MEIMAAND-BLOEIMAAND
De mooiste tijd van het jaar.
Ga verantwoord om met
gewasbeschermingsmiddelen!
Geboorde tunnel ook voor landbouw
van groot belang.
De rol van de rol
Wat kan de mooiste maand van het
jaar toch veel tegenstrijdigheden
opleveren, dat hebben wij ook in het
LAND VAN ALTENA EN BIES
BOS ondervonden. De schoonheid
*ap de bloesem van bomen, strui
ken, bollen en andere planten in on
ze siertuin, gaat bijna ten onder aan
het kernongeval in Rusland, en in
ons eigen land de niets ontziende sta
king in bedrijven en diensten met al
le schadelijke gevolgen.
Als dit stukje in ons blad verschijnt
hebben wij de verhuizingen al achter
de rug, de kampagnes, die gevoerd
zijn zijn soms niemand ontzien en
men hoort uitspraken die voor het
bedrijfsleven het ergste doen vrezen
Ook de ontwikkelingen in Brussel
hebben de gemoederen hoog op
doen laaien. Interventie die nader
geregeld wordt, en de medeverant
woordelijk heffing op granen zijn
enige voorbeelden. Maar door ont
wikkelingen die buiten onze in
vloedssfeer gelegen zijn moeten
plannen soms gewijzigd worden.
Door vernietiging van voedsel waar
mee onze tuinders al gekonfronteerd
worden, is er een grote financiële
schade ontstaan. Door de opstal
plicht is het voor de veehouderij wel
even precair geweest met de voeder
voorziening op sommige bedrijven
maar van vernietiging van melk is
nauwelijks sprake geweest. Alleen
de conservenfabrieken hebben gou
den weken gehad, de afzet die deze
winter rustig was, is nu tot ongekende
hoogte gekomen. Komen wij terug
op onze eigen bedrijfsvoering dan is
het zo dat een periode van vast weer
op zich laat wachten. Het zaaien en
poten moeten met kunst en vlieg
werk gebeuren, soms nog onder
minder goede omstandigheden. Het
aardappelpoten op onze zwaardere
gronden is heel wat achter op het
schema maar de zorg om het poot-
goed optimaal te bewaren wordt een
opgave. Enige ervaring is wel opge
daan in vorige jaren toen het poten
soms nog in juni moest plaatsvin
den. Bij de bieten is een goede op
komst te zien ook mee omdat op vele
percelen gespoten is "tegen het ge-
vreet" wat goede resultaten geeft.
De wintertarwe is op een paar perce
len na (enige waterschade) goed de
winter doorgekomen. Het weiland is
weer groen. Toch hebben veel perce
len geleden vooral het fijnere deel
van ons grasmengSel is verdwenen.
De veehouder is het machinepark
voor het komende seizoen al aan het
klaarmaken, ook dan is een ontwik
keling van nog breder en groter niet
te stuiten.
De nieuwste ontwikkeling is om met
de modernste machines de veldperi-
ode steeds korter te houden en om
met minder weer-risico een hoog
waardige kuil te maken. Vorige
week was er nog volop handel in
voedergewassen van vorig jaar en
een paar dagen later wordt er ge
maaid voor het volgende seizoen!
We hopen dat niet iedereen wordt
meegezogen in het kale en kille on
dernemerschap, maar ook mag zijn
dat moeder natuur voor ons nog veel
schoonheid te bieden heeft.
Er is in het "Land van Axel" de af
gelopen paar weken enorm veel werk
verricht. Vrijwel alles zit nu in de
grond. Voor het Pinksterweekend
hebben veel collega's ook hun brui
ne bonen gezaaid. Een enkeling, die
vasthoudt aan het oude gezegde dat
een boon de meimaand niet mag
zien, die wacht nog een paar dagen
af. En inderdaad, met dit prachtige
weer zal het zeker niet lang duren
voordat de bonen kiemen en boven
staan.
Overigens, alles staat vlug boven, al
thans van het laatgezaaide dan toch,
en men ziet de jonge gewassen met
de dag groeien.
Gelukkig zijn we tot nu toe gespaard
gebleven voor zware slagregens en
plensbuien, zodat de grond niet ligt'
dichtgeslagen en er bijna geen korst-
vorming is. Althans aan de westzijde
van het kanaal is dat zo, dit in tegen
stelling tot enkele kilometers verder
op, waar soms in enkele minuten alles
blank stond met de bekende gevolgen.
Het lijkt me dat er ook dit jaar weer
veel aardappelen gezet zijn, wanneer
je zo eens rond je kijkt. Er worden
dan ook flink overuren gedraaid om
alles weer op tijd gefreesd te krijgen,
toch zullen er ook na Pinksteren nog
een aantal dagen nodig zijn eer
iedereen weer met dit karwei is ge
klaard.
Ondanks dit ogenschijnlijk "zonni
ge" verhaal, hebben we toch wel eni
ge zorgen. We weten wel zeker dat
de laatgezaaide gerst zeker geen top-
opbrengst zal geven. En de veldbo-
nen is nog niet zoveel van bekend,
maar ook bij dit gewas geldt toch
wel dat door de band genomen de
vroeg gezaaide beter zijn dan de la
ter gezaaide, laat staan dan, hoe het
wordt welke pas eind april - begin
mei zijn gezaaid.
Met het groeiseizoen breekt ook het
spuitseizoen weer aan. Na de bo
demherbiciden die veelvuldig ge
bruikt zijn is ook weeral tegen de
bladrandkever gespoten en mogelijk
hier en daar tegen andere schadelijke
insekten. Boeren op een verantwoor
de manier zonder spuiten gaat nu
eenmaal niet meer. Maar laten we
wel verantwoord omgaan met deze
middelen.
Wanneer iemand b.v. zijn spuitma-
chine reinigt en eventueel resterende
spuitvloeistof loost op een sloot is
dit een slechte zaak. Het publiek be
kijkt in zo'n geval de hele landbouw
als verontreiniger. En ook het onbe
heerd laten staan in de berm van b.v.
parathion getuigt niet direkt van een
groot verantwoordelijkheidsgevoel.
Kritiek op het spuiten is er alom.
Wij kunnen er samen voor zorgen
dat deze kritiek (soms terecht) af
neemt door excessen te voorkomen.
Ook in het "land van Axel" zijn we
benieuwd naar de uitslag van de ver
kiezingen op 21 mei. Wanneer dit
stukje verschijnt is de uitslag al be
kend. Laten we hopen dat een nieu
we regering wat meer doet voor de
landbouwondernemers dan de vori
ge. Alleen, dit is geen nieuws, dit is
een constatering die we al jaren,
voor iedere nieuwe kabinetsperiode
tegen gekomen zijn.
Bij het schrijven van dit stukje staan
in West Zeeuws Vlaanderen kilome
ters lange files vanaf de kust om op
de Provinciale weg Sluis-Breskens te
komen. Vooral vandaag 2e Pinkste
ren is er massaal gebruik gemaakt
van de zon om te bruinen. De horeca
en de campings kunnen dan ook te
vreden zijn. Laten we hopen dat
iedereen weer op tijd thuis is a.s.
woensdag om te stemmen en laten
we ook hopen dat de partij van Lub
bers samen met de VVD hun karwei
kunnen voortzetten.
Zij hebben de economie weer op
gang gebracht. Hoewel deze regering
te weinig heeft gedaan aan het
zelfstandigenbeleid en nu zelfs nog
dit beleid wil verslechteren middels
hogere BTW en lagere vermogens-
en voorraadaftrek, willen we toch
met hen in zee gaan om samen een
beter beleid op te zetten. Groot
nieuws deze week was het verhaal in
het landbouwbeleid, dat er weer een
nieuw plan is voor een vaste verbin
ding over de Westerschelde via een
geboorde tunnel. Hoewel voor ons
al een hele verbetering in plaats van
de brugtunnel nabij Kruiningen, za
gen we toch liever de verbinding
vanaf Hoofdplaat naar Ellewouts-
dijk. De afstand lijkt niet veel verder
dan vanaf Ter neuzen. De Oost
Zeeuws Vlamingen gaan toch al
meer via Antwerpen en naar ver
wacht wordt rond 1990 via de tunnel
in Doel. Het zou voor de landbouw
erg belangrijk zijn dat die vaste ver
binding er komt. Onze prijzen voor
aardappelen en uien liggen altijd wat
lager dan aan de "overkant", vanwe
ge de wacht- en vaartijden. Conster
natie en ergernis was er de vorige
week bij de melkveehouders over
"graasverbod". Mijns inziens te
recht, daarzij helemaal niet zijn be
naderd door de overheid (via de be-
Het groeit en het groeit in de WEST
HOEK. Terwijl de prunus bloesem
rond m'n oren vliegt schrijf ik 'uit
de praktijk' op deze Pinkstermor
gen. Een stralende zon heeft de wol
ken opgelost. Het heldere blauw
wordt door een paar uit elkaar waai
ende witte wolken onderbroken.
Wat die prunus betreft, ik begrijp
eigenlijk niet waarom wij daar niet
een ouderwetse appel of perenboom
voor hebben weggezet. Bloeit net zo
mooi en er komt nog wat te eten aan
ook.
In onze regio is nu alles wel in de
grond. Afgelopen week is er veel
werk verzet. De laatste aardappels
zijn gepoot, gevolgd door frees en
sproeikar en nu maar afwachten.
Het is in de natuur een mooie tijd,
maar ook voor de boer. Mooi en
spannend. In de vroege morgen, laat
de koekkoek z'n welbekende roep
horen. Dan kun je de rijen bieten
zien. Voorzover ik het heb kunnen
bekijken een goede opkomst. Met
die afstand van 20 cm uit elkaar
duwt het nog wel even voordat wij
van een groen gewas kunnen spre
ken. Het onkruidbestrijdingsmiddel
heeft goed werk gedaan. Hoe goed
zien wij aan een kleine spie waar
niets is gevallen. Daar kunnen 70 on
kruidplantjes onder je pet. Als je
dan zo'n blok bekijkt dan bedenk je
hoeveel uren werk er al gebeurd is.
Het hakken, dunnen en wieden. Da
gen en dagen lang werk. Het zou niet
meer lukken in deze tijd. Ik kan me
vergissen, maar ik heb het idee dat er
niet zoveel uien zijn gezaaid. De
twee achter ons liggende jaren kon
den daar wel eens een geducht
woordje in meespreken. Wel zie je
meer erwten. Ze groeien goed en
hebben het weer mee. Het ziet er
voor vandaag maar uit dat we de
verwachte 25% warmte niet zullen
halen. Ik dacht dat dat goed was
voor deze vruchten. Ten eerste heb
ben we dan zo weer een onweersbui
en daar zitten we niet op te wachten.
Schrikbeeld van iedere boer zijn de
enorme watermassa's die dan kun
nen vallen. Wat het ene uur je trots
is, kan na korte tijd droevenis
worden.
Dat alles hard groeit zien we aan het
fluitekruid. Met witte kragen zijn
alle polderwegen en dijken nu ge
rooid. Ze omzomen de velden waar
het groen het steeds meer van het
bruin gaat winnen. Vroeger werd er
gezegd. Rond Pinksteren heb je het
meeste "vuil". Dat gaat nu niet
meer op. Nu moet daar bij geschre
ven, dat we een laat voorjaar en vroe
ge Pinksteren hebben. Vanaf de dijk
gezien geven de polders een schoon
geregeld aanzien, waar je met genoe
gen naar kijkt.
drijfsvoorlichting), maar alles uit de
media moesten halen. Ook dat zij
nog. geen schade kunnen claimen is
niet goed. Het kost veel moeite en
geld voor de koeien weer op hun
normale productie zijn. De Duitse
overheid komt zijn boeren beter te
hulp met enkele honderden miljoe
nen marken. Ook de kampeerboeren
trekken aan de bel bij het Water
schap "Het Vrije van Sluis". Het
gevaar dreigt dat zij straks niet meer
mogen lozen op het oppervlaktewa
ter, hoewel zij er nu wel normaal
voor betalen. Iedereen heeft kunnen
lezen dat de drie landbouworganisa
ties in ons gebied een excursie organi
seren naar de Flevopolders. Bezocht
worden daar 2 bedrijven waar sinds
enkele jaren Zeeuwen wonen. Ook
een uitleg van de directie IJssel-
meerpolders over vestigingsvoor
waarden enz. wordt er op die dag ge
geven. West Zeeuws Vlamingen, die
bij de uitvoering zijnde of toekom
stige ruilverkaveling ruilverkaveling
te maken krijgen, kunnen sollicite
ren naar een bedrijf in de Flevo. Het
is daar steeds goed "boeren". Aar
zel dus niet maar geeft u op bij de
kringsecretaris. Nog even over de
stand van onze gewassen: bruine bo
nen zijn bijna gezaaid en zullen bij
dit warme weer snel boven staan.
Het oude gezegde, dat zij de mei
maand niet meer mogen zien zal dus
niet opgaan. Wat de bieten betreft,
zelfs bij zaaiafstanden van 25 cm is
het plantenaantal nog ruim voldoen
de. Het probleem is meer, dat zij erg
snel zullen moeten groeien om de
achterstand in te halen. Laten we
hopen dat de natuur ons hierin
helpt. Het wordt weer mooi om door
de polders te rijden. Je ziet de boe
ren weer langzaam over de binnen
wegen sturen en maar naar links en
rechts kijken. Wees dan gewaar
schuwd, als er zo iemand voor u
rijdt...
De Bilt geeft bijna dagelijks 'kans
op regen' in de weersverwachtin
gen. Veelal komen deze voorspel
lingen uit en gelukkig maar, want
regen is het beste wapen tegen
korstvorming van de grond. Door
regen wordt de samenhang in de
toplaag van de grond minder en
dan zijn we dus van een goede op
komst van de fijne zaden verze
kerd. Een ander wapen om de
korst te breken is de rol welke
door een groep boeren intensief
wordt gebruikt en door andere
boeren nooit. Veel jonge opko
mende kiemplantjes worden soms
in de korst door rollen de nek ge
broken en later is een dun gewas
daarvan het gevolg. Gaan we ech
ter op tijd rollen en dat is direkt
na het zaaien van de bieten, dan
zien we ook bij de granen waar op
de kopakkers de stand van het ge
was op een vaste bodem beter is
dan op een losse.
Pas geleden hebben we nog een
langdurige diskussie gehad over
het gebruik van de rol en dan spe
ciaal in de betekenis van wel of
niet. We zaten met een probleem
in de aardappelteelt waar we nog
steeds geen oplossing voor gevon
den hadden. Na het. poten van
niet-voorgekiemd pootgoed gaan
we veelal te vroeg fresen en op dat
moment zien we nog geen aardap
pel boven de grond staan. Het ge
volg hiervan is, dat later veel
poters aan de zijkant van de bed
den boven komen. Aardappelloof
aan de zijkanten van de bedden is
tijdens de oogst een ergernis bij
het loofklappen. Proeven hebben
echter uitgewezen, dat de rol ons
goede diensten kan bewijzen bij de
opbouw van de ruggen, zodat we
minder smalle en minder brede
bedden krijgen; dat de breedte en
de hoogte der bedden meer uni
form zijn en dat het vlak waarop
de bodemherbiciden gespoten
worden kluitlozer en fijner is ge
worden. Misschien zijn er nog wel
meer voordelen in deze op te
noemen.
Ons streven is er op gericht om
van de aardappelteelt een hand-
werkloze teelt te maken. De eis om
dat te bereiken is, dat we vanaf het
poten tot en met de oogst heel pre
cies te werk gaan. Rooi verliezen
en rooibeschadigingen worden
daardoor geminimaliseerd en ook
de vlotheid van werken wordt er
uiteindelijk door bevorderd. Zelf
kunnen we de teelt- en oogstme-
thoden perfektioneren door alles
goed op een rijtje te zetten en aan
te passen aan de moderne omstan
digheden. Nog beter kunnen we
het doen in studieklubverband,
want dan valt er veel van elkaar
te leren. Dit voorjaar hebben we
ontdekt, dat poten op de ploeg-
richting 'je van het' is, want zo
doende is kaarsrecht poten alleen
maar goed mogelijk.
Aanstaande herfst gaan we een
tarwestoppel vroeg keurig op win
terland ploegen. Pas als de grond
goed verweerd en droog is, passen
we een prima voorbewerking toe
zodat het land goed gelijk ligt. In
het aanstaande voorjaar verwach
ten we dan het wonder van deze
proef, want dan willen we poten
zonder ook maar enige grondbe
werking toe te passen. Alleen dus
vroeg poten en veel later pas fre
sen, want hoe minder grondbe
werking hoe minder kluiten. Voor
dit systeem van poten is maar een
paar centimeter droge grond no
dig, want voor het fresen hebben
we nog tijd genoeg. Hiermede ver
vroegen we de teelt en hebben wij
aardappelen als een ander ze nog
niet heeft.
Hieruit blijkt, dat de tijd over is,
dat de Zeeuwen zich ouderwets en
behoudend bleven opstellen. 'Da
gae bie ons nie' is voorbij en ge
wijzigd in zo moet het en niet an
ders. Ir. Tacken heeft ook in deze
zijn sporen verdiend, maar jam
mer genoeg is hij veel te vroeg uit
Zeeland vertrokken. Met spijt
hebben we afscheid van hem ge
nomen, maar zijn inzet dient voor
ons een aanzet te zijn om door te
gaan op de ingeslagen goede weg.
'Dickwijls keert de tijd ten langen
leste.
Door zijn verandering de zaecken
nog ten beste'.
Joost van den Vondel
Vrijdag 23 mei 1986
-
