Vol goede moed weer uien zaaien! Keuzemogelijkheden zaai-uien Ras en tarra Resumé Plan tuien Marktgebeuren plantuien Ondanks 2 jaren met slechte uien- prijzen zullen veel telers toch weer het plan hebben opgevat uien in het bouwplan op te nemen. Steeds duidelijker wordt dat bij de zgn. vrije gewassen meer konkurrentie op gaat treden. Dit eist van'de Ne derlandse teler steeds meer alert zijn. Hij moet zorgen dat op de kwaliteit van ons eindprodukt niets valt aan te merken. Bij het kiezen van uienzaad speelt een groot aantal faktoren een rol. Deze faktoren zullen hierna be handeld worden. Keuze I Allereerst komt de vraag naar voren of er normaal of precfsiezaad gezaaid moet worden. Het verschil zit in de kiemkracht. Gemiddeld genomen is er 10% verschil, ten voordele uiter aard van het preciesiezaad. Er is hier door ook verschil in prijs. Per ha komt dit ongeveer neer op bijna ƒ100,In de prijsvergelijking is dan rekening gehouden met het gebruik van 10% minder zaad bij precisiezaad omdat de kiemkracht daarvan hoger ligt. De keus moet uiteraard de pro ducent zelf maken maar hij moet daarbij wel bedenken dat voor een kwalitatief goed eindprodukt een aan tal ejsen gesteld wordt aan het ge was. Van zeer groot belang is dat er regelmaat in het gewas zit, hierdoor kan op een juist tijdstip de onkruid- bestrijding, vooral na opkomst, wor den toegepast. Bovendien is het bij toepassing van een MH-behandeling een strikte voorwaarde dat het gewas een regelmatige stand vertoond. Ook voor het bepalen van het juiste oogst- tijdstip is regelmatigheid een vereiste. Onze indruk is dat de extra investe ring van ƒ100,aan de basis zeer ze ker verantwoord is in het licht van een goed eindprodukt. Keuze II De ontwikkelingen t.a.v. het aanbren gen van een fungicide en een insekti- ce aan het zaad gaan door. Veel roentezaden kunnen geleverd wor- m in de vorm van een coating, mi- pil of gewone pil. Bij uiezaad is er lidelijk voorkeur te bespeuren voor :t gecoate zaad. Proeven hebben )k uitgewezen dat gecoat zaad goe- perspektieven biedt. De prijs is zo- mig dat er vrijwel geen prijsverschil tussen gecoat zaad en het tot nu toe ■bruikte zwarte zaad Phytosol anulaat. Aangezien Phytosol granu laat niet meer te verkrijgen is zal een ander middel aangewend moeten wor den. Goedgekeurd zijn Curater en Al- livin, de kosten per ha zijn resp. ƒ420,— en ƒ231,—. Bij een zware aantasting en op lichte gronden is de werking van deze middelen altijd min der dan van Phytosol. Curater ver dient bij een zware druk de voorkeur boven Allivin. Curater kan niet ver strooid worden met de gewone granu- ^atstrooier. Aanpassing van de ro- »rs is noodzakelijk. Is gekozen wordt voor gecoat zaad, eerprijs ƒ45,/eenheid, is per ha j ..50,-, dan behoeven bovengenoem de middelen niet gebruikt te worden. Het zaaien van uien en tevens het toe dienen van granulaat is per ha in veel gevallen een paar tientjes duurder dan enkel gecoat zaad verzaaien, omdat het gebruik van de granulaatstrooier achterwege kan blijven. De konklu- sie is feitelijk dat gecoat zaad niet duurder is. Keuze III Indien bovenomschreven keuzes ge maakt zijn is de derde keus die ge maakt moet worden de rassenkeuze. Vol goede moed toch weer uien zaaien! Ieder jaar worden door de SNUiF, in samenwerking met het RIVRO, ras- senproeven uitgezaaid. In deze rassen- proeven worden alle rassenlijstselek- ties opgenomen die als nieuw aange meld worden. De beoordeling van veel eigenschappen vindt plaats vol gens bepaalde, vooraf vastgelegde normen. Indien rassen niet meer of niet voldoen aan deze normen worden ze of verwijderd of niet opgenomen in de rassenlijst. Omdat de teler de minste risiko's loopt bij gebruik van zaad van rassen die in de rassenlijst zijn opgenomen wordt het gebruik hiervan dan ook sterk aangeraden. Het kopen van zaad waarvan niets be kend is kan veel risiko's met zich mee brengen. De uiteindelijke kwaliteit Vergelijkend overzicht van de ui kan b.v. doordat er veel kale uien ontstaan ver beneden het ge wenste niveau komen te liggen. De re den dat een aantal telers toch nog vaak overstag gaat en zaad kopen van dergelijke rassen is dat de prijs in veel gevallen lager is. Een lagere prijs per eenheid van b.v. ƒ50,geeft al gauw ƒ300,minder kosten per ha. Uitgaande van een opbrengst van 50 ton veldgewas van 20 ct/kg, elimi neert een meerpercentage van 3% ka le uien het aanvankelijke voordeel. Het is dan wel zo dat op het sorteer- bedrijf veelal meer arbeid gedaan moet worden om een dergelijke par tij klaar te maken. Rasse n/se lek ties Vroegri jpheic Vorm Uniformiteit van vorm Produktiviteit Perc. droge stof 1981 - 1984 Gezonde uien na bewaring febr/maart Gezonde uien na bewaring april/mei Kale uien na hu id vas the ids tes t febr/maart Kale uien na hu id vas the id s tes t april/nei Aanbevolen selekties Balstora 6.5 bol 6.5 102 10.9 99 100 1.3 2.3 Robus ta 6.5 bol 6.5 101 11.0 100 99 1.1 2.1 Rocky 2008 6.5 bol 6.5 99 10.8 101 101 3.5 5.4 Bast ina 6 bol 6 103 11.5 100 100 3.0' 4.4 Rumldo 6.5 bol 6.5 101 10.7 100 100 2.4 4.3 üoza 6 bol 6.5 94 11.9 100 101 3.0 4.2 Inposa 6 bol 6 98 11.4 100 100 1.4 2.4 Robot 6.5 bol 6.5 99 11.3 100 101 2.2 3.9 Oporto 6.5 bol 6.5 100 10.9 100 100 2.0 3.0 Jumbo 6.5 bol 6.5 101 10.8 101 101 1.2 2.9 Hybriden Hyduro 6 bol 6.5 97 12.7 99 99 1.9 3.4 Hylight 7 bol 6.5 97 11.1 101 100 2.7 3.9 Hyton 6 bol 6.5 106 11.5 100 100 1.7 4.3 Dino 6.5 bol 6.5 101 10.6 100 101 2.2 4.7 Vergelijkend overzicht 1982 - 1985 Rassen/se lek ties Vroegrijpheid Vorm Uniformiteit van vorm Produkti- vite it 1981-1985 Perc. kale uien na huidvasthe ids- test kort na de oogst Aanbevolen selekties Augusta 8.5 bol 6.5 96 2.4 Adina 7.5 bol 6 105 3.3 Lucrato 8 bol 6 99 3.4 Het is te hopen en aan te raden dat de sorteer- en pakstations meer en meer, bij hun inkoop, rekening gaan houden met het ras dat gekocht wordt. Uiteindelijk zal ook dit de kwaliteit weer ten goede komen, want in de praktijk blijkt dat een partij met meer dan gemiddeld tarra, na trans port vaak minder goed aankomt dan een partij waar aanvankelijk al veel minder tarra in aanwezig was. In de opgenomen tabellen staan alle rassen- lijstrassen met de daarbij behorende cijfers. Zeer belangrijk in de afweging van faktoren is dat niet naar één aspekt gekeken wordt. De neiging om b.v. het opbrengstniveau als keuze- Ing. L.E. BI ik man maatstaf aan te leggen is sterk aan wezig. De hoogste kg. opbrengst be hoeft echter niet het hoogste rende ment te geven. De boer die zeer lang bewaart zal andere maatstaven aan moeten leggen dan degene die gewend is voor nieuwjaar z'n uien te verko pen. Heel duidelijk komt dit tot ui ting in de huidvastheidspercentages. Telen van kwaliteitsuien is meer dan ooit noodzaak. Door bij het begin van de teelt uit te gaan van het maxi male wordt een sterke basis gelegd voor een goed eindprodukt. Door een gezamenlijke krachtsinspanning van zowel telers, handel als exporteurs, ondersteund door reklame- aktiviteiten moet het mogelijk blijven een goede ui af te blijven zetten op de tot nu toe geëigende markten en op nieuwe markten. Een verlaging van het rendement voor een aantal jaren mag er nooit toe leiden dat aan het telen van een kwaliteitsprodukt kon cessies worden gedaan. Naar mijn ge voel kan men, indien men dat wel doet, beter stoppen met een dergelij ke teelt. Bij plantuien valt er veel minder te kiezen. Indien men vroeg wil oogsten dan kan gekozen worden voor het ras Stuttgarter Riesen. Het nadeel is dat door de platte vorm van deze ui maar een beperkte tijd een markt is. Men kan hierbij eigenlijk spreken van een soort primeurteelt. Komen we wat la ter in het seizoen, 3e - 4e week juli, dan beginnen de ronder gevormde plantuien oogstbaar te worden. De belangrijkste in deze groep is nog steeds de Sturon, alhoewel de kwekers de laatste jaren veel moeite doen om wat meer rassen in deze groep te krij gen. De SNUiF heeft een paar jaar onderzoek gedaan bij deze plantuien en de verwachting is dat over twee jaar het hoofdstuk plantuien in de rassenlijst uitgebreid gaat worden. Nieuwe rassen die al reeds te koop zijn bij de plantuien zijn o.a. Stentor, Sturka, Turbo en Rocardo. Het pro bleem is echter dat naarmate het ras vroeger te oogsten is de vorm platter is. Bij het planten van plantuien zou men er goed aan doen eens een paar kg te tellen om zodoende vast te kun nen stellen hoeveel bolletjes er per kg aanwezig zijn. Dit is belangrijk om te weten omdat er per ha 600.000 a 650.000 bolletjes moeten worden ge plant om een goed gewas te verkrij gen. Bij een rijenafstand van 27 cm moeten er 18 a 20 bolletjes per strekkende meter worden geplant. De laatste jaren is er een groei in het areaal tweedejaars plantuien te bespeuren. Tevens blijkt echter dat dit grotere aantal maar moeizaam kan worden opgenomen in de markt. Plantuien moeten worden beschouwd als voorlopers op de zaai-uien. Door het "te grote" areaal zien we echter dat de plantuienoogst nog in volle gang is als de vroege zaai-uien ook reeds aan de markt komen. We zien dan dat er een sterke prijsdruk op de plantuien komt, maar ook de zaai- uienprijzen willen niet op een gewenst niveau komen. Enige matiging bij het uitplanten zou mijns inziens geen kwaad kunnen. ing. L.E. Blikman SNUiF 2 Vrijdag 24 januari 1986

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1986 | | pagina 26