Loonwerker kan veel,
maar niet alles
REPORTAGE
Concurrentie
22
■-
Kees de Vor gebruikt de winterperiode voor onderhoud, ontwikkeling en aanpassing van machines
Het loonbedrijf van Kees de Vor ligt even
buiten Zijderveld. In die omgeving zijn
overwegend rundveehouderijbedrijven ge
vestigd omdat de grondsoort zich niet voor
andere agrarische activiteiten leent. De wa
terstanden zijn hoog en de draagkracht van
de grond is betrekkelijk laag. Deze omstan
digheden bepalen voor een groot deel ook
het werk van het loonbedrijf.
Kees de Vor heeft zich in de loop van de ja
ren op een aantal diensten toegelegd. Het
overgrote deel van zijn werk heeft te maken
met de ruwvoederwinning op het agrarisch
bedrijf, de ontwatering en de graslandverbe
tering.
Met dit dienstenpakket heeft hij acht van de
twaalf maanden voldoende werk. In de zo
mer zijn er pieken met de ruwvoederwinning
en in het najaar kan Jiij vooruit met sloten
schoonmaken en greppelfrezen. Maar in de
maanden januari tot en met april heeft het
loonbedrijf eigenlijk onvoldoende werk. Die
periode moet hij overbruggen met het geld
dat gedurende de rest van het jaar wordt ver
diend. Maar Kees de Vor heeft wel een aantal
mensen in dienst die ook in die periode be
taald moeten worden.
„De stille maanden zou ik kunnen opvangen
door het dienstenpakket uit te breiden. Dat is
makkelijker gezegd dan gedaan. Ik zou an
der werk, dat niets met loonwerk te maken
heeft, kunnen gaan doen zoals handelen in
gewasbeschermingsmiddelen of machine
onderdelen. Ik zie dat niet zo zitten. Beide
dingen kun je niet optimaal doen en bij die
handel komen de mensen ook in de zomer,
als je eigenlijk geen tijd voor ze hebt. Ik kan
me ook niet richten op andere gewassen
want die zijn hier nauwelijks. Hier in de om
geving zit één loonwerker die machines
heeft voor de maïsoogst. Hij bestrijkt het hele
gebied wat maïs betreft.
Een mogelijkheid zou mengmestinjectie zijn.
Het is alleen de vraag of de boeren wel zo en
thousiast zullen zijn over mengmestinjectie.
Je kunt dan wel zo'n machine aanschaffen om
in het voorjaar ook werk te hebben, maar als
de boeren er niet op zitten te wachten of je
kunt ze er niet enthousiast voor maken dan
heb je de machine wel, maar nog geen werk.
Een boer heeft de neiging om eerst de kat uit
de boom te kijken, als het gaat om nieuwe
machines en nieuwe methoden. Ze bekijken
eerst of het bij de buurman goed gaat en dan
mag de loonwerker bij hem op het bedrijf het
ook proberen. Als het dan verkeerd uitpakt
dan zal hij zich voortaan twee keer bedenken
voor hij dat werk nog eens laat uitvoeren.
De aanschaf van een nieuwe machine blijft
een risico. Een bepaald risico moet je ne
men. Je bent nu eenmaal ondernemer of je
bent het niet".
De heer De Vor geeft in zijn relaas aan dat hij
toch wel voelt dat boeren zelf een machine
kopen en daarmee voor anderen gaan wer
ken. Hij praat dan over hulp die veel verder
gaat dan burenhulp.
In piektijden is dat niet zo erg, maar vooral in
de wat rustige periode voelt hij dat wel. Je
ziet dat wel op bedrijven waar de zoon thuis
komt. Om toch voldoende werk te hebben,
kopen ze dan zo'n machine. Wat ze dan extra
kunnen verdienen door op andere bedrijven
te gaan werken is voor hen meegenomen om
de kosten te drukken. Ze vormen wel een
stuk valse concurrentie voor de loonbedrij
ven. Wettelijk is daar niets tegen te doen. Ze
kunnen zich altijd beroepen op burenhulp.
Als loonwerker kun je ook andere terreinen
gaan bewandelen. Maar daar kan wettelijk
wel een stokje voor gestoken worden. Een
loonwerker kan bij voorbeeld wat aan trans
port gaan doen. Aan transport zijn echter
voorwaarden verbonden waaraan loonwer
kers lang niet altijd voldoen. Transport is dus
niet zomaar als „neventak" op het bedrijf te
handhaven.
De boerenzoon die elders werkt, duikt onder
de tarieven van de loonwerker. De boeren
zoon hoeft er ten slotte niet van te leven, wat
voor een loonwerker wel het geval is.
Er zijn ook wel werkzaamheden die een loon
werker niet zo goed kan uitvoeren. Neem bij
voorbeeld het uitrijden van mest. De grond
soort rond Zijderveld is klei op veen. De
CLO magazine januari 1986
