel op de veiling.
over de tweehonderdduizend bezoe
kers. Er is voor hen een speciale ga
lerij gebouwd. Deze bereikt men via
een aparte ingang. De bezoekers
worden niet rondgeleid. Ze volgen
de route op eigen gelegenheid en
krijgen informatie uit een geluidsin
stallatie
Westland
De andere bloemenveilingen krijgen
heel wat minder kijkers, maar het
zijn er altijd nog ettelijke duizenden.
De Bloemenveiling Westland in
Honselersdijk telde er 19.000 in
1985. Ook hier galerijen met een be
zoekersroute, met een aparte ruimte
waar een diapresentatie kan worden
vertoond.
Rijnsburg, Berkel en Eelde
De veiling Flora in Rijnsburg heeft
vijf jaar geleden een nieuw gebouw
de bloemenveiling maar ook op de
naburige groentenveiling.
Bloemenveiling 't Noorden in Eelde
hield rekening met interesse voor een
bezoek, toen men het nieuwe ge
bouw liet optrekken. Sindsdien leidt
een gastvrouw jaarlijks 1.500 bezoe
kers rond.
Telefoonnummers
Voor wie een uitstapje naar een
bloemenveiling overweegt en graag
wil weten wat het gaat kosten, vol
gen hier de telefoonnummers voor
nadere informatie:
VBA, Aalsmeer: 02977 - 34567; -
Bloemenveiling Westland, Honse
lersdijk: 01740 - 33333; Bloemenvei
ling Flora, Rijnsburg: 01718 - 55911
Bloemenveiling 't Noorden, Eelde:
05970 - 4455; Bloemenveiling Berkel
en Omstreken, Bleiswijk: 01892 -
40200.
14
Vrijdag 13 februari 1987
