Braks past beleid voor
superheffing iets aan
Cebeco-Zuidwest
tevreden met
resultaat 1984/1985
Maandelijks gesprek
minister-landbouwschap
S.C. Rijlaarsdam:
'Uitkopen boeren en
industriële verwerking
strukturele oplossingen
graanoverschotten'
Voorzitter Nieuwenhuijse:
leden CZAV beter uit dan
kollega's elders
Geen VUT voor EG-boeren
Zetmeelbeleid
Lof-regeling
Wetlandbeleid
Knolcyperus
Dikbilfokkerij
Minister Braks is van plan zijn bestaande beleid waar het gaat om de
introduktie van de superheffing op melk op een tweetal terreinen aan
te passen. Het gaat met name om die melkveehouders die op grond
van de huidige bepalingen in de Beschikking superheffing en een opeen
hoping van faktoren net niet onder de termen vielen en bij de invoe
ring van de superheffing onevenredig zwaar zijn getroffen. Een kom-
binatie van eerder door de minister gehanteerde kriteria (investerin
gen, buitengewone omstandigheden en niet-groeiers) kan ertoe heb
ben geleid dat individuele boeren tussen de wal en het schip dreigen
terecht te komen. De bewindsman wil deze groep "hardheidsgeval-
len", waarbij het moet gaan om een cumulatie van nadelige effekten,
alsnog tegemoet komen door melk(quotum) toe te wijzen. Voorts over
weegt hij ook bijzondere opvolgingssituaties nader te bezien door niet
alleen de persoonlijke omstandigheden te bekijken maar daar ook bij
te betrekken de feitelijke bedrijfssituatie in 1983.
Minister Braks konstateerde verheugd
dat wat de aanpassing van het ge
meenschappelijk landbouwbeleid be
treft, hij globaal dezelfde benadering
kiest als het Landbouwschap. Hij zei
dat het heel moeilijk wordt om posi
tieve mcb's (die Nederland en de
Bondsrepubliek Duitsland hebben) af
te breken als er geen prijsverhoging
in het verschiet ligt. In het braak la
ten liggen van landbouwgrond ziet hij
in EG-verband alleen soelaas als het
struktureel gebeurt. In dit verband
merkte hij op dat het in ons land ge
voerde Relatienotabeleid voor de
landschapsverzorging in de EG een
voorbeeldfunktie kan hebben. Vol
gens hem is de EG voorts "nog niet
rijp" voor een VUT voor boeren; be
drijfsbeëindiging in de vorm van ge
richt beleid of struktuurbeleid acht hij
wel een begaanbare weg.
Grote verontrusting bestaat bij het
Landbouwschap over het EG-
zetmeelbeleid, dat onlangs aan de or
de is geweest in de EG-Raad van land-
Dit heeft minister Braks op woensdag
22 januari jl. aangekondigd tijdens
het maandelijks overleg met het
Landbouwschap in Den Haag. Mi
nister Braks benadrukte dat de beleids
aanpassing uitsluitend te maken
heeft met de invoering van de super
heffing, die op 1 april 1984 van kracht
werd en dus los gezien moet worden
van toekomstig nieuw beleid. Over de
aangekondigde aanpassingen wil hij
op korte termijn nog met het Land
bouwschap verder van gedachten wis
selen. De minister zei dat de aan de
Tweede Kamer toegezegde evaluatie
nota over de invoering van de super
heffing begin volgende week zal ver
schijnen en dat hierover op 11 febru
ari a.s. overleg zal worden gevoerd
met de Vaste Kamerkommissie voor
Landbouw.
Voorts heeft minister Braks het Land
bouwschap laten weten dat de LOF-
regeling (Liquiditeitsoverbruggingsfi-
nanciering), die inmiddels stil lag, in
de bestaande vorm zal worden voor
tgezet tot 1 juli a.s.
bouwministers. De Europese Com
missie heeft het plan om de even-
wichtspremie in drie jaar tijd met een
derde deel te verlagen. Behalve Neder
land zijn Denemarken en de Bonds
republiek Duitsland daar fel op tegen.
Bij de bespreking van het wetlandbe
leid is door minister Braks toegezegd,
dat niet tot aanmelding zal worden
overgegaan alvorens nationaal de na
tionale procedures (op het terrein van
ruimtelijke ordening, natuurbescher
ming, Relatienota of anderszins) zijn
afgerond. Een wetland is een interna
tionaal belangrijk water- en moeras
gebied, dat in het kader van de inter
nationale Wetland-conventie kan
worden aangemeld. Door aanmelding
geeft een land te kennen deze wet
lands te willen beschermen. Het is vol
gens Braks geenszins de bedoeling om
op korte termijn alle ruim honderd
gebieden, die door het Rijksinstituut
voor Natuurbeheer (RIN) zijn geïn
ventariseerd, aan te melden.
Het Landbouwschap heeft bij staats-
sekretaris Ploeg andermaal aange
drongen op een financiële stimulans
voor de bestrijding van het onkruid
knolcyperus.
Het is nooit de bedoeling geweest om
de dikbilfokkerij in ons land te ver
bieden of langzaam maar zeker te la
ten verdwijnen, zo verzekerde staats-
sekretaris Ploeg. Het Landbouwchap
toonde zich ernstig verontrust naar
aanleiding van uitlatingen van de
staatssekretaris in de Tweede Kamer.
Ploeg wil wel een ontmoedigingsbe
leid voeren, gericht op het tegengaan
van excessen in deze fokkerij. Het
ontmoedigingsbeleid zal met name in
vulling krijgen door voorlichting aan
de landbouwvoorlichtingsdiensten, de
KI-verenigingen en de betrokken
stamboeken.
Het uit de produktie nemen van grond door o.m. het uitkopen van
boeren die een vervroegde AOW wordt gegeven, én de industriële ver
werking van graan (suiker, ethanol uit tarwe) zijn waarschijnlijk de
beste oplossingen om op strukturele wijze uit de graanoverschotten-
problematiek te geraken. Dat deze maatregelen mede worden gefinan
cierd door de EG-Gemeenschap is niet meer dan billijk omdat zij me
deverantwoordelijk is voor een jarenlange stimulering van de graan-
produktie'. Dit stelde de direkteur van de Koöperatieve Zeeuwse Aan-
en Verkoop Vereniging, de heer S.C. Rijlaarsdam vrijdag 24 januari
op de algemene ledenvergadering van de CZAV in de Prins van Oranje
te Goes.
Volgens de heer Rijlaarsdam leiden
prijsverlaging en kontingentering mo
gelijk (deels) tot een oplossing van het
graanoverschottenprobleem maar niet
tot de oplossing van de problemen in
de akkerbouw. De teelt van eiwitrij
ke gewassen kan slechts een bijdrage
zijn, maar meer niet. Hij analyseer
de ook de stijging van de tarwe prijs
de laatste maanden. De verklaring
daarvoor is volgens hem dat de afzet
dit jaar groter is dan de tarweproduk-
tie uit de oogst 1985. Brussel heeft
dan ook al in een hoog tempo inter-
ventievoorraden vrij gegeven die wel
druk op de prijzen heeft uitgeoefend.
De CZAV-direkteur zei vernomen te
hebben dat in Frankrijk de vrees
wordt uitgesproken dat Frankrijk
door een mogelijk lagere ha-
opbrengst bij de aanstaande oogst
volgend jaar niet in staat zal zijn aan
de vraag te voldoen. Bij de aanvang
van het nieuwe seizoen zal er boven
de normale voorraad een interventie
voorraad zijn van 10 miljoen ton
overeenkomend met een afzet van ca.
2 maanden. Dat kan men niet drama
tisch noemen, aldus de heer Rij
laarsdam.
Bakwaardige tarwe
Bij de gerst ligt de situatie minder
gunstig. Hier nemen de interventie-
voorraden toe, terwijl de prijs van
brouwgerst de laatste tijd gedaald is.
Toch sluit de CZAV voor de komen
de oogst weer brouwgerstkontrakten
In het verslagjaar 1984/1985 heeft
Cebeco-Zuidwest een winst behaald
van ƒ3.028.000,— (in 1983/'84
ƒ3.069.000,Het bestuur stelt tij
dens de Algemene Ledenvergadering
6 februari a.s. in Zierikzee voor om
deze winst als volgt te verdelen: naar
Ledenschuldrekening ƒ800.000,
naar reserve deelnemingen
ƒ233.000,en naar de statujaire re
serve het resterend bedrag ad
ƒ1.995.000,—.
De omzet in guldens bedroeg in het
verslagjaar ƒ330.761.000,— tegeno
ver ƒ371.425.000 in 1983/'84. De om
zet in tonnen was daarentegen in het
verslagjaar hoger dan in 1983/'84 en
bedroeg respektievelijk 573.474 ton
tegen 518.856 ton. Vooral de omzet
in granen, zaden, zaaizaden, poot-
goed en peulvruchten lag hoger dan
in het vorige verslagjaar. De verschil
len komen het sterkst naar voren bij
de konsumptieaardappelen waar de
omzetten in 1984/'85 en in 1983/'84
respektievelijk 184.613 en 161.530 ton
waren terwijl de omzet in geld respek
tievelijk ƒ30.357.000,— en
ƒ87.391.000,bedroeg. Het nettore
sultaat van 1984/'85 voldoet, zo
schFijft de direktie in het jaarverslag,
aan de destijds opgestelde prognoses
en verwachtingen. De direktie spreekt
verder de vrees uit dat de te verwach
ten produktiviteitsstijgingen binnen
de EG waar geen korresponderende
8
vraag tegenover staat, de situatie van
een over-aanbod bij granen een blij
vend karakter zal geven. Ze spreekt
de hoop uit dat de door de EG-
kommissie te nemen maatregelen geen
ingewikkelde administratieve proce
dures met zich mee zullen brengen die
handelsverstorend kunnen werken.
In een produktsgewijze overzicht van
de omzetten wordt vastgesteld dat er
gezien de duidelijke vermindering van
de internationale vraag weinig opti
misme is over de export van granen
naar derde-landen. Bij de mouterij
en stagneert de vraag naar brouwgerst
duidelijk. Bij de peulvruchten bleven
de prijzen ver achter bij vorig jaar. De
teelt van blauwmaanzaad ter verkrij
ging van geneeskrachtige stoffen is
verkleind. Het gehalte van deze stof
fen in het zaad bleek duidelijk en on
verklaarbaar lager dan in 1984. De
rentabiliteit van de teelt voor dit doel
is nog onvoldoende.
In het verslagjaar waren de resultaten
bij de zaaizaadteelt zeer uiteenlopend:
Bij de konsumptieaardappelen en de
uien waren de opbrengsten goed maar
de prijzen laag. De rentabiliteit van
zowel de tuinbouw in de open grond
als de fruitteelt daalde aanzienlijk. De
prijzen van mengvoeders stonden in
het verslagjaar onder druk. De om
zet bij de gewasbeschermingsmidde
len steeg met ca. 5% terwijl er een
prijsstijging van ca. 3% was.
Dankzij hogere opbrengstprijzen en lagere prijzen grondstoffen
'Vergelijkingen tonen aan dat een akkerbouwer met een doorsnee be
drijf van ca. 40 ha die lid is van de Kooperatieve Zeeuwse Aan- en
Verkoop Vereniging te Wemeldinge in 1985 ƒ5000,00 a ƒ10.000,00 be
ter af was dan de meeste van zijn kollega's elders. Dit voordeel vindt
zijn verklaring in zowel de hogere opbrengstprijzen voor granen als
in de lagere prijzen voor grondstoffen. Met inzet zullen wij er naar
streven om dat ekstra in de toekomst door middel van nabetalingen
en ekstra kortingen zo groot mogelijk te doen zijn'. Dit positieve ge
luid, van CZAV-voorzitter J.A. Nieuwenhuijse, werd vrijdag 24 ja
nuari op de algemene ledenvergadering van de CZAV in de Prins van
Oranje door de vele aanwezigen met grote instemming en tevreden
heid aangehoord.
De CZAV is, zo verklaarde de voor
zitter, den vereniging met een zeer
gunstig eigen vermogen, waardoor het
bestuur in staat wordt gesteld het be
drijfsresultaat van de leden positief te
beïnvloeden. Daarbij stelde de voor
zitter aan de orde hoe groöt de ver
schillen moeten zijn tussen de leden
en de afnemers (niet-leden). Duidelijk
is, zo zei hij, dat er verschillen moe
ten zijn en blijven maar ze mogen
voor de niet-leden niet zo groot wor
den dat er een barrière gaat ontstaan.
Besloten werd om de bestaande ver
schillen uit te breiden met gewasbe
schermingsmiddelen. Per 1 februari
moeten de afnemers (niet-leden) 1%
ekstra betalen voor deze middelen,
terwijl het bestaande verschil in
droogkosten van ƒ1,— per ton wordt
verhoogd naar ƒ2,— per ton voor
niet-leden. Omgerekend betekent dit
voor akkerbouw en fruitteelt een ver
schil van ƒ15,— a ƒ20,— per ha per
jaar. Voor de veehouderij (afhanke
lijk van het jaarverbruik) ca. ƒ3,
per ton. Het bestuur zal volgend jaar
met een voorstel komen om middels
een statutenwijziging tot een verlaging
S.C. Rijlaarsdam.
af met de telers tegen een minimum
prijs van ƒ50,(inkl. btw), hoewel
de koöperatie over minder zekerheden
beschikt dan voorgaande jaren. Rij
laarsdam adviseerde om geen haver te
gaan zaaien.
De CZAV-direkteur ried de telers aan
om het te gaan zoeken in bakwaardi
ge tarwe's. Dat dit wordt betaald
maakte hij duidelijk aan de hand van
het ras Granta waarvan hij zei te ver
wachten dat deze tarwe een premie
oplevert van ƒ2,50 a ƒ5,00 (respektie
velijk 5 a 10%), mede afhankelijk van
het kwalitatieve aanbod elders in de
EG. Daarom ook zal de CZAV de
tarwe van de rassen Granta en Obe
lisk afzonderlijk op slaan. Naast de
prijs dient de teelt van bakwaardige
tarwe ook te worden bevorderd om
dat daardoor de afzetkansen beter
worden en verder voor eventuele in
terventie nu de eisen verzwaard drei
gen te worden.
Volgens de heer Rijlaarsdam mogen
we van Brussel het komend jaar een
prijsverlaging van 4 a 5% verwachten.
Percentages van 8% of meer noem
de hij niet reeël.
De CZAV-direkteur zei tenslotte nog
dat de daling van de olieprijzen een
positieve uitwerking zal hebben op de
kostenontwikkeling.
J.W.
van de ledenaansprakelijkheid te
komen.
Professor dr. G.J. Ter Woorst, direk
teur van de Nationale Kooperatieve
Raad maakte de aanwezigen in een in
leiding duidelijk, dat de situatie voor
de agrarische producent de laatste ja
ren totaal anders is geworden. Nu er
overproduktie is gekomen is niet meer
de producent de baas maar de kon-
sument'. Nu wordt duidelijk dat de
producent het in de markt (met kwa
liteit) waar moet maken. Hier ligt vol
gens Ter Woorst ook een nieuwe taak
voor de koöperaties: van een vrij pas
sieve rol bij de afzet zullen ze om
moeten schakelen naar een aktieve
opstelling op de markt. 'Als we hier
als producent, koöperatie en handel
niet snel bij zijn dan verliezen we dé
slag', zo waarschuwde hij. Boeren
zullen volgens hem ook in de toe
komst de koöperatie kunnen blijven
besturen maar ze zullen zich wel het
inzicht in de markt eigen moeten ma
ken. Uiteraard kunnen ze zich daar
bij door deskundigen bij laten staan.
Boeren/bestuurders moeten de grote
ontwikkelingen nauwlettend volgen
en niet teveel luisteren naar 'geleerde
mensen' maar vooral nuchter blijven,
aldus de raadgeving van de hoog
leraar.
J.W.
Vrijdag 31 januari 1986
