"Prijsbesluiten van eind april belangrijke stap
voorwaarts in kader onderhandelingen GATT."
Eksporterende landen
passen beleid aan lage
graanprijzen aan
Familiebedrijven in de Ver. Staten bedreigd
Landbouwschap
wil
referentiestelsel
handhaven
Tweede Tsjernobyl-rapport:
radioaktiviteit aanzienlijk afgenomen
Europese top in Den Haag:
De Europese staats- en regeringsleiders hebben tijdens de Top in Den
Haag de ministers van Landbouw een bemoedigende klop op de schou
ders gegeven. Zij "konstateerden met voldoening", dat er dit jaar tij
dig besluiten zijn genomen over de landbouwprijzen en aanvullende
maatregelen en dat deze besluiten gaan in de richting van produktie-
beheersing. De Europese Gemeenschap gaat dit najaar dus niet met
lege handen naar de nieuwe onderhandelingen in het kader van het
GATT (algemeen akkoord over handel en tarieven), waarbij de Ame
rikanen niet alleen over handel maar ook over landbouw willen praten.
De staats- en regeringsleiders hebben
uitdrukkelijk verklaard, dat zij posi
tief staan tegenover internationaal
overleg over de aanpassing van het
landbouwbeleid. Deze aanpassing
mag echter niet beperkt blijven tot de
EG. Ook de Amerikanen moeten hun
landbouwbeleid bijsturen.
De Europese Top in Den Haag heeft,
zoals bekend, vooral in het teken
gestaan van de vraag of de Europese
Gemeenschap al dan niet sankties te
gen Zuid-Afrika moet afkondigen.
Daardoor bleef er relatief weinig tijd
over voor de andere onderwerpen op
de overigens informele agenda. De
staats- en regeringsleiders hebben dan
ook maar kort de internationale land
bouwproblematiek besproken.
Zoals bekend wordt deze problema
tiek gekenmerkt door een groeiend
aanbod en een stagnerende vraag op
de wereldmarkt. Dit heeft geleid tot
strukturele landbouwoverschotten in
Amerika en in Europa. Deze over
schotten kosten niet alleen veel geld.
Ze hebben ook een heftige konkur-
rentieslag op de wereldmarkt tot ge
volg gehad, die met
overheidssubsidies wordt uitge
vochten.
Vandaar dat de staats- en regeringslei
ders zich hebben uitgesproken vóór
internationaal overleg, zowel op mul
tilateraal als op een bilateraal niveau,
zodat het aanpassingsproces wordt
vergemakkelijkt. Tegelijkertijd heb
ben zij zich uitgesproken voor een
verdere bijsturing van het gemeen
schappelijk landbouwbeleid, zij het
dat dit met de nodige voorzichtigheid
moet gebeuren. Enerzijds moet wor
den vastgehouden aan de doelstelling
der beginselen van dit beleid en moet
er rekening worden gehouden met de
belangen van de EG als exporteur.
Anderzijds, zo heeft de Europese Top
gekonkludeerd, "dient de totale pro-
duktie beter te worden beheerst, zo
dat deze produktie beter aan de
marktsituatie is aangepast met als ge
volg dat het aandeel van de landbouw
in de overheidsuitgaven kan worden
beperkt".
Dat de Europese Top de prijsbeslui
ten van eind april heeft geprezen als
een belangrijke stap voorwaarts, is
vooral ook een kompliment voor mi
nister van Landbouw Braks, die het
afgelopen halfjaar de landbouwraad
heeft voorgezeten. Het Nederlandse
voorzitterschap van de EG is over het
algemeen geen groot succes gewor
den. Voor Landbouw moet echter een
uitzondering worden gemaakt. Minis
ter Braks heeft in relatief korte tijd
een hervorming van het Europese
graanbeleid bereikt.
Daarbij wist hij een nieuw Duits ve
to tegen een verlaging van de graan
prijs te voorkomen. In ruil daarvoor
moest Braks wel nieuwe nationale
steunmaatregelen van de Westduitse
regering accepteren. De Duitse natio
nale steun bleef met zevenhonderd
miljoen gulden echter aanzienlijk on
der de verlaging van de btw, waartoe
Bonn vorig jaar besloot. Dit jaar kre
gen de Duitse boeren een verlaging
van hun sociale premies, wat bij het
ontbreken van geharmoniseerde so
ciale verzekeringen iets makkelijker te
aanvaarden is.
Braks heeft echter minder besparin
gen in het gemeenschappelijk land
bouwbeleid doorgevoerd dan
Europees commissaris Andriessen
had voorgesteld. De hervorming van
het buitengewoon dure beleid in de
rundvleessektor, waar eveneens gro
te overschotten zijn ontstaan, werd
uitgesteld tot eind van dit jaar. Noch
tans is de voorgestelde beperking van
de openbare aankoop van rundvlees
een langgekoesterde wens van minis
ter Braks. Prijsbesluiten vergen ech
ter steeds compromissen.
Een compromis, waaraan Nederland
vermoedelijk met graagte heeft mee
gewerkt, is het uitstel geweest van de
vermindering van de melkquota met
drie procent. Het gevolg daarvan is
wel, dat er ook dit jaar in de EG te
veel melk wordt geproduceerd. De
boterberg is in mei met honderddui
zend ton gegroeid tot 1,3 miljoen ton.
De voorraad melkpoeder is gestegen
tot 800.000 ton.
Opvallend is, dat er onder het Neder
landse voorzitterschap maar weinig
werk is gemaakt van de socio-
strukturele maatregelen, waarmee
commissaris Andriessen de Europese
boeren nieuwe toekomstperspektieven
wil bieden. Het is evident dat een be
perking van de produktie van graan,
melk en rundvlees gepaard moet gaan
met maatregelen, die de boeren finan
cieel in staat stellen uit de landbouw
te stappen of om te schakelen op an
dere produkten of op een milieuvrien-
delijke produktiewijze. In het
prijspakket is overeengekomen, dat
de ministers van Landbouw zich vóór
1 augustus over deze maatregelen zul
len uitspreken. Zij moeten echter hun
eerste diskussie over de voorstellen
van Andriessen nog houden, zodat 1
augustus wel niet gehaald zal worden.
De verwezelijking van de socio-
strukturele maatregelen en de ombui
ging van het rundvleesbeleid zullen
het komende half jaar dus moeten ge
schieden onder het Britse voorzitter
schap. Want op 1 juli heeft minister
Braks de voorzittershamer overgedra
gen aan zijn Britse kollega Michael
Jopling.
(Jan Luijten, Den Haag)
Lage Amerikaanse graanprijzen en
een zwakkere dollar zouden kunnen
leiden tot een aantal produktie- en
beleidsveranderingen van andere
grote graaneksporterende landen.
Dit heeft Robert Thompson, ekono-
misch specialist van het Amerikaan
se ministerie van landbouw, onlangs
gezegd in een werkgroep van de
landbouwkommissie van de Senaat.
Thompson zei te verwachten dat de
Europese Gemeenschap ondanks da
lende prijzen de graanproduktie zal
blijven verhogen. Gunstige prijzen
voor oliehoudende zaden zouden sti
mulerend werken op het gebruik van
eiwitrijke melen door de veehouderij
en het graanverbruik ontmoedigen.
Hierdoor zal de EG-graaneksport in
1990 zo mogelijk met 25% kunnen
zijn gestegen, aldus Thompson.
Ook ten aanzien van de EG-
produktie van oliehoudende zaden
zijn volgens Thompson prijsstimule-
rende maatregelen te verwachten.
De Gemeenschap zou daarmee in
1990 voor 22% zelfvoorzienend
kunnen zijn, vergeleken met een
zelfvoorzieningsgraad van 9% in
1983.
Volgens Thompson is het zeer waar
schijnlijk dat Canada de produktie
van raapzaad en zonnebloemzaad
zal verhogen naarmate de eksport-
prijzen van oliehoudende zaden die
van granen te boven zullen gaan.
De Canadese voedergraaneksport
zal in 1990 waarschijnlijk met een
derde zijn teruggelopen als gevolg
Eureka
Vicon
Tijdens de Eureka conferentie op
maandag 30 juni in Londen is aan een
High-Tech teeltbegeleidingssysteem
van Vicon Landbouwwerktuigenin
dustrie te Nieuw-Vennep de Eureka
status verleend. Het betreft een
expert-systeem dat gekoppeld aan vi
suele informatiedragers (bijvoorbeeld
laservision) de boer helpt bij het ne
men van teeltbeslissingen tijdens de
groei van het gewas. Het systeem
kombineert algemene teelttechnische
kennis met specifieke bedrijfsge
gevens.
Vicon besteedt ongeveer 5% van haar
omzet aan research en ontwikkeling.
Het High-Tech ontwikkelingsteam
(25 manjaren) neemt hiervan een aan-
van een uitbreiding van de veestapel
waardoor minder voedergraan voor
eksport beschikbaar zal zijn. Vol
gens Thompson zal de produktie en
eksport van Canadese tarwe in de ja
ren '90 op het nivo blijven van in het
begin van de jaren '80.
In Australië zullen de lagere graan
prijzen volgens hem leiden tot in
krimping van het graanareaal naar
mate de reeds teruglopende produ
centenprijzen verder dalen. Ver
wacht wordt dat het totale areaal in
1990 met 7% zal zijn ingekrompen,
waarbij het grootste deel van de
areaalsinkrimping zal plaatsvinden
bij voedergranen.
Volgens Thompson zullen dalende
graanprijzen naar verwachting ook
stimulerend werken voor de Austra
lische veehouderijproduktie en zo
mogelijk de eksport van zonne
bloemzaad en raapzaad stimuleren.
In Argentinië zal de pijn van lagere
prijzen naar verwachting worden
verzacht door een systeem van
eksportheffingen in te ruilen voor
een belastingstelsel dat is gebaseerd
op het grondbezit. Hij gaf te kennen
dat de binnenlandse Argentijnse
prijsverhoudingen gunstig zullen uit
werken voor oliehoudende zaden
t.o.v. granen. Een en ander zal lei
den tot een langzame groei van de
Argentijnse graanproduktie en -
eksport met daarin een afnemende
rol voor de produktie en eksport van
tarwe.
(The Public Ledger)
zienlijk deel voor haar rekening.
Een bijdrage uit de definitie- en haal-
baarheidsgelden biedt Vicon de mo
gelijkheid om het projekt direkt een
internationaal draagvlak te geven en
werkelijk geavanceerde proposities te
ontwikkelen. Door de koppeling van
landbouwonderzoek aan High-
Technology ontstaat een produkt dat
de Europese landbouw op een hoger
plan kan brengen. De landbouwtech-
nische kennis die door de verschillen
de instituten wordt aangeleverd voor
het door Vicon gestimuleerde onder
zoek kan vrij worden gepubliceerd en
kan een bijdrage leveren aan de ont
wikkeling van de landbouwkennis in
Europa.
Het Landbouwschap verzet zich te
gen het voorstel van de Europese
Kommissie om tegelijk met de af
schaffing van het referentiestelsel
voor Spanje en Portugal dit stelsel
óók voor de Middellandse Zee
landen (inklusief Canarische Eilan
den) af te schaffen.
De EG hanteert voor groenten en
fruit het zogenaamde referentiestel
sel om verstoringen op de EG-markt
als gevolg van de invoer uit derde
landen te voorkomen. De EG zal het
referentiestelsel voor Spanje en Por
tugal in tien jaar afbouwen als over
gangsperiode voor het EG-
lidmaatschap. De Kommissie wil nu
tegelijkertijd dit stelsel ook voor de
Middellandse Zee-landen afbouwen.
Het Landbouwschap is van mening
dat door de huidige ontwikkeling de
kommunautaire preferentie (de
voorkeur voor agrarische produkten
van EG-bodem) verder onder druk
komt te staan. Bovendien vindt zij
dat zeker de Canarische Eilanden
uitgesloten moeten worden van een
eventuele afschaffing van het refe
rentiestelsel.
Noodweer in België
Het noodweer van 17 juni laatst
leden heeft - ook bij onze Zuider
buren - heel wat schade aange
richt aan land- en tuinbouw. Zo
werden verschillende teelten
zwaar getroffen door de
barslechte weersomstandighe
den. Dat was o.a. het geval in di
verse gemeenten van het arron
dissement Leuven, in het Ant
werpse gemeente Tisselt en in de
gemeente Zwevegem.
De Belgische Boerenbond heeft
een schrijven aan Minister van
Binnenlandse Zaken Nothomb,
aan Staatssekretaris voor Euro
pese Zaken en Landbouw De
Keersmaeker en aan de gouver
neurs van de provincie Limburg
en West-Vlaanderen geschreven
om de genoemde gebieden als
landbouwrampgebied te laten er
kennen.
In de laatste vier jaar is het aan
tal landbouwbedrijven dat in de
Ver. Staten geëksploiteerd wordt
door wat men daar Farmmanage-
ment ondernemingen noemt, sterk
toegenomen.
Sinds 1981 is het aantal van die
bedrijven met 40% gestegen van
78.000 tot 110.000, terwijl het to
tale areaal van deze bedrijven
steeg van 19,2 miljoen ha tot 23,6
miljoen ha.
Deze ontwikkeling wordt door
belanghebbenden met iets meer
dan enige zorg gadegeslagen.
De ontwikkeling wordt bevorderd
door executoriale verkoop van be
drijven die in te grote moeilijkheden
zijn geraakt.
Voor personen met een hoog inko
men kan overname van deze bedrij
ven tot aanzienlijke fiskale voorde-
Portugal nieuwe afzetmarkt
Nederlandse varkenssektor?
Portugal, met een bevolking van cir
ca tien miljoen inwoners en een jaar
lijkse stroom van ongeveer negen
miljoen toeristen, kan op den duur
een additionele afzetmarkt worden
voor de Nederlandse varkenssektor.
Bij de toetreding tot de EG, op 1 ja
nuari jl., kwamen de Portugese au
toriteiten met de gemeenschapson
derhandelaars weliswaar een aantal
beschermende maatregelen overeen.
Overeengekomen werd om deze han
delsbeperkingen in tien jaar af te
breken. Of de Portugese varkenssek-
De radioaktiviteit in Nederland is
sinds begin mei aanzienlijk afgeno
men. Vooral het nivo van het kortle
vende Jodium (1-131), maar ook dat
van het langlevende Cesium (Cs-137
en Cs-134) is gedaald. De besmetting
van het milieu met Strontium (Sr-89
en Sr-90) is relatief laag.
Dit zijn de belangrijkste konklusies
uit het tweede rapport van het Rijks
instituut voor Volksgezondheid en
Milieuhygiëne in Bilthoven.
In dit rapport zijn de meetgegevens
over de periode van 13 mei tot 10 ju
ni vermeld. Minister Winsemius van
Milieubeheer heeft het rapport van
daag aan de Tweede Kamer aange
boden, mede namens zijn ambtgeno-
len leiden.
Reeds zijn meer dan 10.000 bedrij
ven in het bezit van de vier grote
geldgevers in de landbouwsektor, te
weten de Farmers Home Admi
nistration, het Farm Credit System
alsmede banken en verzekeringen.
Deze bedrijven worden geleid door
Farm-Management-ondernemingen.
Het Amerikaanse ministerie van
landbouw voorziet dat ongeveer
240.000 bedrijven in zodanige finan
ciële moeilijkheden verkeren, dat
overleven onwaarschijnlijk is.
Naar raming zouden de Farm-
management ondernemingen vorig
jaar vermogens tot een bedrag van
12 miljard hebben beheerd, waaruit
een bruto-inkomen verkregen werd
van ongeveer 500 miljoen.
Niet alle bedrijven komen in handen
van de Farmmanagement onderne
mingen. Het komt ook voor dat de
gefailleerde ondernemer als pachter
op het bedrijf kan blijven.
tor op dat moment de konkurrentie
vanuit de gemeenschap aan kan is de
vraag.
De nieuwe lidstaat is vooralsnog
maar een kleine markt voor de Ne
derlandse varkenssektor. Enerzijds
wordt dit veroorzaakt door de huidi
ge hoge zelfvoorzieningsgraad en het
lage verbruiksnivo van 16 kg per
hoofd per jaar, anderzijds door de
eerder genoemde marktbescher-
ming. Niettemin bieden de overeen
gekomen afbouw van deze bescher
ming en een mogelijke stijging van
het verbruiksnivo perspektief voor
eksport van Nederlands varkens
vlees, aldus het P.V.V.
ten van Volksgezondheid, Land
bouw en Visserij en Verkeer en Wa
terstaat.
De langer levende radioaktieve stof
fen hebben nu de overhand in de
resterende besmetting. Daarom zal
het huidige stralingsnivo slechts
langzaam afnemen en de ekstra stra
lingsbelasting de komende jaren vrij
konstant blijven.
De radioaktiviteit in levensmiddelen
zit ruim beneden de grenswaarden
die in de EG-richtlijn van 31 mei
1986 zijn aangescherpt. De maatre
gelen voor spinazie, schapemelk en
schapekaas zijn daarom ondertussen
opgeheven.
status voor High-Tech teeltbegeleidingssysteem van
Vrijdag 4 juli 1986
5
