Wat is nu precies een onderlinge
Waarborgmaatschappij?
verzekeringen
Tips voor uw vakantie!
f. den hollanderlaan 10
tel: 01100-38000
WA-verzekering
motorrijtuigen
Kaskoverzekering
De aanhanger
Nog enkele algemene tips:
De onderlinge waarborgmaatschappij
is volgens artikel 53 lid 3 boek 2 Bur
gerlijk wetboek een vereniging die
zich ten doel stelt met haar leden ver
zekeringsovereenkomsten te sluiten in
het verzekeringsbedrijf, dat zij te dien
einde ten behoeve van haar leden uit
oefent. De verzekeringnemer is, be
houdens de nog aan de orde komende
uitzondering, van rechtswege lid van
de onderlinge.
De onderlinge heeft met zijn verzeke
ringnemers dus niet alleen een kon-
traktuele relatie (zoals de naamloze
vennootschap) maar ook een lidmaat
schapsverhouding. Deze lidmaat
schapsverhouding heeft direkte
betekenis voor de struktuur van en
zeggenschap in het beleid van dè on
derlinge.
Deze op hun beurt oefenen invloed uit
op:
- opbouw en plaats van het onderlin
ge verzekeringsbedrijf;
- premie, winstdeling en verrekening
van tussentijdse tekorten;
- aansprakelijkheid bij liquidatie;
- wijziging van verzekeringsovereen
komsten;
- toezicht op grond van verzekerings
wetgeving.
Struktuur en zeggenschap bij de on
derlinge
De struktuur van de onderlinge is
vastgelegd in boek 2 B.W.
kent de onderlinge naast een in alge
mene zin met de beleidsbepaling en
beleidskontrole belaste ledenvergade
ring of ledenraad een meestal geheel
door en uit de leden gekozen bestuur.
Dit bestuur stelt op haar beurt een di-
rektie aan. Een eveneens door de le
den benoemde raad van toezicht of
een kascommissie houdt toezicht op
het bestuur. Bestuur en raad van toe
zicht of kascommissie zijn verant
woording schuldig voor hun
handelingen aan de ledenvergadering
of ledenraad.
De democratische struktuur geeft aan
dat de rechtsvorm onderlinge waar
borgmaatschappij meer is dan een
louter juridisch omhulsel van een ver
zekeraar. Duidelijk liggen bij de on
derlinge waarborgmaatschappij de
belangen van de konsument en verze
keraar in eikaars verlengde. Vertaald
naar het bedrijfsbeleid betekent dit
dat een onderlinge tot taak heeft zijn
leden-verzekerden doelmatige verze
keringen te bieden tegen aanvaardba
re premies. Het behalen van winst
voor de onderneming als zelfstandi
ge doelstelling is de onderlinge
vreemd.
Opbouw en plaats van het onderlin
ge verzekeringsbedrijf
Opbouw
De eenheid in karakter bij onderlin
ge verzekeringsmaatschappijen staat
haaks op de verscheidenheid in ver
schijningsvormen. Die verscheiden
heid hangt samen met de diverse
belangengroepen zoals boeren, schip
pers, timmerfabrikanten, enzovoorts,
die ooit besloten tot oprichting van
onderlingen om met elkaar gemeen
schappelijke belangen te verzekeren.
Veelal gebeurde dit omdat de bestaan
de verzekeringsmarkt niet de moge
lijkheden bevatte om die
belangengroepen de noodzakelijke
verzekeringen te bieden tegen aan
vaardbare premies en voorwaarden.
Vooral in de agrarische wereld mani
festeerde dit verschijnsel zich sterk
vanaf het begin van de 19e eeuw. Eco
nomisch roerige tijden vormden snel
aanleiding voor de oprichting van on
derlingen. Ook nu nog zijn de meeste
boeren en tuinders voor hun schade-
en/of levensverzekeringen bij één of
meer onderlingen aangesloten.
Het beeld van verscheidenheid bij on
derlingen is de afgelopen decennia wel
sterk in beweging geraakt doordat ve
le van deze verzekeraars allerlei beper
kingen naar verzekeringsbranches,
doelgroepen van verzekerden dan wel
regio's ophieven. Ook zijn vele op één
verzekeringsbranche gespecialiseerde
onderlingen gaan bemiddelen in an
dere verzekeringen. In de opbouw van
het huidige verzekeringsbedrijf is de
historische ontwikkeling echter nog
6
duidelijk zichtbaar. Het beeld is op
dit moment als volgt:
- Er zijn op één of enkele branches
gespecialiseerde onderlingen die zich
al dan niet beperken tot bepaalde
doelgroepen van verzekerden - bij
voorbeeld schippers, boseigenaren,
kerkgenootschappen enz. - of regio's
(lokaal of regionaal).
- Daarnaast zijn er onderlingen die in
alle verzekeringsbranches aktief zijn
en die zich niet op bepaalde doelgroe
pen in de samenleving richten en/of
geen geografische grenzen in hun
werkgebied hanteren.
Plaats
Meer dan de helft van het aantal scha
deverzekeraars in Nederland bestaat
uit onderlingen met een gezamenlijk
marktaandeel van circa 25%. Het le
vensverzekeringsbedrijf telt een tien
tal onderlingen.
Vele onderlinge verzekeringsmaat
schappijen leggen en onderhouden
rechtstreeks kontakt met hun leden
verzekerden zonder tussenkomst van
assurantiebemiddelaars. Deze manier
van zakendoen is - hetgeen door het
voorgaande wel wordt verklaard - zo
oud als het onderlinge verzekerings
bedrijf zelf.
Het administratieve apparaat van on
derlingen, die zonder inschakeling
van tussenpersonen werken is volle
dig op deze werkwijze afgestemd.
Onderlingen onderscheiden zich, door
hun geheel eigen karakter van ande
re verzekeraars. De gemeenschappe
lijke belangen die hiermee
samenhangen worden sinds 1940 be
hartigd door de Federatie van Onder
linge Verzekeringmaatschappijen in
Nederland (F.O.V.).
Premie winstdeling en verrekening
van tussentijdse tekorten
Premie
Voor onderlingen zijn diverse syste
men van premieberekening denkbaar.
De in Nederland meest voorkomen
de vormen zijn de vaste premie, de
vaste premie met mogelijkheid van
restitutie en de (voorschot)premie met
mogelijkheid van restitutie of na-
heffing.
Winstdeling
Onafhankelijk van de wijze van pre
mieberekening kan er winstdeling
plaatsvinden. De ledenvergadering
beslist wat er met de winst over het
afgelopen boekjaar van een onderlin
ge moet gebeuren. Deze winst kan ge
heel of gedeeltelijk aan het vrije
vermogen worden toegevoegd. Ook
kan de winst geheel of gedeeltelijk aan
de leden ten goede komen. Wat dit
laatste betreft, kan de winstdeling op
een aantal wijzen plaatsvinden:
- Verrekening van het winstaandeel
van een lid met de volgende jaar
premie.
- Uitkering in kontanten.
- Uitkering door bijschrijving op de
ledenrekening.
De onderlinge kan ten behoeve van
haar leden-verzekerden een ledenre
kening openen. Met name de lokaal
werkzame onderlingen maken hier ge
bruik van. Hierop wordt het aandeel
van ieder lid-verzekerde in een voor
delig saldo tegoed bijgeschreven. Een
eventueel nadelig saldo van de onder
linge over het afgelopen boekjaar kan
van het tegoed van het lid-verzekerde
worden afgeschreven (in plaats van
2en naheffing). De ledenrekening
vormt een schuld van de onderlinge
aan haar leden.
(n de statuten is aangegeven wanneer
2en aandeel in de ledenrekening opeis
baar wordt. Het is in ieder geval
opeisbaar na beëindiging van de ver
zekering en wel binnen een jaar na het
boekjaar waarin de verzekering beëin
digd is.
Verrekening van tussentijdse tekorten
Onderlingen die de statutaire moge
lijkheid hebben een naheffing van
premie aan hun verzekerden op te leg
gen streven er uiteraard naar om dit
niet te doen, maar kunnen op deze
wijze tussentijdse tekorten opvangen.
Een naheffing zal echter niet eerder
opgelegd worden dan wanneer ca
tastrofale verliezen en tekortschieten
de reserves het bestaan van de
desbetreffende onderlinge in gevaar
brengen.
Verzekeraars die - net als andere on
dernemingen - kontinuïteit nastreven
zullen, mede gezien het van overheids
wege uitgeoefende toezicht, niet mak
kelijk in zo'n situatie geraken. Mocht
dit toch gebeuren, dan kunnen onder
linge verzekeraars die een naheffing
mogen opleggen, bewerkstelligen dat
verplichtingen aan hun verzekerden
niet in gevaar worden gebracht.
Zo onwaarschijnlijk als naheffingen
zijn (denk bijvoorbeeld aan de gede
gen herverzekering), zo gebruikelijk
zijn overigens de premierestituties en
andere winstdelingsregelingen bij on
derlingen.
Aansprakelijkheid bij liquidatie
De in de wet vastgestelde vormen van
aansprakelijkheid van leden
verzekerden bij onderlingen hebben
uitsluitend betrekking op de situatie
dat een onderlinge ontbonden wordt.
Leden-verzekerden dragen ingeval
van ontbinding van hun onderlinge
eventuele tekorten geheel (Wettelijke
Aansprakelijkheid, W.A.), gedeelte
lijk (Beperkte Aansprakelijkheid
B.A.) of helemaal niet (Uitgesloten
Aansprakelijkheid U.A.). De gehele
of gedeeltelijke aansprakelijkheid
krijgt alleen betekenis bij liquidatie en
heeft dan bovendien als funktie, dat
de verplichtingen aan verzekerden be
ter gewaarborgd zijn. Een ieder die
een verzekering bij een onderlinge
sluit wordt, zoals al is opgemerkt, van
rechtswege lid van de betreffende on
derlinge. Dit neemt niet weg, dat de
onderlinge ook verzekeringen mag af
sluiten met derden, die geen lid zijn,
mits zij een onderlinge op "U.A."-
basis is. Het sluiten van verzekerin
gen met leden mag hierdoor niet van
ondergeschikte betekenis worden en
bovendien moet deze mogelijkheid in
de statuten zijn vastgelegd en in de
verzekeringsovereenkomst zijn op
genomen.
Wijziging verzekeringsvoorwaarden
Artikel 59 boek 2 Burgerlijk Wetboek
bepaalt dat een onderlinge niet be
voegd is door een verenigingsbesluit
wijzigingen in de met haar leden aan
gegane verzekeringsovereenkomsten
te brengen. Deze bevoegdheid bestaat
wel als in de verzekeringsovereen
komst de mogelijkheid van wijziging
is voorbehouden. Bovendien moeten
de wijzigingen aan de leden schrifte
lijk zijn medegedeeld. Het lid-
verzekerde kan in geval van wijziging
de verzekeringsovereenkomst niet op
zeggen.
Toezicht op onderlingen
De'Wet Toezicht Schadeverzekerings
bedrijf (W.T.S.) regelt het toezicht
door de Verzekeringskamer op onder
meer de onderlinge schadeverzeke
raar. De W.T.S. is van toepassing op
onderlingen met een premie-inkomen
van tenminste ƒ3,62 miljoen (één mil
joen Europese rekeneenheden). Op
grond van de W.T.S. moeten deze on
derlingen voldoen aan de eisen ten
aanzien van solvabiliteitsmarge en mi
nimum garantiefonds. Voor (onder
linge) levensverzekeraars geldt een
geheel eigen regime op grond van toe-
zichtswetgeving levensverzekerings
bedrijf.
Voor een aantal kategorieën onderlin
gen is de W.T.S. niet in volle omvang
van toepassing. Het moeten onderlin
gen zijn die het schadeverzekerings
bedrijf uitoefenen met een
premie-inkomen lager dan 1 miljoen
Europese rekeneenheden. Deze on
derlingen moeten naheffingen kunnen
opleggen öf de schadevergoe
dingsplicht moet naar gelang de be
schikbare middelen beperkt kunnen
worden. Voor een drietal kategorieën
geldt een eigen regime:
Kategorie 1. Bruto premie-inkomen
van ten hoogste tweehonderdduizend
gulden en maximaal tweehonderd le
den. De bedrijfsuitoefening moet be
perkt zijn tot één branche. Deze groep
onderlingen moet alle door de Verze
keringskamer gewenste medewerking
C.A. Toorenaar
Hoewel op het moment van schrijven
het weer het nog laat afweten, breekt
langzaam maar zeker de vakantietijd
weer aan. Dit is meestal een plezieri
ge tijd. U kunt echter wanneer U op
vakantie gaat, te maken krijgen met
allerlei onverwachte gebeurtenissen,
die nare financiële gevolgen kunnen
hebben. Het is daarom van groot be
lang in deze periode uw verzekeringen
aandachtig door te nemen.
Volgens de Wet bent u verplicht uw
auto, motor scooter, brom- en snor
fiets te verzekeren tegen het risiko van
wettelijke aansprakelijkheid. De
W.A.-verzekering dekt schade die u
toebrengt aan anderen: het spreekt
voor zich dat u wel aansprakelijk
moet zijn voor de betreffende scha
de. Het W.A.-risiko op uw O.V.M.-
polis is gedekt tot ƒ5.000.000,per
gebeurtenis. In het buitenland is
W.A.-schade gedekt tot het dekkings
bedrag dat in het betreffende land
geldt. Wij adviseren u dringend altijd
uw "groene kaart" mee te nemen
naar het buitenland. Alhoewel er aan
de grens meestal niet naar gevraagd
wordt, is het toch van het grootste be
lang dat u dit verzekeringsbewijs bij
u heeft. In geval van schade heeft
dan altijd direkt alle gegevens bij de
en inlichtingen verschaffen.
Kategorie 2. Een bruto premie
inkomen van maximaal één miljoen
gulden en maximaal drieduizend le
den. Ook in deze kategorie moet de
bedrijfsuitoefening beperkt worden
tot één branche. Tevens geldt een her
verzekeringsplicht.
Deze kategorie is verplicht de jaarre
kening aan de verzekeringskamer over
te leggen. Daarnaast bestaat de ver
hand. Kontroleer vóór u op vakantie
gaat de geldigheidsduur van de groe
ne kaart en of de landen die u wilt be
zoeken er op staan vermeld.
Wanneer u een W.A. kasko
verzekering (All-risks) heeft dan is
naast het risiko voor Wettelijke Aan
sprakelijkheid ook de eventuele scha
de aan uw eigen voertuig verzekerd.
De dekking van de kasko-verzekering
geldt eveneens in het buitenland.
De aanhanger (caravan, bagagewa
gentje) is een onderdeel van het mo
torvoertuig en is als zodanig ook voor
het W.A.-risiko gedekt. U kunt dit
nakijken op uw groene kaart waar de
letters AF, BF of CF vóór het merk
van uw auto dit aangeven. De F staat
voor de aanhanger, de A, B of C geeft
het verzekerde voertuig aan.
Laadt uw bagage pas op de dag van
vertrek in uw auto of caravan. Dit
voorkomt de vervelende ontdekking
op de dag van vertrek van een 's
nachts leeggehaalde auto of caravan.
Wanneer u met een aanhanger op reis
gaat adviseren wij u deze voor vertrek
zó te stallen dat een ander er niet mee
weg kan rijden. Zorg eventueel voor
een goede diefstalverzekering (alarm
installatie) op uw auto en caravan.
Laat uw bagage nooit onderweg on
beheerd achter. Als u onderweg stopt
sluit uw auto en caravan dan altijd
goed af, ook als u maar "even"
weggaat.
Wanneer u meer uitgebreide informa
tie wenst over vakantie en verzekering
kunt u bij onze polisafdeling de bro
chure hiervoor aanvragen. Wij zullen
deze met alle plezier aan u opsturen.
C.A. Toorenaar
plichting aan de Verzekeringskamer
eventueel gewenste inlichtingen en
medewerking te verschaffen.
Kategorie 3. Een bruto-premie-
inkomen van ten hoogste één miljoen
Europese rekeneenheden (ƒ3,62 mil
joen). Voor deze onderlingen geldt
een lagere solvabiliteitseis dan de
W.T.S. voorschrijft.
bron: FOV mededelingenblad
Vrijdag 16 mei 1986
Sluit steeds auto en caravan af, ook al zit u even in de buurt te genieten
van een verfrissing.
