"Nederlandse fruitteelt moet het
I hebben van specialiteit en kwaliteit"
Scheidende voorzitter tuinbouwcommissie M.J. Goud:
Sanering
Nieuwe veiling
Basis
Kader
Teleurgesteld
45e Ontwikkelingsdag voor de fruitteelt
Blom CBT: fruittelers
moeten meer marktgericht
denken en handelen
"Er hoeft maar weinig te gebeu
ren of we zitten weer in een Euro
pese fruitkrisis. De produktiecij-
fers zijn nl. van dien aard dat een
normale appeloogst een produk-
tie geeft die boven de opnameka-
paciteit van de markt ligt. In feite
moet er dan ook geen ha. appels
bijgezet worden". Bij zijn af
scheid als voorzitter van de tuin
bouwcommissie bij de ZLM kijkt
Mar Goud terug op de periode
van de vorige fruitkrisis rond
1970 tot de nu dreigende. Hij
geeft tevens zijn visie op moge
lijkheden om een nieuwe fruitkri
sis te voorkomen.
De in Baarland wonende fruitte
ler M.J. Goud kwam midden in
de fruitkrisis begin 1971 in het
hoofd en dagelijks bestuur van
de ZLM. "Er was toen een vrij
omvangrijke doordraai in het
fruit vooral als gevolg van de op
mars van de Franse Golden Deli
cious. Daarop is een vrij harde
sanering gevolgd en het eenzijdig
teeltpatroon van de Golden is
verlaten. De Nederlandse fruit
teelt zal het gezien de huidige toe
name van de druk op de appel
markt volgens Göud vooral moe
ten zoeken in specialiteit en in
eerste klas kwaliteit. "Het aan
bod van nieuwe rassen verloopt
nog te traag. We moeten rassen
hebben die wat afwijken van het
EG patroon en in het Zuidwesten
moeten we ons klimaat meer uit
buiten, met o.m. de Cox en de
Elstar. Primeurgericht telen".
De prijs van de peren heeft overi
gens nooit in de goot gelegen en
het zuidwesten mag zich zo stelt
Goud gelukkig prijzen dat het
met zijn eenderde areaal peren
een redelijk betrouwbare basis
onder het bedrijf heeft.
Mochten er bij fruit en groenten
struktureel ernstige overschotten
geteeld gaan worden dan zal het
volgens de scheidende voorzitter
van de tuinbouwcommissie moei
lijk zijn om daar iets aan te doen.
Een vlucht vanuit de akkerbouw
naar de tuinbouw kan vrijwel on
gestoord plaats vinden en werkt
dan marktverstorend. Teeltmaat-
regelen zoals in de vijftiger jaren
en zoals nu bij de suikerbieten in
de akkerbouw zijn sinds de in
voering van de EG niet mogelijk.
Goud: "In de eventuele sanering
die het vrije spel van krachten tot
gevolg kan hebben is een eerste
voorwaarde dat de afvloeiing so
ciaal begeleid wordt. "Deze
•hardwerkende mensen hebben
dat verdiend".
Overigens zal een deel van de be
drijven door gebrek aan een op
volger toch verdwijnen. Betaalde
krachten zullen vrijwel verdwij
nen en het familiebedrijf in de
fruitteelt zal groeien naar een op
pervlakte van 8 a 10 ha. Volgens
de Baarlandse fruitteler zit de
sektor in het Zuidwesten relatief
goed met een jonge opstand, goe
de grond een gunstig klimaat,
een goede verhouding appels/pe
ren en een vrij stevige moot van
jonge goed geschoolde onderne
mers. Dat blijkt bij demonstra
ties, ontwikkelingsdagen en der
gelijk. Wat dat betreft heeft hij
wel vertrouwen in de toekomst
maar een groeitak is de fruitteelt
volgens hem beslist niet.
Een struktureel minpunt in de
fruitsektor is het "ondereind",
dat deel van de oogst dat om al
lerlei redenen de prijs niet op
brengt, doorgedraaid wordt.
"Voor dit deel van de oogst zou
den meer verwerkingsmogelijk
heden moeten komen. Ik denk
aan appelmoes, appelsap, pere-
sap maar ook aan bijv. appel
bier. Deze afzetmogelijkheden
die prijsondersteunend zoudqn
kunnen werken verdienen meer
aandacht".
De fusie tussen de veilingen in
Zeeland is naar Goud's opvattin
gen veel te laat tot stand geko
men "maar nu zijn ze in ieder ge
val na zoveel jaar bij elkaar". Of
er nog genoeg groei in de omzet
zal zitten om als fruitveiling haar
partij goed mee te kunnen blazen
betwijfelt Goud. Gezien de om
zet van ca. 50 miljoen zal het
naar verhouding toch een kleine
veiling blijven. Wel ziet hij in de
nieuwe veiling een bijkomende
nuttige filiaalfunktie voor groen
ten, dit in relatie met Baren-
drecht en Breda. "De veiling
moet in staat zijn de hoogste
prijs te bieden tegen de laagste
kosten en dat zal via een groei
proces tot stand moeten komen.
"Of dat er in Zeeland in zit is een
beetje de vraag maar als het goed
gaat zal het ledental wel weer
groeien".
In de 16 jaar die Goud in de top
van de ZLM heeft meegedraaid
heeft hij steeds zeer bewust de lij
nen naar de basis kort gehouden.
"Als bestuurder moet je weten
wat er op de bedrijven gebeurt en
wat de mensen mee- en doorma
ken. Die mensen dragen de orga
nisatie en dat mag niet vergeten
worden". ZLM-bestuurder
Goud hecht ook veel waarde aan
de regionaire commissie vergade
ringen van de ZLM. "Daar hoor
je wat er gaande is. Daar hoor je
bijv. dat de m3 prijs van aardgas
niet alleen voor de grote bedrij
ven van belang is maar ook voor
de kleine. Daar hoor je of we
mee kunnen in een stuk mechani
satie bij de witlofteelt. Daar
merk je hoe mensen dikwijls zeer
inventief en hardwerkend bezig
zijn hun inkomen op peil te hou
den. Er worden geen uren gesteld
om de wagen op de rails te hou
den". Hij heeft wel eens het ge
voel gehad dat het accent teveel
ligt op de ha's. Ondersteunend
werken wanneer nieuwe initiatie
ven ontplooid worden zoals de
bloementeelt of de bloemzaad
teelt, meewerken aan ruilverka
velingen en dergelijke, dat heeft
Goud bevrediging gegeven. Toch
stelt hij terugkijkend vast dat wat
bereikt is tegenvalt. "Bestuurlijk
bezig zijn moet je boeien en je
moet met een bepaalde élan ver
antwoordelijkheid op je willen
nemen en geen uren tellen anders
houdt je het niet vol. Bovendien
moet het gezin volledig achter je
staan anders lukt het niet". Alles
overziend had Mar Goud die pe
riode toch niet willen missen. Het
is voor hem een enorme leer
school geweest.
Wat de Kadervorming binnen de
ZLM betreft acht hij het van be
lang dat de jongeren een goede
kans krijgen om bij de ZLM van
onderaf binnen te komen. De
jongeren zullen het dragen van
bestuurlijke verantwoordelijk
heid wel meer zakelijk benade
ren. Er dient zijns inziens dan
ook een redelijke schadeloostel
ling cq. vergoeding voor
De heer Goud heeft het altijd belangrijk gevonden om over de heg van het
eigen bedrijf te kijken. "Daar leer je van". Goud is hier als lid van de Tuin-
bouwkommissie van het KNLC op exkursie in Spanje.
bestuursleden te komen buiten
om de bedrijfsverzorgingsdienst.
Ambitieuze jongeren zijn er wel
maar ze maken een kommerciele
afweging. Overigens benadrukt
Goud dat er naast geld een stuk
motivatie moet zijn wil men in
een bestuursfunktie slagen.
Volgens de scheidende voorzitter
van de tuinbouwcommissie, die
zoals bekend sinds 1 januari van
dit jaar voorzitter is van de Ac
countantsunie ZLM, is er in de
toekomst wel degelijk een plaats
voor een regionale landbouwor
ganisatie als de ZLM. "Juist nu,
nu we numeriek steeds" minder
meetellen moet je een stem laten
horen. Een krachtige organisatie
moet het Brussels en Haags be
leid bijsturen en afremmen. Je
kunt de ontwikkelingen niet
stoppen maar dat we korrigerend
kunnen werken blijkt wel uit de
kwesties bacterievuur, vergoe
dingsregeling vorstschade, een
afzwakking van het mestuitrij
verbod en een meer op de prak
tijk gerichte melkquotering. We
moeten heel dankbaar zijn dat er
goede organisaties zijn".
Zwaar teleurgesteld is Goud in
het feit dat ondanks zijn inzet en
die van anderen de erkenning
voor het zelfstandig ondernemer-
schap er in sociaal en fiskaal op-
zicht nog steeds niet is. "De zeer Q
beperkte mogelijkheden bij het
reserveren verhinderen het nog
steeds om verder te komen dan
iemand anders die zijn 7,5 a 8
uur per dag maakt". Op dit punt j
en ten aanzien van het verminde-
ren van de totale lastendruk voor
de zelfstandigen heeft Goud het
gevoel al die jaren een roepende
in de woestijn te zijn gebleven.
Per 1 januari wordt de heer M.J.
Goud als voorzitter van de tuin
bouwcommissie opgevolgd door
de heer C. Hamelink die in We-
meldinge een fruitteeltbedrijf ex
ploiteert.
J. WIERENGA 3
De 45e ontwikkelingsdag voor de
fruitteelt, georganiseerd door de
Kring Zeeland/West Noord-Brabant
van de Nederlandse Fruittelers Orga
nisatie, zal plaats vinden op vrijdag
16 januari 1987.
Morgen- en avondprogramma:
09.00-12.00 uur en 16.30-20.00 uur:
Fruitteeltmechanisatiebeurs met alles
op het gebied van de fruitteeltmecha-
nisatie. Diverse instanties en organi
saties zullen op de stands aanwezig
zijn. In een speciale stand zal aan
dacht en informatie gegeven worden
over nieuwe ontwikkelingen op het
gebied van de spuitmachines.
Middagprogramma:
In het Gemeenschaps- en Diensten
centrum "De Vroone", C.D. Vereec-
kestraat 74 te Kapelle.
13.30-14.00 uur: Opening door de
Voorzitter van de Kring Zee
land/West Noord-Brabant van de Ne
derlandse Fruittelers Organisatie.
14.00-14.25 uur: "Toekomstige ont
wikkeling van de fruitteelt op ekono-
misch gebied", door de heer ing. J.
Goedegebuure, onderzoeker van het
L.E.I.
14.30-14.55 uur: "Toekomstige ont
wikkeling van de fruitteelt op teelt-
technisch gebied", door de heer dr.
ir. H.J. van Oosten, adjunkt-
direkteur van het Proefstation voor
de Fruitteelt te Wilhelminadorp.
15.00-15.25 uur: Pauze.
15.30-15.55 uur: "Toekomstige ont
wikkeling van de fruitteelt gezien in
E.E.G.-verband", door de heer ir. A.
Groot, algemeen sekretaris van de
Nederlandse Fruittelers Organisatie.
16.00-16.30 uur: Gelegenheid tot vra
gen stellen.
16.30 uur: Sluiting.
Mechanisatiebeurs
De beurs van 09.00-12.00 uur en van
16.30-20.00 uur heeft vooral bekend
heid vanwege de specifieke fruitteelt-
mechanisatie, welke bij elkaar in een
hal aanwezig is. Tevens worden er
kontakten onderhouden tussen telers,
handelaren, medewerkers van organi
saties, onderzoek- en voorlichtmgsin-
stellingen. De beurs staat dit jaar in
het teken van "doelgericht spuiten".
Er zal daarom in een speciale opstel
ling aandacht worden besteed aan de
nieuwste spuitmachines voor de ver
schillende beplantingssystemen. Me
dewerkers van het Konsulentschap
voor Bedrijfsuitrusting te Wagenin-
gen zullen de ervaringen hiermee
gaarne aan u doorgeven. Ook zijn de
Arbeidsinspektie en het Landbouw
schap in een gezamenlijke stand aan
wezig om informatie te verschaffen
over filters, veiligheid, spuitresten,
e.d.
Nieuw en uiterst interessant is de
elektro-akoestische wildverdrijver,
welke werkt middels ultrasone ge
luidsgolven die door vogels, hazen,
konijnen, reeën, muizen en vlinders
(insekten??) als hinderlijk worden er
varen. De ervaringen op vliegvelden,
opslagplaatsen, vuilstortplaatsen en
fruitbedrijven zijn zeer hoopgevend.
Ook alle ontwikkelingen op het ge
bied van de fruitsortering worden ge
toond. Dit betekent dat naast tafels
en elektronische vullers aandacht
wordt besteed aan roterende tafels en
verpakkingsbanden. Nieuwe ontwik
kelingen zijn er waargenomen bij het
pneumatisch snoeien. Zo kunnen nu
sommige merken handscharen wor
den voorzien van een soort schok
demper, waardoor het probleem van
de "snoeiarm" kan worden vermin
derd. Ook is er nu een zeer buigzame
slang, een nieuw type stokschaar en
een pneumatische zaag met een hand
bediend smeerpompje.
Met de verpakking van fruit lopen we
mijlenver achter op onze Duitse en
zelfs Spaanse en Italiaanse kollega's.
We dreigen de markten kwijt te raken
als de instelling van de Nederlandse
fruittelers niet verandert.
Deze forse kritiek uitte direkteur af-
zetzaken van het Centraal Bureau
Tuinbouwveilingen E. Blom op de
mentaliteit van de fruittelers. Blom zei
een en ander op het symposium
"Marketing, het perspektief voor de
landbouw?" Het symposium werd ge
houden ter gelegenheid van het vijf
tienjarig bestaan van de
plattelandsjongerenorganisatie 19 NU
(Flevopolder). De medewerker van
het Centraal Bureau vindt het nood
zakelijk dat meer aandacht wordt be
steed aan kwaliteit en verpakking van
fruit en tuinbouwproducten. "In de
fruitsektor probeert het CBT voor
zichtig de fruittelers te overtuigen van
het nut van laagsgewijze verpakkin
gen. Maar ze willen er niet aan".
Jaarlijkse mechanisatiedag trui
nieuwe veilinggebouw Kapelle
De jaarlijkse mechanisatiedag voor de
fruitteelt voor het seizoen 1987/1988
wordt op 4 december 1987 gehouden
in het nieuwe veilinggebouw te Kapel
le. De beurs vindt plaats in het kader
van de feestelijke opening van de vei
ling op 3 december. Na de beursdag
zal de veiling op 5 december ter be
zichtiging open worden gesteld voor
leden en andere belangstellenden.
eelt '87-'88 op 4 december in
Dan vindt ook de Kerstveiling plaats.
Voor de komende mechanisatiedag
voor de fruitteelt die op 16 januari
1987 plaats vindt in het oude veiling-
komplex in Kapelle bestaat van de zij
de van het agrarische bedrijfsleven
grote belangstelling. De animo voor
de huur van een stand is van zowel
van de dienstensektor als van in
dustrie en handel groter dan vorig
jaar.
14
Vrijdag 19 december 1986
