nieuws
uit
brussel
Prijsbevriezing; heffingen;
interventies beperken
Europees akkoord
totaal-verbod
Protest Franse schapenboeren
jan werts
Groenboek-discussie levert drie conclusies:
Hormonen in veehouderij:
Minister Braks bezocht Spanje
De landbouwministers van de Europese Gemeenschap hebben vrijdag
ochtend in alle vroegte een politiek akkoord bereikt inzake het totaal
verbieden van groei-bevorderende hormonen voor de hele veehouderij.
Het verbod gaat over twee jaar per nieuwjaarsdag van 1988 in. De
Britten krijgen echter nog een jaar langer gelegenheid om in eigen land
hormonen toe te dienen, mits zij hun export naar EG-landen vrijhou
den. Het akkoord moet overigens vóór nieuwjaarsdag nog door de
vereiste meerderheid van de EG-partners bevestigd worden. Groot-
Brittannië, Ierland en Denemarken zullen daarbij echter tegenstem
men.
ingenomen,
houden dat
De maandenlange discussie van 1985 rond het Groenboek "Perspec
tieven voor het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid" heeft in de Eu
ropese ministerraad tot drie conclusies geleid.
1. Er is waarschijnlijk jaren achtereen een bevriezing van de garantie
prijzen nodig;
2. in alle sectoren, waar zich blijvende overschotten voordoen zal het
aanbod beperkt moeten worden via een financiële medeverant
woordelijkheid van de producent voor de afzet;
3. het interventie-stelsel, waarbij overschotten automatisch tegen Eu
ropese prijzen massaal uit de markt worden genomen, dient beperkt
te worden.
Die globale conclusie, getrokken na
het debat over het Groenboek in de
laatste ministerraad van 1985, werd
in de vroege ochtenduren, waarin
deze vergadering eindelijk eindigde,
onderschreven door minister Braks.
Hij is vanaf nu tot 1 juli voorzitter
van de Europese ministerraad
Landbouw. Braks denkt dat het ver
standig zou zijn na nieuwjaar snel te
beslissen tot een verlenging van de
huidige prijzen met een jaar. De mi
nisterraad zou dan tijd en energie
kunnen besteden aan het samenstel
len van een evenwichtig pakket be
geleidende maatregelen in met name
de graansector, de rundvleespolitiek
en wellicht ook de zuivel. Of het tot
een prijsbevriezing komt, is daarmee
overigens nog niet gezegd.
Verder betekent de discussie over het
Groenboek dat nu definitief zijn af
gewezen:
a.
b.
marktverdeling
quotering over de
Een stelsel van
via radicale
hele lijn en
een forse verlaging van de Euro
pese prijzen met directe toeslagen
voor de kleine boeren.
Deze maatregelen had men in het
Groenboek ook genoemd als moge
lijke wegen om het verbroken even
wicht tussen vraag en aanbod in de
landbouwsector te herstellen.
Uit een dezer dagen in Brussel ge
publiceerde studie van de EG-dienst
Landbouwvoorlichting "Vraag en
aanbod in de landbouwsector -
Vooruitzichten tot 1990", blijkt dat
de zelfvoorzieningsgraad (interne
produktie, afgezet tegen de totale
interne vraag van de Euromarkt)
zich als volgt zou ontwikkelen:
Produkt
1982
1990
Granen
105
127
Aardappelen
101
100
Suiker
154
122
Wijn
94
123
Vlees-totaal
100
100
Rundvlees/kalfsvlees
102
100
Varkensvlees
101
101
Schape-/geitevlees
72
89
Slachtpluimvee
112
108
Melk/zuivel
118
113
Eieren
103
102
Deze tabel leert dus dat we vrij ver
taald op weg zouden zijn naar een
overschot van een kwart van de
graan-, suiker- en wijnoogst en 13
procent teveel zuivel in 1990, het
geen overigens een verbetering is
vergeleken met vandaag.
Duitse triomf
Eigenlijk heeft de discussie rond het
Groenboek tot nóg een uitermate
belangrijke conclusie geleid. Ze
komt er op neer dat de Duitse land
bouwminister Ignaz Kiechle de
Brusselse beleidsmakers nu definitief
in zijn greep heeft. Tot aan deze zo-
Vrijdag 3 januari 1986
mer verdedigde landbouwcommis
saris Andriessen als Europees be
leidsmaker een herstel van het
marktmechanisme via lagere prijzen,
te beginnen bij de granen. Dat beleid
liep van de zomer echter vast op het
Duitse veto van Kiechle. Nu bepleit
Andriessen een restrictief prijsbeleid,
geen omvangrijke prijsverlagingen
omdat die sociaal onaanvaardbaar
zijn, en een financiële medeverant
woordelijkheid van met name grote
re landbouwers. Minister Kiechle
kon tijdens de afrondende discussie
rond het Groenboek hier dan ook
onderstrepen dat hij tegen prijsver
lagingen blijft. "Mijn verzet daarte
gen draagt duidelijk vruchten," zo
verklaarde Kiechle een beetje triom
falistisch. Hij wijst er op dat nu ook
de Europese Commissie zonder meer
toegeeft dat prijsverlaging van enige
omvang nauwelijks mogelijk is en
dat het daarom maar beter is een
bundel van andere, de produktie be
perkende maatregelen te nemen.
Voor de prijsbevriezing die Brussel
nu bepleit lijkt de Duitse landbouw
minister wellicht wèl te winnen.
Herstel van het marktevenwicht via
prijsverlaging wordt eigenlijk alleen
door de Britten bepleit. Helemaal
aan de andere kant staan, zo leerde
dit debat, de Belgen, de Ieren en de
Duitsers die voorrang geven aan het
op peil houden van de inkomens van
de agrariërs via het Europese beleid.
Verder ontwikkeld zich in de Raad
van Landbouwministers een nieuwe,
sterke groep van Italië, Griekenland,
Spanje en Portugal. Die landen be
pleiten meer structuurbevorderende
maatregelen vanuit Brussel. In dat
kader suggereerde de Griekse minis
ter Pottakis een VUT op Europese
schaal voor oudere boeren. Traditio
neel hameren zowel de Franse als de
Ierse minister op het afzetten van de
overschotten via een veel meer ac
tieve exportpolitiek.
Kritiek op Andriessen
Volgens minister Braks bepleit land
bouwcommissaris Andriessen als
woordvoerder van de Europese
Commissie veel te gemakkelijk voor
het verschillend aanpakken van gro
tere en kleinere boerenbedrijven bij
het opleggen van financiële medever
antwoordelijkheid. In het stelsel dat
men in Brussel momenteel uitwerkt,
komen te veel uitzonderingen voor
die de kleine bedrijven bevoordelen
en waar Nederland niet veel aan zal
hebben, aldus minister Braks. "Ik wil
niet zeggen dat je geen oog mag
hebben voor regionale of sociale
problemen. Maar dan met gerichte
maatregelen, echter niet via het nor
male markt- en prijsbeleid." Zie bij
voorbeeld de vrijstelling van alle, in
het eigen bedrijf vervoederde granen
plus 25 ton van de oögst van finan
ciële medeverantwoordelijkheid. De
Duitser Kiechle is daar nogal mee
ik heb hem voorge-
ik van zulke beschou
wingen in de EG op andere terreinen
nooit veel gemerkt heb. Dat de Ne
derlandse landbouw op Beierse
Fendt-trekkers en de ambtelijke top
in Nederland in Beierse BMW-wa-
gens rijdt. Dat dit voortkomt uit het
specialisatie-beginsel van de Euro
pese Gemeenschap dat de Beier
Kiechle nu in de landbouwpolitiek
met alle macht wil bestrijden. Ik heb
de heren collega's nog eens voorge
houden dat er geen EG-land is waar
arbeid en kapitaal meer uit de agra
rische families komen dan juist in
Nederland. En toch worden wij aan
gezien als grote industriële landbou
wers," zo beklaagde Braks zich in de
ministerraad.
Zuivel-quota
Andriessen heeft de ministers ge
waarschuwd dat de melkproduktie in
de eerste helft van dit jaar onvol
doende is teruggebracht. Zouden de
veehouders in de tweede jaarhelft
(tot april) niet minder gaan melken,
dan gaan ze in de hele EG, behalve
Griekenland, België en Denemarken
last krijgen van de superheffing. Tot
nu toe is Nederland het enige land
waar veehouders de superheffing
hebben moeten betalen. "Die zal
zonder pardon ook elders desnoods
worden opgelegd," zo luidt de con
clusie van minister Braks.
De voorstellen van Andriessen inza
ke granen en rundvlees komen pas
na nieuwjaar. Een maand later, be
gin februari volgen de prijsvoorstel
len. Een en ander betekent dat het
lente is vóór de discussie hierover in
de ministerraad, na het traditionele
debat in het Europese Parlement,
werkelijk opgang zal zijn gekomen.
Het verbod in alle twaalf EEG-lan-
den tegelijk en volledig (natuurlijke
en kunstmatige hormonen, voor zo
wel koeien, varkens, kippen enz.)
kent als enige uitzondering de thera-
peutische-(geneeskundige) behan
deling met natuurlijke hormonen
(zoals Oestradol 17b, Progesteron,
Testoteron) onder zorgvuldig gereg
lementeerde en geconsolideerde
voorwaarden. Gedurende twee jaar
wordt met de vreemde leveranciers
van vlees aan de Europese Gemeen
schap onderhandeld. Ook zij moeten
zich per 1 januari 1988 schikken naar
de Europese afspraak, willen zij hier
nog vlees afzetten.
Minister Braks sluit niet uit dat bij
voorbeeld de Amerikanen in hun
verzet zo ver zullen gaan, dat zij een
klacht neerleggen bij het GATT
(wereldhandelsakkoord Genève).
Maar hij verwacht niet dat dit de
Amerikanen zal helpen. In de En
gelstalige, westelijke wereld is de
publieke opinie nooit opgeschrikt
door de mogelijke risico's voor de
volksgezondheid van de mens en het
dier, voortvloeiend uit het toepassen
van hormonen in de veehouderij.
Zowel Europees landbouwcommis
saris Andriessen als minister Braks
onderstrepen dat het hier trouwens
om een politiek besluit gaat. Men wil
hiermee gewoon tegemoet komen
aan wat, terecht of ten onrechte, bij
de consument leeft, aldus minister
Braks. Het Europese Parlement
maakt zich enkele maanden geleden
tot tolk van de consument door een
algemeen verbod te bepleiten. Tot
dat moment was in Brussel enige ja
ren achtereen vruchteloos onder
handeld over een geselecteerde toe
lating van bepaalde wei-omschreven
hormonen. Overigens stelde de Eu
ropese Commissie (dagelijks bestuur
EG) ook vijfjaar geleden al eens een
totaal verbod voor. Maar toen bleken
de ministers er niet aan te willen...
Brits verzet
Zowel van Britse als Ierse kant is tot
op het laatste moment tegen het ver
bod geageerd. De Engelsen hadden
eerst liever meer wetenschappelijk
aangetoond willen zien of hormonen
werkelijk risico's met zich meebren
gen. Het is trouwens mogelijk dat
Londen de komende dagen met een
veto alsnog de politieke afspraak in
Brussel gemaakt, gaat torpederen, al
acht men dit toch wel onwaarschijn
lijk. De Britten zien kortom absoluut
niet de gevaren van het toedienen
van hormonen als groeibevorde
raars, omdat die risico's nooit we
tenschappelijk waterdicht bewezen
zijn. Zij eisten aanvankelijk in eigen
land nog vijf ja!ar te mogen doorgaan
met hormonengebruik. De Ieren eis
ten vanwege hun landgrenzen met
Britse-Noord-Ierland dan ook een
uitzondering. Beide landen wilden
ook dat het verbod behalve een
landbouwpolitieke ook een alge
meen Europese, juridische basis zou
krijgen. Uiteindelijk heeft men na
nachtelijk, urenlang touwtrekken el
kaar gevonden op basis van één jaar
uitstel voor het Verenigd Koninkrijk.
"Een heel bevredigend compromis",
aldus minister Braks. Zoals bekend is
in ons land, evenals bij diverse an
dere Europese partners, het gepro
duceerde en ingevoerde vlees al ja
renlang vrij van hormonen. De lan
den waar dit nog niet was, of waar
men het hormonengebruik soms
oogluikend toestaat, moeten nu dus
ook het algemene Europese verbod
gaan doorvoeren.
In het kader van de manifestatie
Spanje en Nederland zonder gren
zen, die de Ministerie van Economi
sche Zaken, van Landbouw en Vis
serij en van Welzijn, Volksgezond
heid en Cultuur samen met het Na
tionaal Bureau van Toerisme, van 16
tot en met 19 december in Madrid
organiseren, heeft Minister Braks
een tweedaags bezoek aan Spanje
gebracht.
Deze gezamenlijke manifestatie staat
Op ongeveer tien procent van de landbouwbedrijven in de EG worden schapen en
geiten gehouden. Er is een gemeenschappelijke marktordening voor schapevlees.
Op 10 december protesteerden ongeveer 500 Franse schapenboeren, vergezeld
van 100 schapen, voor het Huis van Europa in Straatsburg. De manifestatie was
georganiseerd door de Franse nationale federatie van vakverenigingen van
landbouwers (FNSEA De boeren protesteerden tegen de daling van de prijs van
schapevlees op de EG-markt, doordat het Verenigd Koninkrijk schapevlees
vanuit Nieuw-Zeeland invoert.
in het teken van de toetreding van
Spanje tot de EG op 1 januari a.s.
Kern van de manifestatie vormt een
Holland-tentoonstelling van ca. 130
bedrijven (waarvan 60 uit het land
en tuinbouw en de voedings- en ge
notmiddelenindustrie).
Tijdens de gesprekken op het Minis
terie van Landbouw en Visserij is
duidelijk geworden, dat de Spaanse
Minister Romero eenzelfde markt
gerichte aanpak van de Europese
overschottenproblematiek voor ogen
staat als Nederland. Ook in gesprek
ken met Minister Solchada (Econo
mische en Financiële Aangelegen
heden) en Staatssecretaris Solva
(Europese Aangelegenheden) is dit
accent naar voren gekomen. Minister
Braks sprak voorts onder meer .met
vertegenwoordigers van Spaanse
landbouworganisaties en de presi
dent van de agrarische federatie in
de Regio Almeria, het belangrijkste
tuinbouwgebied van Spanje.
Koninklijke rozen geplant
Uit naam van Koningin Beatrix
heeft Minister Braks woensdag de
eerste van de 1.000 rozen geplant, die
de Koningin tijdens het Staatsbezoek
aan Spanje in oktober dit jaar aan de
stad Madrid aanbood. De bewinds
man deed dit in de rozentuin van het
Westpark, in aanwezigheid van bur
gemeester Tierno van Madrid en van
de Spaanse ambassadeur in Neder
land, de heer Schwartz Ginon. De
rozensoorten, die aan de stad Madrid
zijn geschonken dragen de namen
Koningin Beatrix, Prins Willem Al
exander, Koningin Juliana, Am
sterdam en Fresco.