LANDBOUW-RAI RUNDVEE
Voorjaars- en
zomeraanwending
Grasland
Algemeen
uitspoeling te voorkomen zijn op grasland
nog geen ervaringen opgedaan. Bij maïs
werd wel de uitspoeling voorkomen, maar
dit resulteerde meestal niet in een op
brengstverhoging.
De verliezen door vervluchtiging, uitspoe
ling en afspoeling gedurende de winter zou
den kunnen worden voorkomen als de mest
verrijkt met Didin via injectie wordt aange
wend. Dit is echter een kostbare methode,
omdat extra kosten moeten worden gemaakt
voor de mestinjectie en de Didin. Met deze
combinatie is nog geen onderzoek gestart
om de effecten op de opbrengst van grasland
en maïs te bepalen.
In deze tijd kunnen de vervluchtigingsverlie-
zen sterk variëren afhankelijk van de weers
gesteldheid tijdens en na het uitrijden. Bij re
genachtig weer zullen de verliezen beperkt
blijven tot 20 of minder. Bij sterk drogend
weer tijdens en na het uitrijden kunnen deze
oplopen tot 100 van de ammoniak in de
mest. Doordat bij bouwland de mest inge
werkt kan worden zullen deze daar vaker la
ger zijn dan op grasland.
Door deze grote variatie in de verliezen kan
de stikstofverwerking van de mest sterk ver
schillen. Bij een gift van 15 ton dunne mest
per ha kan de stikstofwerking voor de eerste
snede uiteenlopen van praktisch niets tot 25
kg N per ha.
Ook op bouwland wordt de grote variatie in
Door gebruik te maken van een ander
spreidmechanisme achter de drijfmesttank
gemonteerd, kan een bemesting in het groeiseizoen
met drijfmest uitgevoerd worden. De vervluchtiging
van stikstof in ammoniakvorm kan hiermee sterk
beperkt worden. Dit systeem is nu dan ook in
onderzoek.
Tabel. Ammoniak in procent van de totale
stikstof in de mest
Dunne
mest"
ammoniak
Rundvee
50
Vleeskalveren
80
Varkens
50
Kippen
70
Vaste
mest
Rundvee
20
Kippen
45
Gier"
95
Vooral in dunne mest en gier bestaat de helft of meer van
de stikstof uit ammoniak
N-werking van de mest bij voorjaarsaanwen
ding grotendeels veroorzaakt door de ver
schillen in de vervluchtigingsverliezen. Bij
de maïsteelt wordt het delen van de mestgift
in toenemende mate toegepast. Hierbij
wordt een deel voor het ploegen en een deel
in het groeiende gewas aangewend. Het
voordeel van deze werkwijze is dat nog in
een later stadium mest kan worden uitgere
den.
Als bij de aanwending in het gewas de mest
oppervlakkig wordt uitgereden en niet wordt
ingewerkt, zullen de vervluchtigingsverlie
zen groter zijn dan wanneer deze mest direct
was ondergeploegd.
Bij mestinjectie treedt vrijwel geen vervluch
tiging op. Dit is ook het geval wanneer de
mest wordt ingeregend of verregend. Hoe
groot de winst is bij deze systemen is afhan
kelijk van het feit of men ze vergelijkt met op
pervlakkige aanwending bij gunstig weer of
bij ongunstig weer met grote vervluchti
gingsverliezen.
Een nadeel van mestinjectie is dat de stikstof
vooral in de tweede en volgende snede na in
jectie beschikbaar komt. Omdat ook van fos
faat en kali geen betere resultaten mogen
worden verwacht, moet de eerste snede ex
tra met fosfaat en kali worden bemest.
Bij injectie in de zomer ontstaat gemakkelijk
droogteschade langs de injectiesneden en
zodebeschadiging bij een te droge zode. Als
bij verregenen of inregenen van mest tijde
lijk luchtgebrek in de zodelaag ontstaat kan
er afbraak van nitraat optreden, hetgeen zo
debeschadiging tot gevolg kan hebben door
het tijdelijk ontstaan van voor de planten gifti
ge stoffen. Dit kan ook gebeuren wanneer
het mest uitrijden op natte grond gevolgd
wordt door een flinke regenbui.
De waarde van de mest kan aanzienlijk toene
men als bij het uitbrengen van de mest geko
zen wordt voor die perioden en systemen,
waarbij geen stikstofuitspoeling optreedt en
de vervluchtiging tot een minimum wordt be
perkt. Hiertoe zou men moeten kiezen voor
het uitrijden van de mest bij donker weer, het
goed inwerken, het verregenen of het injec
teren van de mest. De eerste methode
spreekt het aantal dagen waarop niet uitgere
den kan worden aanzienlijk, want de grond
moet dan in een geschikte toestand zijn. De
andere methoden vragen extra kosten. Te
vens moet de grond ook hiet geschikt zijn
voor de betreffende methode. Voor welke
methode of combinatie moet worden geko
zen, is sterk afhankelijk van de situatie op het
bedrijf.
Mestinjectie op grasland zorgt vooral voor een betere
benutting van de stikstof. Het systeem heeft als
belangrijk voordeel dat in het groeiseizoen meer mest
uitgereden kan worden. Door het bemestingsplan
over het gehele seizoen gerekend aan te passen
kunnen wellicht de nadelen voor een deel teniet
gedaan worden.
CLO magazine januari 1986
49