nieuws
uit
brussel
Mr. F. Andriessen: "Marktsanering zal
nadrukkelijk begeleid worden door
inkomenskompensatie'
Prof. Bert van Arkel
bepleit lage tolmuren voor
alternatieve gewassen
VS en EG dicht bij landbouwakkoord
Geforceerde afzet EG-boter na zuivelakkoord
Andriessen: prijsbevriezing
De Europese Gemeenschap en de
Verenigde Staten waren woensdag
zeer dicht bij een akkoord over
Amerikaanse graanleverenties aan
de EG. Zowel aan Europese als aan
Amerikaanse zijde werd aangeno
men dat de gevreesde handelsoorlog
tussen de twee economische groot
machten van de baan is. Nederland
se boeren zouden in die oorlog van
twee kanten worden belaagd. Direct
door een verhoging van de Ameri
kaanse invoerrechten op ham in blik
en kaas, en indirect door een beper
king van de invoer van maïsgluten
uit Amerika.
Volgens diplomaten in Brussel is de
EG bereid rond de twee miljoen ton
maïs en gierst uit Amerika op te ne
men. De Gemeenschap wilde eerst
niet verder gaan dan 1,2 miljoen
ton, terwijl de Amerikanen 2,8 mil
joen ton verlangden. Die hoeveel
heid zal hen moeten conpenseren
voor het verlies van de Spaanse
markt voor voedergranen na de toe
treding van dit land tot de EG. De
Amerikanen begroten deze schade
op 400 miljoen dollar.
De basis voor het akkoord, dat
woensdag of donderdag werd ver
wacht, werd het afgelopen weekein
de gelegd in Washington. EG-
onderhandelaar Willy De Clercq en
Frans Andriessen kwamen terug uit
Amerika met een voorlopig resultaat
dat volgens de ministers van Buiten
landse Zaken van de twaalf voldoen
de ruimte bood om door te onder
handelen. Officieel gingen de mi
nisters maandag niet in op de inhoud
van een mogelijk akkoord. Wel ga
ven ze blijk van "gematigd opti
misme". Eerdere plannen om begin
deze week al te preciese maatregelen
vast te stellen die de EG tegen de
Amerikanen zou nemen, werden op
geschort. Formeel wordt dit voorlo
pig overgelaten aan de permanente
vertegenwoordigers van de twaalf in
Brussel. Zij worden geacht het resul
taat van de finale onderhandelingen,
die telefonisch zouden worden ge
voerd, donderdag te beoordelen.
Mochten er toch nog problemen ont
staan, dan kunnen de ministers al
tijd nog op vrijdag bijeen worden
geroepen. Als er vóór zaterdagmor-
genvroeg geen akkoord is, dan ne
men de Amerikanen maatregelen, zo
heeft president Reagan afgelopen
week nog eens laten weten.
De Europese Commissie is van plan
nog dit jaar 400.000 ton boter met
speciale subsidies te verkopen aan
derde landen. De kosten van deze
operatie bedragen bijna drie miljard
gulden. Dat blijkt uit gedetailleerde
plannen, die landbouwcommissaris
Frans Andriessen heeft opgesteld na
het bereiken van een akkoord over
de vermindering van de zuivelpro-
duktie in december. Volgens An
driessen heeft dit akkoord het licht
eindelijk op groen gezet voor een ge
forceerde afzet van de overtollige
voorraden. Hij hoeft nu namelijk
niet meer bang te zijn dat de boter
berg onmiddellijk weer aangroeit.
Andriessen "is van plan zich het ko
mende anderhalf jaar te ontdoen
van de anderhalf miljoen ton boter
die op het ogenblik in de Gemeen
schap ligt opgeslagen. De kosten van
deze operatie zijn enorm. Men heeft
in Brussel uitgerekend dat er in het
totaal bijna 7,5 miljard gulden nodig
is om de boter te exporteren of in de
Gemeenschap zelf te laten verwer
ken. Bij dat laatste gaan de gedach
ten uit naar de verwerking tot vee
voer (400.000 ton in twee jaar,
kosten 2,9 miljard), industriële ver
werking, bijvoorbeeld in de verf
industrie (100.000 ton in één jaar,
kosten ruim 750 miljoen) en afzet in
de vorm van braadboter (130.000
ton in twee jaar, kosten 872 mil
joen). De Europese Commissie wil
graag dat de ministers van Financiën
van de twaalf landen dit geld een
aantal jaren voorschieten. Eigenlijk
wil de Commissie net doen alsof er
niets verandert. De lidstaten schieten
de kosten van interventie voor en de
Commissie betaalt hierover rente.
Voor Nederland en West-Duitsland
geldt een percentage van 6 procent
en voor de rest van 7 procent. Met
(R. Winkel, Brussel)
die rentevergoedingen is tot 1992
nog eens anderhalf miljard gulden
gemoeid. De Commissie wil het geld
gaan terugbetalen in vier jaar, te be
ginnen in 1989.
Andriessen hoopt dat de ministers
akkoord zullen gaan met deze beta
lingsregeling, omdat zij er ook voor
deel van hebben als de EG minder
geld hoeft te besteden aan de opslag
van boter. Dat zou dit jaar al 200
miljoen gulden kunnen schelen.
Door de vermindering van de melk-
produktie treden vanaf 1989 vol
doende besparingen op om de lidsta
ten het geleende geld terug te beta
len, aldus Andriessen. Hij wil het
zelfde mechanisme toepassen voor
de afzet van andere overtollige voor
raden van dierlijke produkten.
Daarvoor zou nogeens 4,5 miljard
gulden nodig zijn.
(R. Winkel, Straatsburg)
Een prijsbevriezing voor de meeste
produkten en een lichte verlaging
van de prijzen voor voedergranen,
maïs en de meeste groente- en fruit-
soorten. Met die voorstellen is land
bouwcommissaris Frans Andriessen
woensdag de eerste ronde ingegaan
van de besprekingen over het prij
zenpakket 1987/1988. De verwach
ting luidt dat Andriessen zijn voor
stellen na twee discussierondes in de
Europese Commissie op woensdag 4
februari in Brussel zal presenteren.
Daarna volgt de onvermijdelijke
marathonzitting van de ministers
van Landbouw in het voorjaar.
Uit de eerste voorstellen van An
driessen blijkt dat hij na het ak
koord over zuivel en rundvlees in de
cember nu vooral de produktie van
granen, oliën en vetten wil afrem
men. Wat de granen betreft zou dit
onder meer moeten gebeuren door
een verlaging van de interventieprijs
van maïs, rogge, gerst en gierst met
enkele procenten.
Net als vorig jaar is er sprake van
"begeleidende" maatregelen. De
medeverantwoordelijkheidsheffing,
die vorig jaar op 3 procent werd
vastgesteld, blijft op dat niveau. An
driessen stelt dit keer bovendien een
forse beperking voor van de periode
waarin graan in de interventie kan
worden gegeven. Hij wil die beper
ken van februari tot en met mei.
"Als we het beleid niet veranderen,
blijft de Europese produktie circa 15
procent hoger liggen dan de markt
binnen en buiten de EG kan opne
men. In 1993 zitten we dan met een
voorraad van 100 miljoen ton", al
dus Andriessen, dinsdag nog voor
een gehoor van Belgische boeren. De
EG-voorraad bedraagt nu zo'n 13
miljoen ton.
Andriessen zal zijn collega's in de
commissie ook plannen voorleggen
om op den duur (er wordt gezegd
1992) verandering te brengen in het
systeem van de monetaire compense
rende bedragen. Mcb's worden nu
telkens toegepast om de gevolgen
van onderlinge koersaanpassingen
voor de uniforme Europese land
bouwprijzen te neutraliseren. De
lasten voor de EG-begroting worden
echter steeds zwaarder. De jongste
en zeer beperkte herschikking kost
Andriessen ruim een miljard gulden.
Dat is de helft van het bedrag dat in
december werd bespaard op melk en
rundvlees.
Een ander nadeel van het systeem is
dat de afbouw van de negatieve
mcb's voor enorme spanningen
zorgt in de Landbouwraad.
Hoewel de huidige marktomstandigheden bij granen relatief
gunstig zijn is het bepaald niet zo dat de problemen de wereld uit zijn.
Bij onveranderd beleid zullen we tegen 1993 met een voorraad zitten
van ongeveer 100 miljoen ton granen. Willen we tot beheersing van
de uitgaven op dit terrein komen dan betekent dit de noodzaak van
een meerjarig terughoudend prijsbeleid, een verdere versoepeling van
het interventiesysteem, aanpassing van garanties en van het medever-
antwoordelijkheidsintrumentarium". Dit zei de Europese land
bouwcommissaris mr. Frans Andriessen dinsdag op een ontmoe
tingsdag van de Belgische Boerenbond in het gebouw van de BRT in
Antwerpen.
De overschotten in de landbouw worden zwaar onderschat. Maar an
derzijds zijn er in de EG ook gigantische tekorten aan bepaalde pro
dukten. Er dienen omstandigheden te worden gecreëerd waardoor
gewassen zoals vlas, oliehoudende gewassen, hennep en aardappelen
tot ontwikkeling zouden kunnen komen. Met beperkte tolmuren
voor deze produkten zou het EG-landbouwbeleid evenwichtiger wor
den. De georganiseerde landbouw moet dit eensgezind uitdragen en
onderzoek bepleiten. Dit hield prof. dr.ir. H. van Arkel zijn gehoor
op de akkerbouwconferentie van de CBTB voor.
De heer Andriessen maakte duide
lijk dat het hier geen pleidooi betrof
voor een koude sanering. In de voor
ons liggende marktsaneringsperiode
zal de nadruk van het beleid even
zeer komen te liggen op de begelei
ding van de producenten dit aanpas
singsproces en op het verzekeren van
inkomenscompensaties aan hen die
als gevolg van minder gunstige pro-
duktieomstandigheden door hèt
marktbeleid te zeer zouden worden
bendeeld. Een en ander zal middels
het sociaal struktureel beleid verder
worden ingevuld. Hij kondigde in
dit verband aan dat er binnenkort
o.m. een bosbouwprogramma zal
worden gepresenteerd waarin veel
aandacht zal worden geschonken
aan de bebossing van landbouw
gronden.
In zijn betoog maakte de EG-
commissaris de ca. 800 aanwezige
Belgische boeren duidelijk dat de
overschottenvorming een buitenge
wone sterke stijging van de uitgaven
tot gevolg heeft gehad zonder dat de
producenten daar beter van zijn ge
worden. Hij zei het merkwaardig te
vinden dat in sektoren waar het in
terventiemechanisme niet of nauwe
lijks werkt de inkomens vrijwel even
hoog zijn als in de zwaar bescherm
de sektoren. Andriessen stelt zich
voor dat de voorraden boter en ma
gere melkpoeder de komende ander
half jaar tot normale proporties te
rug gebracht zullen zijn. Hij noemde
de uitverkoop van de voorraden
geen normale zaak" maar ze is on
vermijdelijk". Om nieuwe vorming
van voorraden te voorkomen zullen
de interventiemechanisme worden
aangepast". De interventie als alter
natief afzetkanaal is verleden tijd.
Schokken
De Belgische staatssekretaris voor
landbouw de heer P. de Keersmae-
ker zei in zijn toespraak dat de Belgi
sche overheid zich in het algemeen
wel kan vinden in de voorstellen van
de commissie van december 1986.
Wel benadrukte hij dat de aanpas
singen zoveel mogelijk zonder
schokken moeten kunnen worden
verwerkt. Hij noemde de Europese
commissie moedig en de maatrege
len in de -zuivel en vleessektor vol
waardig. Kritiek had de staatssekre
taris op de sociaal-strukturele maat
regelen. Zo zei hij grote moeitte heb
ben met het verplicht uit de produk
tie nemen van grond bij vervroegde
pensionering. Voorts zijn de grenzen
bij het omschakelen naar alternatie
ve teelten in veel gevallen reeds be
reikt. Vraagtekend plaatste hij bij
het alternatief van de bosbouw.
"Wij kunnen in ieder geval geen
bosjespolitiek voeren". De voorzit
ter van de Belgische Boerenbond de
heer J. Hinnekens konkludeerde in
een afsluitende toespraak dat de Bel
gische boeren in de toekomst zeker
bestaansmogelijkheden zullen hou
den. "Er zijn kansen maar u moet ze
wel grijpen".
De Boerenbond streeft in haar be
leid, zo zette hij verder uiteen, naar
een loskoppeling van de Duitse mark
bij het vaststellen van de prijzen op
EG-nivo. "Europees landbouwbe
leid is geen Duitse aangelegenheid.
Terugkeer naar de ECU is absoluut
noodzakelijk". Voorts zei hij dat de
produktiestructuur in de veehouderij
niet bevroren kan blijven. "Er moet
meer mobiliteit komen in de quota
regeling".
Ford koopt New Holland
De Ford Motor Company heeft met
de verwerving van New Holland
besloten per 1 januari 1987 de krach
ten van Ford Tractor Operations en
New Holland te bundelen in een we
reldwijde onderneming "Ford New
Holland Incorporated".
De koppeling van de namen Ford en
New Holland betekent, dat Ford
New Holland beter zal kunnen kon-
kurreren in de landbouwmechanisa
tie, de industrie- en dieselmotoren-
markt. De integratie van beide on
dernemingen in Ford New Holland
zal geleidelijk aan gerealiseerd wor
den, zowel op het gebied van fabri-
kage als op het gebied van verkoop
en marketing. Ze zal plaatsvinden
op internationaal niveau; nationale
integratie zal eveneens doorgevoerd
worden daar waar het, zakelijk ge
zien, verstandig en raadzaam is.
De omvang van de overschotten en
de last die daarmee op de landbouw
drukt wordt zwaar onderschat. De
overschotten zijn gigantisch, aldus
van Arkel, maar is niet van alles te
veel. Van sommige produkten
bestaan zelfs gigantische tekorten,
zoals plantaardige olieën, bak waar
dige tarwe en brouwgerst. Het brood
dat weadagelijks eten bevat slechts
15% eigen tarwe. Een traditioneel
produkt zoals vlas houdt mogelijk
heden voor verwerking tot cellulose
en papier. Het is mogelijk ook van
hennep papier te maken en het is dan
ook de moeite waard hier meer on
derzoek naar te doen. Daar is meer
geld voor nodig. De teunisbloem is
niet meer dan een alternatief in de
marge. Dat geldt ook voor de krui
denteelt. Het feit dat de hoge tolmu
ren om de EG staan voor graan, zui
ver en suiker en dat er voor andere
produkten geen belemmeringen
bestaan, maakt dat goedkope Tsje-
choslowaakse kruiden op de markt
komen en de kruidenteelt belemme
ren. Voor dergelijke alternatieven
zijn eveneens beschermende maatre
gelen nodig. De produktie van eiwit-
houdende gewassen is enkel moge
lijk met veel EG-steun en daarmee
een aflopende zaak. Het is technisch
mogelijk uit tarwe groene benzine te
maken. Om dit eruit te halen heb je
echter meer energie nodig dan dat er
uitkomt. Uit aardappelen kan moge
lijk wel rendabeler energie worden
gewonnen.
H.v. Arkel
Voorwaarde scheppen
Van Arkel: "Als we er in slagen be
scheiden tolmuren voor meer pro
dukten te laten gelden, waardoor er
sprake is van een -evenwichtiger
landbouwbeleid, dan zijn er moge
lijkheden. Daardoor zouden om
standigheden worden gecreëerd om
andere gewassen te ontwikkelen zo
als vlas, hennep en plantaardige
olieën. Het is de taak van de georga
niseerde landbouw dit standpunt
aan de politiek te verkopen. We
kunnen in de EG niet produceren te
gen de wereldmarktprijs. Tolmuren
zijn daarom onoverkomelijk. In
principe is dat een slechte oplossing,
maar er is geen betere".
Vrijdag 30 januari 1987
5
