Wisselend beeld
Overvloedige regen
zorgt voor problemen
vanuit de Z.L.M. gezien
zuidelijke landbouw maatschappij
De WIR
V orstschaderegeling
m m VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1985
land-en
tuinbouwblad
DTfD
Door het aanhoudend natte weer ondervond het rooien van de eerste Bintjes op de akker
bouwbedrijven veel stagnatie. Op de kleine bedrijven in de omgeving van St. A nnaland zag men
echter kans tussen de buien door de laatste Doré en Gloria binnen te halen. De extra moeite
werd beloond met een relatief goede prijs, want vorige week donderdag noteerde de Doré op de
veiling 45-51 ct. per kg.
Afhankelijk van het weer en daardoor kwetsbaar in onze
bedrijfsvoering. Dat ervaren wij opnieuw met deze heel
slechte en natte zomer in de land- en tuinbouw.
Het beeld is daardoor zeer wisselend. Wisselend in de
veehouderij bij de winning van kuilvoer. Gemiddeld zal
de voorraad voor deze winter niet ruim zijn. In de akker
bouw zijn er enkele gunstige dagen geweest bij de gras-
zaadoogst, zoals vandaag (maandag). Wanneer het ge
was dan juist rijp is en van stam gedorsen kan worden of
nog kort geleden in het zwad gemaaid is, zijn er weinig
problemen. Daartegenover percelen die te lang in het
zwad hebben gelegen en alleen met veel verlies geoogst
zijn.
Bij de erwten evenzeer een sterk wisselend beeld. Kon-
servenerwten die onder droge omstandigheden zijn ge
oogst en percelen onder zeer natte omstandigheden.
Wel is gebleken dat de zelfrijdende machines onder
moeilijke omstandigheden nog redelijk werk leveren.
Hierdoor is de kwetsbaarheid van de oogst van konser-
venerwten duidelijk verminderd.
Veel schade en kwaliteitsverlies bij de droge erwten die
vorige week rijp waren. Tot nu toe hebben de later ge
zaaide percelen minder geleden. Of de schade in deze
gewassen beperkt zal blijven zal afhangen van de weers
omstandigheden bij de verdere afrijping. Ook voor ver
schillende tuinbouw- en bloemzaadgewassen zijn de om
standigheden niet gunstig. Het is moeilijk daar een juist
beeld van te krijgen.
De prijzen van de vroege aardappelen zijn op een gunstig
nivo gebleven tegenover slechte prijzen van de plantuien.
De situatie landelijk is zeker niet gunstiger dan in ons
werkgebied. Laten wij hopen dat de komende weersom
standigheden zullen verbeteren.
Hoge droogkosten kunnen het rendement van de granen
naast de drastische prijsverlaging van de laatste 2 jaar
nog ekstra nadelig beïnvloeden.
Wanneer je na de vakantieperiode van het landbouwor-
ganisatiewerk de zaken die aan de orde zijn weer op een
rijtje zet is het beeld evenzeer wisselend en helaas over
wegend somber.
Wat moet het antwoord zijn van de georganiseerde land
bouw op het Groenboek van Andriessen, waarvan de
definitieve tekst nog steeds niet bekend is? Het zal niet
eenvoudig zijn een duidelijk standpunt vanuit de geor
ganiseerde landbouw binnen de EEG in te nemen. On
ontkoombaar zien wij de druk op de prijzen van de gega
randeerde produkten verder toe nemen. Met een derge
lijk beleid stuurt de EEG duidelijk in de richting van een
verdere sanering van de land- en tuinbouw. Wanneer dit
gepaard gaat met de vergaande sociale problemen moe
ten deze opgevangen worden met inkomenstoeslagen.
Tot deze problemen worden ook gerekend de funktie die
de landbouw heeft in het milieu en het instandhouden
van het landschap.
Ook al is de invloed van de georganiseerde landbouw bij
het EEG-beleid gering, toch zullen wij zeker naar onze
eigen overheid een standpunt dienen in te nemen. Een
standpunt rekening houdend met de realiteit van van
daag, maar toch proberen zicht op de toekomst te geven
voor de land- en tuinbouw.
Naar het EEG-beleid is onder deze omstandigheden meer
dan ooit een duidelijk Nationaal beleid van belang. Daar
bij is het niet moeilijk verschillende aandachtspunten op
een rij te zetten.
Wij noemen de waardering van de grond met betrekking
tot de WIR toekenning bij bedrijfsovername. Waarom is
de staatssekretaris van Financiën niet bereid de verpach
te waarde als uitgangspunt te hanteren. Bedrijfsoverna
me tegen verpachte waarde is een normale handeling en
een precedent is hier zeker niet in het geding.
Zorgen maken wij ons over de politieke diskussie over de
negatieve aanslagregeling van de WIR. Voor de land- en
tuinbouw met dikwijls zeer wisselende inkomens is dit
een bijzonder zorgelijke ontwikkeling.
De wisselvallige zomer met op veel plaatsen een overmaat
aan regenval levert heel wat problemen op voor de vee
houders en akkerbouwers. Vooral in het noorden van ons
land zijn er bij de oogst van verschillende gewassen grote
moeilijkheden. Andere produkten verrotten terwijl ze nog
volop in de groei zijn. De veehouders hebben hun vee weer
op stal moeten halen en zijn al aan de ruwvoedervoorraad
voor de komende winter begonnen. Buiten groeit het gras
volop, maar kon de afgelopen weken niet gemaaid worden.
Tot voor enkele weken waren het vooral de noordelijke
provincies die gekonfronteerd werden met overvloedige
regenval. Eind juli viel plaatselijk zo'n 100 millimeter in
drie dagen tijd, terwijl in Gelderland en Brabant hier en
daar nog regeninstallaties werden gebruikt. Daarna
kwam echter het hele land onder de invloed van een
voortdurende stroomdepressie. Tot begin deze week liet
de zon zich veel te weinig zien en kon het land de vele
regen maar moeilijk verwerken.
Als gevolg van de overvloedige neerslag is het met name
in.de noordelijke helft van ons land erg moeilijk om het
optreden van phytopthora binnen de perken te houden.
In Groningen begint het koolzaad dat in zwad gemaaid is
uit te lopen en de erwten worden zwart.
In het zuidwesten is minder schade, maar vooral bij de
erwten en het graszaad zit het op veel bedrijven flink fout.
Ook bij vlas is er al sprake van kwaliteitsverlies. De phy-
tophthora-aantasting heeft men met kunst en vlieg
werk en ekstra kosten binnen de perken kunnen houden.
Als we dit schrijven (woensdagmorgen 14 augustus) is het
een paar dagen droog geweest en alles ziet er weer iets
vriendelijker uit. Op zeer veel bedrijven is men bezig met
de maaidorser en we zagen ook aardappelrooimachines
in aktie. Hopelijk zet de weersverbetering door.
Juist de WIR blijkt een gunstig effekt te hebben op de
bedrijfsaanpassingén in de land- en tuinbouw. Bedrijfs-
aanpassingen die door het gewijzigde EEG-beleid in de
toekomst gestimuleerd dienen te worden.
Met deze bedrijfsaanpassing worden door de onderne
mers in vele gevallen tijdelijke negatieve bedrijfsresulta
ten geaksepteerd. Juist de WIR betekent een aanmoedi
ging deze dikwijls moeilijke beslissing te nemen.
Deze regering die bij de verkiezingen toezeggingen heeft
gedaan ten aanzien van de lastenverlichting voor het
midden- en kleinbedrijf blijkt onvoldoende bereid deze
beloftes na te komen.
Met de diskussie rond de WIR blijkt het omgekeerde het
geval te zijn.
Deze week is de vorstschaderegeling voor de fruitteelt in
de Landelijke Raad aan de orde.
Teleurstellend is het dat het niet de bedoeling is iedereen
met een kapitaalsuitkering tegemoet te komen. Naast een
rentesubsidie van 4% voor maksimaal 250.000,- moet
eerst de RZ, het Borgstellingsfonds en het eigen kapitaal
aangesproken worden, voordat men in aanmerking komt
voor een ekstra kapitaalsuitkering.
Fruitteeltbedrijven die in de loop der jaren een eigen
vermogen hebben kunnen opbouwen zien op deze wijze
van de ene op de andere dag dit volledig vernietigd door
deze natuurramp.
Hiermee ontstaat een belangrijke mate van rechtsonge
lijkheid tussen deze groep bedrijven en de bedrijven die
geen eigen middelen hebben en daardoor wel kapitaal
ondersteuning krijgen.
Wij hebben daar bijzonder veel moeite mee. Destemeer
moeite aangezien wij niet mee oordelen over overheids
geld maar over geld wat voor de landbouw vanuit Brussel
beschikbaar komt als MCB kompensatie.
Wij hopen niet in een positie gedrongen te worden de
keuze te maken tussen geen beslissing of een slechte
beslissing. De fruitteelt heeft recht op duidelijkheid, zo
snel mogelijk, maar ook op een regeling die afgestemd is
op een natuurramp die in Nederland gelukkig tot de
zeldzaamheden behoort. Doeleman
NB. Op de valreep werd vernomen dat het Dagelijks
Bestuur van het Landbouwschap met de minister nader
overleg wil voeren over de vorstschaderegeling, omdat
met het voorstel niet kan worden ingestemd. Het voorstel
is daarom ook van de agenda van de Landelijke Raad
afgevoerd. (Red.).