De Kroon op het Deltaplan:
Stormvloedkering Oosterschelde
De kroon
op het Deltaplan
Boomkwekerijverkopen aan
gemeenten op dieptepunt
"Alle treinen rijden
naar Zeeland"
Rinus Antonisse
Landelijke viering Nationale
Boomfeestdag in Bergen op Zoom
Jongeren en landbouwbeleid
Het grootste waterbouwwerk aller tijden
Stro in hal ministerie
2 Studieavonden voor jonge (a.s.) agrarische
vrouwen/Z.A.J.K.
Nederland heeft in de loop der
tijden, naast het eeuwige visite
kaartje van tulpen en klompen,
bekendheid gekregen als een na
tie die ekspert is in het verdedigen
van het land tegen de zee. We zijn
zelfs in staat gebleken om land op
de zee te heroveren.
De uitvoering van het Deltaplan,
die na de ramp in 1953 in een
stroomversnelling kwam, nadert
met de voltooiing van de storm
vloedkering in de Oosterschelde
.haar einde. Het laatste onderdeel
van dit enorme projekt is jaren
lang onderwerp van diskussie ge
weest. Voor het eerst bleken ar
gumenten voor het milieu door
slaggevend te zijn voor de vorm
en uitvoering van de laatste dam
in Zeeland. Het politieke gekra
keel beperkte zich niet tot de
provincie, in 1974 dreigde zelfs
een kabinetskrisis. De kosten rij
zen de pan uit, tegenvallers zijn
niet ingekalkuleerd, en nog steeds
is niet precies bekend wanneer dit
gigantenwerk gereed is.
Kompromis
DE KROON OP HET DELTA
PLAN is geschreven door PZC-
journalist Rinus Antonisse en be
handelt alle facetten die tot deze
vorm van afsluiting geleid heb
ben. De historie van Zeeland en
alle overstromingen die de pro
vincie geteisterd hebben, de ramp
van 1953, de werken die in het
kader van het Deltaplan inmid
dels uitgevoerd zijn, het unieke
milieu van de Oosterschelde en
de ekonomische belangen die er
een rol spelen. Het boek schetst
tevens hoe er vanuit een konflikt
een kompromis tot stand kwam
en beschrijft de stormvloedkering
in technische details en alle inno-
vaties die voor de bouw gedaan
zijn, inklusief de kompartimen-
teringswerken die een essentieel
en vaak vergeten onderdeel vor
men bij de waterbeheersing in de
Oosterschelde.
De Kroon op het Deltaplan is een
uitgave van Elsevier. Het boek
telt 224 bladzijden waarop rela
tief veel ruimte is gegeven aan
zeer tot de verbeelding sprekende
tekeningen en foto's. De prijs van
dit uitstekend verzorgde boek is
ƒ69,50.
Braks wil melkveehouders met
enkele voorzieningen helpen.
Minister Braks van Landbouw en
Visserij wil nog een aantal voorzie
ningen treffen om door de superhef
fing in problemen geraakte melk
veehouders te helpen. De bewinds
man denkt onder andere aan uit
breiding van de bestaande regeling
voor hulp aan veehouders die in
acute liquiditeitsproblemen zijn ge
komen. Braks zei dit dinsdag tijdens
de algemene vergadering van de
Limburgse land- en tuinbond in
Venlo. Volgens Braks vallen - on
danks de ingrijpende produktiebe-
perkingen door de superheffing in
april 1984 - de bedrijfsinkomsten
gemiddeld mee. maar er zijn pro
bleemgevallen ontstaan en een klein
aantal melkveehouders is nog steeds
niet uit de zorgen.
Vertegenwoordigers van de stichting
lekker dier hebben dinsdag de hal
van het ministerie van Landbouw en
Visserij volgeblazen met stro. Ze
willen bereiken dat er een verbod
komt op roostervloeren voor mest-
varkens, deze "beesten -het zou gaan
om 20 miljoen mestvarkens per
jaar - moeten hun korte leven ge
woon op stro kunnen slijten, vindt
lekker dier, volgens een woordvoer
der gebruiken de meeste boeren in
ons land op het ogenblik rooster
vloeren. Die zijn handiger omdat de
uitwerpselen van de dieren door de
roosters vallen. De roostervloeren
bezorgen de varkens echter pijnlijke
en misvormde poten. Verder wil lek
ker dier bewegingsvrijheid, licht in
de stallen en een verbod op het af
knippen van tanden, testikels en
staarten, de actievoerders begonnen
het stro op te ruimen, nadat een ver
tegenwoordiger van het ministerie
petitie met de eisen in ontvangst had
genomen.
Vrijdag 29 november 1985
In het seizoen 1984/85 werden door de Nederlandse gemeenten bijna
12,7 miljoen stuks boomkwekerijprodukten uitgeplant. Dat betekent
ten opzichte van het seizoen 1982/83 een daling met 25%. Hierdoor
werd een negatief rekord gevestigd. Vanaf het seizoen 1969/70 lag het
aantal uitgeplante stuks boomkwekerijprodukten namelijk nooit onder
de 13,5 miljoen stuks.
Dat blijkt uit een enquête-onder-
zoek, dat de afdeling marktonder
zoek van het Produktschap voor
Siergewassen (PVS) in juni van dit
jaar onder Nederlandse gemeenten
heeft gehouden.
Vooral door de grote gemeenten
(groter dan 100.000 inwoners) werd
het afgelopen seizoen t.o.v. 1982/83
aanzienlijk minder uitgeplant, nl.
32%. Bij de middelgrote (20 - 100.000
Wat houdt het in, voor wie is het be
stemd?
Een week lang houden agrarische
jongeren zich op de volkshogeschool
in Bergen met de landbouwpolitiek
bezig. In velerlei opzichten verschil
len ze van elkaar, maar één ding
hebben ze minstens gemeen: ze zijn
geïnteresseerd, leergierig, ze staan
open voor informatie en andere me
ningen. En ze willen van zo'n week
het beste maken, leerzaam en leuk.
De onderwerpen die ze behandelen,
en dat zijn er heel wat in een week
tijd, hebben uiteraard betrekking op
jongeren en landbouwbeleid. Je
vindt ze ook terug in de landbouw
bladen. Maar hier worden ze door
sprekers uit landbouworganisaties,
uit de politiek, uit onderzoek en
voorlichting, begrijpelijk ingeleid en
met jullie besproken. Je kunt dus wél
wat terug zeggen, vragen stellen, o.a.
De invoering van de Basisschool
wordt nu al de grootste onderwijso-
peratie uit de geschiedenis genoemd.
In het Basisonderwijs staat het kind
centraal. Eén ontwikkeling van 4 tot
12 jaar en meer aandacht voor het
individuele kind. Het gaat om een
ingrijpende vernieuwing. Het Lan
delijk Comité Nationale Boomfeest
dag speelt, met een nieuwe opzet van
lespakketten over bomen en hun
omgeving, in op deze ontwikkelin
gen.
Onlangs presenteerde het Comité de
hoofdpunten van haar nieuwe be
leidsplan voor de komende jaren.
Het Landelijk Comité Nationale
Boomfeestdag richt zich in de toe
komst niet alleen meer op de 5e en 6e
klassen van het basisonderwijs, maar
op de gehele (nieuwe) basisschool.
Het nieuwe lesmateriaal zal ook het
gehele jaar door te gebruiken zijn.
Het lespakket bestaat uit een set bo-
menmappen en een bomenposter.
Elke bomenmap bevat een aantal
lessuggesties, lesbrieven en werkbla
den. Deze werkbladen kunnen door
de leerkracht zelf vermenigvuldigd
worden en elk jaar verschijnt er een
aanvulling op het pakket. Eén set
bomenmappen per school is vol
doende. Op de full-color poster staan
19 algemeen voorkomende boom
soorten. Niet alleen de boomvorm,
maar ook de bloeiwijze, het blad en
de vrucht worden afgebeeld. De
winterbedden staan op het onderste
deel van de poster en een paarde-
kastanje fungeert, extra groot, als
blikvanger. Het formaat is 60 x 80
cm. De prijs van het komplete pakket
is ƒ22,50.
De voorzitter van het Landelijk Co
mité Nationale Boomfeestdag, de
heer P. Steltman, maakte tijdens de
ze bijeenkomst in Baarn ook de da
tum van de Boomfeestdag in 1986
bekend: 12 maart. De landelijke vie
ring zal plaatsvinden in de gemeente
Bergen op Zoom. Het thema voor
1986: "Bomen en Hout".
inwoners) en de kleinere gemeenten
(minder dan 20.000 inwoners) werd
respektievelijk 23 en 21% minder
uitgeplant.
Zo'n 57% van alle gemeenten heeft in
het kalenderjaar 1984 bloembollen
gekocht. Ten opzichte van 1983 wer
den het vorig jaar ruim 1 miljoen
stuks bollen méér gebruikt ter op
fleuring van het groengebeuren bin
nen de gemeenten, aldus het PVS.
In Zeeuws-Vlaanderen, Noord
Zuid Beveland, Tholen/West-Bra-
bant, en op Schouwen-Duiveland
worden door jonge vrouwen 2 stu
dieavonden georganiseerd over:
huwelijksgoederenrecht;
meewerken en meewerkvormen
voor jonge vrouwen op het bedrijf.
De avonden zijn bedoeld voor jonge
(a.s.) agrarische vrouwen.
Data en opgaves:
- Zeeuws-Vlaanderen: 11 dec.,
Emmy van Remoortele, tel. 01146-
1980;
Schouwen-Duiveland: 10 dec.,
Marijke Krepel tel. 01113-2838;
Nrd. Zd. Beveland: 16 jan., 6
febr., Marga Vermuë, tel. 01105-
2508/2441;
Tholen/W.-Brabant: jan./febr.,
Ellie Verwer, tel. 01672-2226.
De studieavonden worden georgani
seerd door de vrouwen, in het kader
van het projekt jonge (a.s.) agrari
sche vrouwen, van het Zeeuws
Agrarische Jongeren Kontakt.
in Brussel waar we op bezoek gaan in
deze landbouwpolitieke keuken.
Na zo'n kursus kijkje er echt anders
tegen aan: met meer kennis van za
ken.
Waar en wanneer wordt het gehou
den en wat kost het?
De kursus vindt plaats van 3 februari
tot 8 februari 1986 op Volkshoge
school Bergen, de Zandhoeve. Je
verblijft daar intern. De kursusprijs
bedraagt 290,- Als je lid bent van
een plattelandsjongerenorganisatie
of een agrarische gespreksgroep kost
het 145,—Op dit adres kun je te
recht voor meer informatie en aan
melding. Vanaf 1 november is een
programma op aanvraag beschik
baar.
Volkshogeschool Bergen, Postbus
94, 1860 AB BERGEN. Telefoon:
02208-94541.
Onder de titel "A lie treinen rijden
naar Zeeland" is bij drukkerij
Markusse te Wissenkerke een zeer
leesbaar boekje verschenen met
een aantal verhalen, artikelen en
enige gedichten, waarin Zeeland
centraal staat. Ze zijn van de hand
van de in Zeeland geboren maar al
vroeg naar de randstad verhuisde
Joris van Hoedekenskerke. Heim
wee naar en liefde voor Zeeland
doen de auteur na 35 jaar terug
keren naar "zijn"provincie. Waar
het hart vol van is stroomt zijn pen
van over: de Zeeuwen, en hun
kuituur zijn het onderwerp van de
meeste, vlot geschreven en onder
houdende, korte verhalen. Vooral
de taal die in een kuituur een cen
trale plaats inneemt, boeit de au
teur-in hoge mate: Ze is - ondanks
regionale verschillen - een zeer be
langrijk samenbindend element.
Dat de Zeeuwse taele de mooiste
van aolemaaelc is omdat ze zo
"internationaal" is, zal juist zijn
maar dit laatste geldt naar mijn
mening in meer of mindere mate
ook voor die talen waarmee het
Zeeuws verwantschap heeft.
Dus....) Van Hoedekenskerke gaat
ook in op de Kleine Zeeuwse
Taalstrijd die zich voorjaar 1983
heeft afgespeeld in het ZLM-blad.
Strijders: journalist W. Geldof en
de Zeeuwse Vereniging voor Dia
lectonderzoek. Geldof pleitte voor
een algemeen Zeeuws met een al
gemene spelling. De Zeeuwse Ver
eniging voor dialectonderzoek en
ook de Zeeuwse Culturele Raad
bleken niets voor een standaard
Zeeuws te voelen. De auteur is het
met Geldof eens: "het zou een
goede zaak zijn te streven naar een
voorkeursspelling zonder daarbij
de typische lokale taalverschillen
weg te willen werken. Dit zal het
geschreven Zeeuws en daardoor
ook het lezen ervan zeer ten goede
komen", aldus v. Hoedekensker
ke.
Het boek bevat zeker niet alleen
wat zwaar op de hand liggende
onderwerpen. Zo maakt de auteur
ons ook deelgenoot van leuke be
levenissen in Antwerpen, Fries
land, Noord-Duitsland en het Bel
gisch kustgebied.
In het hoofdstuk Boeren-wandel-
kaart" in Zeeland bepleit de
schrijver het aanleggen of opnieuw
begaanbaar maken van een aantal
wandelpaden door het Zeeuwse
landschap. Dit naar Engels voor
beeld waar wandelaars op grond
van eeuwenoude tradities het recht
hebben paden door het veld te be
treden, en waar dat nodig is, de
erven van de boerderijen te passe
ren zonder dat zulks bij de grond
eigenaren enig bezwaar ontmoet.
"Zouden er Zeeuwse boeren zijn
die aan beschaafde en goedwillen
de wandelaars zouden willen toe
staan over hun land te lopen, als ze
zekerheid hadden dat het koren
niet werd vertrapt en de bieten er
niet werden uitgerukt? Er zijn ze
ker wandelaars die dat niet doen
maar hoe krijgt de boer zekerheid?
Als de landbouworganisaties nu
eens kaarten gingen uitgeven tegen
betaling die de houders het recht
geven typische landweggetjes,
dijkjes en velden te betreden. Aan
die "boerenwandelkaarten" zou
den strenge voorwaarden moeten
worden gesteld. Misdraagt een
wandelaar zich dan moet de kaart
onmiddellijk kunnen worden inge
nomen en de toegang tot de paden
voortaan kunnen worden ontzegd.
Wie pakt dit idee op?" zo vraagt de
auteur.
Het boek besluit met een zevental
gedichten. Ook daarin komt de
liefde van de auteur voor het
Zeeuwse tot uitdrukking.
Het boekje "Alle treinen rijden
naar Zeeland" is in de boekhandel
verkrijgbaar en kost f 26,25.
J.W.
19
