nieuws
uit
brussel
Akkoord Europese
rundvlees-balans
Braks stuurt aan op
snel EG- akkoord
zetmeel-suiker
EG van de Twaalf voor het eerst bijeen
Onderscheid oorspronkelijke en
imitatieprodukten moet duidelijk
zijn
jan werts
Rundvlees
Levensmiddelen
Europees Parlement komt op voor AVEBE
Slachthuizen
EG-premie voor aardappelzetmeel in gevaar
In Brussel is deze week voor hel eerst met de Spanjaarden en de Por
tugezen als volwaardige leden erbij, de Europese ministerraad land
bouw bijeengeweest. Minister Braks riep als fungerend voorzitter zijn
kollega's op om meer dan in het verleden zakelijk te diskussiëren. An
ders wordt het met zoveel uiteenlopende partijen nog moeilijker om
tot besluiten te komen. Meer dan een akkoord over de toelating van
buitenlands rundvlees op de Europese markten zat er deze week in
Brussel niet in. Braks kondigde als voorzitter aan bij de volgende ver
gadering een akkoord te willen sluiten over een nieuw Europees zet-
meelbeleid, plus de massale levering van overtollige suiker tegen een
gereduceerde prijs aan de Europese chemische industrie.
Landbouwkommissaris Frans An-
driessen heeft in de ministerraad aan
gekondigd uiterlijk begin februari met
zijn pakket prijsvoorstellen plus be
geleidende maatregelen te komen.
Onder dat laatste valt bijvoorbeeld de
financiële verantwoordelijkheid van
de graanteler voor de afzet van over
schotten, die de Europese Kommissie
(dagelijks bestuur van de EG) wil in
voeren. Braks gaf op zijn perskonfe-
rentie te verstaan dat hij mogelijk
etappe-gewijs de reeks problemen te
lijf wil gaan, waarvoor deze lente ak
koorden gesloten moeten worden:
granen, opkoopregeling melk, prij
zen, wijziging rundvleespolitiek etc.
Al in de volgende ministerraad van 24
februari hoopt hij een politieke dis-
kussie over deze totale problematiek
te hebben.
Iedere winter voeren de ministers weer
een diskussie over de maksimale hoe
veelheden rundvlees, die zij tegen
ekstra gunstige voorwaarden toelaten
uit niet bij de EG aangesloten landen,
voornamelijk gelegen in Oost-
Europa, Zuid-Amerika plus Austra
lië. Dit jaar verloopt dat beraad moei
zamer, omdat de eigen voorraden aan
rundvlees van de EG alsmaar stijgen,
aldus minister Braks.
Frankrijk, Ierland en ook België zou
den dat vlees liever weren. Terwijl de
Europese Kommissie als dagelijks
bestuur van de EG het wat waard is
om met deze traditionele vleesleveran
ciers - die wij op de wereldmarkt ook
weer tegenkomen - in gesprek te
blijven.
Men is het politiek eens geworden
over de toelating van 175.000 (vorig
jaar 190.000) jonge stieren uit voor
namelijk Joegoslavië en Hongarije,
die vrijwel allemaal naar Italië en
Griekenland zullen gaan. Verder is er
een akkoord over de verdeling van het
traditionele 50.000 ton vlees belopen
de GATT-kontingent bevroren vlees
dat de Europese Gemeenschap ver
plicht is van Australië af te nemen.
Het grootste deel van dat vlees gaat
naar Italië, Engeland, West-Duitsland
en Frankrijk. De Benelux zal dit jaar
maksimaal 4.765 ton invoeren en dat
was vorig jaar 4.712. Tenslotte is de
toelating van goedkoop vlees voor de
konservenindustrie iets verminderd.
Van dat vlees kwam tot nu toe in prin
cipe ook 50.000 ton jaarlijks binnen.
Maar gegeven het huidige Europese
overschot van ruwweg driekwart mil
jard ton, zou de Europese Gemeen
schap dat vreemde vlees best helemaal
kunnen missen. Uiteindelijk besloot
men om niettemin 25.000 ton toe te
laten, waarvan tweederde tegen de
normale 20 procent-heffing en de rest
met een 45 procentkorting op die hef
fing, zodat op dat laatste kwotum no£
een heffing zit, die varieert van twet
Vrijdag 24 januari 1986
tot drie gulden per kilogram. Boven
dien wordt 6.000 ton vlees van hoge
re kwaliteiten toegelaten, afkomstig
van dieren die via vet-weiderij zijn ge
mest. Ten behoeve van de Europese
konserven-industrie, die vreest zo niet
voldoende goedkoop buitenlands
vlees te kunnen inslaan, heeft land
bouwkommissaris Andriessen ver
klaard hiertoe de eigen Europese
voorraden tegen aantrekkelijke tarie
ven te zullen aanspreken. Over dat
laatste punt is men het overigens nog
niet helemaal eens.
De Europese Kommissie komt bin
nenkort met een serie voorstellen voor
de harmonisatie van de wetgeving op
het terrein van de levensmiddelen.
Braks kondigde aan tegelijk tot
besluitvorming te willen komen inza
ke het veterinaire en phyto-sanitair
'Ik ben van mening dat met een goede regeling voor benaming, eti
kettering en presentatie bereikt moet worden dat voor konsumenten
het onderscheid duidelijk is tussen oorspronkelijke en imitatieproduk
ten. Verder dienen bepaalde benamingen gereserveerd te worden voor
produkten waarin de oorspronkelijke grondstoffen onvermengd voor
komen'. Dit antwoordt minister ir. G. Braks op schriftelijke vragen
van het Tweede Kamerlid Blauw.
Volgens de bewindsman is het beleid
erop gericht geen rem te zetten op
technologische vernieuwingen.
Gestreefd wordt naar vrijheid van
grondstoffenkeuze voor producenten
van levensmiddelen. Voor enkele spe
cifieke produkten, met name de zui-
velprodukten, wordt echter een meer
terughoudend beleid gevoerd.
Konkreet betekent dit, dat het in Ne
derland verboden is, om margarine
kaas te produceren en af te leveren.
Het is echter wel mogelijk een zoge
naamd samengesteld vleesprodukt
bestemd voor menselijke konsumptie
op de markt te brengen.
Kunstmatige zoetstoffen, die bestemd
of geschikt zijn om suiker te vervan
gen mogen slechts worden aangeduid
met namen, waaruit voldoende blijkt,
dat het om suikervervangers gaat.
Is dit niet het geval, dan is toestem
ming vereist van de minister van wel
zijn, volksgezondheid en kuituur.
Een ontwikkeling met betrekking tot
imitatieprodukten, die in kwantitatie
ve zin vergelijkbaar is met de situatie
in de ons omringende landen doet
zich volgens minister Braks in Neder
land niet voor.
Het Europees Parlement heeft vrijdag
gepleit voor handhaving van de even-
wichtspremie voor aardappelzetmeel,
ook op langere termijn. Men vreest in
Straatsburg dat de aardappelzetmeel
industrie in zwakke regio's, zoals de
AVEBE in Oost-Groningen, zonder
deze steun niet kan voortbestaan. De
evenwichtspremie zorgt ervoor dat de
prijs van aardappelzetmeel blijft kon-
kurreren met die van tarwe- en maïs
zetmeel. De Europese kommissie wil
het aantal produkten dat in de zet-
meelsektor voor steun in aanmerking
komt verminderen en de steun voor
de verschillende zetmeelindustriën te
vens gelijkschakelen.
Dat laatste betekent volgens het Par
lement echter een onaanvaardbare
verslechtering van de positie van de
aardappelzetmeelindustrie. Het par
lement vraagt daarom om handha
ving van de evenwichtspremie op een
'redelijk' nivo.
Minister Braks zegt dat het beraad in de Europese ministerraad over
een (drastische) wijziging van het zetmeelbeleid inklusief de
aardappelzetmeel-sektor, nog draait om vijf vragen. Er wordt alles
aan gedaan in de ministervergadering van eind februari hierover tot
overeenstemming te komen. Daarbij vormt dan tegelijk de toekomstige
massale verwerking van overschotten aan EG-suiker in de Europese
chemische industrie een belangrijk punt van diskussie.
terrein. Alles tesamen heeft het Ne
derlandse voorzitterschap hier voor
de komende maanden ambitieuze
plannen. Die zullen echter alleen dan
werkelijk een kans maken als de De
nen hun aarzeling overwinnen. Zodat
binnenkort alle twaalf EG-partners
hun handtekening gaan zetten onder
een nieuw Europees verdrag, waarin
de besluitvorming op het terrein van
de schepping van één grote interne
Euro-markt dan voortaan bij meer
derheid van stemmen verloopt, in-
plaats van de huidige regel, waarbij
alleen in unanimiteit wordt beslist.
'Te vaak wordt nog gedacht, dat het
Europees gemeenschappelijk land
bouwbeleid alleen gericht is op de be
langen van de boeren en de tuinders
en hun bedrijven. Maar het gaat bij
datjandbouwbeleid wel degelijk ook
om de distributie en de verwerking
van de voedings- en genotsmiddelen',
aldus verklaarde de Nederlandse be
windsman hier.
De Belgen krijgen de komende jaren
50 miljoen gulden Brusselse steun om
hun achtergebleven slachthuizen te
moderniseren. Dit op voorwaarde dat
zij daar zelf dan ook nog 150 miljoen
gulden insteken. De ministers beslo
ten ten slotte het door droogte ge
plaagde Italië 300.000 ton zachte tar
we te leveren uit de Britse interventie-
voorraden en tegen interventie
prijzen. De EG betaalt het transport.
Dat kost 27 miljoen gulden. Brussel
bespaart meteen echter 17,5 miljoen
aan opslagkosten van dit in Engeland
overtollige graan. De Italianen pro
beerden tevergeefs bovendien een
kwart korting te krijgen op de aan
koopprijs.
Nu men in de graansektor in princi
pe - zo leerde ook de bijeenkomst van
de ministerraad deze week in Brussel
weer - een verlaging van de uitgaven
gaat nastreven, moet de zetmeelsek-
tor daaraan ook bijdragen. Verlaging
van de graanprijzen heeft bovendien
tot gevolg dat het tarwe-zetmeel in
vergelijking met mais-zetmeel en aar
dappelzetmeel steeds goedkoper
wordt. De produktie van aardappel
zetmeel is de afgelopen tien jaar in de
Europese Gemeenschap stabiel geble
ven (850.000 ton jaarlijks). De mais-
zetmeelproduktie liet daarentegen een
forse uitbreiding zien, naar 3,7 mil
joen ton. Terwijl de produktie van
tarwe-zetmeel verdrievoudigde naar
300.000 ton jaarlijks. Die laatste sek-
tor groeit dus het hardst. Volgens mi
nister Braks draait het beraad de ko
mende weken om de volgende vijf
knelpunten:
1. Wie krijgt de produktie-restitutie
uitbetaald? Dit is dus een vorm van
steun om zetmeelproduktie mogelijk
te blijven maken op basis van agrari
sche grondstoffen uit de EG. Die wil
men ook in het nieuwe beleid laten
blijven konkurreren met de zetmeel en
zetmeel-derivaten van buiten de Eu
ropese Gemeenschap, alsmede niet-
zetmeel produkten buiten het Euro
pese beleid vallen, zoals aardolie.
Men neigt er naar deze restitutie aan
de fabrikant van het zetmeel te geven
en dus niet aan de verbruiker (vaak
de fabrikant die het zetmeel ver
werkt). Voor de aardappelen bepleit
landbouwkommissaris Andriessen
een verlaging van de evenwichtspre
mie van omgerekend één gulden naar
zeventig cent per 100 kilo aardappe
len. Die premie zal ook in de toe
komst rechtstreeks naar de teler gaan.
2. Hoe hoog komt de produktie-
restitutie in momenteel ƒ78,00 per ton
zetmeel in de toekomst te liggen en
wat wordt de berekeningsbasis? Hier
streeft men naar een uniform nivo, als
uitgangspunt. Maar daar houdt de
overeenstemming dan ook op.. De
Fransen willen bijvoorbeeld de mais
als basis nemen. Andriessen bepleit
een stabiele forfaitaire en daardoor
ook beter kontroleerbare restitutie.
3. Welke produkten komen voor die
produktie-restitutie in aanmerking?
Er is al een voorlopige lijst met reek
sen, aldus in de toekomst te subsidië
ren produkten in omloop. Daar ko
men zelfs produkten van buiten de
voedingssektor, zoals bruinkool en
eksplosieven op te staan als sommi
gen hun zin krijgen.
De Europese Kommissie gaat er als al
gemene stelregel vanuit dat produk
ten die via een of andere Brusselse re
geling al beschermd worden (bijvoor
beeld graanprodukten) niet voor zul
ke steun via het zetmeelbeleid in aan
merking komen. Verder moeten te
subsidiëren produkten binnen de Eu
ropese Gemeenschap worden afgezet.
Reeksen voedingsmiddelen, variërend
van joghurt tot soep, vallen volgens
die normen af, maar margarine en be
paalde konserven bijvoorbeeld zou
den in principe wel op zo'n lijst kun
nen komen. Nederland vindt dat de
restitutie op die artikelen hoort te zit
ten, waarvan de zetmeel een belang
rijk bestanddeel uitmaakt, zoals bij
voorbeeld lijm.
4. Hoe gaat het met de
aardappelzetmeel-premie, dus de hier
voor genoemde evenwichtspremie?
De Europese Kommissie stelt voor die
premie zoals gezegd met 30 procent
te verlagen. De aardappelzetmeel-
fabricerende landen, te weten West-
Duitsland, Nederland en Denemar
ken, willen de premie uiteraard vol
ledig handhaven. België, Engeland,
Italië en Frankrijk zouden hem liever
helemaal schrappen. Alleen Italië zit
op de lijn van de Europese Kom
missie.
5. Hoe lang duurt de overgangster
mijn naar bovenstaande nieuwe zet-
meelpolitiek? West-Duitsland, Frank
rijk en Denemarken met name willen
de overgangsperiode zo kort mogelijk
houden. Dit in verband met de rela
tie naar het graanbeleid, waar immers
ook wijzigingen voor de deur staan.
De Europese Kommissie stelt voor de
nieuwe regeling per 1 augustus te la
ten ingaan en dan gedurende drie jaar
geleidelijk aan naar de beleids- uitein
delijke beleidswijziging te groeien.
De chemische industrie krijgt ten slot
te in het kompromis, waaraan men
momenteel werkt goedkope suiker
omdat zij anders zou uitwijken naar
grenslanden van de EG, zoals Oosten
rijk. Daar kan men zich immers te
gen de lage wereldmarktprijs bevoor
raden. De prijs van die suiker is dus
in Brussel ook nog een twistpunt.
Wordt die telaag vastgesteld, dan zou
dit de aardappel zetmeelsektor weer
kunnen benadelen.
De in de Europese landbouw bestaan
de premie voor aardappelzetmeel -
waarv an vooral ook Nederlandse aard
appeltelers profijt hebben -dreigt
met zo'n 30 procent teruggebracht te
worden. Dat blijkt uit een voorstel
van Europese landbouwkommissaris
Frans Andriessen dat dinsdag in de
Europese landbouwraad ter sprake is
gekomen. Het verkleinen van die pre
mie (van bijna 47 gulden per 100 ki
logram zetmeel tot bijna 32 gulden)
is onderdeel van een geheel nieuw zet
meelbeleid dat men in de EG wil gaan
voeren.
Een besluit over dat nieuwe beleid is
nog niet gevallen. Dat verwacht ir.
Gerrit Braks - tot eind juni voorzit
ter van de Europese landbouwraad -
in de volgende raad die eind februari
wordt gehouden. Nederland, Duits
land en Denemarken willen de premie
op het huidige niveau handhaven.
Volgens de Belgen en Britten zou de
premie geheel moeten verdwijnen en
Frankrijk is van mening dat de pre
mie wel kan blijven bestaan maar dan
op een nog veel lager niveau dan An
driessen heeft voorgesteld. Minister
Braks zei dinsdag dat hij in de volgen
de raad (24 en 25 februari) al een
"diepgaande politieke gedachtenwis-
seling" wil hebben over de nieuwe
landbouwprijzen voor het seizoen
1986/1987. De nieuwe prijsvoorstel
len zullen volgens landbouwkommis
saris Andriessen op z'n laatst in de
eerste dagen van februari door de EG-
kommissie naar de ministerraad wor
den gestuurd.
In de bijeenkomst van de Europese
landbouwministers van maandag en
dinsdag zijn maar weinig-echte beslui
ten gevallen. Een van die besluiten
was dat de 300.000 ton zachte tarwe
die in Britse pakhuizen ligt opgesla
gen naar Italië verscheept zal worden.
In Italië heeft men, als gevolg van
droogte in de afgelopen zomer, een
tekort aan tarwe voor veevoeder. De
ze operatie zal de gemeenschap (die
het vervoer betaalt) 27 miljoen gulden
kosten. Daar staat echter een bespa
ring (in opslagkosten) van 17,5 mil
joen gulden tegenover.