vervolg vergadering hoofdbestuur
ZLM standpunten
OVERIGE ZAKEN
akkerbouw
"Hoewel de boeren-marktprijs voor
tarwe meevalt in vergelijking met de
sombere verwachtingen samenhan
gend met het EG-prijsbesluit dit
voorjaar, zijn er toch geen duidelijke
aanwijzingen voor een blijvende op
timistische markt dit jaar, laat staan
voor volgende jaren. Ondanks een
wat achterblijvende graanproduktie
in de EG stijgt de wereldvoorraad
graan volgens het Amerikaanse mi
nisterie van Landbouw namelijk met
33 miljoen ton tot 331 miljoen ton.
Vooralsnog dient deze positieve
"markthobbel" dan ook te worden
gezien als een incident en lijkt ze niet
struktureel te zijn". Dit hield de
voorzitter van de akkerbouwcom
missie de heer H.C. van der Maas
het hoofdbestuur van de ZLM voor
in zijn gebruikelijk overzicht van de
situatie in de akkerbouw. De voor
zitter van dë akkerbouwcommissie
meende wel dat deze relatief gunsti
ge situatie aangegrepen moet wor
den om Brussel alsnog duidelijk te
maken dat klaarblijkelijk minder rigo-
reus in de prijsaanpassingen ingegrepen
had hoeven te worden.
De heer van der Maas zei overigens
blij te zijn met het feit dat de tarwe-
prijs slechts 2 a 5% lager ligt dan vo
rig jaar en voor rassen met kwali
teitspremie zelfs daarmee gelijk of
hoger. Wel merkte hij op dat een en
ander een gevolg is van een lagere
EG-oogstverwachting en van felle
konkurrentie tussen de verschillende
partijen van handel en coöperatie.
Dat de premie voor kwaliteitstarwe
struktureel zal blijken te zijn, wilde
hij graag helpen hopen maar zeker
daarvan zei hij niet te zijn, evenmin
als van het stabiel blijven van de met
20 a 30% gedaalde prijzen van de
kunstmeststoffen, dit gezien de sterk
wisselende prijzen van aardolie. Kri
tiek had de voorzitter van de akker
bouwcommissie op het feit dat pas
in augustus de uitvoeringsbepalin
gen van de medeverantwoordelijk
heidsheffing zijn uitgewerkt. "Dit
komt de duidelijkheid en inhoude
lijkheid van de regeling niet ten goe-
'e en het is nu maar de vraag hoe
precies een en ander in de andere
EG-landen geregeld wordt. Konkur-
rentievervalsing ligt hier weer op de
loer". De heer Van der Maas somde
vervolgens de belangrijkste aspekten
van de regeling op. Hij vroeg zich
daarbij af of vrijstelling van de hef
fing ook geldt voor graan dat in on
verwerkte vorm bij derden is aange
kocht. In dit verband maakte hij nog
melding van de door Brussel uit te
keren eenmalige rechtstreekse steun
aan "kleine" graantelers, die gelijk
is aan de medeverantwoordelijk
heidsheffing over 25 ton graan.
Voor Nederland is beschikbaar
2.891.000,Het Landbouw-
schapsvoorstel is om 360,per
Nederlandse graanteler uit te keren
met dien verstande dat alle be-
drijfstypen in aanmerking komen
(dus ook de gemengde en de neven-
beroepsbedrijven), de oppervlakte
graan moet echter minimaal 4 ha
zijn, terwijl de bovengrens van de
totale bedrijfsomvang per graante-
lend bedrijf waarschijnlijk op 300
SBE's zal komen te liggen. (Dit is
vergelijkbaar met een zuidwestelijk
akkerbouwbedrijf van tussen de 50
en 60 ha).
Vrij uitvoerig ging de heer van der
Maas in op het voor 1987 te kiezen
suikersysteem. Het areaal suikerbie
ten heeft dit jaar in ons land met
139.000 ha de absolute top gehaald
en een te verwachten lagere meng-
prijs is mede aanleiding geweest tot
het instellen van een ad hoe werk
groep die advies zal moeten geven
over het voor komende jaren te han
teren systeem. Deze notitie geeft re
delijke hoop op de mogelijke keuze
voor een reeds eerder door de ZLM
bepleit compromis tussen mengprijs-
systeem en kontraktenstelsel, het zo
genaamde "bewaakt mengprijs-
systeem". Met dit systeem wordt de
mengprijs per teler gehandhaafd tot
een nationaal referentienivo van bij
voorbeeld 910.000 ton, zo lichtte
Van der Maas toe. De afrekening
van de C-suiker kan dan plaats vin
den per individuele teler wanneer
a. de gemengde nationale referen
tiehoeveelheid hoger is dan
910.000 ton en
b. de betreffende individuele teler
op basis van de hem toegewezen
referentie (bijvoorbeeld: middel-
ling van de 3 beste jaren uit '83,
'84, '85 en '86) in verhouding tot
de genoemde nationale referen
tiehoeveelheid extra C-suiker
heeft geteeld. De laatste voor
waarde treedt dus slechts in wer
king indien ook aan de eerste
voorwaarde voldaan is.
Een dergelijk systeem kan volgens
de heer Van der Maas leiden tot een
situatie dat telers hun teeltgedrag
van de laatste jaren kunnen voort
zetten, doch dat verdere (nationale)
uitbreiding zo niet onmogelijk dan
toch hoogst onwaarschijnlijk is. Bij
de discussie over de verdere uitwer
king zullen zo verwacht hij, nog en
kele harde noten ten aanzien van re
ferentie, nieuwe telers e.d. gekraakt
moeten worden. De heer Van der
Maas konstateerde, sprekend over
de boerenpraktijk dat sedert enkele
dagen de boeren in ons ZLM-
akkerbouwwerkgebied weer
letterlijk en figuurlijk- met onze voe
ten in de slik staan. Langdurige
droogte en droogte welke plaatselijk
mede ten gevolge van de onmoge
lijkheid om over extra zoetwater te
beschikken, onherstelbare schade
aan met name aardappel-, bieten- en
uiengewassen heeft veroorzaakt, is
opgevolgd door herfstachtige over
vloedige regenbuien.
Min of meer gelijk opgaand met de
weersomstandigheden is de torenho
ge verwachtingsmarktprijs voor
consumptie-aardappelen gekelderd
tot een effectieve prijs, die'weinig of
geen winst boven de kostprijs meer
laat zien. De voorzitter van de ak
kerbouwcommissie stelde tot zijn ge
noegen vast dat de kg-opbrengsten
en kwaliteit van de geoogste zaden,
peulvruchten en gerst in ons werkge
bied goed zijn. Voor de tot nu toe
geoogste tarwe geldt minstens de
zelfde positieve kwalificatie. Wel
stond er begin deze week in het zuid
westelijk kleigebied nog gemiddeld
20% te velde, plaatselijk zelfs
50% of meer. Weersverbetering op
korte termijn is noodzakelijk in ver
band met mogelijk "schof'-risico
van dit nog aanzienlijke restant, al
dus de heer Van der Maas.
veehouderij
De voorzitter van de veehouderij
commissie de heer W. van Veldhui
zen, informeerde in zijn gebruikelijk
overzicht van de situatie in de sektor
de hoofdbestuursleden over het Re-
gistratiebesluit dierlijke Meststoffen
en over het Advies van de zoge
naamde Commissie Wiggers over
het uitrijverbod van mest. Het Re-
gistratiebesluit geldt voor bedrijven
die meer dan 125 kg P205 produce
ren. Welke bedrijven dat zijn wordt
bepaald door 3 elementen namelijk
de oppervlakte van de landbouw
grond, het aantal dieren en de bere
kende maatproduktie. Deze gege
vens wil Minister Braks voor 1 fe
bruari 1987 tot zijn beschikking heb
ben. Ze zullen middels formulieren
worden opgevraagd en onder meer
dienen als grondslag voor wel of
geen uitbreiding van het bedrijf,
aanwending en afvoer van de mest,
de boekhoudverplichting en de beta
ling van de overschotheffing. Wat
de oppervlakte grond betreft merkte
de heer Van Veldhuizen op dat de
grond in eigendom moet zijn of er
moet minimaal een 6-jarig pacht-
kontrakt zijn en bovendien dient alle
grond in Nederland te liggen. Hij
wees de hoofdbestuursleden erop
dat dit problemen gaat geven voor be
drijven langs de grens die grond in bij
voorbeeld België hebben en voor
bedrijfsgenoten die geen 6-jarig kon-
trakt hebben. Wat het aantal op te geven
dieren betreft geldt de situatie per-31
december 1986 of wanneer er dan
een afwijkend aantal dieren aanwe
zig is, dan mag een ander tijdstip in
1986 worden gekozen maar de opga
ve moet dan wel aannemelijk zijn.
Wat de berekening van de mestpro-
duktie betreft, daarbij wordt uitge
gaan van de thans bekende normen
dat wil zeggen de produktie van
P205 per jaar. Voor graslandbedrij-
ven met een mestproduktie van min
der dan 125 kg P205 zou geen uitrij-
beperking moeten gelden, zo meent
de heer Van Veldhuizen. Voorts
dient mest buiten het uitrijverbod te
blijven. Als bezwaar van de be-
drijfstechnische variant die de com
missie Wiggers heeft voorgelegd,
bracht de voorzitter van de veehou
derijcommissie nog naar voren dat
voor alle graslanden een verbod
geldt om uit te rijden van 1 oktober
tot 1 december. In de praktijk komt
dit neer op een periode van opslag
van 2 a 3 maanden. De voorstellen
zoals die er met betrekking tot het
uitrijden van mest voor de akker
bouw uit zullen zien zullen volgens
Van Veldhuizen leiden tot een be
lemmering van de mestafzet naar de
akkerbouw, vooral voor de verede-
lingsbedrijven. Tenslotte merkte de
voorzitter van de veehouderijcom
missie nog op dat de eierprijs iets
aantrekt, terwijl de prijzen voor
rundvlees slecht blijven.
tuinbouw
De voorzitter van de tuinbouwcom-
missie de heer M.J. Goud stelde in
zijn toelichting op de situatie in deze
sektor vast dat de weersomstandig
heden in de afgelopen zomerse pe
riode gunstig waren voor het optre
den van de gevreesde plantenziekte
bacterievuur. Hoewel de telers van
peren steeds heel attent moeten zijn
en middels intensieve controle hun
aanplant vrij moeten houden is het
gelukkig niet tot een explosieve aan
tasting gekomen, zoals in vooraf
gaande jaren. Dit mede dankzij een
tijdige bewustwording van het ge
vaar en een stringent doelgericht
bestrijdingsbeleid. Wel blijft het
consequent opruimen van besmette
waardplanten en het ten uitvoer-
brengen van andere gestelde maatre
gelen volgens de heer Goud noodza
kelijk. "Samenwerking tussen en
met diverse instanties, particulieren,
fruittelers en andere gebruikersge
rechtigden moet ook voor de toe
komst het uitgangspunt zijn. Voor
de tot dusver aangevoerde produk-
ten kan men zeker voor wat betreft
de groente spreken van tegenvallen
de prijzen. In de fruitteeltsektor is
de aanvoer van de diverse zomerras-
sen op gang gekomen. De afzet ver
liep in het begin vlot tegen bevredi
gende prijzen. In een later stadium
zakte de prijs s.teeds verder weg.
Vooral bij de appels* kwam het
hoofdras James Grieve onder druk
te staan. Hoewel de maatsortering
voor de zomerrassen tegenvalt is de
kwaliteit van het fruit overwegend
goed. Op de bedrijven waar men in
de droge periode over zoetwater kon
beschikken is er een duidelijk posi
tief verschil in vruchtmaat ten op
zichte van bedrijven waar dat niet
mogelijk is. De heer Goud stelde
tenslotte vast dat de storm van de af
gelopen week vooral veel schade
heeft toegebracht aan de perenaan-
planten. Op sommige percelen is
20% of meer wan de oogst af
gewaaid!!
Ook de kwaliteit van de nog te
oogsten vruchten heeft geleden. De
telers van peren worden met name
de laatste jaren herhaaldelijk gekon-
fronteerd met het begrip "niet verze
kerbaar risico", aldus de voorzitter
van de ZLM-tuinbouwcommissie.
Fiscaliteiten
Het hoofdbestuur van de ZLM is
slecht te spreken over de regerings
verklaring. Volgens de ZLM houdt
de regering zich niet aan de belofte
van het eerste kabinet Lubbers met
betrekking tot het beleid voor kleine
zelfstandigen. Tot nu toe heeft voor
al het grote bedrijfsleven van het re
geringsbeleid geprofiteerd. Het
ZLM-bestuur is verder van oordeel
dat scherp stelling moet worden ge
nomen tegen de voorstellen van de
zogenaamde Commissie Oort. De
daarin voorgestelde belastingvereen
voudiging leidt tot een onaanvaard
bare toename van de belastingdruk
in de agrarische sektor. Deze zal on
der meer onstaan door de voor
gestelde afschaffing van de meewerk-
regeling, de middelingsregeling, de
wijzigingen van de bijzondere tarief
regeling en de FOR. "Dit is voor
ons onaanvaardbaar", aldus het ZLM-
hoofdbestuur.
Een versimpeling van de belasting
wetgeving mag, zo is het oordeel van
het hoofdbestuur, niet leiden tot een
belastingverzwaring voor de land- en
tuinbouw.
Kernenergie
Het hoofdbestuur heeft zijn positie
ve standpunt over kernenergie, in
dertijd neergelegd in een brief van 5
juli 1983 aan de Stuurgroep Brede
Maatschappelijke Discussie, opge
schort. In een brief aan de Stuur
groep stelde de ZLM dat kernenergie
alles overziende een maatschappelijk
aanvaardbare bron van energievoor
ziening is. Na een diepgaande dis-
kussie kwam men maandag echter
tot de konklusie dat dit standpunt
niet meer houdbaar is gezien de re
cente gebeurtenissen bij de kern
ramp van Tsjernobyl. Alle hoofd
bestuursleden verklaarden door deze
gebeurtenissen ernstig geschrokken
te zijn. De landbouw heeft als voed
selproducent een primaire verant
woordelijkheid voor de samenle
ving. Inmiddels is ook gebleken dat
vooral de land- en tuinbouw een
uiterst kwetsbare positie inneemt bij
calamiteiten met kerncentrales.
Het hoofdbestuur meent nu dat geen
positief standpunt ten aanzien van
kernenergie kan worden ingenomen
tenzij gesproken kan worden van
voldoende veiligheid, er jpen goed
uitgewerkt rampenplan komt, als
ook een goede schadevergoedingsre
geling. Een en ander moet dan in in
ternationaal verband worden gere
geld. Het herziene standpunt van de
ZLM ten aanzien van kernenergie
zal via het KNLC aan het Land
bouwschap kenbaar worden
gemaakt.
Uitrijverbod
De akkerbouw kan met het door de
commissie Wiggers (zie elders in dit
blad) opgestelde advies over het uit
rijden van mest in feite geen kant
op. De oplossing van de mestproble
matiek wordt door de voorgestelde
bedrijfstechnische en milieutechni
sche maatregelen zelfs alleen maar
belemmerd. Dat is de mening van
het hoofdbestuur van de ZLM ten
aanzien van een onlangs door de zo
genaamde Commissie Wiggers op
verzoek van Minister Braks op
gesteld advies over het uitrijden van
mest. De voorgestelde mogelijkhe
den om mest uit te rijden zijn aan
zodanige beperkingen en bepalingen
gebonden dat ze in de akkerbouw
praktijk zullen leiden tot een aan
zienlijke verlaging van acceptatie
graad van vloeibare en vaste mest.
Ten aanzien van een door de over
heid op te zetten landelijke voorlich
tingscampagne over de mogelijkhe
den tot aanwending van drijfmest
staat het hoofdbestuur kritisch. Een
daaraan voorafgaande registratie
van veehouderijbedrijven zal, zo
vreest men, leiden tot veel verwar
ring. Iedere veehouder moet goed
worden voorgelicht want het is in
verband met het toe té wijzen mest-
kwotum van groot belang dat de op
gave van enige bedrijfsgegevens
goed gebeurt. Overigens vreest het
hoofdbestuur dat de tijd om tot een
goede voorlichting en uitvoering van
de registratie te komen, namelijk tot
1 februari 1987, te kort zal zijn.
Voor de veehouderij is het voorstel
van de Commissie Wiggers op on
derdelen een verbetering ten opzich
te van het oorspronkelijke plan, om
dat het uitrijverbod naar voren is ge
schoven van 1 november naar 1
oktober.
Het hoofdbestuur is verder van me
ning dat extra aandacht zal moeten
wofden geschonken aan bedrijven
met grond óver de landsgrens en aan
bedrijven die grond hebben met een
pachtkontrakt korter dan 6 jaar.
Ook bedrijven met een minimale
mestproduktie zouden buiten het
uitrijverbod moeten vallen. Opge
merkt werd nog dat tijdens de regi
stratie kippenhokken leeg kunnen
staan. Hier moet een uitzondering
worden gemaakt bij het vaststellen
van het mestkwotum.
Gezien vanuit de akkerbouwpraktijk
is het noch bij braakliggende grond
noch bij een op het veld staand ge
was noodzakelijk om het uitrijden
van mest aan data te verbinden,
wanneer de akkerbouw zich ver
plicht binnen 2 etmalen de opge
brachte mest onder te werken. Dit
kan niet zoals nu in het voorstel
staat, binnen 36 uur, in de praktijk
zal dat blijken vaak te kort te zijn.
Voorts is de sektor van mening dat
vaste mest voor het individuele be
drijf vrijgesteld dient te zijn.
Het hoofdbestuur kwam dan ook tot
de konklusie dat niet-
overschotgebieden vrijgesteld dienen
te worden van het uitrijverbod en
dat een onderwerkverplichting vol
doende zou zijn.
Noodslachtplaatsen
Het ZLM-hoofdbestuur is het met
de veehouderijcommissie eens dat er
in Zeeland tenminste twee
noodslachtplaatsen moeten blijven,
namelijk één ten noorden en één ten
zuiden van de Westerschelde. Gezien
de hoge investeringen die een derge
lijke slachtplaats vereist en gezien de
geringe veedichtheid zal instandhou
ding van deze noodslachtplaatsen fi
nancieel mogelijk haalbaar zijn. Het
hoofdbestuur besluit gezien de speci
fieke zeeuwse situatie om in ZLM-
verband een beroep te doen op de
provinciale en gemeentelijke overhe
den om met hun financiële on
dersteuning tot de inrichting van
tenminste twee noodslachtplaatsen
te komen.
Het hoofdbestuur ging akkoord met
het voorstel van de tuinbouwcom-
missie om de heer C. Hamelink te
Wemeldinge per 1 januari 1987 te
benoemen tot voorzitter van de
ZLM-tuinbouwcommissie als opvol
ger van de heer M.J. Goud.
Het hoofdbestuur nam kennis van
de financiële stukken van de ZLM
over 1985 te weten de balans en de
winst- en verliesrekening. De jaarre
kening sluit met een voordelig saldo
van ruim 5% van de omzet. Het
schema rondgang langs de kringen
werd door het hoofdbestuur vast
gesteld. De meeste kringen hebben
gekozen voor de zogenaamde nieu
we stijl, dat wil zeggen dat in eerste
instantie alleen de voorzitter en de
sekretaris langs zullen komen en in
een later stadium apart de verschil
lende diensten en instellingen. Ook
zullen de kringen in de gelegenheid
zijn om tijdens de rondgang kennis
te maken met de nieuwe ZLM-
voorzitter de heer H.C. van der
Maas.
Het hoofdbestuur besloot in te stem
men met de voorgenomen fusie tus
sen de ZLM-schoo'l voor LHNO
Prinses Beatrix te Kruiningen en de
Openbare School voor MAVO in die
plaats. Het gemeentebestuur van
Reimerswaal heeft onlangs ook in
gestemd met de voorgenomen fusie.
Met veel waardering werd kennis ge
nomen van het werkverslag
1985/1986 en het werkprogramma
1986/1987 van de Sociaal Economi
sche Voorlichtingsdienst. Ondanks
het feit dat door vertrek enkele me
dewerkers moesten worden inge
werkt kon de advies- en voorlich
tingspraktijk op normale wijze wor
den rondgezet.
Ingestemd werd met de suggestie van
de kring Oost Zuid-Beveland om
kontakt op te nemen met de Water
maatschappij Zeeland voor een
oriënterend gesprek over de moge
lijkheden van het gebruik van drink
water ten behoeve van druppelbe-
vloeiing voor de fruitteelt.
10
Vrijdag 5 september 1986
