Voorlichtingsmiddag Onkruidbestrijding
in Bloemzaadteeltgewassen
Aandacht richten op marktpositie
en verruiming areaal
Ongerustheid bij
Bloemen- en Groentetelers
Z.W. Nederland
Rayonherschikking bloembollenteelt in
Zaadteeltbericht
In de wandelgangen
Nota Bloembollen- en Bolbloementeelt 1986-1990!
Ekonomische
haalbaarheid bepaalt
toekomst genen-
techniek in tuinbouw
Voorgaande jaren waren onze le
den gewend met 't oog op de
teeltinformatiemiddag een uitge
breid verslag in de vorm van de
konklusie's van het proefveldon-
derzoek te ontvangen. Zij had
den dat gemist en kwamen ons
om opheldering vragen. Helaas
moesten we hun dit heden ont
houden, daar nieuwe inzichten
(althans voor ons) bij onderzoek
en voorlichting er toe hebben ge
leid, dat deze gegevens voor dit
doel niet meer beschikbaar wor
den gesteld. Volgens deze opvat
tingen mag de vertaling van de
onderzoekresultaten naar de
praktijk in het vervolg alleen
door de landbouwvoorlichting
geschieden. Ons aandeel in deze
was slechts om de konklusie's uit
het verslag naar onze leden en
sponsors te sturen. Zij betalen
aan het onderzoek mee en menen
op grond daafvan recht te heb
ben op meer informatie.
Voor een studieclub als de onze,
die als initiatiefnemer en als me
departicipant van dit proefveld
de verworven rechten zonder
vooroverleg op deze wijze moet
afstaan, komt dit hard aan.
Een medebestuurder vergeleek
deze maatregel met een voetbal
wedstrijd, waarvan we wel de
einduitslag mogen weten maar
niet de wedstrijd mogen zien.
't Is even wennen.
En zo wandelen we de wandel
gang uit naar het nieuwe jaar.
Hopelijk voor U en voor ons een
jaar van gezondheid en
voorspoed.
D.L. Koppenhol
Zaadteeltstudieclub
"Eiland Tholen"
Inzaaien van een proefveld voor de bloemzaadteelt.
Voor het bevorderen van een verdere
ontwikkeling binnen de bloembol
lensector moet de aandacht vooral
worden gericht op het handhaven en
versterken van de marktpositie en
verruiming van het areaal voor
bloembollenteelt geschikte grond.
Dit onder meer staat in de discussie
nota bloembollen- en bolbloemen
teelt 1986-1990. Op basis van deze
nota zal verdere discussie over de ge
wenste ontwikkelingsrichting kun
nen plaatsvinden.
Afzet
Er zijn geen duidelijke aanwijzingen
dat het verzadigingspunt bereikt is
op een aantal buitenlandse markten,
zoals bijvoorbeeld de Verenigde Sta
ten, Italië of Canada. Er lijken nog
mogelijkheden aanwezig om de ex
port verder te vergroten. Daarbij
moet er wel rekening mee worden
gehouden dat de groei niet zo specta
culair meer zal zijn.
Vergroting van het areaal
Een grotere bloembollenproductie
betekent dat er behoefte is aan het
beschikbaar komen van voor bloem
bollenteelt geschikte grond. Voor de
periode 1985-1990 werd een groei
voorspeld van het areaal bloembol
lenteelt van in totaal 6namelijk
van 14.556 ha in 1984 naar 15.420 ha
in 1990. Deze voorzichtige prognose
betekent dat er aanzienlijk meer
nieuwe grond beschikbaar moet ko
men, aangezien ook aan bloembol-
lengronden andere bestemmingen
worden gegeven.
Het verdient aanbeveling systema
tisch na te gaan welke gronden in
principe voor bollenteelt geschikt
zijn en waar de te stellen productie-
voorwaarden daadwerkelijk te reali
seren zijn.
De aanwezigheid van goed water is
voor de bloementeelt een vereiste,
vooral nu het beregenen op klei- en
zavelgronden een algemeen aanvaar
de cultuurmaatregel is. In enkele re-
De onkruidbestrijding in bloem
zaadteeltgewassen stond centraal op
de Zaadteeltinformatiedag d.d. 17
december j.l. te St. Annaland.
Terecht, want het is nog steeds het
moeilijkste onderdeel van de teelt
verzorging bij deze gewassen. De ve
le aspekten die hieromtrent deze
middag ter sprake kwamen, maak
ten er een interessant en leerzaam ge
beuren van.
De onderzoeker de heer Ir. P.M.
Spoorenberg behandelde de resulta
ten van het proefveld 1986, benevens
een lijst van gewassen en middelen
die voor toelating ter diskussie zul
len worden gesteld bij de Planten-
ziektenkundige Dienst.
In de diskussie waaraan ook door de
bedrijfsvoorlichter de heer K.E.
Schik werd deelgenomen, kwamen
vooral de telers aan het woord.
Proefveld
Met behulp van een overheadprojek-
tor kon de heer Spoorenberg een
duidelijk beeld geven van het ver
loop van de proeven. Aan de hand
van de waarnemingen kon worden
nagegaan welke proeven veelbelo
vend, kansbiedend of een negatief
beeld te zien gaven.
Een aantal hiervan komt, mede op
grond van eerdere proeven, in aan
merking voor aanmelding bij de
Plantenziektenkundige Dienst voor
toelating. Met proeven waarbij dit
nog niet voldoende duidelijk is,
moet nog met het onderzoek worden
doorgegaan.
Het gaat er bij deze proeven, zo
bleek ook deze middag weer, niet al-
gio's waaronder de Wieringermeer-
polder, Zeeland en delen van de
N.O.-Polder is het oppervlaktewater
te zout. Met name in N.W. Gronin
gen is de beschikbaarheid van goed
Na een verblijf van bijna 9 jaren in
Zeeland is per 1 januari 1987 de be
drijfsvoorlichter bloembollenteelt
ing. H.W. Rouwette naar het ooste
lijk deel van zijn rayon verhuisd.
Doordat de heer K. Schik in de loop
van het afgelopen jaar geheel be
schikbaar gesteld kon worden aan de
tuinbouwzaadvoorlichting, konden
voor de twee rayons in Zuid Neder
land voor de bloembollenvoorlich
ting nieuwe grenzen worden vast
gesteld.
Het rayon Z.O. Nederland wordt ge
vormd door het gebied vanaf rijks
weg A 16 naar het Midden en Oosten
van Brabant en de Provincie Lim
burg. Het rayon Z.W. Nederland,
bestaat uit de Zuid-Hollandse eilan
den, West-Brabant en de provincie
Zeeland.
De heer Rouwette heeft gekozen
voor het rayon Z.O. Nederland.
In interne kring van het CAT Goes
heeft hij inmiddels afscheid geno
men. De vele gladiolen-, tulpen-, en
narcissentelers in het zuidwesten zul
len zijn gedegen en praktische advie
zen gaan missen.
Vanuit onze organisatie wensen wij
de heer Rouwette veel sukses in zijn
'nieuwe' werkgebied.
Voor het werk in het nieuw gevorm
de rayon Z.W. Nederland is het
Konsulentschap erin geslaagd een
medewerker aan te trekken in de
persoon van ing. M. Opsteeg, die
zich begin februari '87 in Bergen op
Zoom zal vestigen. Dhr. Opsteeg
heeft ruim 2 jaar ervaring opge
bouwd in de bloembollenvoorlich
ting bij het Konsulentschap voor de
leen om, middelen toegelaten te krij
gen voor gewassen waar nog niets
voor uitgedokterd is, maar ook om
nieuwe middelen erkend te krijgen in
plaats van eerder toegelaten midde
len, die volgens de huidige inzichten
niet meer geheel voldoen. Zo zou
men b.v. een middel als Chloor IPC
graag vervangen zien door het mid
del IPC. Dat ook doeltreffend werkt
en bovendien 'veel veiliger is in 't
gebruik.
Voorstellen tot toelating
Voor dit doel wordt voor on
derstaande gewassen een aantal mid
delen ter diskussie gesteld bij de
Plantenziektenkundige Dienst. Dit
betreft de gewassen: Alyssum, Chry
santhemum, Dahlia, Delphinium,
Lavatera, Linaria, Mesembryanthe-
mum, Nemophila, Phlox drummon-
dii, Pyrethrum, Saponaria en Viola.
Het zou mooi zijn als toelating hier
van binnen afzienbare tijd zou
plaats vinden.
Samenwerking
In zijn openingswoord wees de voor
zitter de heer L. Hage er op, dat de
samenwerking tussen de organise
rende en uitvoerende organen in de
ze, zijnde: P.A.G.V., Proefboerde-
rij "Rusthoeve", Voorlichtings
dienst en Studieklub, dat dit jaar in
deze samenstelling voor het eerst
plaats vond, zeer goed is verlopen.
Diskussie
Op de inleiding volgde een levendige
diskussie, waarbij vooral ook uitwis-
water een noodzaak om potentiële
mogelijkheden voor de bloembollen
teelt te ontwikkelen. Goede kwaliteit
water is er nu onvoldoende be
schikbaar.
Tuinbouw te Hoorn. Hem heten wij
welkom in ons werkgebied en wen
sen hem veel sukses bij zijn voorlich
tingswerkzaamheden
Zodra hij zich heeft gevestigd in zijn
rayon zullen we zijn adres pu
bliceren.
Vragen om voorlichting op het ge-
Vele onderwerpen passeerden weer
de revue tijdens de laatstgehouden
vergadering van de commissies
bloemkwekerij en groenteteelt van
het KNLC. De voornaamste daaran
waren: importheffing door V.S. op
snijbloemen; tuinbouwgasprijsbe-
leid; sectorbeleid; reconstructie oude
glastuinbouwgebieden (RROG); al
gemene leveringsvoorwaarden;
groenteplantenkeuring; champig-
nonconserven en EEG-
aangelegenheden.
Amerika heeft voorlopig een heffing
op de import van snijbloemen ge
legd. Voor Nederland is dat een ex
tra heffing, boven de reeds bestaan
de, van 3,63% wegens vermeende
subsidies in ons land. Momenteel
vindt er door de Amerikanen in ons
land een onderzoek plaats. Wil Ne
derland van deze extra heffing van
3,63% afkomen, dan zal het m.b.t.
het zogenaamde verlenen van subsi
dies zijn onschuld moeten bewijzen.
seling van praktijkervaringen aan de
orde kwam. Naast allerlei spuiterva-
ringert kwam hierbij ook het feno
meen grondbehandeling (bodem
ontsmetting) ter sprake. Het is be
kend dat door grondbehandeling
niet alleen aaltjes etc. worden bestre
den, maar gelijktijdig ook in een be
langrijke mate de onkruiden en on
kruidzaden. Mogelijk zo werd ver
ondersteld, kan bij toelating deze
methode in de toekomst het spuiten
voor een deel gaan vervangen. Punt
van overweging in deze is de doelma
tigheid en de kosten t.o.z. van spui
ten. Een zaak van afweging ui
teraard.
Konklusie
Het proefveld te St. Annaland blijkt
in een grote behoefte te voorzien.
Dat bleek ook weer duidelijk uit de
lezing en de gesprekken van deze
middag. Bovendien wordt dit ook
bevestigd door het feit dat vorig jaar
een aantal middelen voor een reeks
van gewassen zijn toegelaten en dat
ook nu weer door de onderzoeker
een aantal gewassen en middelen
voor dit doel wordt aangemeld.
De opkomst met 44 mensen was in
vergelijk met andere jaren wat min
der groot. Zou het gemis van een ar
tikel vooraf in het Z.L.M. blad hier
op dan toch van invloed zijn
geweest?
bied van de bloembollenteelt kunnen
tot zolang gericht worden aan het
Konsulentschap te Goes, telefoon
nummer 01100 - 37911.
De konsulent,
ir. L.Th.J.M. de Wit
Gasprijs
De gasgrootverbruikers krijgen per 1
januari 1987 met "aangepaste schij
ven in het zone-systeem" te maken,
dit i.v.m. het financieringstekort
van de overheid. Ondermeer wordt
zone d met 0,8 cent per m3
verhoogd.
Dit alles betekent uiteraard een ver
zwakking van de concurrentiepositie
van het Nederlandse bedrijfsleven
t.o.v. het buitenland.
Verzadigde markt
In kringen van de vollegrondsgroen-
teteelt bestaat ongerustheid dat als
gevolg van het huidige EEG-
landbouwbeleid verschuivingen kun
nen gaan optreden in de richting van
de vollegrondsgroenteteelt, een sec
tor waarvoor echter helaas reeds een
verzadigde markt bestaat.
Voor de aanwezigen was het een nut
tige middag.
D.L. Koppenhol
Zaadteeltstudieklub
"Eiland Tholen"
De veredelaar loopt met zijn
boodschappentas door de biosu-
permarkt. Een pondje ziektere
sistentie, een half onsje groei-
snelheid, een kilo houdbaarheid
en een paar honderd gram van de
prachtigste rode kleur die hij zich
maar kan bedenken. Bij de kassa
rekent hij genietend zijn prijzige
inkopen af. Wat een schitterend
nieuw rozenras zal hij straks op
de markt kunnen brengen!
Fantasie? Wellicht denken we
daar over tien jaar anders over.
Het meest tot de verbeelding
sprekende onderdeel van de bio
technologie, de genetische mani
pulatie, brengt ons steeds dichter
bij zo'n toekomstbeeld. Eigen
schappen van levende wezens
zijn in genen vastgelegd. Als men
weet welke eigenschappen op
welke genen zijn vastgelegd, is
het in principe mogelijk een ei
genschap over te plaatsen naar
gewassen of rassen die deze ei
genschap niet hebben. Dat kan
ongekende mogelijkheden
bieden.
Handel in genen
Het is niet ondenkbaar dat ie
mand die een bepaalde eigen
schap op een gen kan lokaliseren,
hierop patent kan aanvragen.
Een veredelaar die deze eigen
schap wil gebruiken zal daarvoor
geld op tafel moeten leggen. Een
veredelaar van snijbloemen bij
voorbeeld zal best wat geld over
hebben voor de genen met de ei
genschappen 'houdbaarheid' en
'ziekteresistentie'. Zoals een ver
edelaar van groenten graag de ei
genschappen 'vroegheid' en 'ste
vigheid' zal willen 'kopen'. Han
delen in genen kan dus heel ge
woon worden. In de praktijk zal
dat neerkomen op het handelen
in bakteriën. Deze aksepteren
een vreemd gen zo gemakkelijk
dat ze dit zelfs doorgeven aan
volgende generaties. Zo kunnen
genen dus gemakkelijk worden
vermenigvuldigd. De genen kun
nen worden 'ingeplant' in het
plantmateriaal door toepassing
van weefselkweekmethoden.
Ekonomische haalbaarheid be
langrijk kriterium
Alle biotechnologische
hoogstandjes ten spijt, moet
worden gekonstateerd dat de
meeste nieuwe soorten en rassen
nog steeds worden verkregen
dankzij ambachtelijk handwerk.
Dit zal pas veranderen als de bio
technologische methoden niet al
leen technisch kunnen worden
uitgevoerd, maar ook ekono-
misch interessant zijn.
Vrijdag 2 januari 1987
15