Laat, maar niet te laat
Grasland heeft veel geweten van de winter..,
Koeien plots naar binnen: paniekreaktie
Het bedrijf vraagt de volle aandacht
Eindelijk zijn we op WALCHEREN
volop met het zaaien en poten kun
nen aanvangen op de eerste mei. Me
nig perceel was zelfs begin mei nog
niet droog genoeg om te kunnen be
werken. Er was een groot verschil in
werkzaamheden tussen de Nieuw-
landse polders en oud Walcheren.
Eind april waren de kollga's in de
Nieuwlandse polders al klaar met
zaaien en velen hadden al aardappels
gepoot.
Het is al vrij laat voor het zaaien van
gerst, erwten en vlas om nog een top-
opbrengst te verwachten. We kun
nen alleen maar hopen dat de zomer
het late voorjaar nog enigszins zal
kompenseren. De alternatieven voor
akkerbouwgewassen zijn nu ook niet
zo hoopgevend.
Ondanks alle kou en nattigheid zul
len we weer vlug verlangen naar een
mals buitje voor de werking van de
In de LANGSTRAAT hebben we de
afgelopen dagen veel zon gehad met
temperaturen, waar we het vorige
weekeinde nog niet van durfden te
dromen.
Doordat we aan het werk konden ver
anderde duidelijk het beeld in de pol
ders, de kale blik en koude van de
afgelopen tijd is men dan snel
vergeten.
Hier en daar werden nog wat granen
en suikerbieten gezaaid, terwijl het
aardappelen poten een aanvang nam.
Daar akkerbouw hier niet het over
grote areaal omvat, hadden de loon
werkers veel werk om de mais gezaaid
te krijgen, vooral op de klei omdat de
vooruitzichten wat het weer voor het
weekeinde betrof, opnieuw niet zo
gunstig waren.
Al met al mogen we stellen dat de
mais onder gunstige omstandigheden
is gezaaid, hetgeen mogelijk voor een
gunstige start garant kan staan.
De afgelopen tijd is er hier veel gras
land doorgezaaid of omgeploegd en
opnieuw gezaaid. Vooral de betere
grassen hebben veel geleden, hetgeen
vaak een te slecht bezette graszode tot
gevolg had.
Toch zijn er op of na koninginnedag
in onze streek veel koeien overdag de
weide in gegaan en tot het weekeinde
werd er overal veel geschaard, om z.g.
voor te weiden. Maar dan... op zater
dagmiddag komt er tussen vier en vijf
uur een bericht over de radio en tele
visie dat al het melkvee weer moet
worden opgestald, koeien die 's mor
gens de weide werden ingeschaard,
moesten 's avonds weer terug naar de
stal, nu eens niet van het slechte weer,
nee, ons gras bevatte plots een te ho
ge konsentratie radio-aktieve straling
en dit zou mogelijk weer nadelige ge
volgen kunnen hebben voor de te pro
duceren melk.
Al met al zullen wij toch onze koeien
op stal moeten houden, laten wij ho
pen dat dit niet gedaan is in het be
lang van de politiek, om b.v.
eventueel nog wat stemmen te winnen
van bepaalde groeperingen.
Duidelijkheid en grondig onderzoek
naar de eventuele graad van besmet
ting is thans van groot belang om pa-
niekreakties als deze in het vervolg zo
mogelijk te vermijden. Konsekwentie
voor de boer is natuurlijk wel dat de
winterperiode weer een week wordt
verlengd. Het weidesysteem moet
worden aangepast, denk b.v. aan
groeitrappen en onrust in de stallen
en er zal ook voor voer moeten wor
den gezorgd al dan niet aanwezig en
6
bodemherbiciden en ook voor de
struktuur van de grond.
Zouden we alle voorjaarswerkzaam
heden nu achter elkaar kunnen doen
dan zullen we bij het verschijnen van
dit praktijkverslagje een heel eind
klaar zijn dank-zij de ruime mecha
nisatie.
Door de hoge temperaturen vanaf
Koninginnedag hebben de rundvee
houders hun dieren ook even naar
buiten kunnen doen. Dit was voor
veel veehouders een hele opluchting.
De voervoorraden waren een heel
eind op en de stalperiode was voor de
dieren ook weer lang genoeg geweest.
Zon en frisse lucht is voor mens en
dier aangenaam. Op drie mei komt
echter het bericht dat alle melkvee
weer opgestald dient te worden van
wege de radioaktiviteit in het gras.
Het zal voor veel melkveebedrijven
passen en meten zijn om de dieren
nog van vreten te kunnen voorzien.
tot slot de financiële kant. Een nieuw
probleem lijkt geboren na de super
heffing en de mestproblematiek nl. de
recent door de rechter verboden zui-
velstaking. Toch is een oplossing voor
dit probleem van groot belang, zowel
voor werknemers als voor de melkfa
brieken en hun leveranciers om even
tuele problemen als deze in de
toekomst te voorkomen. Laten we
hopen dat onze landbouwvoorman-
nen hieruit leren dat net als de bon
den bij akties kunnen rekénen op de
werknemers, onze voormannen kun
nen rekenen op de steun van veel vee
houders als het gaat om de
mestproblematiek en dan met name
het uitrijverbod. Bekend is dat onze
kring door deze maatregel zwaar
wordt getroffen.
Het tweede superheffingsjaar is in
middels afgelopen en opnieuw hebben
heel wat veehouders hun kwotum
blijkbaar overschreden. Persoonlijk
vind ik dit een zeer slechte zaak om
dat we toch met z'n allen moeten be
seffen dat we momenteel met een
overschot produktie te maken hebben
en we daarin ieder voor zich een eigen
verantwoordelijkheid hebben, het
geen we ons dan ook goed moeten be
seffen.
Iedereen is aan z'n kwotum gebon
den, een kwotum dat de komende 3
jaar met nog eens 3% verlaagd wordt.
Dit is voor veel veehouders geen ge
makkelijke zaak daar zij met het hui
dige beschikbare kwotum amper hun
inkomen op peil kunnen houden.
Toch moeten we proberen opti-
De afgelopen week is er op NOORD-
BEVELAND onder steeds beter wor
dende omstandigheden hard gewerkt
om al het zaad en pootgoed in de
grond te krijgen. Gemiddeld rest er na
dit weekend nog enkele dagen droog
weer nodig om de laatste aardappe
len te kunnen poten.
Zodat als u dit leest het voorjaarswerk
dan toch nog in de eerste week van
mei voltooid zou kunnen zijn.
In zo'n drukke week vraagt het be
drijf de volle aandacht en komen
krant, televisie en feestdagen op de
achtergrond. Daarmee dus ook de on
heilspellende berichten uit Brussel
waaruit opnieuw blijkt dat we als
landbouwers maar zeer weinig begrip
voor alle inspanningen en nog minder
waardering voor onze produkten
krijgen.
Zon en wind hebben de afgelopen
week de veldwerkzaamheden goed op
gang gebracht in WEST ZEEUWS-
VLAANDEREN.
De eerste meidagen zijn benut om het
vele werk dat nog steeds lag te wach
ten zo snel mogelijk uit te voeren.
Vanaf het midden van de week is vol
op met zaaien begonnen. Erwten, ui
en, teunisbloemen en groenbemesters
moesten gezaaid worden. Ook de sui
kerbieten moesten nog voor het over
grote deel de grond in.
We zullen hopen dat het opstalgebod
van het melkvee na een week voorbij
zal zijn. Wat de gevolgen zullen zijn
van deze verplichte verlenging van de
stalperiode is nu nog niet te voorzien.
De graslanden hebben nog veel gewe
ten van de winter. Hoewel er op Wal
cheren niet veel grasland is
doorgezaaid, moesten veel percelen
toch met een vrij dunne stand begin
nen. Ook door het koude voorjaar
wilde de groei maar niet in het gras
komen. Hierdoor vond ook geen uit-
stoeling plaats en bleef de wei open.
Met de komst van de warmte zagen
we de weiden groeien. Voor de vee
houders is het te hopen dat de mei
maand ook de grasmaand wordt.
We kunnen dit voorjaar weer duide
lijk zien dat we sterk afhankelijk blij
ven van moeder natuur en dat elke
boer voor zijn omstandigheden de
juiste keuze probeert te nemen.
mistisch te blijven al kunnen we hier
aan bijna de konklusie verbinden dat
we na 5 jaar niet van de superheffing
af zijn en door dit besluit van 3%
ekstra verlaging van het kwotum over
3 jaar, zo goed als zeker betekent dat
een superheffing die langer dan 5 jaar
gaat duren.
Daarbij is het van groot belang dat er
melk wordt vrijgemaakt voor jonge
ondernemers. Jonge boeren die alle
energie en vrije tijd in het bedrijf
stoppen en soms op een fanatieke ma
nier bezig zijn. Jonge ondernemers
die hun vee e.d. goed verzorgen en er
een goede discipline op na houden om
een bestaan in dat bedrijf te hebben
of op te bouwen b.v. in maatschaps-
vorm of i.d. Het is daarom van be
lang dat onze leiders er niet om heen
blijven praten, maar iets konkreets
doen voor deze groep agrariërs; de be
schikking superheffing wordt regel
matig aangepast en dat moet hier ook
mogelijk zijn.
Het is daarom van belang dat er door
.een goede en fiskaal verantwoorde
opkoopregeling melk beschikbaar
komt, zodat er melk vrij komt voor
veel jonge agrariërs, die toch niet de
dupe mogen worden van de hoge prij
zen die er momenteel voor grond en
melk betaald worden, prijzen die de
jonge boeren niet (verantwoord) op
kunnen brengen.
Laten we hopen dat ook aan deze
groep agrariërs eens duidelijk aan
dacht besteed wordt, zodat ze 's mor
gens met een positieve blik de dag
kunnen beginnen en 's avonds opge
wekt en met een lach kunnen gaan ge
nieten van hun welverdiende
nachtrust.
Daarboven uit eigen land, waar de
rechter er aan te pas moet komen om
een zuivel chaos te voorkomen.
Waarvan de boer denk ik dan ook
weer de verliezer zou zijn
Dan nog onheilspellender uit Rusland
van een ramp met een kerncentrale,
waarvan de gevolgen op dit moment
nog erg onzeker zijn. Maar waaruit
dan onmiddellijk het belang van de
voedselvoorziening als eerste levens
behoefte blijkt en daarmee een direkt
belangrijkste bedreigingen voor vele
mensen en dieren.
Maar we zijn boeren en gaan weer
verder en doen ons best om een zo
goed mogelijk resultaat te bereiken,
waarvan we boer kunnen blijven, on
danks of dankzij allerlei bedreigingen,
dichtbij en ver af, maar wat is in de
ze tijd nog ver af?
Op zondagmiddag toen dit stukje ge
schreven werd, was al een zeker 80%
van bovengenoemde werkzaamheden
achter de rug en als het weer nog een
paar dagen blijft meewerken zal alles
gezaaid zijn. Wel laat maar niet te
laat.
Ook met het poten van de aardappe
len is men hier en daar bezig. Het is
echter oppassen om de grond niet te
forceren. Een slecht begin wreekt zich
het hele jaar zeker bij de aardappel
teelt. Harde kluiten die nu in de rug
terecht komen komen in hët najaar
weer in de cel. Ook bij de inzaai van
de erwten en bieten is op de zware
grond hier en daar nog wat te vroeg
begonnen. Ondanks het natte voor
jaar zal hier na een week weer al om
een buitje regen worden verlangd.
Er wordt wel eens gesteld dat we over-
gemechaniseerd zouden zijn, maar
onder de huidige ekstreem late om
standigheden moeten we blij zijn dat
met name onze loonwerkers over ve
le en moderne machines beschikken.
Zo kan veel werk op zeer korte tijd
worden verricht; ieder die wil zaaien
is snel aan de beurt.
De late zaai en plantdatum van de
meeste gewassen zal waarschijnlijk
voorkomen dat we dit najaar weer
worden gekonfronteerd met grote
overschotten.
Drie vorstperiodes hebben afgelo
pen najaar en winter hun sporen
wel achtergelaten, maar daarvan
is aan de struktuur van de grond
niets meer te merken. Aan zware
nachtvorsten in het begin van
maart hebben we in 't verleden
meer baat gehad. Het natte voor
jaar heeft bijna alle voordelen van
de strenge vorst te niet gedaan.
Geduld houden was daarom het
recept voor de boeren, want we
kunnen met al onze pk's toch niets
dwingen. Met droge grond kun
nen we alles doen en daar kunnen
we ook wonderen van verwachten.
De zon en de wind hebben we
daarvoor nodig en die zijn ook ge
komen. In enkele dagen tijds
droogde het bijzonder fel en dat
type weer past nu juist bij de zwa
re zeeuwse klei. Op een oud wei
tje en op een zandblokje konden
we deze lente wat wagen, maar op
het zware land niets. Nu we ge
wacht hebben met de grondbewer
king tot de grond goed droog was,
hebben we een goed en kluitloos
pootbed verkregen. Dat is de me
thode welke wij wensen en daar
na kunnen de ruggen met een laag
toerental gefreesd worden. Te fijn
fresen is een foute zaak, want de
zuurstofvoorziening in de bodem
wordt daardoor geremd.
In de marktberichten hebben we
bij herhaling vernomen, dat de
grove aardappelen steeds beter in
de markt liggen dan de fijnere.
Omdat het moeilijker is om gro
ve aardappelen te telen, zijn we er
als studiegroep op gesprongen.
Heel belangrijk vinden we in de
ze proeven het tijdstip van rooien.
Met de huidige fungiciden moet
het toch mogelijk zijn om de aard
appelen uit te laten groeien en ze
toch vrij van 'kwaad' te houden.
In eerste instantie lijkt ons dit de
methode om meer gewicht en meer
grovere knollen te oogsten.
Met het zoeken naar een goed 4e
gewas voor ons bouwplan zijn we
gestopt. We zien er niets meer in,
want wanneer iedereen er in
slaagt, dan is er weer zo te veel van
en valt er geen prijs voor te ma
ken. De teunisbloemen en de kon-
serventeelten hebben we als
Hopelijk leidt dit tot betere prijzen
dan het afgelopen seizoen, want als
we aardappelen en uien onder kost
prijs moeten verkopen zoals de twee
achter ons liggende jaren zakt de ren
tabiliteit van onze bedrijven onder het
nulpunt.
Tussen de drukke werkzaamheden op
het veld dringt ook het nieuws uit de
buitenwereld tot ons door.
De veehouders die eindelijk de gras-
groei op gang zagen komen moeten
hun melkkoeien op stal houden van
wege de radioaktieve neerslag die op
het gras komt na de ramp met de Rus
sische kernreaktor. Waarbij het op
valt dat de overheid wel bezorgd is
over de gevolgen van deze verhoog
de straling, en terecht, maar zich
blijkbaar niet bezorgd maakt over de
financiële gevolgen die dit voor de ge
troffen veehouders heeft!
De prijsbesluiten uit Brussel maken
duidelijk dat de tarweprijs nog eens
met 10 a 12% zal dalen. In een paar
jaar tijd van ƒ0.56 naar ƒ0.42 is een
verlaging van ruim 25%. Dit tast de
basis van het akkerbouwbedrijf toch
wel heel sterk aan. Vooral ook om
dat dit een verschuiving in het bouw
plan naar meer vrije gewassen te zien
zal geven, met alle gevolgen voor de
prijs van deze produkten.
We onderschrijven dan ook van har
te de uitroep van onze jonge boeren:
Alle boeren worden ziek van deze
landbouwpolitiek!
voorbeelden. Waar we wel meer
aandacht aan willen gaan schen
ken is het grondonderzoek. Iede
re are van ons bedrijf moet gezond
zijn en dat kan ook door het aal
tjesadvies zo goed mogelijk op te
volgen.
We kunnen het meeste profijt van
het onderzoek en dus van de
grond trekken, als we er zelf goed
aan meewerken en er studie van
willen maken.
We zijn pas geleden nog naar de
overkant geweest. Al vanouds wa
ren we een belangrijk gebied als
het om vergelingsziekte, bietenke
vers en springstaarten ging. De he
ren en dames van het I.R.S. te
Bergen op Zoom woonden bijna
hier en hebben oplossingen voor
diverse problemen aangedragen.
Zo is het gekomen en zo is het ge
gaan en daarom zijn we naar het
25-jarig dienstjubileum van de
heer Kerstens van het I.R.S.
gegaan.
Nog maar een kwart eeuw:
Een bladluis in het Zeeuwse land,
wreef eens zijn oogjes uit met
zand.
Begin mei had hij nog geen luis
gezien,
de biologische bestrijding werkte
al misschien.
Een schrijnend tekort dreigt er aan
vrouwelijke exemplaren,
De mannetjes luizen zijn paraat en
kunnen niet meer paren.
Er is wat loos op deez planeet,
zonder dat je als boer het ware
weet.
Doch bij nader onderzoek door
het I.R.S.
kregen we al dra een wijze les.
Een heer, een onderzoeker van
formaat,
was dag en nacht voor ons paraat.
Een kwart eeuw speurend door
deez archipel,
steeg zijn kennis en hij wist het
wel.
Meneer KERSTENS dus voor u
de eer,
want ZEELAND heeft geen luizen
meer.
Geluk en voorspoed zij uw deel
We 'horengraag van u nog veel.
L. Teller
Vrijdag 9 mei 1986