praktijk
'Alternatieven'
Droog!
Oogst vordert gestaag
Oogst eerder
dan verwacht
Het is, afgezien van de doorwas, een rustige tijd geweest op ZUID-
BEVELAND. De vakanties zijn bijna voorbij, zodat alles weer z'n oude rit
me krijgt op de bedrijven. Dit betekent niet dat er niets gebeurd is op Zuid-
Beveland de laatste weken, verre van dat.
Verscheidene studieklubs en de Ver
eniging voor bedrijfsvoorlichting
Oost-Zuid-Beveland met name zijn
erg aktief geweest. Om bij deze laat
ste te beginnen, deze vereniging
heeft onlangs een bezoekje gebracht
aan Tholen. Daar hebben ze onder
leiding van de heer D.L. Koppenhol
de bloemzaadteelt bekeken.
Met een rondrit en het deskundige
kommentaar hebben we heel wat
kleurrijke percelen en perceeltjes
kunnen bekijken.
Verschillende soorten zoals zaaidah-
lia, Alyssum, Dianthus chaboud en
vele andere, praktisch onuitspreek-
Ook op WALCHEREN houdt het
droge weer onverminderd aan en
hoewel de weerberichten wel eens
kans op een bui of een regenzone
vermelden is de hoeveelheid neerslag
die daaruit valt, in ons gebied
gering.
Soms grijze luchten en donkere wol
ken waaruit in een regenrijke perio
de veel mm regen zonden vallen, ter
wijl het nu met een enkel spatje is
bekeken.
Toch hoor je van veel kollega's de
opmerking, dat als het zo nat was als
het nu naar verhouding droog is, de
schade aan gewassen en ook het on
gemak in de veehouderij veel groter
zou zijn dan nu het geval is.
Door het vrijwel ontbreken van
neerslag en de grote verdamping is
de grasgroei zeer gering.
Om de melkgift enigszins op peil te
houden is bijvoeren aan de koeien
noodzakelijk.
Naast een (verhoogde) krachtvoer-
gift worden snijmais, voeraardappe-
len of ingekuilde bietenkoppen ver
strekt. Ondanks het weinige gras is
het vee erg rustig, en goed in kondi-
tie. Blijkbaar voelen de koeien,
evenals de vele toeristen op Walche
ren, zich bij droog en zonnig weer
prima.
Een belangrijke bijdrage aan de goe
de gezondheid van het vee in zo'n
droge zomer is een goede drinkwater
voorziening. We staan er eigenlijk
niet meer zo bij stil. Maar wanneer
we horen van ouderen - uit de tijd
dat goed drinkwater voor het vee
schaars was of soms helemaal ont
brak, vooral in de z.g. weidegebie
den, dan is goed drinkwater van le
vensbelang. Men was dan nogal eens
aangewezen op het brakke opper
vlakte water wat dan soms ziekte en
sterfte van het vee tot gevolg had.
Intussen hebben die melkveehouders
die over het afgelopen melkprijsjaar
boven hun kwotum hebben gemol
ken de superheffingsrekening thuis
gestuurd gekregen, terwijl de inning
ook al heeft plaatsgevonden.
Het zal een moeilijke zaak blijven
om het kwotum precies vol te mel
ken. Zit je er onder dan geeft dat een
onvoldaan gevoel. (Veel) superhef
fing betalen is ook een onvoordelige
zaak.
Na 2 jaar superheffing moeten we
wel vaststellen dat het oorspronkelij
ke doel: beperking van de produktie
en daardoor: beperking van de voor
raden, maar zeer ten dele is bereikt.
Het eerste in ieder g al nog meer
dan het tweede. De bciervoorraden
zijn in 2 jaar met 50% gestegen. De
voorschotprijs ligt t.o.v. vorig jaar
bare soorten, hebben we daar kun
nen zien. Het is een arbeidsintensie
ve teelt die nog in de kinderschoenen
staat en waarmee soms hoge tot zeer
hoge saldo's te behalen zijn. Er
komt veel bij kijken, zeker bij de
oogst van het zaad van sommige
soorten. Het tijdstip waarop luistert
zeer nauw. Rijpheid van het zaad en
wanneer men de hoogste opbrengst
denkt te halen zijn zeer moeilijk te
bepalen.
Daarnaast hebben we nog even stil
gestaan bij het onkruidbestrij-
dingsproefveld. Van de onkruid-
bestrijding en dan met name de che
bij dezelfde gehaltes 2 a 3 cent/kg la
ger. Op deze manier begint in de
melkveehouderij het mes steeds
meer van 2 kanten te snijden.
Aan de gewassen kunnen we zieh dat
augustus alweer op de kalender
staat. Het groen in al zijn schakerin
gen tijdens de groei maakt steeds
meer plaats voor het geel van de af-
rijpende gewassen.
De oogst van graszaad verloopt tot
dusver vlot. Vooral bij Engels raai-
gras horen we van goede bruto zaad
opbrengsten, terwijl het hooi gretig
aftrek vindt tegen een vriendelijke
"prijs, hetzij naar kollega veehouders
Topdrukte in WEST ZEEUWS-
VLAANDEREN. 't Is razend druk
op de wegen, auto's rijden af en aan.
Richting strand en omgekeerd, zo te
zien een rusteloos gebeuren. Toch is
er nog rust te vinden in ons mooie
'landje van Cadzand', op de uit
gestrekte stranden, maar ook iets
verder naar het binnenland, in de
polders.
De oogstwerkzaamheden vorderen
gestaag. Karwij is gedorsen. De op
brengsten zijn redelijk tot goed. En
kele 'karwij-boeren' waren onaange
naam verrast, toen bleek dat ze los-
zadige karwij hadden, hoewel ze die
voor vastzadig zaaizaad hadden aan
gekocht. Ook plantuien worden ge
oogst, de kg-opbrengst valt niet
mee. De groene erwten rijpen nu,
evenals het graan, zeer snel af, mis
schien te snel.
Over de verwachtingen voor de aard
appels wordt veel gepraat. Er is
heel weinig met MCPA ter voorko
ming van doorwas gespoten. Niet
dat dit hier zou voorkomen, maar
ervaringen o.a. van 1983 waren niet
allemaal positief. De stand van de
mische is nog te weinig bekend. Met
zo'n proef met bestaande middelen
hoopt men een toelating te verkrij
gen voor een aantal middelen, zodat
één onzekerheid wordt weg
genomen.
Het ligt in de bedoeling dat de heer
D.L. Koppenhol als vervolg op deze
ekskursie ons deze winter een bezoek
brengt en aan de hand van een diase
rie ons wat meer zal vertellen over de
bloemzaadteelt.
Zoals ik in het begin reeds schreef
heeft niet alleen de Vereniging stilge
zeten maar waren ook de verschil
lende studieklubs en met name de
Graanstudieklub aktief.
Laatstgenoemde studieklub is bin
nen de granen aan het zoeken naar
alternatieven.
Het ligt namelijk in de bedoeling om
binnen de studieklub een kwali-
teitstarwe te gaan telen. Het is het
Duitse ras Urban. Het wordt een
soort tegenhanger van de zogenaam
de 'Dollard tarwe', alleen de Urban
is op papier kwalitatief beter. Wat
deze tarwe doet op de Nederlandse
bodem is nog weinig van bekend.
Het is echter een initiatief wat toege
juicht mag worden.
Zo zien we maar weer dat het ogen
schijnlijk rustig was op Zuid-
Beveland, maar achter de coulissen
is men druk bezig geweest. Het is
goed dat men naar alternatieven
zoekt, daar staat tegenover dat men
niet te snel moet denken dat men het
gevonden heeft. Het moet redelij
kerwijs in te passen zijn en het moet
ook op onze Zuid-Bevelandse grond
willen en kunnen gedijen.
in de buurt of naar elders.
Ook de oogst van erwten en vlas is
begonnen en eigenlijk kunnen we
dan weer geen regen gebruiken.
De rekreatie draait nu op volle
toeren.
De minikampings zijn praktisch vol
ledig bezet. In veel plaatsen worden
evenementen georganiseerd om het
verblijf op Walcheren van de re-
kreant te veraangenamen, terwijl
ook de eigen bevolking er van mee
geniet. Tevens profiteert de mid
denstand er van.
Eindkonklusie: een mooie zomer is
bijna voor iedereen goed
zaaiuien is zeer verschillend.
Zaai-tijdstip, vroeg of laat (en voor
ons gebied was dit over het algemeen
laat), spelen dit jaar waarschijnlijk
voor veel opbrengsten een voorname
rol.
Want droog is het hier, kurkdroog.
Voorspelde depressies met regen
en/of een onweersbui stemden me
nig akkerbouwer en veehouder
hoopvol. Maar ze vervlogen in een
dag met veel wind.
De slogan, droge jaren vallen finan
cieel meestal mee, is iets waar we het
op dit moment maar mee moeten
doen.
De roulette wat betreft opbrengsten
en het prijskaartje dat er aanhangt
draait nog. Totdat het balletje van
oogst 1986 definitief stil ligt en dat
duurt nog een hele poos, zullen we
nog in onzekerheid zijn.
Dat een financieel opkikkertje velen
niet ongelegen zou komen is begrij
pelijk. Maar het zal moeten komen
van de zgn. 'vrije produkten', want
van Den Haag en Brussel moeten we
voorlopig niet veel verwachten.
Een goeie oogsttijd toegewenst.
Het is weer augustus, de oogst
maand. De maaidorsers worden op
SCHOU WEN-DUIVEL A ND weer
gereed gemaakt voor de oogst van
erwten, gerst en tarwe. Deze gewas
sen zullen dit jaar toch wat vroeger
rijp zijn dan in andere jaren. Vooral
op de drogere gronden is het de laat
ste weken erg hard gegaan.
De opbrengst zal daardoor wel eens
tegen kunnen vallen. Tarwe staat op
veel plaatsen te dun en is op sommi
ge percelen noodrijp. Bij erwten kan
de opbrengst ook weieens tegenval
len. Veel peulen zijn er niet en die er
zijn zijn niet groot.
Van de konservenerwten was de op
brengst veelal goed te noemen. Som
mige praten zelfs over opbrengsten
die de tien ton per hektare benade
ren. Laten we hier nu eens tien pro
cent af trekken omdat je weet dat dit
zodra boeren over opbrengsten pra
ten nodig is dan blijft er altijd nog
negen ton over. Bij de prijs die men
er dan voor krijgt komt men heel
wat hoger uit dan bij tarwe.
Plantuien, vooral de vroeg gerooide
gaven een matige opbrengst. Omdat
ook de prijs toen lager was is hier
maar matig aan verdiend. De later
gerooide uien gaven uiteraard een
hogere opbrengst maar ook een ho
gere prijs. Het scheelt nogal wat of
je nu 25 ton voor 20 cent verkoopt
of 45 ton voor 25 cent. Helaas is het
uitvalpercentage door een schimmel
erg hoog.
De vroege aardappels zijn over het
algemeen goed. Bij de Arkula's ligt
het zelfs op zo'n 45 ton per hektare.
Wat de late konsumptieaardappelen
zullen doen moeten we afwachten.
Augustus wordt wat de aardappel
betreft een belangrijke maand.
Doorwas blijkt op dit moment op
bijna al de percelen in mindere of
meerdere mate voor te komen. Er is
op het eiland met MCPA tegen
doorwas gespoten. Het effekt zullen
we af moeten wachten maar omdat
slechts een paar boeren gespoten
hebben is een vergelijking moeilijk.
Uit vele reakties is wel gebleken dat
men niet veel vertrouwen had in het
MCPA verhaal. Ook uit ervaringen
van boeren die weieens met
groeistoffen tegen doorwas gespoten
hadden bleek wel dat men zich eerst
nog maar eens honderd maal moet
bedenken voor men tot spuiten over
gaat.
In andere gebieden is het hier en
daar wel toegepast. Ook zijn er
proeven aangelegd zodat we na dit
jaar wellicht wat meer ervaring heb
ben met doorwas.
Zo is het ieder jaar wel wat met de
aardappels. Het ene jaar is er erg
veel phytopthora en het andere jaar
hebben we veel doorwas. Soms kun
nen we er wel wat tegen doen en
soms niet. De prijs kan wat dit be
treft veel goed maken. Laten we ho
pen dat de prijs ook goed wordt. De
opbrengst zal zoals het er nu uitziet
weieens tegen kunnen vallen.
De oogst van de gerst is al grotendeels achter de rug. Voorlopig is de indruk
dat de opbrengsten redelijk, maar beslist niet hoog uitvallen.
Terwijl half Nederland met va
kantie is, heeft de akkerbouwer
het al weer druk met de oogst van
de vroege gewassen. Zo te zien
lijkt het er op, dat de graanoogst
bij wat regen en zon snel zal vol
gen. Op de erge zware grond zal
de tarwe nog wel even volhou
den, maar op de erg lichte grond
is de groei er uit. Bij onze zuider
buren is het al een poosje zo en
nog veel erger. Wintergerst en
wintertarwe zijn daar door de
hitte zo noodrijp geworden, dat
ze in de maand juli al gedorsen
zijn. Van deze partijen is slechts
30% der graankorrels volgroeid
en de rest is voer. Ook op de
droogtegevoelige gronden in on
ze provincie kunnen we erg onre
gelmatige partijen graan ver
wachten en misschien wel met
schoningspercentages van 50/50
te maken krijgen. Goed afstellen
van de maaidorsers is daarom ge
boden om al te grote dorsverlie-
zen te voorkomen.
Erwten- en graszaadstoppels
hebben al weer een grondbewer
king gehad. Op zulke vroege
stoppels hebben we de kans om
intensief de moeilijke onkruiden
met de kultivator of met de stop-
pelploeg te bestrijden. Een steeds
toenemend lastig wortelonkruid
is de melkdistel geworden en die
is chemisch niet onder de knie te
krijgen. Met drie keer stoppel-
ploegen en idem kultiveren is
men van sukses verzekerd en
waarom zouden we dan diverse
chemische middelen er op los la
ten met de vraag of dat wel lukt.
Afgelopen voorjaar zijn de
groenbemesters vanwege het nat
te weer te laat ingezaaid. Mo
menteel zijn de gevolgen daarvan
in de graanpercelen terug te vin
den. Zeer vroeg zaaien is het re
cept, maar veelal komen we dan
in de knel met de chemische on-
kruidbestrijding. In ons bouw
plan hebben we weer vlas en erw
ten en dat zijn dekvruchten waar
we wat mee kunnen doen. Ideaal
voor karwij, voor lucerne, voor
graszaad en voor groenbe
mesters. Thans kunnen we weer
een gerichte keuze gaan maken
wat we met de stoppel willen; of
een mechanische stoppelbewer
king, of een chemische stoppel-
bespuiting, of een goed geslaagde
ondervrucht, of een hoeveelheid
organische mest. Wat gaan we
kiezen, wat gaat het kosten en
wat brengt het op?
Ook de stoppelbemesting kunnen
we daar nog aan vastknopen. Zo
zijn we als boer immer bezig met
de oude oogst, met de nieuwe
oogst, met de vruchtbaarheid
van de grond en met de diverse
onkruiden. We hebben nu hane-
poot, maar de vraag is hoe ko
men we er van af? Terugziende in
ons bouwboek kunnen we het ge
kregen hebben via de maisteelt of
via de aankoop van mest. Het is
een onkruid wat veel zaad geeft
en dus duur voor de boer. Met
kippepoot wist ik immer wel
raad, maar met hanepoot niet.
Voorlopig hebben we op onze be
groting 1986 de post gewasbe
scherming al maar met 10 mille
verhoogd en dat is aan de zeer
voorzichtige kant. In de granen
hebben we dit jaar niet veel be
hoeven te spuiten en dus een
meevaller. Het leven van een
boer bestaat uit meevallers en te
genvallers en dat is juist het ge
heim waarom hij toch boer blijft.
Een maand geleden waren we op
vakantie met de buren in Noord-
Frankrijk aan de kust in een zeer
luxe badplaats. Aan de ene kant
van de baai stonden alleen maar
hotels en aan de andere kant al
leen maar banken, maar een Ra
bobank stond er niet tussen.
Meer een badplaats voor het gro
te publiek als u begrijpt wat ik
bedoel. Op de terugreis stapten
we in Goes voldaan maar wel
versleten uit de trein. 'Als ik later
van de boerderij af ga wil ik hier
boven in het station gaan wonen,
want dan kan ik nog lang goed-'
koop gaan reizen'. Dat was het
kommentaar van 'bure' voor ze
in de bus naar de overkant stap
te. Een vrouwenhand is niet zo
gauw meer gevuld als vroeger,
maar we zullen het er mee moe
ten doen.
6
Vrijdag 8 augustus 1986