Op bedrijf in Californië met 8400 melkkoeien
heeft iedere koe "eigen" uierdoek...
Amerikaanse boer stelt zeer hoge eisen aan kwaliteit voer en melk
Grote bedrijven
Hoge eisen
Eigen uierdoek
Enkele slotopmerkingen:
Aanbevelingen voor
Nederland
Onlangs hebben vertegenwoordi
gers van landelijk en regionaal
werkende fokkerij-instanties een
reis gemaakt naar de Verenigde
Staten. Hoofddoel van de reis was
het zich oriënteren over de rund
veefokkerij aldaar. Met name zijn
daarvoor KI-stations, en verkoop
organisaties van sperma en em
bryo's bezocht in de staten Cali
fornië, Wisconsin, Ohio en New
York. Bijgaand verslag ontvingen
we van een van de deelnemers aan
de studiereis, de heer P. van Nes
De verscheidenheid in het houden
van melkvee in Amerika is erg groot.
In het Oosten (o.a. Wisconsin, Ohio
en New York) komen veel gezinsbe
drijven voor die kleinschaliger zijn
dan de bedrijven in Californië. Veel
koeien worden nog gehouden op
grupstallen die 's zomers en soms ook
in de winter (afhankelijk van het kli
maat) per dag enkele uren weide-
gang krijgen. De produktie moet
echter voor een groot deel uit de bij
voeding komen. Op de "eigen"
grond worden voedergewassen ver
bouwd. Dit zijn veelal mais en lu
zerne (alfalfa). Mede door het sys
teem van melkvee houden (daardoor
weinig wisseling in rantsoensamen
stelling) is de hoge produktie ook op
peil te houden. Aan de kwaliteit van
het voer worden hoge eisen gesteld
en de basisprodukten worden aan
gevuld met eiwitrijke produkten
(veelal sojaschroot). Mede door het
verstrekken van enkelvoudige pro
dukten wordt aan de toevoeging van
macro-, micro-elementen (minera-
len)en vitamines veel aandacht be
steed. Gebasseerde op het "eigen";
ruwvoerrantsoen worden de juiste
mirieralen aangekocht. Zelfs voor
diverse produktie-groepen (jongvee,
droogstaande dieren en melkgeven
de koeien) worden verschillende sa
menstellingen gebruikt. Op enkele
bedrijven worden produkten zoals
Na-bikarbonaat en magnesiumoxy-
de "los" bijgemengd. De mais wordt
in diverse vormen geoogst, o.a. als -
korrel spil. - korrel (60-70% ds) en
de gehele plant. De luzerne wordt
zowel in de vorm van hooi als silage
geoogst. Het produkt behoudt het
blad en dit verhoogt uiteraard de
voederwaarde. Op de veekeuring in
Madison werd een wedstrijd gehou
den op melkproduktie-vermogen
van de ingezonden monsters en de
stimulering daarvan lijkt mij van
grote waarde voor verbetering van
de inkuiltechniek. Op de gezinsbe
drijven is investering voor moderne
voedersystemen en/of melksystemen
praktisch niet aan de orde. Kuilvoer
wordt overwegend opgeslagen in to
rensilo's (sleufsilo's zie je sporadisch)
en het krachtvoer wordt veelal
handmatig toegediend. Op de grote
re bedrijven is de ligboxenstal (veelal
in eenvoudige uitvoering) wel in ge
bruik. Dan is er ook een doorloop-
melkstal waar de melksnelheid in
vergelijking met- Nederland kleiner
is. Men hecht daar veel waarde aan
de kwaliteit van het melken en heeft
daar extra tijd voor over. Op déze
bedrijven wordt het voer als een
kompleet mengsel aan de koeien ge
voerd. Hetzij via een mengdoseer-
wagen of via een doseerband waarbij
in de voerkeuken het komplete rant
soen wordt gemengd. Bij de veevoe
ding wordt, evenals in Californië,
door een zelfstandig werkende vee-
voedingsdeskundige geadviseerd.
In Californië zijn het overwegend
grote rundveebedrijven met in na
bijheid van de stad Los Angeles de
bekende Chino Calley. In moderne
melkstallen worden de dieren 2 of 3 x
daags gemolken door veelal Mexi
caanse arbeiders. De produktiviteit
van de koeien is hoog bij, t.o.v. Ne
derland, een lager vet- en eiwitge
halte. De afzet van mest in de Chino
Valley kost veel geld. Gespeciali
seerde bedrijven verwerken deze
mest tot compost. In de Chino Valley
en meer richting San Francisco zijn
bedrijven van 1000 stuks - 8000 stuks
vee geen uitzondering. In de Chino
Vallev wordt alle voer aangekocht en
gemengd via een mengvoerwagen als
komplete voeders gevoerd. Produk
ten die veel voorkomen zijn:
alfalfa-hooi; maissilage;
katoenzaad; katoenzaaddoppen;
amandeldoppen; tarwezeme
len; maisvoermeel; citruspro-
dukten (zowel gedroogd als nat);
mineralen en vitaminen (diverse
soorten).
oplossing en nagespoeld met water.
Op het door ons bezochte bedrijf van
de fam. Kasbergen (van oorsprong
Nederlanders) heeft iedere melk-
stand in de melkstal een sproeier
(aan de putrand) om de stand te rei
nigen.
Algemeen kan men stellen dat de
voerkosten in Amerika 40-45% be
dragen van de melkgeldopbrengst.
De melkprijs in Amerika wordt
overwegend bepaald door het vetge
halte en men krijgt een premie voor
de levering van "water". Nu in di
verse staten de melk steeds meer
wordt verkaasd, is er ook behoefte
aan een verandering van het uitbe
talingssysteem. De diskussie is in
volle gang doch veel veehouders
passen het selektiesysteem daarbij
Voeropslag op een bedrijf in Californië. De donkere hoop is snijmais en op de
voorgrond ligt enkelvoudig voer dat op het bedrijf zelf wordt gemengd met andere
grondstoffen.
De veevoedingsbegeleiding gebeurt
in Californië ook via een partikulier
veevoedingsdeskundige die betaald
wordt met een bepaald bedrag per
koe per jaar. De advisering gebeurt
zowel via een computerprogramma
als via handmatige berekening. De
kwaliteit en de prijs bepalen de keu
ze van de aan te kopen voedermid
delen. Aan de kwaliteit van de af te
leveren melk worden hoge eisen ges
teld. Veel melk vanuit de Chino
Valley wordt als drinkmelk op de
markt gebracht. Melk van met
droogzet-penicilline behandelde
koeien wordt niet afgeleverd. De
koeien worden via douches in de
wachtruimte gereinigd en in de
melkstal is de voorbehandeling ge
richt op schone uiers. Het indikken
van de melk op.de boerderij is in
proefstadium (via de osmose-wer-
king).
Op Alta-Dena (bedrijf met 8400
melkkoeien) wordt voor iedere koe
een "eigen" uierdoek gebruikt. Een
wasserij zorgt voor de reiniging van
de vele uierdoeken. Papier wordt
niet gebruikt. Op diverse bedrijven
wordt na het melken van de koe het
melkstel gespoeld met een jodium-
De opname is gemaakt op het bedrijf van de familie Kasbergen in de Chino
Valley. Het vee, dat allemaal aan Kasbergen behoort, wordt op woestijngrond
gehouden en gevoerd via het voerhek langs de weg.
nog niet aan. In Tierzüchter Interna
tional werd de produktie in Amerika
vermeld per ras. Dit betreffen pro-
duktiecijfers over 1983. De bedrijven
met vet- en eiwitonderzoek behaal
den de volgende resultaten:
(zie de tabel)
De toename op eiwitonderzoek is
groot (69%) en thans doet 40% van
de bedrijven mee aan de eiwitbepa
ling in de melk.
Op de top-bedrijven in Amerika
probeert men met uitstekende pro-
duktiecijfers de verkoop van vee (of
embryo's) te stimuleren. Via een uit
gekiende voeding en verzorging, in
kombinatie met de fokkerij, zit men
daar nu nagenoeg aan de top. In een
proefstadium is thans het gebruik
van groei-hormonen en de resultaten
zijn zelfs tot 40% produktie-stij-
ging. Selektie op "eigen-hormoon-
produktie" zou voor de fokkerij een
selektie-kriterium kunnen zijn, ware
het niet dat de hormoon-produktie
niet rechtlijnig doch met pieken ver
loopt. De konkurrentie tussen de
K.l.-verenigingen zal toenemen en
dit geldt tevens voor de handel in
embryo's.
het fokken van koeien met een
groot opname-vermogen kent een
hoge prioriteit;
de tussenkalftijd 13 mnd.) en
het aantal inseminaties per drachtige
koe 2,3) zijn beslist niet ideaal
doch i.v.m. de produktie misschien
moeilijk voor verbetering vatbaar;
de melkprijs is lager dan in 1984
met een toename van de melkpro-
duktie van 10%;
het uitbetalingssysteem van de
melk is thans in diskussie omdat
steeds meer melk wordt verkaasd.
Dit zal voor de toekomst gevolgen
kunnen hebben voor de selektie-me-
thode;
de kalveropbrengstprijzen zijn in
Californië laag (10 a 20 In het
oosten (dankzij de aanwezigheid van
kalvermesterijen) 80 a 100
het gebruik van een computer is
realiteit op een aantal bedrijven voor
de administratie van het vee en soms
voor de rantsoen-samenstelling;
het overschot (opbrengst min
voerkosten) verschilt niet zoveel met
Nederland;
ook in Amerika is de melkpro-
duktie groter dan de afzetmogelijk
heden van melk. Saneringsregelin
gen zullen ook daar de overproduk-
tie moeten remmen.
- Het is mijn vaste overtuiging dat
een goede harmonie tussen fokkerij,
voeding en gezondheidszorg het
meeste rendement oplevert. Het ver
hogen van de genetische aanleg voor
melkproduktie heeft geen zin en is
geldverspilling als de veevoeding en
gezondheidszorg niet in evenredig
heid zijn t.o.v. de fokkerij. De fok
kerij in Nederland is, volgens mij,
sneller de "moderne" richting opge
gaan dan het niveau van voeding en
gezondheidszorg.
- De fokkerij-mensen (landelijk en
regionaal werkend) zijn tot nu toe
veel aktiever in het beschouwen en
bestuderen van de veehouderij bui
ten Nederland dan de veevoedings-
en gezondheidszorgbegeleiders. En
het gezegde "eerst zien en dan gelo
ven" is toch nog steeds van kracht en
moet niet alleen voorbehouden blij
ven aan een paar "hooggezeten"
mensen doch ook de "praktijkmen
sen" moeten hiervan kennis kunnen
nemen om zodoende beter gemoti
veerd te kunnen werken.
- Thans wordt veel geld geinves-
teerd, zowel door overheid als be
drijfsleven, in computermateriaal
voor het berekenen van voederrant
soenen. Dit is gedeeltelijk doelloos
als we alleen maar rekenen tot het
huidige bedrijfsniveau t.a.v. melk-
gift. We moeten trachten het uiterste
produktieniveau te behalen met het
aanwezige diermateriaal (op gene
tisch niveau). Dit houdt in dat we
Ras Aantal koeien
kg. melk
vet
eiwit
kg vet eiwit
Holstein
.164.219
7361
3,63
3,23
505
Roodbont
1.376
7416
3,67
3,23
511
Brown Swiss
15.617
5980
4.11
3,58
460
Ayrshire
8.941
5769
3,95
3,37
423
Guernsey
25.792
5272
4,70
3,62
439
Jersey
67.453
5065
4.92
3,83
443
Shorthorn
865
4921
3.66
3,32
343
kruisingen
35.090
6060
3,86
3,34
436
Verzorgde veekeuringenZ)e fok-
veekeuringen zijn in de VS zowel
qua organisatie als presentatie bij
zonder professioneel van opzet. De
toilettering en het voorbrengen van
de dieren zijn van uitstekend ge
halte. Via clubs worden jonge kin
deren vanaf 6 a 7 jaar) reeds ver
trouwd gemaakt met de omgang en
verzorging van rundvee. In wed
strijd-verband onderstreept men
hiermede nog eens het belang van
dit onderdeel van de rundveehou
derij.
"plankgas" moeten voeren en dit
vraagt meer kennis over het gebruik
van voedermiddelen, voedermetho
den en vöedernormen per diergroep.
Laten we wel bedenken dat het in
vesteren van geld in fokkerij-selek-
tie-methoden pas nuttig is als de
praktijk de hogere genetische aanleg
kan benutten.
Waarom worden in de U.S.A.,
buiten energie en eiwit, meer voe
dingsstoffen berekend in de rant
soenberekening? De Amerikanen
kennend, is dit zeker niet bedoeld als
hobby. Het G.I.R. zou toch het ini
tiatief kunnen nemen? In Nederland
wordt met betrekking tot andere
voedingsstoffen vaak gezegd: "Ge
middeld zit het wel goed". We weten
toch allemaal dat je met "gemid
deld" niet hard vooruit komt?
Snellere vooruitgang t.o.v. voe
ding en gezondheidszorg is te ver
krijgen door meer betrokkenheid
van de adviseur bij het resultaat van
z'n advisering. Bij een Financieel be
lang van de adviseur zal de boer
meer en betere informatie kunnen
krijgen dan bij vrijblijvende advise
ring.
Zolang nog niet bewezen is dat
een 10.000 1. koe minder ekonomisch
is dan een 6500 1. koe, zullen de lan
delijk en regionaal werkende proef-
boerderijen niet te snel met dit ni
veau tevreden moeten zijn. Ook al
worden er proeven genomen in het
z.g. bedrijfsverband. Zéker de fok
kerij-mensen zullen in de toekomst
daar geen genoegen mee nemen.
Opmerkingen dat met 6500 1. melk
en een laag krachtvoerverbruik het
bedrijfsresultaat zo goed is, spreken
niet van voortvarendheid. Het
krachjvoer-verbruiksniveau alléén
zegt niets over het maximaal moge
lijke bedrijfsresultaat.
Met betrekking tot de voeder
voorziening zullen we ons in Neder
land eens kritisch moeten afvragen
of het grasland met al z'n ups en
downs nog wel de, zo vaak genoem
de, goedkope voedingsbron is voor
topresultaten bij melkvee. We kun
nen vergeten dat met een VEM van
750 en de eiwitwaarde van (kuil-
)gras de koeien veel melk kunnen
geven. Natuurlijk is het ekonomisch
te berekenen doch de technische
kennis over veevoeding t.a.v. het te
bereiken doel ontbreekt vaak in onze
berekening. Niet voor niets is het
veevoedingsonderzoek in de U.S.A.
thans meer gericht op de voederbe-
nutting van de koe. (ook wel de
black-box-werking genoemd). Spe
cifieke waarden van voedermiddelen
en de winning in de diverse groeista-
dia (b.v. mais) zijn daar voorbeelden
van. Wat doet o.a. luzerne t.o.v.
kuilgras in de koe en wat is de in
vloed op opbrengst-, milieu- en
grondverbetering? Herinzaai van
grasland is een mogelijkheid tot pro-
duktieverbetering doch blijven we in
de bekende cirkel?
Opvallend in de U.S.A. is de "di-
rektheid" van de mensen, de over
tuiging waarmee zij handelen, de
waardering voor prestaties en het
"gentleman" blijven. Daarnaast is de
vrijheid en dus de snelheid waarmee
men in het bedrijf wijzigingen kan
aanbrengen een bijzonder positief
punt voor het gemotiveerd blijven.
P. van Nes
("Het uitgebreide verslag is beschik
baar en wordt U toegezonden door
7,50 over te maken op bankreke-
ningnr. 315360542 t.n.v. P. van Nes
te Dordrecht. Het gironummer van
de bank is 314405").
16
Vrijdag 17 januari 1986
