IdllU" oil
Op europees nivo
4$0<? A -
zegge en schrijve
zuidelijke landbouw maatschappij
Waterkwaliteit
Amerwarmte nieuwe
"goedkope" energiebron voor
glastuinders Sprang-Capelle
Veiligheid
~E CIBL:-■
v.'0£)lL •-
m
wm m VRIJDAG 18 OKTOBER 1985
I ffl HA 65e JAARGANG NO. 3803
tuinbouwblad
Afgelopen week is er in het Zuidwesten volop maïs gehakseld onder zeer goede weersomstandigheden. Door het
aanhoudende koude en natte voorjaar is de voederpositie op veel veehouderijbedrijven matig te noemen, reden
waarom zeer hoge bedragen voor de maïs gevraagd worden, welke soms oplopen tot f 4000,— /ha.
De praktijk kan hopelijk nog even profiteren van het rus
tige najaarsweer. Dat geldt niet alleen voor het oogsten
van de nog te velde staande gewassen maar ook voor het
inzaaien van de wintertarwe. Ik ben erg benieuwd of - en
zo ja op welke wijze - de praktijk met de inzaai van tarwe
gaat reageren op het Groenboek. Wellicht dat de uit
spraken van mr. Carlo Trojan - kabinetschef van EG-
landbouwkommissaris Andriessen - tegenover o.m. ons
blad daarop nog invloed zullen hebben (zie pag. 5). Trojan
is van mening dat de boer, gezien de lage inflatie en de
teruglopende kosten - uiteindelijk in 1986 (netto) niet
met een prijsverlaging te maken zal krijgen. De vraag is
dus wederom tot welke prijs de boer tarwe zal blijven
telen. Overigens lijkt het mij niet verstandig om je als boer
te snel te laten verleiden tot avonturen met vervangende
teelten. Me dunkt dat een rustige en weloverwogen ont
wikkeling in het bouwplan de voorkeur verdient.
Konstateren dat de land- en tuinbouw in het zuidwesten
bij zijn verdere ontwikkeling sterk afhankelijk is van de
beschikking over voldoende zoet water is een open
deur intrappen. Tot nu toe heeft in de diskussie daarover
vooral de kwantiteit voorop gestaan en is er - althans door
ons - minder gepraat over de kwaliteit van het aan te
voeren water.
In het Westland weet men echter maar al te goed welke
schade vervuild water kan aanbrengen aan de agrarische
produktie. De franse zoutlozingen in de Rijn kosten de
glastuinbouw (nog steeds) tientallen miljoenen guldens
per jaar. Omdat ook in ons werkgebied het waterpro
bleem erg aktueel is kreeg ik van de Nederlandse Vere
niging van Agrarisch Recht de uitnodiging om
voor het thema "water" als nederlands rapporteur op te
treden op het Europees Kongres voor Agrarisch Recht dat
onlangs in Puerto de la Cruz op Tenerife werd gehouden.
Deelnemers aan dit kongres zijn juristen die zich op één of
andere manier - wetenschappelijk of praktisch - met het
agrarisch recht bezighouden: medewerkers van universi
teiten, ministeries, koöperaties, landbouworganisaties,
advokaten etc. Interessant was te vernemen hoe ver
schillend deze problematiek in de diverse europese lan
den wordt benaderd. In de zuidelijke landen bijvoorbeeld
is het nog de gewoonste zaak dat partikulieren eigenaar
zijn van de aanwezige waterbronnen waaronder rivieren.
Deze partikulieren hebben ook de volledige beschik
kingsmacht over deze bronnen. Dat kan in de praktijk tot
bijzonder vreemde situaties leiden.
Voor wat betreft mijn bijdrage heb ik gekozen voor een
puur praktische benadering. Ik heb de vergadering ver
teld dat wij vrijwel al ons zoete water via de rivieren
moeten "importeren" en dat wij daarom ook wat de
kwaliteit betreft afhankelijk zijn van het buitenland. Ik
heb verder gekonstateerd dat die kwaliteit veel te wensen
overlaat en dat de nederlandse land- en tuinbouw daar
door nu reeds veel schade lijdt en dat die schade in de
toekomst alleen nog maar zal toenemen vanwege het
toenemende belang dat onze agrarische sektor krijgt bij
zoet water.
Tenslotte heb ik voorgesteld om in de konklusies op te
nemen dat de Europese Kommissie en de Raad van Eu
ropa nu eindelijk eens op moeten schieten met de euro
pese regelgeving op het gebied van de waterkwaliteit.
Enigszins tot mijn eigen verbazing is mijn voorstel vrijwel
letterlijk in de slotresolutie opgenomen. Ik had namelijk
verwacht dat met name Frankrijk - en wellicht ook Duits
land - zich hiertegen sterk zouden verzetten. Opvallend
was echter wel dat de cruciale zinsnede in de franse tekst
was weggelaten... Maar omdat de spaanse tekst als be
palend gold hebben we daar maar niks meer van gezegd.
Natuurlijk is met zo'n resolutie het probleem niet opge
lost. Maar als een dergelijk gezelschap van juristen een
dergelijke aansporing geeft aan de europese bestuursor
ganen is dat toch weer een duwtje in de goede richting.
Zes Sprang-Capelse tuinders verwarmen hun kassen met
restwarmte van de PNEM-Amercentrales te Geertrui-
denberg. Deze nieuwe energiebron voor kasverwarming,
"amerwarmte", werd op 17 oktober officieel in gebruik
genomen. In één keer werd 12 ha. glastuinbouw aange
sloten. Zo'n drie miljoen komkommers, 45 miljoen pot
planten en stekken en een half miljoen tak- en snijbloe
men worden nu jaarlijks met goedkope amerwarmte ge
kweekt.
De N.V. Provinciale Noord Brabantse Elektriciteitsmaat
schappij (PNEM) sloot met één aftakking (aanvoer en
retour) zes glastuinders aan op de bestaande warmwa
terleiding die loopt van Geertruidenberg naar Tilburg.
De warmtelevering aan deze 12 ha glastuinbouw komt
overeen met de warmtelevering aan een dorp van 3000
woningen. De opening werd ingeleid door de voorzitter
van de hoofddirektie van Rabobank Nederland, ir. P.J.
Lardinois.
Kostenbesparing tuinders
Het eerste eksperiment waarbij amerwarmte geleverd
werd, bij N. van Marrewijk een chrysantenteler in 's
Gravenmoer, overtuigde de slagvaardige Sprang-Capelse
tuinders al binnen het proefjaar van de voordelen van een
aansluiting op het amerwarmtesysteem. Zij rekenen op
een kostenbesparing van tenminste 10% op de energiere
kening. De aansluiting op het amerwarmtesysteem geeft
de tuinder bovendien een grote zekerheid voor onge
stoord bedrijf.
De A mercentrale die de relatief goedkope energie levert.
Springplank voor "Glazen Stad" in Noord-Brabant
Voor de PNEM is de ervaring met dit projekt de spring
plank voor de aansluiting van nog meer bestaande glas-
tuinbouwprojekten in Noord-Brabant (Dongen-Vaart,
Asten, Waspik, Raamsdonk).
Ook het plan voor een nieuw glastuinbouwgebied van
125 ha nabij de Amercentrales in de Plukmadese polder
van de gemeente Made en Drimmelen ondervindt veel
belangstelling in binnen- en buitenland. Dit ambitieuze
plan. een "Glazen Stad", in de polder levert op den duur
zo'n 450 arbeidsplaatsen op. Een stuurgroep waarin de
gemeente Made, de Stichting Bevordering Tuinbouwbe-
langen (S.B.T.), de Veiling Breda en de PNEM samen
werken zorgt voor realisatie van dit projekt.
Want voor mij staat vast dat de problematiek van de
waterkwaliteit alleen op europees nivo kan worden op
gelost. En ook hier geldt dat de druppel uiteindelijk de
hardste steen uitholt.
De laatste weken zijn er in ons werkgebied enkele min of
meer ernstige verkeersongelukken gebeurd waarbij
landbouwvoertuigen en/of -machines betrokken waren.
In een enkel geval ben ik door familie van het slachtoffer
opgebeld met de vraag of de landbouw wel voldoende
aan preventie doet. Ik heb verteld dat één en ander onze
volle aandacht heeft. Niettemin wil ik ook hier (wederom)
een oproep doen om toch vooral voorzichtig te zijn en de
voorschriften in acht te nemen. Een ongeluk zit nu een
maal meestal in een klein hoekje.
Oggel