Bedrijfsprogrammatuur:
AUTOMATISERING
Toekomstperspektief
Technische automatisering
Managementinformatie
30
Tot voor enkele jaren werden computers
voornamelijk gebruikt in grote onderne
mingen en dan nog bijna alleen voor de
administratie-afdeling. Dat is nu in snel
tempo aan het veranderen. Ook in de
landbouw neemt het gebruik van compu
terapparatuur hand over hand toe. Dat is
ook niet zo verwonderlijk, want met com
puters voor bij voorbeeld de klimaatsre
geling kan er fors bezuinigd worden op
de stookkosten. In de veehouderij is spra
ke van computers voor het automatisch
verstrekken van krachtvoer, afgestemd
op de behoefte van ieder dier afzonder
lijk. In de komende jaren zullen nog veel
meer computers aangeschaft gaan wor
den. Niet alleen voor procesbesturing,
maar ook als hulpmiddel bij de bedrijfs
voering. Het gebruik van een bedrijfs-
computer zal dan ook binnen een afzien
baar tijdsbestek net zo gewoon zijn als
het gebruik van melkmachines en kunst
mest nu. Dat zal echter niet vanzelf gaan.
Vooral zullen er goede programma's ont
wikkeld moeten worden die aansluiten
bij de wensen van de verschillende be
drijven.
door drs. R. P. M. van Schie, Ministerie van
Landbouw en Visserij
Zonder speciale regelingen op dit zo diverse
terrein kan er veel misgaan. Om als totale
sector werkelijk profijt te hebben van het ge
bruik van computers moet nog veel werk ver
zet worden. De programmatuur, software ge
noemd door de insiders, is een probleem.
Eerst moet worden vastgesteld, wat die pro
grammatuur precies moet kunnen op basis
van landbouwkundig onderzoek. Daarna
moet de software ontwikkeld worden, uitge
test en uitgevoerd in de praktijk. Boer en
tuinder moeten leren de computer te gebrui
ken. Daarbij gaat het natuurlijk om de bedie
ning van de apparatuur, maar ook en vooral
om een goed gebruik van de informatie.
Teneinde de ontwikkeling en het gebruik
van boerderij-automatisering te stimuleren
en in goede banen te leiden heeft het Minis
terie van Landbouw en Visserij in nauwe sa
menwerking met het georganiseerd bedrijfs
leven het initiatief genomen voor een Infor
matica Stimuleringsplan voor de land-
bouwsektor.
Door technologische ontwikkelingen komen
onder meer krachtiger computers tegen la
gere kosten beschikbaar. Informatie-uitwis
seling wordt vergemakkelijkt door betere
communicatievoorzieningen via een koppe
ling tussen computers. Nieuwe typen senso
ren kunnen daarnaast de nauwkeurigheid
van meet- en regelprocessen vergroten. Na
der landbouwkundig onderzoek moet het in
zicht vergroten in de (besturing van) proces
sen, resulterend in uniforme rekenregels en
kengetallen. Ook de toepasbaarheid van de
nieuwe technologie op de verschillende be-
drijfstypen is een aandachtsveld van onder
zoek.
Bij automatisering op het land-en tuinbouw
bedrijf kan een technisch aspekt en een man-
agementaspekt onderscheiden worden. De
technische automatisering heeft betrekking
op met name de perfectionering van de wer
king van technische hulpmiddelen (werktui
gen, apparatuur) én de mogelijkheid om ver
schillende technische apparaten te koppelen
en met elkaar te laten communiceren (mel
ken en voeren, klimaatbeheersing en mest-
dosering).
De managementautomatisering geeft geor
dende informatie inzake het produktie- en
bedrijfsproces en biedt de mogelijkheden
van snellere communicatie van bedrijf naar
gegevenscentra buiten het bedrijf.
Technische automatisering biedt de moge
lijkheid tot een beter op de vraag afge
stemde produktie, kostenverlaging en ar-
beidsverlichting. Betere besturing van de
produktie met minder verliezen, en een
spaarzamer gebruik van grondstoffen leidt
tot concurrentieversterking. Technische
automatisering kan knelpunten en zwakke
schakels in het produktieprces oplossen. Bij
voorbeeld optimale klimaatbeheersing in stal
of kas, automatisch melken, sorteren van pro-
dukten, signaleren van afwijkingen. Proces
sen kunnen hierdoor nóg sneller en met min
der risico's verlopen. Met fijnregeling van
werktuigen, en optimale dosering van grond
en hulpstoffen, denk aan kunstmest en ge
wasbeschermingsmiddelen, kunnen de
schadelijke neveneffecten voor het milieu te
vens geminimaliseerd worden.
Het tweede aspect van de automatiering
vormt de managementinformatie. Het gaat
om inzicht en overzicht van het totale be-
drijfsgebeuren en wat zich buiten het bedrijf
afspeelt dat voor het nemen van beslissingen
essentieel is. Door toepassing van informati
ca wordt het voor de agrarische ondernemer
mogelijk verschillende (deelaspecten van
de bedrijfsvoering te combineren, niet alleen
In de akkerbouw is het begeleidingsproject Epipré
een voorloper geweest voor nieuwe
computerprogramma's die in ontwikkeling zijn bij
onder meer het PAGV in Lelystad
CLO magazine januari 1986
