Rentabiliteit van
groenteteelt in open grond in
1983 sterk verbeterd
Biologische plaagbestrijding
duurzame methode gebleken
Studiedag "Andere
warmtebronnen in de tuinbouw"
Veiling Delft/Westerlee veilt
eerste amsoi
Staande aanvoer gladiolen vanaf 1986
Start eksport Franse
Golden
Bloemenveiling
Westland versterkt
produktvoor lichting
Chemische
onkruidbestrijding
in kool
ASF Den Haag: kontrole gelegenheidswerk
in belang werkgevers!
De bedrijven met groenteelt in de
open grond in Nederland leden in
1983 een gemiddeld verlies van
16.210,-. Dit bedrag komt overeen
met 7% van de kosten.
De rentabiliteit is gestegen met 18
punten ten opzichte van 1982, toen
het verlies nog 25% van de kosten
omvatte.
Voor vrijwel alle produkten waren
de prijzen in 1983 hoger dan in het
voorafgaande jaar. Hierdoor was de
stijging van de opbrengsten veel
groter dan die van de kosten. Toch
was het nivo van de opbrengsten nog
onvoldoende om de kosten te kun
nen dekken.
Dat wordt meegedeeld door het
Landbouw-Ekonomisch Instituut
(LEI) bij het verschijnen van zijn
jaarlijkse verslag over de rentabiliteit
van de groenteteelt in de open grond.
De arbeidsopbrengst van de onder
nemer - d.w.z. de som van het on
dernemersoverschot en de bereken
Gezien de positieve resultaten van de
tot nu toe ontwikkelde bestrijdings
programma's verdient het onderzoek
op dit terrein naar zijn oordeel dan
ook een betere plaats dan nu het ge
val is. Er is alle reden voor naarstig
verder te zoeken naar nieuwe na
tuurlijke vijanden om ook andere
plagen doelmatig te kunnen bestrij
den, waardoor het gebruik van che
mische bestrijdingsmiddelen nog
meer overbodig wordt. Ons land, zo
vertelt de hoogleraar, loopt wat be
treft de toepassing van biologische
bestrijding duidelijk voorop in ver
gelijking met andere landen, waar
verschillende methoden langzamer
hand op grote school worden over
genomen.
Zo meldt het landbouwkundig on
derzoekinstituut in Zurich dat dui
zend Zwitserse boeren thans ertoe
zijn overgegaan hun maisvelden met
een gezamenlijk oppervlak van 2.700
hektare met behulp van sluipwespen
te beschermen tegen de schadelijke
nachtvlinder.
Prof. Van Lenteren zegt nu over vol
doende argumenten te beschikken
om de kritiek op biologische bestrij
ding te weerleggen. Het is naar zijn
mening volstrekt onjuist dat het vin
den van de juiste natuurlijke vijand
onbegonnen werk is en dat het on
derzoek kostbaar is en de methode
zeer beperkt toepasbaar. Van de on
geveer 5.000 soorten natuurlijke vij
anden die tot nu toe zijn onderzocht
hebben er ruim 250 tot goede be-
strijdingsresultaten geleid. Van 70
soorten kan worden gesteld dat ze tot
een volledig succes hebben geleid,
dat wil zeggen dat chemische bes
trijding niet meer nodig is. Voor de
andere soorten geldt dat daarnaast
de vergoeding voor de arbeid van de
ondernemer - bedroeg gemiddeld
ƒ48.540,- (in 1982 15.090,-). Deze
arbeidsopbrengst vermeerderd met
het saldo van berekende en betaal
de rente en de rentesubsidie vormt
het ondernemersinkomen dat op
58.580,- werd becijferd.
Het totaalinkomen - ondernemers
inkomen met de berekende vergoe
ding voor de arbeid van de gezinsle
den alsmede het inkomen dat buiten
het bedrijf werd verkregen - bedroeg
gemiddeld ƒ77.950,- per onderne
mer (in 1982 45.870,-). De gezins
bestedingen waren gemiddeld
55.620,waarvan 13.830,- aan per
soonlijke belastingen en premies
volksverzekeringen. De besparing
bedroeg derhalve 22.330,— per on
dernemer. Per bedrijf kwam
80.130,- aan middelen beschikbaar,
waarvan 67.130,- aan eigen midde
len. Deze middelen werden als volgt
hesteed:
ook andere bestrijdingsmethoden
moeten worden toegepast.
De kosten van biologische bestrij
ding, zo heeft de onderzoeker bere
kend, zijn veel lager dan die van
chemische middelen. Voor elke
geinvesteerde gulden krijgt men er
bij biologische bestrijding 30 terug.
Bij chemische bestrijding zijn dat er
in het gunstigste geval vijf. Als men
ook de andere kosten, zoals de na
delige effekten op het milieu en de
In het juli-informatiebulletin van het
ASF te Den Haag gaat de ASF-di-
rektie in op de kontrole door het ASF
op gelegenheidswerk. Zij wijst erop
dat het bezoek van een buiten-
dienstfunktionaris noodzakelijk is
om kontrole uit te oefenen, dit in het
belang van de werkgever. De direk-
tie: "Het A.S.F. bestuur heeft im
mers de plicht er voor te zorgen, dat
van gelegenheidswerk geen misbruik
wordt gemaakt. Dat kan alleen wor
den voorkomen en/of vastgesteld,
door het ter plaatse kontroleren van
de verstrekte gegevens.
Deze kontrole-bezoeken beperken
zich in eerste instantie tot een verifi-
katie (het nakijken) van de op de
meldingsformulieren vermelde ge
gevens, t.w. zijn de namen en adres
sen van de gelegenheidswerkers/va
kantiekrachten juist, kloppen de
leeftijden en is hij/zij inderdaad,
scholier, huisvrouw of student?
Daarnaast wordt de loonadministra
tie ingezien om vast te stellen dat de
Vanaf 1 januari 1986 wordt de
staande aanvoer van gladiolen op
Bloemenveiling Westland verp
licht gesteld. Telers wordt echter
aanbevolen eerder op staande
aanvoer van gladiolen over te
gaan.
Anderhalf jaar geleden besloot
Bloemenveiling Westland de
staande aanvoer van gladiolen op
basis van vrijwilligheid toe te
staan. Liggende aanvoer is om
kwaliteitsredenen niet optimaal.
Over het thema "Andere warmte
bronnen in de tuinbouw" houdt de
Nederlandse Vereniging Techniek in
de Landbouw (NVTL) op 22 oktober
1985 een studiedag in het Interna
tionaal Agrarisch Centrum, Lawick-
se Allee 11 te Wageningen.
Het stookseizoen 1984/85 heeft een
sterke stijging van de olieprijzen en
de daarvan afgeleide gasprijzen te.
zien gegeven, aanleiding voor de
Gasunie om de gasprijs voor zowel
de industrie als de tuinbouw aan
vankelijk te maksimeren.
Gebleken is dat bij een dergelijk
gasprijsnivo de tuinbouw, eerder dan
de industrie, bereid is te investeren in
andere warmtebronnen zoals rest
warmte van centrales en kolen- en
houtstookinstallaties. Dat de toepas
sing hiervan nog geen grote vlucht
heeft genomen is waarschijnlijk ver
oorzaakt door de hoge omschakel-
Veiling Delft/Westerlee, een van
Westlands drie grote groentevei
lingen, veilde dinsdag (27 augus
tus) de eerste Amsoi. Deze met
paksoi vergelijkbare Aziatische
bladkoolgroente is geteeld door
Joop Noordam. Hij was het ook,
die enkele weken geleden veiling
Delft/Westerlee verblijdde met de
eerste rode Batavia, een rode
krullerige slasoort.
Eerder werd op veiling Westland
Noord een proefje genomen met
Amsoi en verleden jaar veilde een
volksgezondheid, en de kosten van
het storten van de chemische afval-
produkten meerekent, dan levert
chemische bestrijding slechts een
voordeel van een rijksdaalder per
geinvesteerde gulden op.
De kritiek dat biologische bestrijding
alleen in bepaalde gebieden of in
periode van werken en het ontvan
gen loon met elkaar in overeenstem
ming zijn.
Alleen in de gevaiien, waarin, naar
het oordeel van de buitendienst-
funktionaris, niet of niet meer van
niet verplicht verzekerd gelegen
heidswerk kan worden gesproken,
wordt een nader onderzoek ingesteld
naar de wijze waarop en de omstan
digheden waaronder wordt gewerkt.
Dit om eventuele twijfels ten aanzien
van de verzekeringsplicht uit te slui
ten.
Ook de gelegenheidswerkers zelf
worden in het kader van dit onder
zoek gehoord. Er moet immers vast
komen te staan dat de verstrekte ge
gevens juist zijn.
Willen wij over en weer - werkgevers
en bestuur A.S.F. - met het begrip
"gelegenheidsarbeid" goed kunnen
werken, dan is een korrekte melding,
een juiste invulling van de gegevens
en een goede verantwoording van de
vertoonde bedragen een absolute
De staande aanvoer van gladio
len op containers met water heeft
echter ook nadelen: de bela
dingsgraad van een stapelwagen
wordt 10 tot 50 procent lager, het
gewicht per verwerkingseenheid
neemt fors toe en voor de ver
handeling in de veiling zijn meer
stapelwagens nodig.
De kwaliteit van het produkt
heeft op Bloemenveiling West
land echter absolute prioriteit.
Ook de handel blijkt een sterke
voorstander van staande aanvoer.
kosten, de onzekerheid omtrent de
toekomstige milieueisen, het tijdelijk
niet verder verhogen van de gasprijs
en de onbekendheid met de kosten
die het gasbedrijf in rekening brengt
voor pieklastlevering en stand-by.
Op deze studiedag zullen «en aantal
inleiders onder meer ingaan op de
eisen waaraan deze warmtebronnen
moeten voldoen, de behoefte aan
warmte en elektriciteit van de tuin
bouw, de gebruiksmogelijkheden
van warmte afkomstig van centrales
en van warmte-krachtinstallaties en
het beleid van de gasbedrijven bij het
toepassen andere energiebronnen in
de tuinbouw.
Inlichtingen omtrent toezending van
het programma en de deelname
worden verstrekt door het sekreta-
riaat der NVTL, Mansholtlaan 10 te
Wageningen, telefoon 08370 - 94251
of94235.
Barendrechtse groenteteler deze
groente op veiling Zuid Holland
Zuid.
Amsoi bestaat uit lange dunnen
groene stelen van waaruit zich het
blad ontwikkelt. Ze wordt ver
pakt in lange plastik zakken die
met elkaar weer in een houten
(rettich) krat worden gelegd.
De veiling verwacht met name
vanuit de Chinese- en Indonesi
sche hoek een goede vraag naar
deze, vaak uit Suriname geïm
porteerde, groente. Informatie
(tel. 01745-3393).
bepaalde gewassen bruikbaar is kan
volgens prof. van Lenteren eenvou
dig worden ontkracht. Analyse van
de bereikte resultaten toont aan dat
deze bestrijdingsmethode onder zeer
verschillende klimatologische om
standigheden en in bijna alle teelt
systemen te gebruiken is.
noodzaak. De kontrole daarop kan
dan tot het uiterste beperkt blijven
en hoeft noch het A.S.F. noch de
werkgever erg veel tijd te kosten".
Tot zover de direktie van het ASF te
Den Haag in haar bulletin.
Westduitse en Engelse handelsverte
genwoordigers hebben met Frank
rijk overeenstemming bereikt over
de datum waarop de eerste Franse
Golden Delicious mogen worden
uitgevoerd. Deze datum is vastges
teld op 27 augustus a.s. en geldt ook
voor Nederland.
Tot 1 november mag er geen Franse
Golden Delicious van klasse II naar
Engeland worden geëksporteerd.
Bulkeksport is tot 30 oktober naar
alle landen verboden.
Tenslotte is 17 september a.s. vast
gesteld als eksportdatum van de eer
ste Franse Granny Smith.
Bloemenveiling Westland heeft ge-
konstateerd dat haar aanvoerders
steeds meer behoefte hebben aan
kennis over het produkt en de markt.
De overheid kan door een aantal
oorzaken deze toegenomen kennis
vraag niet of onvoldoende beant
woorden. Bloemenveiling Westland
verwacht dat de al gegroeide parti-
kuliere voorlichting in de toekomst
sterk zal toenemen. Daarom heeft
het bestuur besloten dat binnen dit
ontwikkelingspatroon een plaats is
weggelegd voor wat men omschrijft
als "koöperatieve bedrijfsvoorlich-
ting"
De veiling denkt in dit verband aan
informatie over kwaliteit, informa
tievoorziening, begeleiding van be-
drijfsregistratiegroepen en kursus-
sen. Teneinde dit voornemen gestal
te te geven zal de veiling deskundige
produktvoorlichters aantrekken.
Direkteur ir. H. de Boon omschrijft
de taak van die produktvoorlichters
met "het verzamelen en ter beschik
king stellen van produkt- en markt-
voorlichting in de breedste zin".
Kompleet assortiment Zundert
op Plantenbeurs
Van 20 tot en met 22 september wordt
in Zundert wederom de Plantenbeurs
georganiseerd. Tijdens de beurs krij
gen de handelaren in bomen en hees
ters een aktueel beeld van het totale
assortiment boomkwekerijartikelen,
dat in Zundert en omgeving wordt
geteeld. De plantenbeurs wordt tra
ditioneel georganiseerd door het Be
middelingbureau Zundert.
Plantenbeurs wordt gehouden op de
monstertuin van het bemiddelings
bureau Zundert aan de Willem Pas
toorstraat 5. Het terrein wordt voor
deze gelegenheid overdekt met een
tent. De openingstijden zijn van
08.00 tot 17.00 uur.
Op dezelfde dagen wordt aan de
Molenlaan te Zundert - het terrein
van de Coöperatieve Land- en Tuin
bouwveiling - de Boom Expo geor
ganiseerd. Tijdens de Boom Expo
worden onder het motto "Tuinieren
als hobby" ruim 1.600 bomen en
heesters in prachtige arrangementen
voor het publiek tentoongesteld. Te
vens worden demonstraties en dia
series over tuinieren vertoond. Voor
de geïnteresseerde oezoeker bestaat
er tijdens de Expo de mogelijkheid
planten te kopen. De entreeprijs be
draagt ƒ4,— De openingstijden zijn
op vrijdag 20 en zaterdag 21 septem
ber vastgesteld van 9.00 tot 21.00 uur
en op zondag 22 september van 9.00
tot 20.00 uur.
In juni 1985 is in de reeks PAGV-
verslagen verschenen: "De chemi
sche onkruidbestrijding in de teelt
van spruitkool, sluitkool, bloemkool,
boerenkool, Chinese kool, koolraap,
koolrabi en broccoli".
Dit verslag is behulpzaam bij de
keuze van herbiciden in de teelt van
deze gewassen. Door de opzet van
het verslag is het mogelijk een mid
del of kombinatie van middelen te
kiezen dat het beste past bij de per
ceelssituatie. Ook kan men snel al
gemene en gedetailleerde informatie
over de toegelaten middelen opzoe
ken (o.a. een gevoeligheidstabel).
Het verslag is te bestellen door stor
ting of overmaking van 10,- per
eksemplaar op postrekeningnummer
2249700 t.n.v. PAGV, postbus 430,
8200 AK Lelystad, onder vermelding
van "PAGV-verslag nr. 41". Het
verslag zal dan zo snel mogelijk
worden toegezonden.
aflossingen op leningen o/g 13.180,
bruto-investeringen minus WIR-premie ƒ24.450.
investeringen en beleggingen buiten het bedrijf 2.500,
mutaties in veldinventaris e.d. 2.610,
mutaties in vorderingen en geldmiddelen f 37.390'
Totaal besteding van middelen 80.130,
De telling van de balans bedroeg 719.620,— per bedrijf; deze aktiva werden
aan het einde van het boekjaar met 24% vreemd vermogen gefinancierd.
Den Haag, augustus 1985
Landbouw-Ekonomisch Instituut
Alle kritiek ten spijt blijkt de biologische bestrijding van plagen een
duurzame methode te zijn om planten en gewassen tegen schadelijke
insekten te beschermen. De bestrijding van het ongedierte met na
tuurlijke vijanden levert zelfs betere resultaten op dan het gebruik van
chemische middelen en is bovendien veel goedkoper. De risiko's voor
het milieu en de mens bij gebruik van biologische bestrijding zijn uiterst
gering, hetgeen van chemische bestrijdingsmiddelen bepaald niet ge
zegd kan worden, dit zegt prof. dr. J. van Lenteren, hoogleraar in de
entomologie aan de Landbouwhogeschool in Wageningen naar aan
leiding van meldingen over succesvolle toepassingen van biologische
bestrijdingsmethoden.
8
Vrijdag 30 augustus 1985
