Algemene heffing Landbouwschap
blijft in 1986 op zelfde niveau
Herbezinning binnen
aardappelorganisaties nodig
Nieuwe veelbelovende
AM-resistente aardappelrassen
staan te dringen
Moeilijkheden Duitse aardappeltelers
De "algemene heffing" van het Landbouwschap gaat in 1986 niet
omhoog. Dit Is tenminste het voorstel van het dagelijks bestuur van het
Landbouwschap aan het bestuur, dat op woensdag 4 december a.s. een
definitief besluit moet nemen over de begroting 1986 en derhalve ook
over het niveau van de heffing. Volgens de ramingen geeft het Land
bouwschap volgend jaar een totaal bedrag van 28,8 miljoen uit, terwijl
er 26,1 miljoen binnenkomt uit de algemene heffing. De overige
inkomsten bedragen ongeveer 1,7 miljoen, zodat een tekort resteert
van 1 miljoen. Dit tekort wordt gedekt uit de reserves, die trouwens de
komende jaren verder kunnen worden benut.
In de begroting van het Landbouw
schap wordt uitgegaan van ongeveer
127.000 agrarische bedrijven, die
volgend jaar voor betaling van de
heffing in aanmerking komen. Bru-
to-aanslagen lager dan 30,— wor
den echter niet opgelegd, waardoor
ruim 12.000 zeer kleine of nevenbe-
drijven geen heffing betalen. Uit een
en ander kan worden gekonklu-
deerd, dat het" gemiddelde bedrag
van de algemene heffing voor boe
ren- en tuindersbedrijven ligt op on
geveer 315,— (bruto).
De organisatiegraad in de kringen
van boeren en tuinders is relatief
hoog: ongeveer 70% van de onder
nemers is aangesloten bij een land
bouw- of vaktechnische organisatie.
Ondernemers die lid zijn van een
door het bestuur van het Land
bouwschap aangewezen organisatie,
Het zal nodig zijn dat in tal van
aardappelorganisaties een herbe
zinning plaatsvindt over de aktueel
ontstane situatie, maar dan wel
toekomstgericht. Kunnen de lage
prijzen van vandaag voorkomen
worden? Hoe ziet het er voor de
komende jaren uit met de opper
vlakteontwikkeling. Zijn de ver
bindingen, vanuit de teler gezien,
naar de markt sterk genoeg?
Afzetsystemen
In de eind 60-er en begin 70-er jaren
is er heel wat gesleuteld om een be
tere greep te krijgen op het marktge-
beuren. Een struktuurrapport, een
blauwdruk, kwam tot stand binnen
het Landbouwschap. Een visie, toen
gemaakt, werd voor vele jaren ak
tueel. Aardappels in handen stellen
van handelshuizen. Kontrakten van
telers met de handelshuizen ener
zijds en van de handelshuizen met de
markt (o.a. aardappelverwerkende
industriën) anderzijds.
In feite werkt dit later op onderdelen
verfijnde systeem als geheel geno
men nog goed, zij het dat het na
tuurlijk verstandig is, regelmatig de
organisatie van het geheel nogeens
scherp door te lichten. Zo zien we
ontwikkelingen dat bepaalde indus
triën geheel of gedeeltelijk over gaan
op de aankoop van veldgewas.
Kwaliteit en kosten kunnen daarbij
een rol spelen. Een bezinning hierop
in nationaal verband zou een goede
zaak kunnen zijn.
Andere ontwikkelingen
Ik durf beweren dat we er als Ne
derlandse aardappeltelers (kon-
sumptietelers) tot nu toe redelijk
goed zijn afgekomen. De financiële
resultaten waren, gemiddeld geno
men, niet slecht. We kunnen zelfs
zeggen: vrij goed. Vele faktoren
hebben daarbij een rol gespeeld.
Maar zeker ook de goede organisatie
om kwaliteitsaardappels en produk-
ten daaruit het gehele jaar rond voor
de konsument ter beschikking te
hebben.
In de EEG is de oppervlakte aard
appels regelmatig gedaald; in Ne
derland gelijk gebleven en zelfs iets
gestegen. En aan die daling van die
oppervlakte lijkt nu een einde te zijn
gekomen. En dat duidelijk door an
dere voor ons niet te beïnvloeden
faktoren. En dit is de druk die gelegd
8
krijgen een korting op hun algemene
heffing. Van het kontributiebedrag
dat ze betalen aan hun organisatie,
wordt 70% in mindering gebracht op
de algemene heffing van het Land
bouwschap. Daar is een beperking
aan gesteld: de kontributie-aftrek of
korting kan nooit meer zijn dan de
helft van de algemene heffing. De
gemiddelde "netto algemene hef
fing" per bedrijf bedraagt dan ook
geen 315,— maar ruim 200,—
Uitgaven
De grootste kostenpost van het
Landbouwschap is die voor het se-
kretariaat. Zo'n 19,6 miljoen wordt
uitgegeven aan salarissen (inklusief
sociale lasten, pensioenpremies,
VUT enz.) van het personeel. Dat
zijn in totaal ruim 240 medewerkers
van wie er ongeveer tachtig werken
is op de marktordeningsprodukten:
melk, suiker en granen. En zo gaaj de
veehouder in binnen- en buitenland
een stuk van z'n grasland voor ande
re produkten dan gras beschikbaar
stellen. Maar ook de graanteler gaat
rechtop zitten om zich te weer te
stellen tegen de sterk verlaagde
graanprijzen en de op handen zijnde
medeverantwoordelijkheidsheffin
gen. Ook de suikerbietenteelt wordt
gekonfronteerd met een maksimale
oppervlakte en een richting van la
gere prijzen. Voor veel "kleine ge
wassen" is nauwelijks enige ruimte'
maar ook voor de aardappels is geen
ruimte meer. En toch zien we steeds
meer aardappels op ons afkomen en
niet alleen in ons eigen land, maar
vooral in landen om ons heen. Niet
alleen konsumptieaardappels, maar
ook pootaardappels.
Marktordening
We hebben ons altijd tegen een
marktordening voor aardappels ver
zet binnen de EEG. En ik denk dat
we dat moeten blijven doen, althans
wanneer we het hebben over een
minimumprijs, over een bodem in de
markt. Wel hebben we steeds gepleit
voor een zgn. lichte regeling, te we
ten:
1. vrij verkeer tussen de lidstaten
2. geen konkurrentievervalsende
maatregelen
3. strenge kwaliteitsregels
4. bescherming tegen dumping aan
EEG-buitengrens
Dat betekent bij een vrij prijssys-
teem, dat aardappels daar zullen
groeien waar dat ekonomisch het
beste kan. En dan maar hopen dat
Nederlandse gronden en boeren
daarbij blijven horen.
Het zal goed zijn dat we als telers,
maar zeker als handelshuizen, ons
zaakje nogeens goed doorlichten.
Kosten beperken en kwaliteiten zo
mogelijk verbeteren en via een meer
prijs de aardappelteelt in de benen
houden. We hebben uitstekende sys
temen om aardappels en produkten
daaruit naar de markt te brengen. We
zullen via onze organisaties de kwa
liteit van de grondstof aardappelen en
de aardappelprodukten nogeens
scherp ter hand moeten nemen in de
toepassing. Bij een vrij marktsysteem
zal blijken wie de langste adem heeft.
A. Vermeer
bij üe twaalf gewestelijke raden van
het Landbouwschap. De totale bu
reaukosten van het schap zijn voor
1986 begroot op bijna ƒ2,5 miljoen.
Uit deze begrotingspost worden alle
kosten betaald.
Een zeer grote groep boeren en tuin
ders is regelmatig betrokken bij "het
maken" van het beleid van het
Landbouwschap.
Subsidies
De jaarlijkse huisvestingslasten wor
den voor het Landbouwschap voor
volgend jaar geschat op ruim 1
miljoen. Daarbij zijn alle huur- en
aankoopkosten meegenomen van
het huidige en het nieuwe kantoor en
de kantoorruimte van de twaalf ge
westelijke raden van het Landbouw
schap. Voorts betaalt het Land
bouwschap volgend jaar in totaal
1,3 miljoen uit aan subsidies. De
grootste subsidie-ontvangers zijn de
Stichting Public Relations Land- en
Tuinbouw (ƒ700.000,— en het
Landbouw-Ekonomisch Instituut
200.000,—terwijl het Centraal
Orgaan voor de Ekonomische Be
trekkingen met het Buitenland en de
Flevohof elk een ton aan subsidie
zullen krijgen. Voor "diensten door
derden" staat ruim drie ton begroot
voor onder meer accountantskosten,
Hoogleraar: boeren alleen
milieubewust voor geld
De beheersovereenkomsten die
In de laatste tien jaar is in Duitsland
de met aardappelen geteelde opper
vlakte met ongeveer 50% gedaald.
Daarmee ging gepaard een toename
van de import, terwijl in het lopende
jaar de telersprijzen zeker 40% lager
zijn dan vorig jaar.
De zelfvoorzieningsgraad van aard
appelen ligt rond de 80%. De Duitse
Boerenbond en de Werkgroep
Aardappelteelt willen de in 1982 op
gerichte Bundesmarktverband tot
groter aktiviteit stimuleren.
Deze organisatie wordt, ook in krin
gen van het ministerie van Land
bouw, beschouwd als de meest geëi
gende organisatie om op het gebied
het agrarisch radiobulletin en kosten
voor rechtsbijstand (zoals eerder dit
jaar voor een procedure voor het
Europese Hof, waar de tuinbouw-
gaspriis aan de orde was). Tenslotte
kunnen als diensten door derden ook
worden genoemd de aktiviteiten van
de STULM (Stichting Uitvoering
Landbouwmaatregelen) en het LEI
(Landbouw-Ekonomisch Instituut)
ten behoeve van het heffingssysteem.
Inkomsten
De geraamde inkomsten uit de alge
mene heffing bedragen ruim ƒ26
miljoen inklusief aanmaningen, ad
ministratiekosten en de heffing
landbouwambachten (loonbedrij
ven). De overige inkomsten van 1,7
miljoen komen uit baten uit de bij
zondere diensten, ziekengeld- en
WAO-inkomsten en door het Land
bouwschap voor derden gemaakte
kosten, die worden doorberekend.
De begroting wordt sluitend ge
maakt door een bedrag van
1.077.000,— uit de reserves te ha
len.
Bestemmingsheffingen
Behalve de algemene heffing kent
het Landbouwschap nog "bestem
mingsheffingen" en "opcenten". In
feite zijn dit extra heffingen, die op
verzoek van één (of meerdere) sek-
tor(en) wordt opgelegd voor speci
fieke aktiviteiten.
Ze worden dus betaald door de di-
rekt belanghebbenden of anders ge
zegd: het gaat hier om geld waarvan
de betalers zelf direkt of indirekt
profiteren.
In totaal gaat het om een bedrag van
voorzien in een vergoeding voor
boeren die in hun bedrijfsvoering
rekening houden met het milieu,
hebben niet alleen voor verbeterin
gen gezorgd. "De mentaliteit bij de
van areaal, kwaliteit en afzet een ze
kere invloed uit te oefenen, zonder
daarbij in botsing te komen met het
vrije handelsverkeer in de Gemeen
schap. Alle momenteel van kracht
zijnde regelingen in de Bondsrepu
bliek hebben er niet toe kunnen lei
den dat aan de eerder aangegeven
inkrimping van het areaal een halt
kon worden toegeroepen.
Vooral ten aanzien van de kwaliteit
kunnen bepaalde maatregelen wor
den voorgesteld. Gebleken is dat
voor kwaliteitsaardappelen van
Duitse origine aanzienlijk betere
prijzen te maken zijn, ook in een niet
bijzonder gunstige markt, dan voor
de mindere kwaliteiten.
65 miljoen, hen paar bedragen
springen eruit: die voor de Gezond
heidszorg voor Dieren 19 mil
joen), de rundveeverbetering (ƒ20
miljoen), de STOPA-garantierege-
ling pootaardappelen 6,7 miljoen)
en tenslotte de medefinanciering aan
het praktijkonderzoek (ruim 6 mil
joen). Vooral deze laatste heffing is
de laatste jaren toegenomen in het
kader van de afspraak dat bedrijfs
leven en overheid elk de helft van de
onderzoekkosten voor hun rekening
nemen.
Heffingen 1985
De verzending van de heffingen van
het Landbouwschap over het jaar
1985 is onlangs gestart. De bedoeling
is dat deze voor het eind van het jaar
bij de betrokken bedrijven in de bus
liggen. Het Landbouwschap legt de
heffingen achteraf op, hetgeen tot
gevolg heeft dat het grootste deel van
de betalingen bijna een jaar lang
voorgefinancierd wordt. Deze voor
financiering gebeurt voor een deel
uit bestaande reserves, die in '86 en
de daarop volgende jaren verder
aangesproken kunnen worden om
eventuele schoksgewijze verhogin
gen van de algemene heffing te
voorkomen. Overigens moeten de
heffingen, die dezer dagen worden
bezorgd, niet worden verward met de
heffingen in bijgaand artikel; deze
hebben immers betrekking op de
begroting voor 1986 en worden der
halve pas eind volgend jaar ver
stuurd.
Jack Luiten
Landbouwschap
Bathseweg stonden o.m. vierde
jaars en oudere klonen van het
proefveld te Rilland opgesteld.
Ook kon de Rivro-serie worden
bezichtigd. Volgens kweker ir. J.
Muijsers zitten er veelbelovende
nieuwe rassen bij. Zo zit in het
VAVI/IBVL onderzoek het
nummer 81-21-36. Een aardappel
die AM-resistent is en die op vijf
proefveldjes een opbrengst te
zien heeft gegeven die ca. 20%
boven die van de Bintjes ligt. Ook
de sortering is vergeleken met
Bintje beter: er zit meer 50-op in.
Andere gunstige eigenschappen
van dit ras zijn volgens Muijsers
de goede bakkwaliteiten (een 8 en
vergelijkbaar met Bintje), resis
tentie tegen Y,A-en X virus en
een hoge resistentie tegen phy-
tophthora. Dit ras zal ook de ver
wachte terugloop van Bintje goed
op kunnen vangen, zo is zijn stel
lige overtuiging. Muijsers laat
met trots nog een ander nieuw ras
zien: de 76.36.60. Een hele vroege
die AM-resistent is, een goede
kookkwaliteit heeft en ook een
hoge produktie. De kweker van
Meijer verwacht dat het nog twee
jaar duurt eer dit ras in ons land
voor de pootgoedteelt beschik
baar komt. Als konsumptieaard-
appel zal dit ras het, zo accen
tueert Muijsers, goed doen in ge
bieden als de Pfalz, Beieren,
Zuid-Frankrijk en Italië.
agrarische bevolkingsgroep is er
overwegend zo door geworden, dat
men wel iets voor het behoud van
natuurwaarden wil doen mits er een
geldelijke vergoeding op tafel
komt". Dat zei de Utrechtse hoogle
raar in de toegepaste oecologie, dr. P.
van der Aart, maandag bij zijn
ambtsaanvaarding in Utrecht. Het is
volgens hem duidelijk dat de ont
wikkeling van de agrarische sektor
begrensd dient te worden". Van der
Aart pleit voor de invoering van
dwingende voorschriften, om land
bouwbedrijven die milieunormen
overschrijden tot een andere be
drijfsvoering te kunnen verplichten.
"Bovendien nopen strukturele land
bouwoverschotten tot verdergaande
produktiebeperkingen, zodat sane
ring ook om ekonomische redenen
voor de hand ligt", zo betoogde hij.
Om tot strukturele veranderingen in
de agrarische bedrijfsvoering te ko
men is volgens Van der Aart nog veel
onderzoek noodzakelijk.
Vrijdag 29 november 1985
Pnlangs heeft G. Meijer BV te
Kruiningen aan belangstellenden
de gelegenheid geboden om op
haar jaarlijkse rassenbezichtiging
kennis te nemen van bestaande
en in beproeving zijnde nieuwe
aardappelrassen. Op het Kweek-
bedrijf "De Oosthof' aan de
Kweker J an Muijsers bij de veelbelovende CMK 81-21-36.
