ot akker- en tuinbouw
LANDBOUW-RAI
REPORTAGE
Zwakste schakel
Kostenfactor
75
pe het belangrijk vinden, dat dit systeem air
gemene toepassing vindt in West-Europa.
Dan loont het namelijk de moeite om in West-
Europa op joint-venture- of andere basis een
paperpotfabriek te stichten.
De heer Pype: „Als we in staat zijn de prijs
van de paperpots met zo'n 30 tot 40 te ver
lagen, ontstaat er een veel groter bereik van
ons systeem in de sector."
En Broere vult aan: „Kijk, een losse knolsel-
derijplant kost 2,5 cent; een plantje in een pa-
perpot zo'n 5 cent. Dat betekent, dat het
plantje een optimale verzorging en uitplan-
ting moet krijgen."
Volgens Pype zijn er daarom diverse, zeer
nauwkeurig werkende plantmachines ont
wikkeld. Er is nu een machine voorzien van
een electronisch oog. Dat oog constateert
vlak vóór het planten wanneer het zaadje in
het paperpotje niet is opgekomen. Het loze
potje wordt afgevoerd, terwijl het aanvoer-
bandje één tel sneller draait. Op die manier
wordt de grond toch voor 100 volgezet met
paperpots.
De ketting is zo sterk als de zwakste schakel,
zo luidt het gezegde. Dat geldt zeker ook
voor het paperpotsysteem. In het afgelopen
jaar hebben nogal wat akkerbouwers hun pa
perpotplanten zelf opgekweekt in geïmpro
viseerde trekruimten of in kasjes, ergens ver
scholen op het bedrijf. Niet professioneel
dus, zegt Broere. En hij voegt eraan toe dat er
daardoor diverse partijen paperpotplanten
mislukt zijn.
„Het opkweken van planten moet men ook
aan professionele plantenkwekers overlaten,
die er helemaal op ingericht zijn", zo meent
directeur Bas Uittenbroek van de Nederland
se Vereniging van Plantenkwekers (NVP)
zich in de discussie. Deze vereniging met
meer dan 100 leden en een omzet van zo'n
800 miljoen per jaar (met name in de tuin
bouw) heeft de ontwikkeling van het paper
potsysteem intensief gevolgd. Het is volgens
de heer Uittenbroek een van de weinige ke
ren, dat hij een ontwikkeling uit de landbouw
toegepast ziet worden in de tuinbouw.
Inmiddels zijn er twee plantenkwekers die
hun bedrijf aanpassen aan het nieuwe sys
teem. De Westlandse. Planten Kwekerij
(WKP) in Grubbenvorst bouwt momenteel
een glastuinbouwbedrijf van 3 ha om de pa
perpotplanten daar optimaal op te kweken.
Plantenkweker Nuyten in Bergen op Zoom
bouwt ook al een gedeelte van zijn bedrijf
om. Uittenbroek verwacht dat er de ko
mende jaren nog meer plantenkwekers over
de brug komen. De opkweek van de planten
hoeft volgens hem binnenkort niet meer de
zwakste schakel te zijn in dit totaalsysteem.
Professionele plantenkwekers met een jaren
lange ervaring in de tuinbouw maken zich
klaar om een optimale paperpotplant af te le
veren. Daarmee is de keten van goed zaad,
paperpots, paperpotplanten en plantmachi
nes gesloten. Of dit totale systeem het sys
teem van de toekomst wordt, wel het ant
woord is volgens Broere, Pype en Uitten
broek aan de akker- en tuinbouw.
Tiny Brouwers
nachtvorsten in de tweede helft van mei als
losse plant op het land gezet. Door gebruik
van een paperpot met een voorgekiemde
quick-pill is het mogelijk om al begin mei "uit
te planten. Daardoor wordt het groeiseizoen
langer. En dat leidde in een proef tot een pro-
duktie van 55,6 ton bij paperpotplanten, te
gen 40 ton bij losse planten; een opbrengst
verhoging van 39 De heer Broere voegt er
nog aan toe, dat het aantal planten per ha zo'n
1.100 stuks lager was en het knolgewicht 310
gram hoger. Hoewel de boer per ha 1.250,-
meer kwijt is aan planten, staat daar tegen
over dat 600,- aan arbeid wordt uitge
spaard, terwijl de meerproduktie op 30 tot
40 ligt.
Ook bij de zaai-uien zijn er proeven gedaan.
In de Flevopolder bereikten de zaai-uien een
opbrengst van 58,5 ton per ha; de zaden in
paperpots kwamen aan 71 ton. In Noord-Hol
land lag dat op 37,5 ton per ha bij de zaai-uien
en op 48,2 ton bij de paperpots. Dat geeft een
gemiddeld verschil van 11,6 ton oftewel
24,2 ten gunste van de paperpots.
Voorts zijn er volgens ing. Broere mogelijk
heden tot kostprijsverlaging in de teelt van
witlofwortels. De boeren huren los land voor
een bedrag tussen de 8.000,- en 10.000,-
per ha. Gemiddeld komen er zo'n 150.000
witlofwortels op één ha. Vele wortels vallen
af door problemen na de ontkieming van het
zaad, ziekten en dergelijke. Maar er kunnen
gemakkelijk 100.000 planten méér op een
hectare gezet worden. Met het paperpotsys
teem zijn daar mogelijkheden voor. Een en
ander betekent, dat de huurprijs van het land
over een grotere produktie aan witlofwortels
uitgesmeerd kan worden. Daarnaast biedt
het systeem van witlofwortels in paperpots
de mogelijkheden om de onkruidbestrijding
in de hand te houden. Het behoeft volgens
Broere geen betoog, dat ook andere gewas
sen, zoals spruitkool, sla en andijvie, uit
stekende gedijen in de paperpot.
Volgens de heren Broere en C. Pype, de sui
kerbietenteler die nu directeur van Agriplant
is, hangt het al of niet toepassen van dit pa
perpotsysteem af van de kostprijsberekenin
gen van de ondernemer. Omdat de papieren
potjes uit Japan moeten komen, is de kost
prijs van de paperpots in Nederland het dub
bele van de prijs in Japan. Is een Japanse te
ler globaal 250,- tot 300,- per ha aan potjes
kwijt, in Nederland ligt dat op het dubbele
(f 550,- tot 600,-). Vandaar dat Broere en Py-
ChOmagazine januari 1986