Vorstschade blijft tegenvallen
Scheidende veilingdirekteur
Dommisse: "fusie bestaansvoor
waarde veilingwezen Zeeland"
Tuinbouwgasprijs omhoog
van 42,5 naar 45 cent
de
nar
kas
Fruitteeltvaria
weekstaat energieverbruik
De vorstschade blijft tegenvallen. Pas
in april - mei is geleidelijk de omvang
van de ramp duidelijk geworden.
Lang werd gedacht dat de fruitteelt in
Zeeland en W.N.-Brabant er naar
verhouding redelijk goed vanaf geko
men was, maar uiteindelijk blijkt ook
hier het nadeel groter dan de ergste
pessimist in februari had verwacht.
Behalve veel perebomen zijn er bij
de appels vooral bomen van de ras
sen Goudreinette, Jonagold en Kar
mijn massaal gesneuveld of onher
stelbaar beschadigd. En nog steeds
lijkt de schade toe te nemen. De
laatste weken ging op sommige be
drijven de stand van 2-5 jarige peren
achteruit, met een toenemend aantal
uitvallers. Het stuk kwee-onderstam
dat bruin is door de vorst lijkt voor
een aantal bomen een wurgende
halsband te worden.
Een zeer groot nakomend probleem
is dat van "gebroken" beplantingen
met lege plekken, "kwarrende" bo
men en tekort aan vervangend
plantmateriaal.
Nachtvorst patroon
Opvallend is dat de schade door
wintervorst veelal optrad volgens
hetzelfde patroon als nachtvorst-
schade door transportkou tijdens de
bloei.
We noemen:
a. Minder schade op beschutte
plaatsen, b.v. langs de wind
schermen;
b. Door de invloed van het Noord-
Zeewater minder schade in de
westelijke helft dan in de ooste
lijke helft van Zeeland;
c. Laag gelegen percelen of per
ceelsgedeelten werden zwaarder
getroffen dan hoog gelegen per
celen.
Overigens moet daarbij worden be
dacht dat laag en nat vaak samen
gaan, evenals hoog en droog. Op
natte grond zullen de bomen later
Als de rui geen parten speelt kan
de D. du Co mice dit jaar op veel
bedrijven een goede oogst geven.
afgesloten en in winterrust zijn dan
op droge grond. En daardoor vorst-
gevoeliger.
Wat verder de aandacht trok is dat
bomen die vorig jaar een zware oogst
gaven nu meer schade opliepen dan
bomen die weinig droegen. De ver
klaring kan zijn dat in de min of
meer uitgeputte bomen de koncen-
tratie aan voedingszouten lager was.
En dat betekent vlugger bevriezen.
Teleurstellend afzetverloop
Het afzetverloop van de oogst 1984
stelde teleur. In het najaar waren de
prijzen bevredigend, maar al vrij snel
was er sprake van een diepe inzin
king. Die was het sterkst bij de ap
pels, met name de Cox's Orange,
maar ook de peren lieten het lelijk
zitten.
Ongetwijfeld is de vrij lange vorst
periode een nadelige faktor geweest.
Bij strenge vorst stagneert de handel
en later eet men geen dubbele portie
appels en peren om dat weer in te
halen. Ook wordt de verminderde
koopkracht vaak als argument ge
bruikt.
Als men echter ziet hoe vlot de pe
perdure Granny Smith momenteel
aan de man wordt gebracht moet
men vraagtekens zetten bij dat
koopkracht-plaatje.
Eerder moet gedacht worden aan
faktoren, die buiten de schuld van de
fruittelers hebben geleid tot kwali
teitsproblemen. De peren hadden te
weinig zon gezien en smaakten min
der lekker dan andere jaren. Dat was
vooral bij de Cornice het geval, maar
ook de Conference was niet opti
maal. Bovendien viel de maat tegen,
er waren te veel kleine peren. Bij de
appels was vooral de Golden Deli
cious te klein, viel de Cox's zwaar
door de mand doordat de appels te
snel afgeleefd waren, stelde de
Lombarts elders in 't land teleur en
waren er extra grote kleurproblemen
bij de Jonagold. Van dit alles onder
vonden sommige andere rassen ook
een terugslag. Tevens viel het op dat
mooi gekleurde Jonagold en Elstar
goede prijzen opbrachten, wat er op
wijst dat de tegenvallende prijzen
voor een groot deel te wijten waren
aan tegenvallende kwaliteit. En die
tegenvallende kwaliteit was vooral te
wijten aan de minder gunstige groei-
omstandigheden in het seizoen 1984.
We mogen verwachten dat dit in
1985 beter zal zijn, al was het begin
van het nieuwe jaar (vorst januari)
niet best.
Vorstschade in de EEG
In Nederland wordt voorlopig ge
raamd dat 2000 ha fruitteelt door de
vorst is vernietigd of onherstelbaar
beschadigd. Dat is ruwweg 10% van
de totale oppervlakte appels en pe
ren. Gevreesd wordt dat de schade
uiteindelijk groter zal uitvallen.
In België spreekt men over 800-900
Tijdens een druk bezochte afscheidsbijeenkomst donderdag 30 mei jl.
in het gebouw van de Zuid-Bevelandse Veiling te Goes heeft de ver
trekkende direkteur de heer A. Dommisse de leden van de bij de CVZ
aangesloten veilingen dringend gewezen op de noodzaak van een fusie
van de veilingen in Goes, Kapelle, Krabbendijke en Terneuzen. Over
een voorstel daartoe zullen de leden zich zoals bekend binnenkort
tijdens ledenvergaderingen uit moeten spreken. "Neem, zo zei Dom
misse, een weloverwogen besluit want dat zal voor vele jaren zijn.
Realiseer U daarbij wel dat gezien de problemen bij de prijsvorming en
de moeilijkheden die de handel nu heeft met het afjakkeren van de 4
veilingen, fusie op lange termijn een bestaansvoorwaarde is. Ik hoop
dat er tegen die achtergrond een wijs besluit zal worden genomen".
Namens de CVZ zei de voorzitter
van de Goese veiling, de heer P.
Vermue, dat de vertrekkende direk
teur na 46 jaar aktief in het Zeeuwse
veilingwezen te zijn geweest in deze
branche een begrip is geworden. "U
was beminnelijk, eerlijk en te goeder
trouw. Samenwerking en eendrach
tigheid zijn.begrippen die bij u pas
sen". De heer Gijsberts van het
Centraal Bureau voor Tuinbouwvei
lingen omschreef Dommisse als een
ambassadeur van de Zeeuwse vei
lingen, die de kunst verstond goede
zaken te doen. Ook voor de handel
lag Dommisse goed in de markt", zo
zei handelaar van Langevelde. "Hij
had een goed oor voor ons". De heer
Potappel dankte Dommisse namens
het personeel: "U stond niet naast of
boven het personeel maar ertussen".
De scheidende funktionaris die de
loftuitingen samen met zijn gezin in
ontvangst nam, ontving talrijke ca
deaus. Namens de CVZ organisatie
werd hem een elektronisch orgel
aangeboden, terwijl de handel een
stereotoren het gebouw binnen
bracht in een caravan van de Smok-
Vrijdag 7 juni 1985
i.i t »a>| (jbU)- -
kelhoek. "Niet toevallig want in dat
gebied bij Kapelle, zo zei kollega-
direkteur de heer P.G. Vermeire, de
nieuwe veiling zal daar met een aan
zekerheid grenzende waarschijnlijk
heid worden gebouwd".
De heer Dommisse begon zijn werk
zaamheden bij de Zeeuwse veilingen
in 1939 als 17 jarige jongeman op de
administratie. Hij klom op tot direk
teur van de veiling in Krabbendijke.
Sinds het begin van het samenwer
kingsverband tussen de 4 Zeeuwse
veilingen (CVZ) in 1979 voert hij sa
men met de heer Vermaire de direk-
tie over deze coöperatie. Dommisse
maakt thans gebruik van de moge
lijkheid tot vervroegd uittreden. Bij
de receptie die volgde op de officiële
afscheidsbijeenkomst gaven nog ve
len de heer Dommisse een hand.
ha dode en door vorst waardeloos
geworden fruitbomen. Ook ca. 10%
van het areaal. De fruitteelt in België
ligt grotendeels op heuvelachtig ter
rein en het is speciaal in de laagten
waar de vorst heeft toegeslagen.
Ook uit het Bodem See gebied in
Duitsland komen nu berichten over
vorstschade. In dit belangrijke ge
bied denkt men thans ook aan 8-10%
uitval. Nog meer schade is er in het
vrij kleine gebied bij Meckenheim.
Daarentegen is er in het Neder Elbe
gebied (Das Alte Land) in Noord-
Duitsland weinig of geen schade.
Verder is er nogal wat nadeel in
Noord-Frankrijk en schijnt ook in de
Italiaanse Po vlakte flink schade te
zijn. Hierover hebben we echter
weinig nadere gegevens.
Voor de hele EEG kan men o.i. den
ken aan hoogstens 5% uitval, tenzij er
nog onverwachte dingen gebeuren.
Verkoop op stam
Andere jaren komt al kort na de
bloei de verkoop van fruit op stam
aan de gang. Zodra men een globale
indruk heeft van de oogst verwach
tingen in eigen land en elders worden
er zaken gedaan. Iedereen is erg be
nieuwd hoe het dit jaar zal gaan.
Zowel voor de koper als voor de
verkoper lijkt alles voorlopig een
sprong in het duister.
Andere jaren gaat het in hoofdzaak
over de vruchtzetting. Nu komt de
vorstschade er als ongewisse faktor
bij. Hoe groot is de invloed hiervan
op de produktiekapaciteit.
Sommigen verwachten hoge prijzen.
Anderen wijzen er op dat b.v. van de
Hardy en Cornice zoveel meer pro-
duktie kan worden verwacht als vo
rig jaar, dat de pere-oogst niet veel
kleiner hoeft te zijn als in 1984. Zeker
niet als de Conference beter uit
groeit. En ook bij de appels kan door
een grovere maat een flink deel van
de weggevallen produktiekapaciteit
worden ingehaald.
Afgezien van dit alles blijven er ech
ter meer onzekerheden dan normaal.
Veel bomen staan er wel redelijk bij,
maar hebben toch een flinke tik ge
had. Dikwijls is er nog sprake van
een zekere mate van bruinverkleu-
ring onder de bast; dat kan samen
met de kapot gevroren vruchtbeur
zen wellicht leiden tot stremming in
de sapstroom. Wat heeft dat tot ge
volgen? Kleinere vruchten? Vrucht
verruwing? Wie het weet mag het
zeggen.
In verband met dit alles is te ver
wachten dat de verkoop van fruit op
't hout later op gang zal komen dan
andere jaren. Handelaren en telers
zullen waarschijnlijk trachten eerst
nadere informatie te krijgen.
De tuinbouwgasprijs wordt met ingang van dinsdag 4 juni a.s. verhoogd
van 42,5 naar 45 ct/m3. Na 1 oktober a.s. wordt deze prijs weer per
kwartaal aangepast op grond van de prijsontwikkeling van zware
stookolie in het voorafgaande half jaar. Tot 1 oktober 1986 is daarbij
een maximumprijs ingebouwd van 45 ct/m3; deze maximumprijs wordt
voor de periode van 1 oktober 1986 tot 1 oktober 1987 herzien op basis
van nu afgesproken kriteria. Dit zijn de hoofdlijnen van het nieuwe
kontrakt, dat het Landbouwschap heeft gesloten met de Gasunie en de
Vegin voor de tuinbouwgasprijs.
Voor de berekening van de tuin
bouwgasprijs is weer gekozen voor
de oude formule met de koppeling
aan de zware stookolieprijs, zoals die
ook geldt voor de industrie. De
marktprijs van zware stookolie is de
laatste drie maanden sterk gedaald
en bedraagt nu ongeveer 550,— per
ton. Indien deze prijs de komende
maanden vrij stabiel blijft, zal dit per
1 oktober a.s. resulteren in een tuin
bouwgasprijs van 42 k 43 ct/m3.
De nieuwe overeenkomst houdt in
dat het oude akkoord, dat liep van 1
oktober 1984 tot 1 oktober 1985, van
de baan is. In dat kontrakt was een
tuinbouwgasprijs overeengekomen
van maximaal 42,5 ct/m3 gedurende
de hele kontraktsperiode. De Euro
pese Commissie - het dagelijks be
stuur van de EG - beschouwde het
akkoord als een steunmaatregel en
vaardigde een Beschikking uit aan de
Nederlandse regering, waarin een
aanpassing van de tuinbouwgasprijs
werd geëist. De Beschikking leidde
tot een procedure bij het Europese
Hof van Justitie in Luxemburg. On
geveer een maand geleden bepaalde
dit Hof in een voorlopige uitspraak
(kort geding-procedure), dat Neder
land de Beschikking moest uitvoe
ren.
De Nederlandse glastuinbouwsektor
(bijna 10.000 bedrijven) verstookt
per jaar ruim 2,5 miljard m3 aardgas.
Per bedrijf ligt dat gemiddeld op on
geveer 300.000 m3. Een verhoging
van de tuinbouwgasprijs met 1 ct/m3
betekent voor een tuinder op jaar
basis een kostenverhoging van
ƒ3.000,-.
Aanstaande maandag begint de teeltwisseling zodat dit de laatste weekstaat is
van deze teelt gerbera's. Zo spoedig mogelijk zal een uitgebreider verslag van
de hele teelt volgen. Enkele hoofdpunten alvast hieruit:
Het telen onder een energiebesparend dubbel dek heeft dit jaar op de steen
wol een gelijk resultaat te zien gegeven, ook in kwalitatief opzicht, ten op
zichte van de standaardkas. Teelttechnisch is het telen met laagwaardige
warmte geen probleem, wel zal het energie meerverbruik nader onderzocht
worden.
Het telen van gerbera's op steenwol is perspektiefvol. Vooral het einde van de
teelt gaf een aanzienlijke meerproduktie bij een zichtbaar uitstekende kwali
teit. De houdbaarheid van gerbera's op steenwol noopt nog tot voorzichtig
heid en behoeft verbetering (met EC sturing). Hoewel er nog onvoldoende
ervaring is lijkt het telen van gerbera's op steenwol iets voor een tweejarige
teelt, mede uit kostenoverwegingen. Over de hele linie, ook in de grond, was
het produktienivo vrij hoog.
We gaan nu de teelt van gerbera's voor twee jaar opzetten, in de grond zowel
als in de steenwol, en ook daar komen natuurlijk weer t.z.t. weekverslagen
van.
Het energieverbruik bedroeg deze week 3287 m3 gas bij een bedrijfsomvang van 10.000 m2. Het gasverbruik is als volgt
te verdelen:
GRONDTEELT
STEENWOLTEELT
SDP
LW-kas*
Kontroie
SDP LW-kas*
Kontroie
Week no. 22 d.d. 24/5-31/5
acrylpl.
LW. Aanvul, m.scherm
acrylpl. LW. Aanvul.
m.scherm
verbruik in m3 deze week
16
34 4
37
27 32 4
40
energieverbruik in m3/100 m2
vanaf 1-8-1984
2408
2391 1197
3344
2525 2409 1270
3455
oogst in stuks per m2
150.1
173,1
148,2
181.6 189.2
185,0
De heer W. Vermue, voorzitter van de veiling Goes, schudt de schei
dende direkteur de hand bij het afscheid. Links mevrouw Dommisse.
De buitenomstandigheden waren deze week:
- gemiddelde buitentemperatuur 16.7 gr.C.
- gemiddelde windsnelheid 3,5m/sek.
LW laagwaardige warmte, 55 gr. C. (primair)
Aanvul. Aanvullende warmte, maximum 100 gr.C. (sekundair)
DENAR-KAS B.V
L. Koop
17
