Demonstratie in Steenbergen toont aan:
Spuitmachines steeds beter regel-en instelbaar
Op 25 juni vond in Steenbergen (West-Brabant) de erkende demon
stratie met aanbouw-spuitmachines plaats. Tijdens een rondgang in
een ring worden de diverse instelmogelijkheden van de elf deelnemende
spuitmachines getoond, en besproken, terwijl de bezoekers tevens de
reakties van de 21 m brede spuitboom over ongelijk land konden aan
schouwen.
Daarnaast werd aandacht besteed aan het testen van spuitmachines.
De gehele testbaan van Cehavé Veghel was voor dit doel in de bewaar
plaats opgesteld. Dat dergelijke kontroles regelmatig nodig zijn, is
overduidelijk geworden in de achter ons liggende testjaren.
In het navolgende zullen enkele facetten van de gedemonstreerde
spuiten en spuittechniek in het algemeen worden besproken.
Enkele technische gegevens*van de deelnemende aanbouwveldspuiten
Inleiding
Gewasbescherming is een dure zaak.
Vandaar dat het zinvol is om aan
dacht te besteden aan de techniek bij
het spuiten. Gestreefd moet worden
naar een goede verdeling van de ge
wenste hoeveelheid spuitvloeistof,
met waar nodig een goede indringing
in het gewas. Nieuwe en revolutio
naire ontwikkelingen geven voorals
nog geen verbetering in het spuitre-
sultaat.
In de achterliggende jaren hebben de
fabrikanten van konventionele
spuitmachines veel gedaan aan ver
beteringen van de boomophanging,
de vloeistofafgifte (en dan in relatie
tot de rijsnelheid) en het bedienings
komfort.
Om van een goede toevoer uit de
voorste tank verzekerd te zijn heeft
Delvano een tweede pomp (kap. 60
1/min.) gemonteerd, speciaal voor
het overpompen naar de achterste
tank.
Bij doseringen van 500 1/ha zal een
pompkapaciteit (voor de voeding
van de leiding) van 1101/min. bij een
rijsnelheid van 6 km/h nodig zijn.
Rekent men voor het hydraulisch
roeren 25% extra dan is een totale
Merk en type
tank
inhoud
1
Pomp
Cap.
1/min.
Spuitbomen
Ophanging
hoogte-
verstelling
Leidingen
afsluitbaar
in delen
Draaidop
met
doppen
extra
nulstand
Gewicht
■<g
Allaeyn Compact
1100
210
A.B.S.
0.50-1.90
4
4
Ja
750
Berthoud Autoregleur
1000
160
4 DCE
0.60-1.80
4
4
Ja
900
Cebeco 1. 112) H
1100
210
afrolayst
0.50-1.80
4
5
nee
-600
Delvano EMA
1200
250 65
OHS
0.50-1.70
7
4
Ja
1100
Douven D 210
800
200
Horizon
0.50-2.00
5
4
nee
900
Dubex Mode] 7
750
150
Vrij/l-punt
0.50-1.80
7
5
nee
850
Hardi 460 IZ
800
240
trapezium
0.50-2.00
4
5
n-
800
Platz A5P 800
920
200
Pendel
0.50-2.00
5
4
Ja
770
Sieger SMA
870
250
trapezium
0.50-2.60
6
4
Ja
610
Urgent UVH B.20.21
800
200
dubbel trap.
0.50-1.80
4
4
Ja
650
Vicon Professional
870
210
A8S
0.50-2.10
4
4
Ja
1100
Platz demonstreerde de elektroni
sche meet- en regeleenheid (Dosi-
tion). In een mikroprocessor worden
rijsnelheid, vloeistofstroom en druk
op elkaar afgestemd, zodat de dose
ring (in 1/ha) gelijk blijft. In een
dergelijk automatisch systeem kan
tegen te grote druk een waarschu
wingssignaal worden ingebouwd.
Het voordeel van elektronisch rege
len is een veel betere handhaving van
de dosering en koncentratie, beter
dan ooit in handwerk gerealiseerd
kan worden en tevens betere werk
omstandigheden voor de bestuur
der.
Toepassing betekent nog altijd een
behoorlijke extra uitgave.
De balancering van de spuitboom
Diverse konstrukties zijn bedacht om
de boom horizontaal te houden, zo
wel op het vlakke veld, maar ook als
de trekker langdurig door een vore
moet rijden.
Bij de meeste fabrikanten berust het
principe op de eigenschappen van
een (dubbel) trapezium, waarbij
voor de speciale omstandigheden
vaak een arm is uitgevoerd als hy
draulische cilinder. Ook het ABS-
systeem bij Allaeys, Urgent en Vicon
berust op dit principe, maar bezit wat
meer aanpassingsmogelijkheden.
(De boomkonstruktie bij deze drie
merken is wel verschillend). Cebeco
heeft voor de balancering het afrol-
systeem ontwikkeld. Het horizon
systeem van Douven vertoont hier
mee verwantschap. Slechts een ma
chine heeft nog een vrije ophanging
in een punt.
Tijdens de demonstratie moesten
enkele kunstmatig aangebrachte ob
stakels worden overwonnen. Onder
de gegeven omstandigheden bleken
de spuitmachines van Douven, Ce
beco, Allaeys en Sieger de minste
moeite te hebben met het passeren
Bediening van de spuitboom
Het uit-/inklappen van de boom
Bij alle machines gebeurt dit hy
draulisch. De hydrauliek wordt
bediend vanuit de trekker.
Bij de fabrikage houden diverse
konstrukteurs rekening met de
wens, dat de bestuurder gemak
kelijk moet kunnen in- en uit
stappen. Bij Platz wordt de boom
achter de tank opgebouwd, ter
wijl Hardi en Berthoud kon
strukties hebben waarbij de
boom schuin omhoog steekt. Ce
beco-, Douven-, en Urgentspui-
ten hebben een zodanige bevesti
ging gemaakt dat de boom in
transportstand naar voren (tot de
voorzijde van het achterwiel) èn
naar achteren uitsteekt. Ook Sie
ger houdt rekening met de in
stapmogelijkheden. Bij de andere
machines moet de boom eerst wat
worden uitgeklapt.
hoogteverstelling
Ook dat gebeurt hydraulisch. De
meeste machines hebben een
verstelmogelijkheid van 0,50 m
tot 1,80 1,90 m. Daarmee is zo
wel voor spuiten met spleetdop-
pen op kale grond (hoogte ca. 60
cm) als het spuiten met wervel-
doppen op een staand graange
was de gewenste hoogte in te
stellen.
in- en uitschakelen van de spuit-
leiding
Elke boomsektie wordt apart ge
voed, teneinde zo weinig moge
lijk drukverschillen te krijgen.
Elke sektie is ook afsluitbaar
vanuit de kabine. Dit kan door
middel van elektrische, hydrauli
sche of pneumatische bedie
ningssignalen naar kleppen of
kranen, maar ook (bij bepaalde
spuiten) direkt in handwerk. Bij
het afsluiten van een sektie blijft
de druk gelijk omdat alle machi
nes beschikken over een systeem
met drukegalisatie (calibratie,
plaatjes etc.).
Tankinhoud en pompkapaciteit
Voor het spuiten van een omgang op
een modern verkaveld perceel zal bij
gebruik van een 21 m brede machine
toch al gauw voor 2 ha spuitvloeistof
mee moeten nemen, als men niet op
een ongelegen plek met een lege tank
wil zitten. Dit speelt met name een
rol bij de tankkeuze als veel met
middelen wordt gespoten die erg
sterk verdund moeten worden. In de
praktijk zal een 8001 tank voldoende
blijken te zijn, tenzij men over zeer
lange percelen beschikt. In dat geval
kan een tweede tank voorop de trek
ker uitkomst bieden.
16
van deze obstakels. De boom be
woog nauwelijks in vertikale rich
ting. Bij de andere machines kwam
de spuitboom fors in beweging, hei
geen resulteerde in het raken van de
grond, dan wel tegen de grond slaan.
Bij de meeste machines in de laatste
groep werd de beweging na het pas
seren van de hindernis wel weer snel
gedempt. Onder normale omstan
digheden zal de balancering geen
grote problemen meer opleveren.
Het kan bij een aantal merken nog
wel worden geperfektioneerd.
Ten aanzien van de konstruktie van
de boom en de bevestiging van de
dophouders zijn grote verschillen te
zien. De beveiliging van de spuit
boom bestaat meestal uit het naar
achteren kunnen uitwijken van de
buitenste sektie. Bij Dubex kan het
buitenste deel naar boven uitwijken.
Met betrekking tót de bevestiging
van de draaidophouders valt op, dat
bij het ene merk de hele houder goed
is opgeborgen, terwijl bij de andere
fabrikant deze geheel onbeschemd is
gebleven. Onder bijzondere omstan
digheden kan dit leiden tot ver
draaien, verbuiging of breuk.
Gemak en komfort
Naast de bediening van de boom en
spuit gedeelte hebben een aantal fir
ma's de mogelijkheid een aanzuig-
slang te monteren, zodat men het
spuitmiddel kan klaarmaken op de
grond en vervolgens uit de emmer
kan opzuigen. Met betrekking tot de
persoonlijke hygiëne heeft zowel Vi
con als Hardi een apart watertankje
op de spuit aangebracht.
Als men dit heeft, dient tevens een
handdoek aanwezig te zijn, die
uiteraard regelmatig wordt vervan
gen door een droge en schone.
Ing. J.A. Hoenderken,
CAD, Wageningen
Vrijdag 26 juli 1985
Bij Hardi is de kabine vrij toegankelijk.
Cebeco wordt gekontroleerd op de goede hoogte.
Spuitdoppen en dopbevestiging
Alle spuiten (kunnen) worden uitge
rust met draaidophouders met drie of
vier doppen en een antidrupinrich-
ting (meestal een membraan).
Bij een groot aantal draaidoppen
met vier doppen heeft men tevens
één of meer nulstanden. Daardoor
wordt het mogelijk de spuitbreedte
op 50 cm nauwkeurig in te stellen.
De draaidop bij Platz bestaat uit
twee draaibare T-stukken met elk
twee doppen. Naast het gewone
spuiten kan men ook de tweewaaier-
dop nabootsen, door de doppen on
der een hoek van 45 gr. te laten
spuiten.
Regelsysteem
Zowel Hardi als Delvano demon
streerden met een mechanisch wer
kend automatisch systeem. Bij snel
ler rijden in een bepaalde versnelling
maakt de aftakas meer toeren; daar
door loopt de druk op. Door de
hierop reagerende drukregelaar
wordt een nieuw evenwicht gevon
den, waarbij de vloeistofafgifte aan
gepast is aan de hogere rijsnelheid
maar de dosering (l/ha) konstant
blijft.
kapaciteit van 135-140 l/min. toerei
kend.
Veel pompen hebben aanzienlijk
meer kapaciteit. Dit maakt het (bij
het toerental van de trekker en aftak
as te reduceren terwijl toch de hy-
kas te reduceren terwijl toch de hy
draulische roering niet in het geding
komt. Het voordeel van een lager
toerental is minder brandstofver
bruik maar ook minder lawaai. Er
moet uiteraard wel een andere ver
snelling worden gekozen, Voor be
houd van de oorspronkelijke rijsnel
heid.
De Vicon Professional in de laagste stand.
Berthoud met zelfs 24 m boom en grote tank.
