Bloemzaden vermengd met zaad
andere kuituurgewassen
Aardbeienteelt in emmers wint terrein
Landbouwschap houdt
Gasunie aan kontrakt
'Nog geen vrees voor
overproduktie van jonagold'
Schadelijke verontreiniging (III)
Hooggespannen verwachtingen in glasteelt
Voorbeelden van niet of moeilijk uit
Kuituurgewas
Oorspronkelijke partij
Antirrhinum (Leewenbek);
Aquilegia (Akeleien);
Coreopsis tinctoria;
Eschscholtzia (Slaapmutsjes);
Godetia;
Iberis;
Myosotis (Vergeet-me-Niet);
Nepeta (Kattekruid);
Primula;
Papaver;
Phlox;
Penstemon;
Silene;
deze kan tot gevolg hebben, dat het
selektiewerk van jaren in één keer
wordt teniet gedaan. Bovendien kan
ook de teler veel schade worden be
rokkend. Een voordeel is, dat in een
teeltcentrum als Tholen, het personeel
dat met deze machine werkt door de
praktijk voldoende is geschoold en
dat de machines voor dit doel tech
nisch zijn aangepast.
Maar desondanks blijft waakzaam
heid geboden. Dus: Schone machines;
neem er de tijd voor!
Drogen
Zaden die met de hand worden ge
plukt, worden vaak op kleden of in
open bakken gedroogd. Door het
wegspringen van het zaad of verwaai
en door de wind kan er, bij het dro
gen van meerdere partijen tegelijk,
zaadvermenging plaats vinden. Men
dient ook hierop attent te zijn. Bij het
drogen in nylonkousen, zoals dat wel
bij violenzaad wordt toegepast, kan
dit worden voorkomen. Bij deze me
thode kan het zaad niet wegspringen.
Bij mechanisch drogen dienen de cel
len na het leeghalen, nauwkeurig té
worden schoongemaakt.
te schonen vreemde zaden
Kuituurgewas
Vreemd zaad
Nicotiana
Violen (plukgoed) tijdens drogen
Setaria, Violen
Koolzaden, Gypsophila
Violen
Duizendschoon
Opslag Viool
Veronica, Violen
Aquilegia, Violen
Eschscholtzia, Gypsophila
Wortelzaad
Bellis perennis (Madeliefje)
Violen
Verpakking
Er kan ook vermenging optreden
door de jute of linnen zakken die
door de firma's - ter vulling - worden
toegestuurd. Deze zijn niet altijd
schoon. Het komt nl. voor, dat zich
aan de binnenkant hiervan een laag
je zaad heeft vastgehecht. Dit zijn dan
vaak behaarde, gebaarde of pluizige
zaadsoorten. Bij vooral kleine partij
en, plukzaad b.v.b, kan dit vervelen
de gevolgen hebben. De ontvangen
zakken eerst kontroleren en zonodig
uitkloppen.
In kort bestek
Vermenging met zaad van andere kui
tuurgewassen kan ontstaan door:
a. Opslag vorige teelt; b. Zaaimachi-
ne; c. Dorsmachine/combine; d. Tij
dens het drogen; e. Verontreinigde
verpakking.
Als men de gevaren kent, kunnen ze
beter worden bestreden. Met deze ar
tikelenreeks geven we U daarvoor het
wapen in de hand.
D.L. Koppenhol
Zaadteeltstudieklub
"Eiland Tholen"
Schadelijke verontreiniging in bloem
zaad wordt niet alleen veroorzaakt
door onkruidzaden - (zie aflevering I
en II onder deze titel) - maar ook door
vermenging met zaad van andere kui
tuurgewassen.
Als deze zaden kunnen worden uitge-
schoond is het probleem maar tijde
lijk en kan dit derhalve door schoning
worden opgelost. In de gevallen ech
ter waar de zaden van de andere kui
tuurgewassen qua gewicht, grootte en
vorm gelijk zijn aan die van het oor
spronkelijke gewas, is het probleem
veelal onoplosbaar.
Bij een ernstige vermenging maakt het
voor de praktijk geen verschil of dit
nu met onkruidzaad is of met zaad
van een ander kuituurgewas. In bei
de gevallen heeft de partij z'n han
delswaarde verloren. Opslag van een
ongewenst kuituurgewas is immers
net zo hinderlijk als dat van onkruid.
Mogelijk zelfs nog hinderlijker, daar
bij gebruik van chemische onkruid
bestrijdingsmiddelen het effekt van
deze middelen op de jonge onkruid
plantjes positiever zal zijn, dan op die
van het ongewenste kuituurgewas.
Ook op het uiterlijk is de zaadpartij
onverkoopbaar, daar de vreemde za
den voor de goede zaadkenner vrijwel
altijd op het oog waarneembaar zijn.
Violenzaad hangt te drogen in nylonkousen.
Bovendien straft bij verkoop het
kwaad zichzelf, daar de aanwezigheid
hiervan zich bij opkomst niet ver
loochent.
Hoe kan vermenging ontstaan?
Op het land
Vermenging kan op het land plaats
vinden door opslag van op het land
achtergebleven zaad van een vorige
teelt. Op intensieve zaadteeltbedrijven
wordt vaak zaad na zaad geteeld.
Door bij de keuze van het nieuwe ge
was hiermee rekening te houden, kan
schadelijke verontreiniging worden
voorkomen.
Zaai-/dorsmachines
Door achtergebleven zaad in de ma
chines is al veel onheil ontstaan. Ma
chines die voor dit doel regelmatig
worden gebruikt, moeten snel en
grondig kunnen worden schoonge
maakt. Een kleine onachtzaamheid in
Deze lente zullen Nederlandse telers glasaardbeien met een nieuw teelt
systeem op de markt brengen. Het gaat om een teeltsysteem, waarbij
de aardbeien groeien in hangende emmers, hoog in de kassen. De ver
wachtingen zijn dan ook hooggespannen en de resultaten tot nu toe
zien er veelbelovend uit. Er is sprake van een aantal voordelen bij de
ze teelt. De producent kan bijvoorbeeld een sterkere en smakelijk aard
bei aanbieden aan de konsument, terwijl de teler ook kan profiteren
van een produktiestijging van 40 a 50%. (We meldden een en ander
reeds in het ZLM-blad van 11 april jl.).
Voorlichter P. van Osch stelt dat al
4 a 5 jaar experimenten lopen op
proeftuinniveau, bijvoorbeeld in Bre
da. Dit jaar is men voor het eerst op
grotere schaal gestart op de bedrijven
zelf. In Nederland beslaat het areaal
aardbeien-op-emmers zo'n 10 ha,
waarvan 7 ha onder Zaltbommel valt.
Voordelen
Een groot voordeel van de emmerteelt
is gelegen in het feit dat de plukpalen
in de kas overbodig worden, legt de
heer Van Osch uit. En er valt meer
licht op het gewas. Daardoor kunnen
er 40 a 50% meer planten per m2 ge
houden worden. Dat betekent in de
praktijk dat men in plaats van 10 nu
15 planten kan opzetten. In de kas
sen zijn meestal 4 planten per emmer
te vinden. Al met al heeft de genoem
de toename van het licht en het aan-
De besprekingen tussen het Land
bouwschap, de Gasunie en de Vegin
over het behoud van een maksimum
tuinbouwgasprijs zijn zonder resul
taat afgesloten. De Gasunie blijft bij
haar standpunt dat een maksimum in
strijd is met een beschikking van de
Europese Kommissie van begin vorig
jaar.
Zoals bekend stelde de Gasunie vorig
jaar oktober eenzijdig de maksimum
clausule in het gasprijskontrakt bui
ten werking. Ook voor de periode
1986/1987 weigert de Gasunie een
maksimum gasprijs te aksepteren.
Het Landbouwschap is van mening
dat de afspraak over een plafond van
tal planten 40 a 50 procent meer
opbrengst tot gevolg. De heer Van
Osch noemt daarnaast een aantal an
dere voordelen. Het produkt blijft
schoner.
Naast nog andere voordelen zijn er
echter nog wel wat knelpuntjes aan te
wijzen bij de teelt in emmers. Van
Osch wijst daarbij met name op
"wildgroei" van de planten. De teler
A. van Tuyl is het daarmee eens. Hij
heeft 4300 m2 staand glas in Zaltbom
mel, waarvan 1900 m2 emmerteelt be
treft. Hij is er pas mee begonnen.
Aardbeienteler Van Tuyl: "De vege
tatieve groei is enorm, we moeten de
groei nog zien te beheersen. Wellicht
zal door een hogere EC (maat van de
voedingstoestand) een harder gewas
ontstaan en zal er een rustiger groei
optreden. Maar we moeten nog veel
ervaring opdoen met de toediening
45 cent per kubieke meter in de
gasprijs ook voor de periode
1986/1987 onverkort zijn geldigheid
behoudt. In een brief aan de Gasunie
heeft het Landbouwschap laten we
ten dat, als de zware stookolieprijs
daartoe aanleiding geeft, zo nodig
langs gerechtelijke weg getracht zal
worden om dit maksimum te effek-
tueren.
Het Landbouwschap blijft dan ook
op het standpunt staan dat het op 31
mei 1985 gesloten kontrakt geheel
door alle partijen moet worden nage
komen zolang de kontraktpartners
niet gezamenlijk tot een andere kon-
klusie zijn gekomen.
van die kunstmest". Overigens is er
al een studieklub voor de leergierige
aardbeientelers aktief. Deze studie
klub is een onderdeel van de NTS en
trekt veel belangstelling. De telers zijn
hoopvol gestemd over de emmerteelt,
maar er is behoefte aan uitwisseling
van ervaring, ideeën en onderzoeks
resultaten.
Ook de heer Van Tuyl is overigens op
timistisch over de emmerteelt. Hij
zegt: "Over ongeveer 4 weken weten
we veel meer over de resultaten, wan
neer de stookaardbeien naar de vei
ling afgevoerd zijn en de balans
opgemaakt kan worden". Hij is in elk
geval al tevreden over de huidige prijs
van de vroege stookaardbeien, die
rond de ƒ9,per kg ligt.
Kosten
Wat de balans opmaken betreft: te
genover de extra opbrengst staan ook
extra kosten. Zo zijn er extra kosten
Uit een overzicht van het assortiment
van appelen en peren in Europa, dat
rijks tuinbouwingenieur A. Coomans
gaf ter gelegenheid van de perskon-
ferentie over de 2de Internationale
Fruitteelt Vakbeurs te Glabbeek (26
en 27 maart), bleek dat er nog geen
direkt gevaar bestaat voor een over
produce aan Jonagold, iets waar
voor sommige fruittelers nochtans al
vrezen.
De Belgische appelproduktie bedroeg
in 1985 slechts 3% van de totale E.G.-
produktie. Deze totale E.G.-
produktie bestond uit 40% Golden
en 22% Red Delicious. Volgden
van Cox's en Boskoop, met Jonagold
slechts op de vijfde plaats.
Zo bestond slechts 1,2% van de E.G.-
appelproduktie in 1985 uit Jonagold,
die echter, samen met Gloster, in are
aal toeneemt ten nadele van Golden.
Met 45% neemt België de leiding als
nodig voor de potgrond, de planten
en de installatie: emmers, ophang-
systeem en druppelsysteem. Soms
moet daar nog bij komen buisverwar
ming, ontijzeringsinstallatie en een
EC-regeling. Komen die extra kosten
eruit of is het de druppel die de em
mer doet overlopen? Onlangs ver
scheen een artikel in het vakblad
Groenten Fruit, waarin" nogal een
aantal bedenkingen naar voren ge
bracht werden. "Verwacht van aard
beien in emmers geen gouden
bergen", luidde de kop en de kon-
klusie.
Aardbeienteler Van Tuyl daarover:
"De daar genoemde cijfers vind ik
voorbarig en vooralsnog te pessi
mistisch. Nogmaals, over 4 weken we
ten we meer, maar ik heb zeker wel
vertrouwen in dit nieuwe teeltsysteem
met emmers".
Voorlichter Van Osch van de veiling
is het daarmee eens en voegt eraan
toe: "De telers moeten wel oppassen
voor te luxe investeringen".
Kees Appeldoorn
producent van Jonagold, vóór West-
Duitsland (21%) en Nederland
(18%). In de andere EG-landen sa
men kwam men tot 16%.
Wat Gloster betreft is Duitsland de
belangrijkste leverancier (54.000 ton),
vóór Zuid-Tirol (20.000 ton) en Ne
derland en België (elk 5.500 ton). In
de evolutie van de appelproduktie in
België van 1983 tot 1985 betreft, zien
we een forse stijging van Jonagold
(van 18.000 naar 38.700 ton) en even
eens een stijging van de nieuwere va
riëteiten ten nadele van de klassieke.
Slechts Boskoop steeg van 40.000
naar 41.000 ton.
Steunend op de in 1985 geoculeerde,
pas gevormde bomen, die een goede
aanduiding geven van de produktie
binnen enkele jaren, worden de appel
rassen in ons land als volgt gerang
schikt: Jonagold 56%; Elstar 13%;
Gloster 7,8%; Golden 3%; Golden
(Smoothee) 2% en andere 18,2%.
Ook in Nederland zien we een terug
loop van de oudgedienden (met Gol
den op kop), ten voordele van
beloftevolle kleurrassen als Jonagold,
Elstar, Gloster, Summerred en
Alkmene.
Uit de gegevens die ir. Coomans naar
voor schoof kunnen we besluiten dat
Jonagold inzake rentabiliteit de kop
loper wordt van het belgisch assor
timent.
Na een aarzelend begin heeft ook Ne
derland de waarde van dit prima ap
pelras begrepen, maar hecht
voorlopig toch nog meer belangstel
ling aan Elstar.
De kwaliteit van de Belgische Jona
gold is onverbeterlijk en de stijgende
vraag is een stimulans voor de teler
om alles te zetten op prima kwaliteit
(dikte en kleur) en zeker voor een goe
de bewaring te zorgen.
Een belangrijke troef in onze handen
is.dat Jonagold een kind is dat veel
zorgen vraagt. Het is een variëteit die
niet zomaar in massa te telen is als
Gloster of Golden en dus bij uitstek
geschikt voor onze familiale be
drijven.
(Uit de Boer en Tuinder)
Rijks tuinbouwingenieur A. Coomans (B.):
Aardbeienteelt in emn\ers geeft
rijke en schone oogst.
Vrijdag 9 mei 1986
15