Agrarisch Marshall-plan nodig voor de ontwikkelingslanden Tussen romantiek en realisme Internationaal zuivelcongres te Den Haag Groeiend verkeersaanbod vergt aanpassing aan wegen Akkoord AVEBE en Vakorganisaties Konsumentenprijzen melk per 1 oktober met twee cent verhoogd De gigantische schulden van ontwikkelingslanden vormen een tijd bom onder de wereldeconomie. Deze schulden zijn vooral ontstaan ten tijde van de hoge olieprijzen. De Westerse wereld zal daar een streep door moeten halen. Die schulden zullen in belangrijke ifiate kwijtgescholden moeten worden. Daarvoor zijn internationale regels nodig. Alleen dan is het mogelijk ontwikkelingslanden te helpen hun economie op te vijzelen en een echt begin met ontwikkeling te maken. Het is hard nodig een soort Marshall-plan op landbouwgebied te ma ken ten behoeve van ontwikkelingslanden. Dit zei drs. Harm Schelhaas begin deze week tijdens het 22e Internatio nale Zuivelcongres dat in Den Haag werd gehouden. Schelhaas is voor zitter van het Produktschap Zuivel. Hij werd in zijn opvatting gesteund door dr. M. Williams tot voor kort directeur van de Wereldvoedselraad van de Verenigde Naties. Vraag stimuleren Schelhaas wees erop dat het westen op het ogenblik ongeveer dertig mil jard dollar hulp verstrekt. Maar dit is slechts een derde deel van het be drag dat ontwikkelingslanden aan rente moeten opbrengen. Zo vindt er een netto-export van kapitaal plaats van de arme landen naar het rijke westen. Schelhaas wees op het succes van Operation Flood in India, een Marshall-plan in het klein. (George Marshall was een Amerikaans gene raal en staatsman die een plan heeft ontworpen om Europa na de Twee de Wereldoorlog economisch weer op de been te helpen). Volgens Schelhaas moeten de nationale rege ringen de schulden van ontwikke lingslanden bij de banken overne men en geld laten terugvloeien naar deze landen. Daarmee kan de eigen landbouw ontwikkeld worden, de economie gestimuleerd, waardoor de vraag toeneemt. Dat kan ook de internationale zuivelhandel stimule ren. Schelhaas voegde er aan toe dat zo'n strategie niet opgaat voor de al lerarmste landen. Die hebben directe voedselhulp nodig. Exportsubsidies Het zuivelcongres heeft zo'n 1500 deelnemers naar Den Haag getrok ken. Alle facetten van de zuivelsec tor - mondiaal goed voor 5Q0 mil jard kg. melk - kwamen aan bod van melkwinning, verwerking tot afzet van melk en zuivelprodukten. Veel drs. H. Schelhaas: tijdbom aandacht was er voor de grote one venwichtigheid tussen vraag en aan bod en stagnerende wereldhandel. Williams bepleitte afschaffing van de exportsubsidies, waardoor het handelsverkeer een natuurlijker en soepeler karakter zou kunnen ver krijgen. Subsidies leiden volgens hem tot lagere prijzen op de we reldmarkt. Verminderen van exportsubsidies en vrijer handelsverkeer zullen gepaard moeten gaan met een verlaging van de melkprijs, waaraan op termijn ze ker niet is te ontkomen. Aldus des kundigen op het zuivelcongres. In een jaar tijd is de boterprijs in Nieuw-Zeeland met ruim veertig procent gekelderd. Hoofdthema van het CEA-congres was de stagnerende afzetmarkt van agrarische produkten en de gevolgen daarvan voor de boeren en tuinders, hun gezinnen, hun coöperaties; belangrijk tweede onder werp was de handelspolitieke verhouding van West-Europa tot de Verenigde Staten. In de CEA die zijn zwaartepunt, historisch ook, midden op het continent heeft, is er altijd een zekere spanning tussen de ideeën over traditioneel plattelandsleven en modernere, meer com merciële inzichten en deze keer kwam dat wel bijzonder naar voren. De "romantici" kwamen in het be gin al aan hun trekken. De voorzit ter van de CEA, de Oostenrijkse landheer Orsini-Rosenberg zei bij de opening dat het politieke en ideolo gische landschap van Europa zonder de boeren niet denkbaar is. "Waar den als vrijheid en eigendom, pijlers van de echte democratie, dragen wij en dat behoort materieël erkend te worden!" De uittocht uit de land bouw heeft al genoeg verstoord en moet maar eens ophouden. Er is veel honger in de wereld en het landschap kan niet voor niks worden onder houden en de maatschappij moet dus voor voldoende beloning zor gen, aldus ongeveer de CEA- voorzitter. Belgische visie De CEA vertegenwoordigt meer lan den dan die van de Europese Ge meenschap, hoewel na de jongste EG-uitbreiding niet zo veel meer. Uiteraard concentreert zich de dis cussie uiteindelijk natuurlijk nogal eens op het EG-landbouwbeleid. Zoals gebruikelijk kreeg ook nu weer een bewindsman uit het ont vangende land de gelegenheid de eigen landbouwpolitieke visie naar voren te brengen. De Belgische ge meenschapsminister voor externe betrekkingen behandelde in de ope ningszitting de beleidslijnen van de EG na de Groenboekdiscussie bij de belangrijkste produkten. Wat suiker betreft gaat het straks om minder quota en/of meer heffing, zei hij. Bij het rundvlees is de vraag in hoe verre inlevering en/of particuliere opslag-bevordering zinvol zijn, waarbij aangaande de premies met de gemengde familiale bedrijven re kening moest worden gehouden. Wat de melk betreft wees hij op de bijzondere instrumenten die inmid dels worden ingezet. Eerst de mede verantwoordelijkheidsheffing en toen de superheffing met quota. Nog is er te veel en dus zal een en an der wel aangescherpt moeten wor den. De begeleidende maatregelen die de EG-commissie heeft voor gesteld moeten eigenlijk de structuur moderniseren, maar niet een grotere produktie van overschotprodukten uitlokken en niet de concurrentiepo sitie benadelen. Er moet overgescha keld worden van b.v. granen naar vollegrondsgroenten en andere, ver koopbare produkten. De dynamiek en de vakbekwaamheid van de agra rische ondernemers moet worden be vorderd en zodoende zullen er oplos singen mogelijk blijken. Eenheid in verscheidenheid De CEA pleegt n.a.v. zijn congres een grote verklaring uit te geven, waarin zijn voornaamste landbouw politieke conclusies zijn vervat. "De ontwikkeling van de landbouw en een nieuw economisch en sociaal kli maat" was deze keer de titel van de verklaring die de sporen vertoonde van de boven reeds genoemde ver scheidenheid van denken. Men is het er wel over eens, de sprong naar vo ren, in produktiestijging is niet meer mogelijk. Een veelheid van oorza ken (prijsdruk, overschotten, begro tingskortingen, quota e.d.) maakt dat iedereen de gevolgen voelt. Overal op het land moeten er agrari sche gezinsbedrijven blijven, vindt de CEA, maar hoe dat te bereiken? Keer terug tot echte traditionele landbouw, belast kunstmest e.d. een bewerkstellig zodoende een milieu vriendelijke landbouw. Sluit de bui tengrenzen afdoende af en geef de boeren een compensatie. Aldus het recept van één van de rapporteurs, een Zuid-Duitse professor. Een Brit se professor ging er dwars tegenin: het landbouwbedrijf moet zich langs alle kanten aanpassen om concurre rend te blijven, dus vergroting en produktiviteitsstijging, zonodig met nevenactiviteiten, al of niet als on- Van 22 - 26 september jl. had in Antwerpen de jaarlijkse algeme ne vergadering van de CEA plaats. Lid van de CEA (Euro pees Landbouwverbond) is een groot aantal organisaties en in stellingen uit West-Europa, die alle meer of minder met de land en tuinbouw en de bosbouw te maken hebben. Zo is b.v. recen telijk uit Nederland de Hollandse Maatschappij van Landbouw nog tot de CEA toegetreden. In Antwerpen waren ongeveer 400 vertegenwoordigers uit alle West- europese landen en van interna tionale organisaties bijeen. dernemer, eventueel buiten de land bouw; steun moet niet aan het be drijf of het produkt worden gege ven, maar aan de persoon. Er zijn tussenwegen zeiden anderen en daarvoor moeten we verder pra ten. En aspecten die ook niet verge ten mogen worden: Europa mag ex porteren en zijn landbouw steunen, zolang grote concurrenten dat ook doen; landbouwprodukten moeten meer industrieel worden verwerkt, braak en "set aside" kunnen vrijwil lig bevorderd worden. Men vond el kaar weer bij het nodige goede agra rische ondernemerschap, bij alterna tieve gewassenkeuze, bij betere be nutting van natuur en recreatie. Als de landbouw zich zo inzet om zijn positie te verbeteren, mag hij aan spraak maken op overheidshulp. Overigens De CEA gruwt van de agressieve ex- portpolitiek van de Verenigde Sta ten. De Amerikaanse landbouwor ganisaties worden opgeroepen sa men met de Europese naar oplossin gen te zoeken. De CEA wil wel erns tig streven naar afstemming op de wereldmarktsituatie; quota systemen bij melk en suiker en een graanheffing tonen dat aan. De genoemde zaken waren aan de orde in de commissie landbouw alge meen. De CEA heeft ter conferentie nog drie andere commissies. Die voor maatschappelijke zaken behan delde de dreigende verschraling in de sociale verzekering voor agrariërs, Naar verwachting zal in het najaar van 1987 de weg over de stormvloed kering in de Oosterschelde in gebruik kunnen worden genomen. Deze weg zal voorlopig worden aangesloten op provinciale wegen op Schouwen- Duiveland en op Noord- Beveland/Walcheren. Deze wegen zullen daardoor een forse extra ver keersbelasting te verwerken krijgen. De provinciale waterstaatsdienst heeft een oriënterend onderzoek gedaan naar de verkeersveiligheidskonse- quenties van dit gebruik van de pro vinciale wegen. De resultaten van dit onderzoek wijzen uit, dat op een vier tal punten min of meer ingrijpende werken moeten worden uitgevoerd om een aanvaardbare situatie te kreëren. Deze vier punten zijn de aansluiting van de Dammenweg op de. weg Serooskerke-Renesse (1), de aanslui ting Haamstede-Serooskerke op Haamstede-Westerschouwen (2), de kruising Haamstede-Westerschouwen op Meeldijk/Weeldeweg nabij Burgh (3) en de kruising Veersedam- Dorpsdijk bij Vrouwenpolder. Ten aanzien van de eerste twee pun ten is bekend dat daarvoor geen gron den verworven behoeven te worden, ten aanzien van de laatste twee is dat nog niet bekend. Voor die laatste twee punten is provinciale waterstaat sinds maandag jl. wel gemachtigd om ver der maatregelen uit te werken, in hoe verre die konsekwenties gaan hebben voor de belendende landbouwgron den is nu dus nog niet bekend. Gelet op de nog beschikbare tijd ach ten gedeputeerde staten het niet ver antwoord nog langer te wachten met de voorbereiding van de uit te voeren maatregelen, ondanks dat overleg met rijkswaterstaat over een bijdrage in de kosten van deze maatregelen tot nu toe nog niet tot resultaat heeft geleid. Dit staat in een onlangs gepubliceer de notitie van de Provinciale Wa terstaat Zeeland. De Direktie van AVEBE en de Va korganisaties (Industriebond F.N.V., Industrie- en Voedingsbond C.N.V., Unie B.L.H.P. en N.C.H.P./V.H.P. AVEBE) hebben donderdag 25 september het uitvoe ringsprotocol ondertekend dat na in tensief overleg in de afgelopen we ken werd opgesteld om - voor wat betreft de werknemers - gevolg te kunnen geven aan de voorwaarden zoals die door de Rijksoverheid aan een schuldsanering ten bedrage van hfl. 83 miljoen zijn verbonden. Direktie en Vakorganisaties hebben daarmee overeenstemming bereikt over de wijze waarop de loonsom vóór ultimo 1988 in vergelijking met 1985 met een bedrag van ƒ15 miljoen dient te zijn verlaagd. In overeenstemming met reeds eer der gemaakte afspraken is overeen gekomen dat daarbij geen nominale loonsverlaging zal worden toege past, tevens zullen er in principe geen gedwongen ontslagen vallen. Met ingang van 1 oktober 1986 zijn de gangbare in de praktijk geldende konsumentenprijzen voor konsump- tiemelk met twee cent per liter verhoogd. Ook de reeds sedert december 1985 van kracht zijnde minimumprijzen voor verpakte volle en halfvolle melk van /l,25,resp. ƒ1,04 per liter zijn per 1 oktober 1986 met twee cent verhoogd. Deze minimumprij zen bedragen nu: - voor Nederlandse gepasteuriseerde verpakte volle melk: ƒ1,27 per liter; - voor Nederlandse gepasteuriseerde verpakte halfvolle melk: ƒ1,06 per liter. Tot de verhoging van deze mini mumprijzen besloot het Bestuur van het Produktschap voor Zuivel te Rijswijk op 17 september 1986. Deze prijsaanpassing voor melk is voor het grootste gedeelte een recht streeks gevolg van de stijging per 1 oktober 1986 van het zogenaamde 'verlaagde' B.T.W.-tarief van 5 naar 6%. Daarnaaast is een differentiatie in de prijsstelling van verschillende onder delen van het totale pakket kon die voldoende inkomen zouden moe ten hebben om zelf aan te vullen. Voorts het beroepsonderwijs, dat beter op de praktijk zou moeten aansluiten, en de positie van de vrouw: het samenwerken als gelijk waardige partners in het bedrijf moet alle aandacht hebben. De com missie bosbouw zette haar beraad over het "Waldsterben" voort. De commissie agrarische coöperaties besprak o.a. de coöperatieve be- drijfspolitiek in stagnerende mark ten: nodig zijn een voortdurende economisch handelen, optimale dienstverlening aan de leden en een voorzichtig oppakken van verwante activiteiten. In verband met zijn aanstaande pen sionering bij Cebeco-Handelsraad legde drs. G. van den Berg na zes jaar het voorzitterschap van de coö peratiecommissie neer. sumptiemelk en konsumptiemelk- produkten doorgevoerd en is de marge voor de detaillist verbeterd. Landbouwschaps-voorzitter: kwaliteitsbeleid boomkwekerijsector noodzakelijk. Het tot stand komen van een kwali teitsbeleid is noodzakelijk om in de komende jaren de eksportpositie van bedrijven in de boomkwekerijsektor uit te bouwen. Ook bij het ontwik kelen van nieuwe markten kunnen deze bedrijven het voortouw nemen als het kwaliteitsaspekt een vast on derdeel in de bedrijfsvoering wordt. Dit onder meer zei de voorzitter van het Landbouwschap, de heer M.J. Varekamp, vrijdag 26 september jl. bij de opening van Boomekspo 1986 te Zundert. Varekamp konstateerde dat de Ne derlandse bedrijven in de boomkwe kerijsektor een gemiddelde kwaliteit aan boomkwekerijprodükten afleve ren die over het algemeen redelijk tot goed is. Hij was echter van me ning dat het ontbreken van een kwa liteitsbeleid met de daarbij behoren de keuringen betekent, dat er nog steeds boomkwekerijprodükten van mindere kwaliteit op de markt ko men. Volgens de voorzitter van het Landbouwschap verzwakt dit de Ne derlandse positie op de buitenlandse markt. Het tot stand komen van een kwaliteitsbeleid zag hij als iets dat de georganiseerde Nederlandse boom kwekerij op landelijk nivo zal moe ten ontwikkelen. Gezamenlijk marktonderzoek en af zetbevordering is daarbij nodig om de verkoop van meer boomteeltpro- dukten mogelijk te'maken. Daarbij kan de individuele boomteler zijn positie verstevigen door specialisa tie. Telen voor een bepaalde doel groep of van bepaalde produkten leidt tot meer kennis van de markt of van het produkt, aldus Varekamp. 10 VRIJDAG 3 OKTOBER 1986

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1986 | | pagina 10