Glasteelt in het
rivierengebied groeit
TUINBOU WKLAIMKEISl!
E.V.T.O. - fruitteelt in Zeeland
de
nar
kas
weekstaat energieverbruik
Het wintergewas spitskool biedt perspektief
Is het telen van tomaten in de zomer nog
wel rendabel?
Nieuw glastuinbouwgebied
met restwarmte bij Utrecht
mogelijk
Na goede start, toch weer gedeelte in
moeten leveren
Hoewel de teelt van herfsttomaten
hier in de kassen op THOLEN heel
wat aan betekenis heeft verloren, is er
door een aantal telers toch nogal wat
kilo's geplukt voor een zeer lage prijs.
Tijdens de zomermaanden juli en au
gustus is de prijs dermate lang slecht
geweest dat het niet eens kostendek
kend was. Elk jaar zit er weliswaar zo
rond de vakantieperiode wel eens een
slechte week tussen. Dit jaar is het
deels te wijten aan de sterkere kon-
kurrentie van het buitenland, maar
ook door de eigen grote produktie in
deze maanden waardoor de Duitse
markt overspoeld werd met tomaten.
Door een bepaald teeltsysteem - het
zgn. tussenplanten vooral op sub
straat - is vooral de aanvoer in de
zomermaanden sterk opgelopen, dit
is een aantal jaren goed gegaan tot
het zoals nu goed fout is. Gelukkig
dat dit inmiddels beter geworden is
maar het beste deel van de plant is er
bij de meesten af en dan moeten ze
toch wel erg duur worden wil zo'n
teelt nog rendabel zijn. Maar het zgn.
onderste regeltje hangt hier bij de
meeste glastuinders niet van één teelt
af, omdat men straks weer met volle
moed aan de siateelt begint. Moed is
er nog genoeg bij de glastuinders
rond St. Annaland om uit te breiden
en bij het vernieuwen van hun glas
opstanden. Dat kan alleen maar een
goed teken worden genoemd. In de
kassen waar men slazaad geteeld
heeft is men reeds met het planten
van sla begonnen. De meeste sla
wordt echter pas begin oktober gezet,
zodat deze bedoeld zijn om voor of
rond de kerstdagen te kunnen leve
ren. In deze periode wordt hier nu
veel van het ras panvit gezet daar dit
ras zeer sterk is tegen smet wat om
die tijd erg belangrijk is. Wanneer
men een teelt van slazaad heeft ge
had moet men rekening houden met
een behoorlijke terugval van uitge
vallen zaad en dat kan men in een
teelt van sla niet gebruiken!
Dit is overigens vooraf zeer goed te
bestrijden met een bespuiting van
het grondontsmettingsmiddel Va-
pam. Waarbij men eerst de zeer dro
ge grond flink nat maakt zodat er na
enkele dagen veel zaad zal kiemen,
doch niet alle zaden kiemen gelijk
omdat slazaad dikwijls een kiem-
rustperiode heeft. Een bespuiting
met het eerder genoemde middel
heeft derhalve op het boven op de
grond liggende zaad een goed do
dend effekt.
Stomen dat hiervoor als vervanger
behoorlijk wat wordt toegepast,
blijkt niet altijd het gewenste effekt
te geven. Vooral het wortelknobbel-
aaltje kortweg knol genoemd wordt
niet voldoende bestreden met het
zeilstomen. Dit kan bij een behoor
lijke aantasting van diverse gewassen
in de zomer en herfst flink wat scha
de geven. Ook de meeste zaadteelt-
gewassen kunnen hierdoor aangetast
worden, bij een lichte besmetting kan
een bestrijding vlak voor of tijdens
de teelt plaatsvinden met o.a. oydate.
In hoeverre men in een zaadteeltge-
was met evt. hogere konsentratie's of
sterkere middelen zoals b.v. temik
kan werken is weinig bekend. Wat
onderzoek hiernaar zou zeker ge
wenst zijn omdat hier meer moge
lijkheden zijn ivm residu dan bij een
konsumptie gewas.
Wanneer u dit leest staat ook op
WALCHEREN de zomertijd op het
punt weer plaats te maken voor de
wintertijd. Hoewel dit voor zich niet
zoveel verandering met zich mee
brengt, vertelt het ons wel dat we in
een ander jaargetij zijn aangeland.
We kunnen op een zomer terug zien
die nat en koel is voorbij gevlogen.
Voor ons als tuinders is dit weertype
toch aardig gunstig gebleken.
Hier in het zuidwesten is de regen
wel veel geweest maar het kon veel
erger; onze gewassen hebben er niet
zo erg van geleden. Menig perceel
komt er nu afgeoogst en kaal bij te
liggen. Op nieuw met een gewas vol
maken is veelal niet mogelijk. Een
goede mogelijkheid zou aankomen
de week nog aangegrepen kunnen
worden. Ik doel hiermee op de bij
ons min of meer vergeten winter-
spitskool. Dat dit gewas hier op de
Walcherse bedrijven niet meer ge
teeld wordt is onbegrijpelijk gezien
onze ruime ervaring met de over-
Het is onder bepaalde voorwaarden
mogelijk ten westen van de stad
Utrecht een nieuw glastuinbouwge
bied te laten verrijzen, waarbij de
restwarmte wordt gebruikt van het
nabijgelegen provinciaal en ge
meentelijk Utrechts Stroomleve-
ringsbedrijf (PEGUS). Die rest
warmte kan een besparing opleveren
van gemiddeld 20.000 gulden per
hektare. Op het 121 hektare grote
terrein hoge weide, waar nu nog en
kele boerderijen staan, moet met ge
bruik van bestaande subsidierege
lingen en steun van verschillende in
stanties een glastuinbouwgebied
kunnen komen dat ruimte biedt aan
43 bedrijven. Dat is de belangrijkste
konklusie uit een onderzoek dat in
opdracht van de provincie Utrecht
en PEGUS donderdag is uitgebracht.
De glastuinbouw in het gebied
rond onze grote rivieren neemt
nog steeds in oppervlak toe. Met
name de Bommelerwaard. het
Land van Heusden en Altena en
de Langstraat blijkt over uitste
kende teeltgronden te beschik
ken. De zavelige gebieden met
een niet al te dikke bovenlaag van
rivierklei gemengd met het on
derliggende zand in de oude
stroom gebieden van de Waal en
Maas blijkt vooral nu de ontwa
teringen in deze streken dankzij
recente ruilverkavelingen opti
maal is geworden, zeer geschikt
gebleken voor de intensieve glas
tuinbouw.
Een groot aantal door stads uit
breiding e.d. uitgesaneerde tuin
ders uit onze randstad hebben dit
gebied ontdekt als een uitsteken
de vervanger waar het leven
goed, de bevolking vriendelijk en
werkzaam is en de grondprijs nog
redelijk tot zelfs laag is. Uitbrei
dingen van bestaande kassen en
of algehele nieuwbouw zijn dan
ook een regelmatig terugkerend
beeld. Zo heeft KUBO b.v. uit
Monster een hypermoderne
chrysantenkas voor de Fa. v.d.
Meer aan de Kooikamp te Sleeu-
wijk gebouwd. De officiële ope
ning van de 30.000 m2 grote kas,
met schermen, hijsverwarming,
regeninstallatie, drainage, beton
paden en een 500 m2 grote be
drijfshal" vindt zaterdag 5 oktober
plaats.
Winterspitskool biedt perspektief en is
daarom het proberen waard!
winterende bloemkool. Er is waar
schijnlijk ook op uw bedrijf wel een
hoek goede grond om dit te probe
ren, uitvriezen is zelfs in afgelopen
winter niet voorgekomen.
De grootste belagers zijn volgens in
gewijden de vogels en nattigheid..
Wat in ieder geval op leeg land niet
achterwege mag blijven is toediening
van organische mest, want daar moet
hier in ons gebied toch veel meer
aangedaan worden.
Wanneer er zelfs in de begroting ge
praat wordt over en er hoge kosten
genoemd worden in verband met
mestoverschotten, terwijl bij ons al
len grote behoefte bestaat aan mest,
dan moet er gezamenlijk aan deze
problematiek toch een mouw te pas
sen zijn. We willen allemaal graag
wat meer van dit materiaal, als het
maar niet zo veel geld kostte om het
op het bedrijf te krijgen.
De derde dinsdag in september heb
ben we afgelopen week ook weer
gehad. Velen zal het niet zijn ont
gaan dat de WIR ons wordt ingeno
men, of in het gunstigste geval wel
zal blijven maar dan in sterk afge
slankte vorm. Het zal dan ook ver
standig zijn om eens met voorlichting
en boekhoudburo te praten over het
mogelijk vervroegen van investerin
gen die volgend jaar op de bedrijfs-
begroting staan om de investerings
verplichtingen al voor 1986 op de
schouders te nemen.
De volle WIR-premie is dit jaar nog
te halen en dat kon heel wat guldens
belopen.
Ik wil ook wijzen op het is al meer
genoemd in onze ZLM-krant, de
aanvraag voor de eenmalige uitke
ring '84 die van overheidswege ge
geven wordt aan hen waarvan het
inkomen beneden een bepaald mi
nimum is gebleven. Laat het bedrag
nu niet zo hoog zijn om er het hoofd
mee boven water te houden het is de
moeite altijd waard om er aandacht
aan te besteden. Een altijd opge
wekte kollega noemde het afgelopen
week "korte herfstvakantiegeld".
Maak van uw rechten gebruik!
Ook in de LANGSTRAAT is nu de
zon doorgekomen, na een lange kou
de en veel te weinig zomerse dagen.
We zitten weer in september en de
meeste tuinders kunnen nu globaal de
balans voor 1985 opmaken. We zijn in
het voorjaar goed begonnen. De extra
stookkosten als gevolg van de strenge
winter werden door de hogere groen-
teprijzen van o.a. sla, andijvie en prei
ruimschoots gekompenseerd. Maar
het gewas had wel veel te lijden gehad
door de strenge vorst, zodat er aan
merkelijk minder kilo's tegen hogere
prijzen konden worden afgezet.
De tomaten en komkommers brach
ten goede prijzen op tot aan eind ju
ni. Daarna is het vooral met de to
matenprijzen erg slecht geweest.
Eind juli hadden we nog een veiling-
omzet van ruim 15'/2 miljoen gul
den, dit was 2,6 miljoen meer aan
vorig jaar. Een stijging van liefst
20,8%. Het landelijk gemiddelde lag
op een plus van 13%.
De maanden juli en augustus hebben
we vooral bij de tomaten veel moeten
inleveren, zodat de voorsprong nu op
1,9 miljoen ligt plus ll%)t.o.v.
1984.
De gewassen staan er hier momen
teel redelijk tot goed bij, vooral de
preiteelt die hier een grote vlucht
heeft genomen. Een uitbreiding van
ruim 10%. Vorig jaar had Veiling
"De Langstraat" een omzet van prei
•rond de 3 miljoen gulden. De totale
veiling-omzet was in 1984 ruim 22
miljoen. Er wordt ook hier op de
veiling veel geïnvesteerd om de pro-
dukten optimaal aan de handel over
te geven. Zo werden vorig jaar een 3
tal nieuwe koelcellen gebouwd en
bestaande koelcellen gerenoveerd.
We kunnen gerust stellen dat er na
een moeilijke periode toch weer de
groei inzit en dat het landelijk prijs
peil wordt gehaald. Dat de prijzen
voorheen van veiling tot veiling
uiteen liepen, blijkt nu door de mo
derne kommunikatie af te vlakken.
Het ledenbestand groeit dan ook
gestaag, zodat we dit jaar 15 nieuwe
leden konden begroeten.
Een royale aanvoerstijging wordt
verwacht in de produkten prei, witlof
en bospeen zodat wellicht nieuwe in
vesteringen noodzakelijk zijn.
Bestuur en veilingleiding zijn samen
met betreffende telers aktief om
nieuwe afzetmogelijkheden te kreë-
ren. De verwachting is dan ook dat
zowel de omzet- als de winst-ontwik-
keling voor het boekjaar 1985 goed
zullen zijn en royaal boven de begro
ting kunnen worden afgesloten.
Al met al, we blijven in de Langstraat
de zonnige kant zien en vertrouwen in
de toekomst.
Het Provinciaal Overleg Orgaan Kursusonderwijs organiseert dit jaar
i.s.m. o.a. de Sociaal Ekonomische Voorlichtingsdiensten van de land
bouworganisaties, M.A.S. - Goes en het Konsulentschap te Goes een
kursus Ekonomische Vorming Toekomstige Ondernemers die speciaal
op de fruitteelt gericht zal zijn. Een volgende E.V.T.O.-fruitteelt is over
6 a 8 jaar te verwachten.
Voor wie is de kursus bedoeld:
Voor mensen die binnenkort het be
drijf gaan overnemen, een maat-
schapsverband aangaan of al in
maatschapsverband samenwerken.
Omdat de volgende E.V.T.O. - fruit
teelt pas over 6 a 8 jaar te verwachten
is kan deze omschrijving vrij ruim
worden geïnterpreteerd.
Wat komt er op zo'n kursus aan de
orde:
bedrijfsekonomie, w.o. een be
groting van het eigen bedrijf
fiskale boekhouding
financiering 4
samenwerkingsvormen
bedrijfsopvolging
verzekeringen
gezinsbestedingen
10
Aantal lesuren: 108, verdeeld over 18
lesdagen
Tijdstip: half november - half maart
Lesdag: woensdag. Tijd nog niet
precies bekend, maar waarschijnlijk
overdag van 9.30 - 16.00 uur.
Toelatingseis:
M.A.S. of gelijkwaardige oplei
ding of
L.A.S. kursussen (b.v. fruit
teeltvakschool) ervaring
leeftijd bij voorkeur tenminste 22
jaar.
Met nadruk wordt er op gewezen dat
de kursus ook toegankelijk is voor
(a.s.) agrarische vrouwen. De toela
tingsvoorwaarden worden dan soepel
gehanteerd. Voor M.A.S. en L.A.S.
kan men dan resp. lezen M.B.O. en
L.B.O.
Lesgeld: ƒ275,— Een gedeelte
van het lesgeld kan men terug krij
gen door een E.G.-subsidie.
Kursusplaats: Landbouwcentrum
"Zeeland" te Goes.
Inlichtingen en aanmelden: M.A.S. -
Goes, Rav. de Groene Jager 8, 4461
DJ Goes, tel. 01100-27203.
J. Moggré
Kursuskoördinator
Op dit moment wordt in de LW-kas
vrijwel uitsluitend met gesimuleerde
rest- en afvalwarmte gewerkt. De
aanvullende energie bestaat dan ook
voornamelijk uit gas, dat gebruikt
wordt ten behoeve van het C02 do
seren.
Bij het zien van de produktiecijfers
van de acrylplatenkas ten opzichte
van de enkel glazen kassen is een
lichte voorsprong voor de acrylpla
tenkas te zien. Het starten van een
teelt in een dergelijke kas is ook nooit
een probleem geweest, integendeel.
Toch is in de enkel glazen kassen het
beschaduwen deze zomer tot een
minimum beperkt, slechts scherpe
overgangen zijn met het scherm op
gevangen, zodat naar ons idee het
optimale profijt van het zonlicht
verkregen werd. Hoewel het verschil
veel kleiner is dan vorig jaar zorgen
andere groeifaktoren (RV, vloeiend
temperatuurverloop) er kennelijk
voor dat dit startvoordeel gebleven
is.
De stooktemperatuur is op dit mo
ment 19 gr.C. op de dag en 17 gr.C. 's
nachts. Bij een RV van 89% komt er
een minimumbuis in van 45 gr.C. de
vochtregeling werk.
Het energieverbruik bedroeg deze
week 3724 m3 gas.
De buitenomstandigheden waren
deze week:
gemiddelde buitentemperatuur:
15,4 gr.C.
gemiddelde windsnelheid: 4,2
m/sek.
Vrijdag 27 september 1985
