De maand oktober op het
Z.W. veehouderijbedrijf
Ploegen
Onkruidbestrijding
Grondontsmetten
Diversen
Schapenhouderij
Varkenshouderij
Als de "R" in de maand komt, is
de zomer ver afgelopen. Dat is
een oud gezegde, maar geldt nog
steeds.
Al bij al kunnen we niet zeggen,
dat we nu zo'n mooie zomer ge
had hebben. Het heeft veel gere
gend en er waren maar weinig
echte mooie zomerse dagen.
De grasgroei is wel redelijk ge
weest, maar het was moeilijk om
het gras goed te benutten. Bij het
beweiden werd er door het natte
weer veel vertrapt en bij de voe
derwinning was het moeilijk om
het gras goed in de kuil te krijgen.
Zorg voor een geleidelijke overgang
Van lieverlee wordt het gras in de wei
minder. Niet alleen wat de hoeveel
heid betreft, maar ook de kwaliteit.
Als we dan daarbij nog slecht weer
hebben, wordt de opname van gras
door het vee nog minder.
Daarom zullen we op tijd moeten
beginnen met het bijvoeren van
ruwvoer. Ook de krachtvoergift moet
omhoog ten opzichte van dè zomer
maanden. Dit alles natuurlijk wel in
verhouding tot de melkgift. Voor
bedrijven die op stal melken is dit
bijvoeren goed mogelijk. Eventueel
kunnen de koeien ook 's nachts op
stal worden gehouden. Voor die be
drijven, die dit niet kunnen, ligt
vooral het bijvoeren van ruwvoer een
stuk moeilijker, maar niet onmoge
lijk. Bij slecht weer zal er plaatselijk
nogal wat worden vertrapt, waarvan
het grasland lijdt en we ook verliezen
hebben bij het ruwvoer. Maar niet
bijvoeren zal in veel gevallen nog
meer kosten. Door verlaging van de
produktie en een grotere kans op
pensstoornissen e.d. zal de schade
nog groter zijn. Dus als het enigszins
kan, dan toch ruwvoer bijvoeren en
ook de krachtvoergift aanpassen.
De graslandverzorging niet vergeten
Ook in het najaar moet er toch nog
het een en ander aan het grasland
gebeuren. Doen we dit niet, dan
heeft dat gevolgen voor de groei en
de opbrengst van het gras volgend
jaar.
Vooral klei en veen en de nattere
zandgronden zijn gevoelig voor ver
trappen. Op dit soort gronden wordt
de tijd van het vee opstallen dan ook
meestal niet bepaald door de hoe
veelheid gras die er nog staat, maar
door de mate van vertrappen.
Dan kan er op sommige percelen nog
te veel gras staan. Het is noodzakelijk
dat dit gras dan nog wordt afge
maaid. Daarbij liefst niet te diep
maaien, namelijk niet korter dan
cm. Zijn er veel' maairesten, dar
moet dit spul nog worden opge
ruimd.
De ontwatering is in het najaar ook
een belangrijke zaak. Voor een snelle
afvoer moeten sloten, greppels en
drainage goed open zijn. Op dit mo
ment zijn er nog verschillende sloten
waar veel begroeiing in staat. Het
openmaken van dergelijke sloten is
dan ook hard nodig. Ook de duikers
moeten goed worden nagekeken.
Soms zijn deze verstopt door bijv.
plastik zakken e.d. Maak ook de
greppels weer in orde als het vee uit
(vervolg van pag. 12)
Om optimaal te drogen moet er
konstant met deze temperatuur wor
den gewerkt. Dit betekent dat er ook
's nachts met een verhitter moet
worden gedroogd. Uit oogpunt van
brandgevaar kunnen de verhitters
het beste buiten worden opgesteld.
In het najaar van 1985 begint de
voorbereiding voor de teelt van 1986.
De zwaardere gronden worden in
oktober zo mogelijk op wintervoor
geploegd. Op de zwaardere gronden
is het aan te bevelen om direkt na het
ploegen een egaliserende bewerking
uit te voeren.
Uitvoering in de winter lukt zelden
en is duidelijk minder gunstig. Vlak-
leggen voor de winter geeft vooral
een beter uitgangspunt als er fijne
zaden gezaaid moeten worden.
Bietekoppen dienen, voor ze onder-
geploegd worden, goed verspreid te
worden over het land.
Groenbemesters dienen onder droge
omstandigheden ondergeploegd te
worden. Het effekt van een groen-
bemester zou anders wel eens nega
tief kunnen zijn' Stop groenbemes
ters en bietekoppen niet te diep weg,
maar bedek ze wel goed.
Komt er kweek voor of ander worte
lonkruid, dan kan - hoewel aan de
late kant - in oktober nog wel met
Roundup of groeistoffen gespoten
worden in de stoppel en in groenbe
mesters. Het onkruid moet dan wel
goed ontwikkeld en nog aan de groei
zijn en het is aan te bevelen 3 a 4
weken te wachten met ploegen na de
bespuiting.
Kweek kan na het ploegen ook nog
bestreden worden met 75 kg TCA
over de sneden. Het is mogelijk om
daarbij telkens een stuk te ploegen
en dan een halve spuitboombreedte
meteen- te spuiten. Dan hoeft men
later niet met de spuitmachine over
de ploegsneden te hobbelen. Overi
gens komt het de werkzaamheid van
de TCA ten goede als men - op zware
grond - eerst de (hiervoor reeds ge-
Vrijdag 4 oktober 1985
noemde) egaliserende grondbewer
king uitvoert. Ook voor de spuitma
chine is het dan minder pijnlijk!
Grondontsmetten kan in oktober
nog steeds, mits de omstandigheden
als bodemtemperatuur, boven de 7
graden C, en vochtigheidstoestand
van de grond het toelaten. De grens
voor wel of niet ontsmetten ligt in de
buurt van 7001 e.
Komt u boven deze grens, dan is het
zeker aan te raden om te ontsmetten
of te overwegen op dat perceel een
jaar geen bieten te zaaien. Met DD
zijn in het Zuidwesten de beste re
sultaten behaald. De kosten van een
grondontsmetting liggen tegenwoor
dig rond de 950,-/ha, dus als u het
doet, doe het dan goed!
Bij uw bedrijfsvoorlichter kunt u het
vlugschrift voor de landbouw, nr.
380, verkrijgen waarin de techniek
en uitvoering van grondontsmetting
worden behandeld.
Op percelen waar in 1987 bieten ge
teeld zullen worden kunt u deze
winter aaltjesmonsters laten nemen.
Om voor het volgende seizoen de
bemestingstoestand te weten kunt u
nu nog grondmonsters laten nemen.
Draineren kan nu nog, mits de on
dergrond droog is.
De aardappel is een erg kalibehoef-
tige plant. Ook heeft kali grote in
vloed op de blauwgevoeligheid. U
kunt kali geven in het najaar en zo
doende zoutschade in het voorjaar
voorkomen.
Bedrijfshygiëne betekent het wegne
men van besmet tingsbronnen en
het voorkomen van verspreiding van
ziekten en onkruiden. Zaken waar
mee wij ons in feite het hele jaar door
bezighouden.
De problemen met zwartbenigheid,
stengelnatrot, het bietesysteaaltje,
rhizomanie en knolcyperus worden
steeds groter en bedreigen in toene
mende mate onze eksportpositie. Op
wat langere termijn bekeken zal tijd
en aandacht besteden aan bedrijfs
hygiëne een heel rendabele investe
ring zijn.
ing. A.P. Basting
de weide is. Denk daarbij ook aan
eventuele afvoerbuizen onder de kop-
einden e.d.
Op verschillende percelen zijn er zo
genaamde "ingesloten laagten" waar
ieder jaar weer water blijft staan.
Maak daar nu al een afvoer voor,
zodat U het water vóór bent!
Zorg ook dat de drainage goed en
vlot kan werken. Kontroleer in een
regenrijke periode of alle drains nog
goed lopen. Als er in zo'n periode
geen water uitkomt is er iets fout.
Soms is alleen de eindbuis maar ver
stopt of verzakt. Het regelmatig
doorspuiten van de drains is een
goede zaak. Wacht hiermee niet tot
de buizen dichtzitten.
Vooral in nieuw ingezaaid grasland
van kreupelheid een ontsteking van
de tussenklauwhuid, de zogenaamde
stinkpoot. Dat is een besmettelijk
eczeem, dat hoornmisvormingen
zoals kloven van de klauwen veroor
zaakt. Hierdoor gaat de koe moeilijk
lopen en staan en krijgen we klauw-
gebreken.
Om besmetting met stinkpoot te
voorkomen, is het noodzakelijk om
de klauwen van het rundvee regel
matig te ontsmetten. Dat kan met
behulp van een doorloopbad met
een 3% handelsformaline oplossing.
Dit heeft tevens een preventieve
werking tegen tussenklauw-panari-
tium, de zogenaamde kleipoot.
Doordat de koeien in een ligboxen-
stal door elkaar heen lopen, is de
Vergeet niet de klauwen regelmatig te kontroleren!
staat dikwijls veel onkruid. Het meest
voorkomende en het meest lastige
onkruid is muur. Ook in de winter,
als het niet vriest, groeit dit onkruid
door. Vooral bij zacht weer zo snel,
dat het gras eronder kan gaan stik
ken. Als het nodig is moet dan ook
een chemische bestrijding worden
uitgevoerd. In nieuw grasland een
lagere dosering gebruiken, dan in
ouder grasland.
Geef de juiste krachtvoergift
Om de juiste krachtvoergift te weten
zullen we eerst het rantsoen moeten
berekenen. Weten we daarbij de
produktie van de koeien, dan kan de
krachtvoergift bepaald worden.
Voor die veehouders die deelnemen
aan de melkkontrole is er een extra
hulpmiddel om te komen tot een
juiste afstemming van de kracht
voergift op de melkproduktie. Zij
kunnen namelijk meedoen aan het
projekt "koppeling melkkontro-
le/veevoeding". De kosten zijn laag,
namelijk ƒ3,— per koe per jaar.
De werkwijze is als volgt: bij de
monstername voor de melkkontrole
vult de veehouder een zogenaamde
voerinformatie-formulier in. Hierop
vermeldt hij het grondrantsoen dat
hij over 3 a 4 weken denkt te voeren.
Met behulp van de uitslag van de
proefmelking en het grondrantsoen,
wordt voor elke koe afzonderlijk een
krachtvoeradvies gegeven. Dus door
deel te nemen aan dit koppelings-
projekt kunt U nog meer profijt
hebben van de melkkontrole en het
ruwvoeronderzoek. Wilt U meer we
ten over deze koppeling, vraag dan
informatie bij de kontroleur van de
fokvereniging of de bedrijfsvoor
lichter.
Klauwverzorging
Nu aan het einde van de weidepe-
riode is het belangrijk om de klau
wen van de koeien eens goed na te
kijken. Vooral in de stalperiode is de
kans op klauwgebreken groter.
Iedere veehouder weet dat kreupel
heid ten koste gaat van de groei en de
produktie. Daarom is het zo belang
rijk om de klauwen regelmatig te
kontroleren en te behandelen. Door
de weideperiode zijn de klauwen
minder hard en taai, zodat het nu een
goed moment is om de klauwen te
behandelen. Dikwijls is de oorzaak
kans op besmetting groter dan in een
grupstal. Daarom moet in de ligbox-
enstal regelmatig een doorloopbad
met een formaline-oplossing worden
gebruikt. Voor kreupele dieren met
open wonden aan de klauwen, mag
het formaline-bad niet gebruikt
worden. Handelsformaline is een
giftig produkt, lees daarom goed de
gebruiksaanwijzing.
doende. Enkele weken voor het dek
ken kan een behandeling noodzake
lijk zijn.
Zorgen voor de ram
Voor het verkrijgen van goede be
vruchtingsresultaten moet men zor
gen dat de ram niet 5e vet is. Dikwijls
zijn vette rammen minder aktief en is
het sperma van minder goede kwali
teit. Voordat de ram wordt toegela
ten, eerst kontroleren op rotkreupel
en zonodig de klauwtjes bijsnijden.
Ook een behandeling tegen luizen en
schurft is aan te bevelen. Aan een
jonge ram moet men niet meer dan
30 ooien toevertrouwen, aan een ou
dere ram kan dat zo'n 40 a 50 stuks
zijn.
De bronst van het schaap
Van september tot en met januari is
de bronstijd van het schaap. Wan
neer de ram in september wordt toe
gelaten zullen er in het begin maar
weinig ooien gedekt worden. De niet
gedekte ooien worden in de volgende
maanden gedekt, met als gevolg een
lange aflamperiode. Het hoogtepunt
van de bronsttijd is in oktober en
november. De vruchtbaarheid is dan
het grootst. Het blijkt dat ooien, die
aflammeren in de periode van 1 t/m
21 maart gemiddeld de hoogste
worpgrootte hebben. Hieruit kan
men konkluderen dat men de ram
pas in de le week van oktober moet
toelaten.
Welke ooien toelaten?
Laat alleen ooien met een goede ge
zondheid bij de ram toe. Ooien mét
uierafwijkingen, aangetast door
zwoegerziekte of een te lage lam-
merproduktie kan men beter niet la
ten dekken en verkopen.
De voeding
Afhankelijk van de konditie moeten
de tedekken dieren minimaal een
goede wei hebben. Voor en tijdens de
dekperiode moeten de dieren in een
groeifase verkeren. Als ze reeds in
een goede kondiie zijn, mogen ze niet
in het gewicht achteruit gaan. Hals-
jarige ooien moeten een gewicht
hebben van rond de 40 kg en moeten
goed doorgroeien.
Bestrijding van maagdarmwormen
In de meeste gevallen is het niet no
dig de ooien te behandelen tegen
maagdarmwormen. Oudere ooien
hebben over het algemeen voldoen
de immuniteit opgebouwd. Bij half
jarige ooien is dit vaak nog onvol
Vloeren in varkensstallen
Een goede vloer draagt bij aan het
welzijn en de gezondheid van varkens.
Goede vloeren zijn ook beter te rei
nigen en daardoor wordt een betere
hygiëne verkregen. Het voorkomen
van slijtage van vloeren begint bij het
storten van beton. Maar al te vaak
worden hierbij fouten gemaakt, met
als resultaat dat de vloer snel ruw
wordt. Het is daarom van belang bij
het maken van een nieuwe vloer de
nodige aandacht te besteden aan de
ondergrond, de betonkwaliteit en de
afwerking.
De ondergrond
Beton vereist een stevige ondergrond
als basis. Het zandbed. waarop de
vloer gestort wordt, moet voldoende
aangestampt zijn. Inwateren bevor
dert de draagkracht zodat nazakken
beperkt blijft. Op het zandbed wordt
een plastik-folie gelegd om te voor
komen dat er vocht aan het beton
wordt onttrokken. Indien de vloer
geïsoleerd wordt, is het gewenst eerst
een werkvloer op de folie te storten.
Betonkwaliteit
Het te storten beton moet van goede
kwaliteit zijn. Bij beton van beton-
centrales is het raadzaam de gewen
ste kwaliteit, voor vloeren in stallen
B22'/2. aan te geven. Door een
mengverhouding aan te houden van
één deel cement, twee delen zand en
drie volume delen grind, is het mo
gelijk zelf een goede betonmortel te
maken. Dit mengsel moet spaarzaam
met water worden bevochtigd. Veel
water is slecht voor de betonkwali
teit. omdat in slappe specie de zware
delen (grind) zakken en het lichte
bestanddeel (cement) boven komt.
Om de betonmortel gemakkelijk te
verwerken, kunt U een plastificeer-
der (dit is een hulpstof die stijve be
ton tijdelijk min of meer vloeibaar
maakt) aan het mengsel toevoegen.
Afwerking
De struktuur van het beton moet zo
dicht mogelijk zijn. Dit is te bereiken
door de betonlaag te trillen of goed
aan te drukken. Een sterke toplaag
wordt verkregen door de beton,
wanneer deze iets is opgesteven, in te
strooien met een droogmengsel van
één cement, twee zand en daarna
met een schuurbord in te schuren.
Na het inschuren moet het beton uit
harden. Voor dit chemisch proces is
water nodig, zodat U de vloer moet
beschermen tegen uitdrogen. Dit kan
gebeuren door de vloer minstens 10
dagen met een plastik folie af te
dekken of te bespuiten met curing-
compound (dit is een anti-uitdro-
gingsmiddel).
Om een betonvloer van goede kw a
liteit te verkrijgen, zijn de genoemde
punten van groot belang. Maar om
een vloer goed te houden, is het
noodzakelijk bij gebruik van een
hogedrukspuit de werkdruk niet
boven de 100 BAR op te voeren. Als
een vloer goed wordt ingewerkt, kan
met een lager druk een goede reini
ging worden verkregen. Bedenk wel
dat een vloer zonder gaatjes en
scherpe randjes beter is voor Uw
varkens, maar ook beter te reinigen
ing. A. Biemans en ing. M. Westhuis,
C.R. Tilburg
Ing. G. Meeuwissen.
C.V.P. Tilburg
13
