De maand juli op het
Z.W. Akkerbouwbedrijf
Dit voorjaar kenmerkte zich door langdurig lage temperaturen, afge
wisseld met enkele keren bijzonder grote hoeveelheden neerslag en
plaatselijk zware hagelbuien. Dit veroorzaakte opkomstproblemen, een
trage groei en schade aan de gewassen. Rond Pinksteren echter werden
we verrast door zeer veel zon en zeer hoge temperaturen. Hierop
reageerden alle gewassen met een versnelde groei, zodat een deel van de
achterstand werd ingehaald. Ondanks deze achterstand zullen in juli de
gewassen veldbeemd-, roodzwenkgras, karwij, koolzaad en wintergerst
alweer geoogst moeten worden. Daarnaast vraagt in deze periode de
verzorging van de overige gewassen de aandacht.
Om op de hoogte te blijven van
allerlei teelttechnische zaken hier
omtrent kunt u:
luisteren naar radiowaarschu
wingen;
de telefonische berichtgeving
raadplegen (01806-14166);
een bezoek brengen aan de
proefboerderijen "Rusthoeve" of
"Westmaas".
Modern bedrijfsbeleid betekent ook
voorbereidingen treffen t.a.v. orga
nisatie en uitvoering van diverse
werkzaamheden en plannen maken
op wat langere termijn, o.a.:
bedrijfsklaar maken van werk
tuigen voor het a.s. oogstseizoen;
onderhoud plegen aan en oprui
ming houden in en rond bedrijfs
gebouwen en het in orde maken
van bewaarplaatsen;
inzaaien van groenbemesters op
vrijkomende percelen;
aankoop van organische mest
i.v.m. de organische stoftoestand;
perceelsontwatering verbeteren
door drainage;
afspraken maken voor grondon
derzoek, speciaal voor aaltjeson-
derzoek;
bouwplan en vruchtopvolging
voor 1986.
Granen
Na het in aar komen zullen op veel
percelen de afrijpingsziekten, be
staande uit meeldauw, Septoria en
bruine roest, bestreden zijn. In hoe
verre de tarwe verder gezond blijft is
sterk afhankelijk van de weersom
standigheden in juli en augustus.
Vooral nu de ontwikkeling van het
gewas wat achter is t.o.v. normaal en
de oogst mogelijk wat later kan zijn,
is extra aandacht voor aantasting
door ziekten gewenst.
Zou de ziektedruk in (de omgeving
van) het perceel van dien aard zijn
dat er in juli nog een behandeling
moet worden uitgevoerd, houdt dan
rekening met de volgende punten:
Captafol mag slechts één keer per
seizoen gespoten worden. Als bij
een bespuiting voor of na het in
aar komen al captafol gebruikt is
komt het voor een latere behan
deling niet meer in aanmerking,
ook niet als mengsel. Bovendien
geeft juist een late toepassing van
captafol meer kans op residuen in
stro en korrel, n
Als regel is één behandeling tegen
de afrijpingsziekten genoeg.
Houd steeds rekening met de
veiligheidstermijn.
Een herhaling heeft alleen zin als
er duidelijk sprake is van bruine
roest of Septoria waartegen dan
een gerichte behandeling kan
plaatsvinden.
Tegen bruine roest - vooral bij
warm weer - werkt Corbel (fen-
propimorf) het beste. Als echter
bij de bespuiting daarvoor Corbel
is toegepast, dan nu Bayleton of
Tilt gebruiken. Met het oog op
een toenemende kans op resis
tentie nooit twee keer achtereen
hetzelfde middel gebruiken. Gaat
het - vooral bij wisselvallig weer -
om Septoria, dan werken capta
fol, Tilt en Sportak het beste.
Uiteraard geldt ook hier weer het
voorbehoud: captafol nooit twee
keer, Sportak en Tilt nooit twee
keer achtereen. Als er voordien
nog geen captafol werd gebruikt
dan kan voor dit doel captafol
gemengd worden verspoten met
Sportak pf Tilt.
12
Als nog tegen de luis gespoten
moet worden dan kan toevoeging
van maneb op zijn plaats zijn.
Vooral als er voordien nog geen
of weinig bestrijding van schim
melziekten heeft plaatsgevonden.
In zo'n geval zal een begin van
aantasting door bruine roest door
maneb nog worden onderdrukt.
Let ook op luis in de gerst. Na de
bloei is een bestrijding gewenst
wanneer er op 70% van de hal
men luizen voorkomen. De vei
ligheidstermijn van de luisbe-
strijdingsmiddelen, zoals deze
genoemd staan in de Handleiding
1985 voor de chemische bestrij
ding van ziekten, plagen en on
kruiden, bedraagt 2 weken.
Suikerbieten
Door de opkomstproblemen en het
wegvallen van planten na opkomst is
het plantenbestand op heel wat per
celen aan de matige kant. Bovendien
vertonen veel percelen een late ont
wikkeling tengevolge van de late
zaai.
Daarentegen is op het moment vant
schrijven van dit artikel de luisont-
wikkeling, speciaal van de perzik
bladluis, gering. Verder is gebleken
dat na 1 juli een bestrijding tegen de
groene perzikbladluizen als over
brengers van het vergelingsziektevi-
rus vrijwel nooit zinvol is geweest.
Dit betekent echter niet dat regel
matige kontrole overbodig zou zijn.
In deze periode kunnen vooral kolo
nies zwarte boneluizen zeer veel
zuigschade veroorzaken. Dit geldt
vooral voor wat holle en late perce
len.
Bij de bestrijding hiervan dient de
voorkeur gegeven te worden aan het
middel Pirimor, aangezien déze de
natuurlijke vijanden spaart. Spuiten
bij een hoge relatieve luchtvochtig
heid, bij voorkeur 's avonds en met
500 liter water per ha geeft de
beste resultaten.
Aardappelen
Ook dit jaar werd reeds begin juni
Phytophthora-aantasting in poot-
goedpercelen gekonstateerd. Tevens
kwamen op hetzelfde tijdstip nog
aardappelafvalhopen voor, waarvan
de opslagplanten aangetast waren
door Phytophthora. Dit zijn grote
besmettingsbronnen voor de perce
len aardappelen in de omgeving.
Jammer dat de praktijk nog steeds
onvoldoende overtuigd is van de ge
varen die deze afvalhopen met zich
meebrengen. Ruim deze op door
dood te spuiten met Round-up en
doe dit meerdere keren of dek ze
goed af met zwart plastik.
Om aantasting op de percelen te
voorkomen is het noodzakelijk
iedere bladetage van een goede be
scherming te voorzien. Dit houdt in
ongeveer eenmaal per week een be
spuiting uitvoeren.
Bij zware ziektedruk vanuit de om
geving kan het zelfs nodig zijn om
twee keer per week te spuiten. Moet
men vanwege regen of wind van het
schema afwijken en de behandeling
een paar dagen uitstellen, dan kan
het zinvol zijn Shell Curam of AAc-
uram in te zetten. Worden bij het
goed uitvoeren van het spuitschema
toch een aantal zieke blaadjes in het
perceel gevonden of neemt vanuit de
omgeving de ziektedruk zeer sterk
toe, dan kan dit jaar weer Ridomil
(nu Ridomil Delta 47) worden ge
bruikt.
Wacht hiermee vooral niet tot het
gewas zwaar ziek is, want de kans op
resistent worden van de schimmel
voor Ridomil wordt, als men zo gele
genheid biedt sporen te vormen, sterk
vergroot. Om dezelfde redenen ook
nooit meer dan twee keer spuiten en
beslist niet in pootaardappelen. Ri
domil is een prima middel als de nood
aan de man komt, maar wees er dan
ook zuinig op. Houdt u aan de voor
schriften.
In juli kan het tevens gewenst zijn om
een bladluisbestrijding uit te voeren.
Mengen met een Phytophthora-mid-
del wordt ontraden, omdat het luis-
dodend effekt vaak te wensen over
laat.
Een aparte bestrijding van de blad
luizen met veel water en grove drup
pel geeft algemeen een veel beter re
sultaat. Bij warm en zonnig weer de
bespuiting 's avonds uitvoeren.
kenziekte en chocoladevlekkenziek-
te. De ziektebeelden lijken zeer veel
op elkaar. Op de bladeren en de
peulen roodbruine stippen en vlek
ken en op den duur totale bladsterf-
te. In de proeven van de laatste twee
jaren is gebleken, dat enkele bespui
tingen met 5 kg zineb per ha de beste
resultaten geven. Beginnen zodra de
eerste bloemblaadjes vallen en dit 2 a
3 maal herhalen met een tussen
ruimte van 7 tot 10 dagen.
Verder kunnen zwarte boneluizen
ernstige zuigschade veroorzaken. De
bladluizen komen vooral in de top
pen van de plant voor en kunnen zich
zeer snel vermeerderen. Bestrijding
uitvoeren met 0,5 kg Pirimor of 0,6 1
Nexagan per ha. Bespuiting zonodig
herhalen.
Karwij
De oogst van de loszittende karwij,
de rassen Volhouden en Mansholt
en de vastzittende karwij, het ras
Bleija, ligt ongeveer 14 dagen uit el
kaar. De loszittende moet eerst ge
maaid worden en kan na een week
uit het zwad gedorst worden. Te
vroeg maaien geeft onvoldoende
zaadvulling en te laat maaien geeft
extra risiko van zaadverlies. Bij het
maaien dient gestreefd te worden
naar een lange stoppel, zodat het
Na het in aar komen zal in de wintertarwe de ontwikkeling van de afrijpings
ziekten gevolgd moeten worden.
Erwten
Kontroleer uw gewas rond en na de
bloei op Botrytis en erwtenpeul-
boorder. Botrytis moet in landbou-
werwten bij een bladrijk gewas en
vooral in vochtige weersomstandig
heden voorbehoedend bestreden
worden met 1 kg Ronilan per ha.
Eventueel na 10 dagen herhalen. In
konservenerwten wordt 1,5 kg per ha
aangeraden. Herhaling is niet moge-
lijk i.v.m. veiligheidstermijn van 3
weken.
De erwtenpeulboorder indien nodig
bestrijden met 1,5 1 parathion per ha,
zodra de peulen aan de rand van het
perceel beginnen te zwellen.
Vooral bij schokkers en kapucijners
kan mangaangebrek de zogenaamde
"kwade harten" veroorzaken. De
eerste bespuiting uitvoeren met 15 kg
mangaansiilfaat per ha zodra het ge
was in volle bloei staat. Op man-
gaangebrekgevoelige gronden dient
aan het eind van de bloei de bespui
ting herhaald te worden. Voor een
gelijktijdige bestrijding van de peul-
boorder en kwade harten kan bij de
tweede bespuiting mangaansulfaat
met parathion spuitpoeder worden
gemengd. Kleine groene erwten zijn
minder gevoelig voor mangaange
brek, toch is bij zaaizaadteelt een
bespuiting gewenst.
Het dorsen van kapucijners ge
schiedt veelal van stam. Het gewas
dient bij deze methode geheel afge-
rijpt te zijn.
Ronde groene erwten worden in
toenemende mate uit het zwad ge-
dorsen. Ook hierbij dient men het
gewas op stam verder te laten afrij
pen dan wanneer het gewas op rui
ters wordt gezet.
Getracht moet namelijk worden om
uiterlijk 2 a 3 dagen na het
zwadmaaien te zwaddorsen, zodat
het weerrisiko beperkt blijft. Bij
aanwezigheid van onkruid of onge
lijke afrijping kan het gewas enkele
dagen voor het zwadmaaien worden
doodgespoten met Reglone.
Veldbonen
Er komen in veld- en tuinbonen twee
schimmelziekten voor, nl. bladvlek
zwad wat van de grond ligt. De vast-
zadige karwij kan van stam worden
geoogst. Het gewas dient danwel
goed afgerijpt te zijn anders laat het
zaad onvoldoende los. Karwijzaad
moet direkt ingedroogd worden tot
12% vocht om broei en kwaliteits
vermindering te voorkomen.
Koolzaad
Voor het volledig afrij pen moet
koolzaad in het zwad gemaaid wor
den. Zorg ook hierbij voor een lange
stoppel, zodat het gewas van de
grond ligt om te drogen. Na ongeveer
een week kan uit het zwad gedorst
worden. Voer direkt na het oogsten
geen grondbewerking uit doch laat
eerst het gevallen zaad kiemen.
Hierdoor kan opslag van koolzaad in
volgende jaren worden voorkomen.
Konsulentschap voor de Akkerbouw
en de Tuinbouw te Goes
rassen of typen kan optreden. Voor
een goede reiniging van het zaad in
de maaidorser moet de wind nauw
keurig geregeld worden. Kontroleer
regelmatig of er zaadverlies optreedt.
Vooral na het van stam dorsen zal
men veelal met te hoge vochtgehaltes
in het zaad te maken hebben. Er zal
dan direkt met het drogen begonnen
moeten worden.
Let er op bij tijdelijke opslagen dro
gen dat dit niet gebeurt in opsla
gruimten waar eerder met kiemrem-
mingsmiddelen in aardappelen is
gewerkt.
Zaaiuien
Vooral bij vochtig weer en veel loof-
groei is het noodzakelijk regelmatig
te spuiten om bladvlekkenziekte en
valse meeldauw te voorkomen. De
middelen Daconil M en Ronilan M
zijn hiervoor het meest geschikt.
Vooral bij droog en warm weer kun
nen zaaiuien aangetast worden door
trips, waarbij zilverkleurige vlekjes
op het blad ontstaan. Indien nodig
een bespuiting uitvoeren met 1,5 1
parathion of 0.75 kg Undeen. In deze
maand kunnen ook rupsjes van de
preimot en de uiemineervlieg voor
komen. De rupsjes van de preimot
veroorzaken "venstervraat". Bij
•aanwezigheid van deze venstertjes
direkt een bestrijding uitvoeren.
Wanneer mangaangebrek optreedt,
wat zich uit door een slaphangend
gewas en vaak geel gestreept loof, is
een bespuiting met 15 kg mangaan
sulfaat in 600 a 800 1 water per ha
gewenst.
Knolselderij
In het begin van de groeiperiode is
het gewenst het gewas steeds op
bladluizen te kontroleren. Deze
kunnen ernstige zuigschade veroor
zaken. Bestrijding is noodzakelijk en
dient meerdere malen herhaald te
worden. Later in het seizoen kunnen
ook wantsen schade veroorzaken,
vooral in het hart van de plant. Jonge
bladeren en bladstelen kunnen hier
door afsterven. Zie voor de middelen
de Handleiding 1985, pag. 23.
De bladvlekkenziekte dient reeds in
een vroeg stadium preventief bestre
den te worden. Vooral bij vochtig
weer een bespuiting uitvoeren om de
twee weken. De middelen maneb-
fentin en Daconil kunnen hiervoor
gebruikt worden. Bij zware ziekte
druk kunnen ook systemische fungi-
ciden worden ingezet, zoals Benlate,
carbendazim of Topsin M.
Stam- en stamslabonen
Botrytis en/of Sclerotinia kan men
het beste preventief bestrijden tij
dens de bloei met Rovral, Ronilan of
Sumisclex. Bij stamslabonen kan een
tweede bespuiting na 1 week gewenst
zijn.
De zwarte boneluis kan veel schade
veroorzaken. Een bestrijding is, ze
ker voor de stamslabonen, al vrij snel
rendabel.
Groenbemesters
In vroeg vrijkomend land is het mogelijk om groenbemesters in te zaaien.
Hiervoor zijn enkele mogelijkheden:
Gewas hoeveelh.zaad zaaitijd N-bemesting
wikken 100 kg/ha juli-15aug. geen
Italiaans raaigr. 30-40 kg/ha juli-20 aug. 60 kg/ha
bladrammenas en 15 aug-
gele mosterd +20 kg/ha -begin sept. 75 kg/ha
Graszaad
Het juiste tijdstip van maaien vast
stellen is zeer moeilijk, doch heeft
een zeer grote invloed op de kg-op-
brengst. Te vroeg maaien betekent
onvoldoende zaad vulling, terwijl te
laat maaien zaadverlies tot gevolg
kan hebben. Raadpleeg hiervoor de
deskundige van uw graszaad firma.
Streef bij het maaien naar een regel
matig zwad, waardoor een gelijkma
tige droging verkregen kan worden.
Komen er toch hopen in het zwad
voor dan moeten deze direkt na het
maaien gespreid worden.
Zorg ervoor dat bij het dorsen de
zwaddorser goed schoon is, zodat
geen vermenging van verschillende
Gewone bladrammenas en gele
mosterd niet zaaien voor half augus
tus. Deze gewassen kunnen n.l. bij
vroeg zaaien de bietecysteaaltjes
vermeerderen.
Enkele nieuwe rassen van bladram
menas en gele mosterd hebben de
eigenschap dat ze geen vermeerde
ring van bietecysteaaltjes veroorza
ken. Om van deze eigenschap te
kunnen profiteren moeten ze echter
tijdig worden gezaaid, zo mogelijk
zelfs vóór 1 augustus.
Aardappelafvalhopen
Spuit opslagplanten dood
of dek opslagplanten af met
zwart plastik
De bedrijfsvoorlichter
Th.P. Hiel
Vrijdag 28 juni 1985
