Haarkleur bij de trekpaarden "verbleekt"
Inventarisatie landschapselementen op Walcheren
Kleine landschapselementen
Commerciële viskwekerij
op Tholen
Rundvee-wintershow voor de
5e maal in.Etten-Leur
Het is vanouds gebruikelijk dat in de
katalogus voor keuringen/tentoon
stellingen van Trekpaarden ook de
haarkleur van de afzonderlijke die
ren wordt vermeld. Dit gegeven is
van belang voor het signalement. In
de fokkerij heeft de haarkleud weinig;
aandacht. Het is wel aardig om eens
een overzicht te maken van de ver
anderingen die er in de loop van de
tijd op dit vlak naar voren zijn geko
men.
Gegevens uit 1920
In 1920 is door de Z.L.M. in Vlissin-
gen een landbouwtentoonstelling
gehouden. In dit kader vond ook een
provinciale keuring van Trekpaar
den plaats. Volgens de katalogus
waren er in totaal 281 Trekpaarden
voor individuele keuring ingeschre
ven.
De haarkleur van deze ingezonden
paarden was als volgt:
kleur aantal in
paarden
vos 147 53
bruin 94 33
zwart 3 1
schimmel 34 12
anderen 3 1
manen en onderbenen zwart zijn
waren er 64 die alleen met
bruin zijn aangeduid. De overige 30
bruine paarden werden onderschei
den in roodbruin - lichtbruin - don
kerbruin - reebruin en stekelharig
bruin.
De bruinen, vossen en zwarten wor
den aangemerkt als éénkleurigen;
schimmels zijn gemengd kleurig. Bij
schimmels zitten er witte haren tus
sen de gekleurde haren. Er waren 34
schimmels ingeschreven. Hiervan
waren 16 vosschimmels en 11 bruin-
schimmels. De overigen waren res-
pektievelijk zwartschimmel - rood-
schimmel en lichtbruin schimmel.
Er was in die tijd een nogal grote
verscheidenheid van haarkleur bij de
Trekpaarden. Ook was bij de afzon
derlijke dieren een eventuele kleur-
aftrekking aan het hoofd vermeld.
Bij vrijwel alle paarden was een ver
melding van aanwezigheid van een
bles, kol of sneb. Het aantal paarden
met een bles was groot. Zelfs 44%
van de 281 vermelde paarden had
den een bles.
65 jaar later
Het aantal Trekpaarden in Zeeland
is drastisch teruggelopen. De nog
aanwezige populatie Trekpaarden
omvat nog 2% van het totale aantal
paarden uit 1920.
De jaarlijkse keuringen zijn evenwel
gebleven. Een enthousiaste groep
van liefhebbers houdt dit in stand:
De provinciale zomerkeuring van
Trekpaarden in 1985 vond, evenals
de voorgaande 15 jaren plaats in het
Kader van de Dag van het Paard.
Voor deze keuring waren 83 Trek
paarden van ouder dan 1 jaar inge
schreven.
Een indeling naar de haarkleur gaf
de volgende aantallen:
Schimmel 80 stuks
bruin 2 stuks
vos 1 stuk
Van de schimmels waren er 74
bruinschimmel, 5 zwartschimmel en
1 vosschimmel. Een kleuraftekening
aan het hoofd komt thans veel min
der voor dan vroeger. De kleur van
de Trekpaarden in Zeeland is in de
loop van de tijd nogal eenzijdig ge
worden; het is thans nagenoeg alge
meen bruinschimmel. De schakering
van het kleurenpalet is bij de Trek
paarden thans klein.
ing. J.H. Lantinga
Bij de trekpaarden komt tegenwoordig minder kleuraftekening aan het hoofd
voor dan vroeger.
Bij de voskleur zijn de manen, staart
en onderbenen nooit zwart doch
lichter of donkerder dan de haar
kleur van het lichaam. Van de 147
vermelde vossen waren er 104 die
met alleen "vos" zijn aangeduid. Van
de overige 43 was er nog een nadere
aanduiding als: lichtvos - roodvos -
donkervos - stekelvos - geelvos -
goudvos en bruinvos.
Bij de paarden met de bruine kleur
waarbij dus het haar van de staart,
In de zomer van 1985 zijn de
kleine landschapselementen op
Walcheren geïnventariseerd. De
inventarisatie is uitgevoerd door
3 haanlozen in het kader van een
projekt dat is opgezet door het
Buro Baanlozen Service in Mid
delburg en de Stichting Land
schapsverzorging Zeeland, samen
met enkele andere organisaties.
Enige resultaten worden in dit
artikel besproken.
Landschapselementen op Wal
cheren
De Stichting Landschapsverzor
ging Zeeland en het Buro Baan
lozen Service Middelburg heb
ben in 1985 het plan opgevat om
op Walcheren te komen tot een
baanlozenprojekt Iandschapson-
In het ondernemerscentrum op het
industrieterrein te Sint-Maartensdijk
gaat binnenkort een commerciële
viskwekerij van start. De kwekerij
richt zich met name op de teelt van
Afrikaanse meerval (Clarias). Deze
zoetwatervis wordt in toenemende
mate - ook door agrariërs - commer
cieel gekweekt. De verwachtingen
met betrekking tot de afzet van deze
vis zijn gunstig gezien de goede
smaak van de vis en de redelijke
marktprijs.
In grote bakken wordt de vis ge
kweekt, waarbij de larven binnen 7 k 9
maanden uitgroeien tot voor kon-
sumptie geschikte vis met een ge
wicht van circa 300 gram.
In het kader van de werkgelegen-
heidsnota "Maak er werk van..." is
besloten een haalbaarheidsstudie
door Grontmij te laten verrichten
naar de mogelijkheden van com
merciële viskweek op Tholen. Die
nota is recent uitgebracht en zal bin
nenkort in de gemeenteraad aan de
orde worden gesteld.
10
■dmW
W'k
wmmmBÊm"iihbiiiih iiiiiiiifli \m
Knotwerk op een Walcherse dijk
derhoud. Er waren namelijk aan
wijzingen dat er op Walcheren
onder baanlozen belangstelling
voor zo'n projekt was. Omdat nog
niet zo veel bekend was over de
kleine landschapselementen op
Walcheren werd besloten om,
voorafgaand aan het starten van
onderhoudswerk, eerst deze klei
ne landschapselementen globaal
te inventariseren. Aan de hand
van de resultaten van de inventa
risatie kon dan een onderhouds
ploeg aan het werk gaan.
Inventarisatie
Gedurende de zomer van 1985
zijn 3 (haanloze) vrijwilligers met
de inventarisatie bezig geweest.
Zij hebben het Walcherse pol
derland in ogenschouw genomen.
Ze hebben overigens geen kleine
landschapselementen in het
duingebied geïnventariseerd, en
ze hebben ook geen aandacht aan
wegbeplantingen besteed. Voor
deze elementen is al zo veel aan
dacht, dat gehoopt mag worden
dat er voldoende over bekend is.
In het polderland werd onder
andere aan de volgende kleine
landschapselementen aandacht
besteed: knotbomen, heggen,
hoogstamfruitbomen en drink
putten.
Knotbomen zien we in de polder
Walcheren nauwelijks. Op de
dijken van de polders bij Vrou
wenpolder en bij Arnemuiden en
Nieuw- en St. Joosland staan
echter nog wel veel knotbomen.
Over het algemeen is de onder-
houdstoestand matig tot slecht.
Een deel moet hoognodig geknot
worden, en op heel wat plaatsen
zijn al flinke gaten in de rijen ge
vallen. Herstel van de rijen door
middel van aanplant is dus ook
gewenst.
Heggen worden hier en daar nog
aangetroffen (de heggen langs de
wegen zijn buiten beschouwing
gebleven). Meestal staan ze langs
erven. De onderhoudstoestand is
over het algemeen niet slecht,
maar wel zijn er vaak gaten in de
heggen aanwezig. Maatregelen
als snoei, plaatsen van een goede
afrastering en hier en daar herstel
door middel van aanplant zijn
zeker op hun plaats.
Oude hoogstamfruitbomen zijn
in de polder Walcheren nauwe
lijks nog te vinden. De overstro
ming in 1944 zal hier wel debet
aan zijn. In de omliggende pol
ders staan op diverse erven nog
wel flinke aantallen hoogstam
fruitbomen. Hetzelfde geldt voor
het overgangsgebied tussen duin
en polder in de omgeving van
Oostkapelle. De onderhoudstoe
stand is meestal matig. Veel bo
men hebben een flinke snoei-
beurt nodig. Ook voor hoog
stamfruitbomen geldt dat herstel
van de boomgaardjes door mid
del van aanplant een goede zaak
is.
Drinkputten zijn op Walcheren
nog altijd veel te vinden, de vrij
willigers telden er meer dan 100.
Er zijn nog erg mooie putten bij,
maar bij veel putten kan gezien
worden dat onderhoud niet meer
plaats vindt. Dat uit zich meestal
in een volledig dichtgegroeid zijn
van de put. Het is dan gewenst
dat deze putten binnen niet al te
lange tijd weer eens schoonge
maakt worden.
Konklusie
Over het geheel wordt uit de in
ventarisatie gekonkludeerd dat er
op Walcheren niet echt veel klei
ne landschapselementen aanwe
zig zijn, en dat de onderhouds
toestand van de elementen die er
zijn meestal matig is. Dit laatste
wijkt trouwens niet af van het
beeld in andere streken. Al met al
zal een groep vrijwilligers wat dat
betreft nuttig werk kunnen doen.
Zij kunnen het meest noodzake
lijke achterstallig onderhoud aan
knotbomen, heggen, hoogstam
fruitbomen en in enkele gevallen
ook drink putten verrichten.
Wat gaat er nu gebeuren?
Inmiddels heeft de toetsings
kommissie voor vrijwilligerswerk
op Walcheren een projekt land-
schapsonderhoud door baanlo
zen goedgekeurd. Momenteel
wordt gezocht naar deelnemers.
Hopelijk kan deze winter nog een
begin gemaakt worden met het
onderhoud.
Overigens is er vanaf eind 1984 al
een groep Walcherse weekend-
vrijwilligers aktief. Zij zijn op za
terdag aktief met het knotten van
wilgen.
Het is natuurlijk niet zo dat eige
naren/gebruikers verplicht zijn
om toe te staan dat hun land
schapselement wordt onderhou
den. Het is een vrijwillige aange
legenheid. Eigenaren/gebruikers
worden benaderd met de vraag of
zij toestemming voor het onder
houd willen geven. Als ze dat
willen dan kan het onderhoud
gedaan worden. Overigens is al
gebleken dat de verschillende ei
genaren/gebruikers die al bena
derd zijn positief staan tegenover
het onderhoud.
Iedereen die een landschapsele
ment voor onderhoud wil aan
melden, en natuurlijk ook ieder
een die mee wil helpen aan het
onderhoud kan kontakt opnemen
met de Stichting Landschapsver
zorging Zeeland, Grote Markt 28
te Goes, tel. 01100 - 30936.
Eind 1980 werden door enkele fok-
verenigingen, de rundvee-studieklub
Etten-Leur en de KI West-Brabant
initiatieven genomen om te komen
tot een centrale stierenkeuring van
zwartbonten met het doel de afzet
binnen het werkgebied van de West-
Brabantse Bond v.d. Rundveefokke
rij te bevorderen.
Op de laatste vrijdag in jahuari 1981
werd deze keuring gehouden. Welke
een dermate sukses betekende, dat
besloten werd er een jaarlijks evene
ment van te maken.
Op vrijdag 31 januari a.s. wordt deze
wintershow voor de 5e maal gehou
den. Voor dit eerste lustrum heeft de
Bond West-Brabant een nieuw pro
grammapunt toegevoegd. Voor het
eerst zullen namelijk een 7-tal jonge
dieren van zeer hoogwaardige af
stamming bij opbod worden geveild.
Tevens zullen 2 kalveren worden
verkocht, welke geboren zijn via ET
(embryo-transplantatie) uit Ameri
kaanse koeien.
Dit betreft vrouwelijke nakomelin
gen uit het embryo-import-pro
gramma dat KI Zuid Nederland
heeft opgezet samen met KI Oost-
Nederland, met het doel jonge KI
stieren te fokken.
De Wintershow begint om 10.00 uur
met een keuring van een 40-tal een
jarige stieren, welke tevens ter ver
koop worden aangeboden. Daarna is
er om 12.00 uur een demonstratie en
keuring van zwartbonte koeien; dit
betreft een 3-tal groepen nakome
lingen van KI stieren, welke zich on
derscheiden door een prima pro-
duktie.
De verkoop van het jongvee begint
om 13.00 uur, gevolgd door een 35-
tal hoogdrachtige vaarzen, welke
tegen vastgestelde prijzen zullen
worden aangeboden.
In West-Brabant is de KI als één der
eerste verenigingen in Nederland
begonnen met het gebruik van Hol-
stein Frisian stieren uit de V.S. van
Amerika. Hierdoor bezitten de jong
ste generatie zwartbonten vaak al
bijna 90% HF-bloed; de produktie
van de zwartbonten staat dan ook
landelijk gezien op een zeer hoog
peil. De tweejarige dieren gaan met
die van Zeeland aan de kop in Ne
derland.
Vrijdag 17 januari 1986
