Ij
1
•J
TUINBOUWKLANKEIM
Nieuwe koelcellen van R.B.T.
veiling Breda in gebruik
We missen de winterbloemkool nu wel erg
Eerste bloesem
In augustus weer
bewaarmiddag hardfruit
Flinke vorstschade tekent zich af
Met dikke jassen aan op de planter...
-"V-
Afgelopen week is er heel wat inge
zaaid en geplant. De grond is in korte
tijd snel droog genoeg geworden om
alle benodigde bewerkingen uit te
voeren. Echter de zomerse tempera
turen waren en zijn nog niet boven de
WALCHERSE streken gearriveerd.
Zo trof ik vanmorgen bij het ontwa
ken een strook met hagelstenen aan,
tegen de achterzijde van de woning.
Grote schade hebben de hagelbuien
nog niet aan kunnen richten bij de te
velde staande gewassen, want daar
voor zit er met uitzondering van spi
nazie nog te weinig blad aan.
Hopelijk zal de maand mei verbete
ring in de temperatuur brengen om
de wat warmteminnende gewassen
aan de gang te brengen. Hier en daar
zijn al enkele perceeltjes winterwor
telen gerooid. Dat lijkt vroeg maar
waarom zou gewacht worden als de
struktuur goed is? En uit ervaring
weet men wat droogte kan betekenen
bij uitzaai op ruggen. Voor de teelt
van witlofwortelen kunnen we beter
nog even wachten. Wel moeten de
ruggen zo vroeg mogelijk worden
opgebouwd Want dan is de kans gro
ter dat we de zaden vochtig kunnen
neerleggen. Dat de meeste kwekers
nu wel de winterbloemkool missen is
begrijpelijk. De oogst zou nu in volle
gang zijn en het weer om kool aan de
markt te brengen zou aantrekkelijk
zijn. Het is jammergenoeg niet an
ders.
Enkele percelen prei die de winter
min of meer doorgekomen zijn blij
ken bij nader inzien toch ook tegen te
vallen; er komen ook nog al wat rotte
harten in voor. De prijzen die op het
ogenblik gemaakt worden zijn ei
genlijk niet bijzonder hoog te noe
men. Vooral de prijzen die voor wit
lof betaald worden kregen het zwaar
te verduren door het komen van de
spinazie en andijvie.
De veiling aanvoer op Walcheren
lijkt op het ogenblik wat aan de "zu
re" kant. Ik doel hiermee op de aan
voer van rabarberstelen. Heel wat
telers hebben hiervan wel een hoekje
op het bedrijf staan. Het is een gewas
Ondanks eind april was het vorige
week erg koud, maar de grond was in
enkele dagen droog en daar is hier op
THOLEN erg veel gebruik van ge
maakt. Er kan tegenwoordig erg veel
werk worden verzet met de moderne
machines. Ook met de betrekkelijk
ouderwetse aardappelplanters kun
nen er door wat ekstra uren te maken,
heel wat hektares gepoot worden op
één dag! Omdat het voor vele gewas
sen echt tijd werd en de grond op dat
moment goed was probeert ieder er
zoveel mogelijk in te krijgen.
Over het algemeen kon er een goed
zaaibed gemaakt worden zodat ook
de fijne zaden op de gewenste diepte
gebracht konden worden. Het mees
te zaad kan in principe met elk soort
zaaimachine gezaaid worden indien
de grond goed is klaar gemaakt.
Sommige zaden moeten echter door
hun vorm beslist met de handzaai-
machine ofwel met een 6-tal van de
ze elementen achter de trekker ge
zaaid worden. Deze machine is spe
ciaal voor de bloemzaadteelt ge
bouwd, zodat hier goede resultaten
mee behaald kunnen worden.
Ondanks de kou is het met de
nachtvorst tot hiertoe goed afgelo
pen. Aan nachtvorstbestrijding door
beregening kan men in onze streek
weinig doen. Gelukkig dat het hier
maar zelden voorkomt want het zou
voor de al bovenstaande aardappe
len funest zijn. Onder glas heeft men
de temperatuur beter in de hand,
hoewel dit voor tomaten en bonen
telers met zo'n laat koud voorjaar
met hoge gasrekeninger. gepaard
dat wel wat meer in belangstelling
mag komen. Er blijkt volgens onder
zoek meer vraag naar te komen, zo
wel van industrie als van de konsu-
ment. Het zal echter moeilijk zijn om
goede rassen of selekties te. vinden
die aan de verwachting kunnen vol
doen. Frambozerood is zo'n ras met
goede eigenschappen. Het kan mis
schien zinvol zijn eens wat aandacht
aan een en ander te besteden. Het
gewas vraagt wel veel uren voor het
oogsten maar heeft een grote sprei
dingsmogelijkheid, is niet vorstge-
voelig en de verzorging is betrekke
lijk eenvoudig. Wel eerst goed be
zinnen voor het beginnen want het is
een gewas voor vele jaren.
We zullen in onze streek de traditio
nele teelt van volle grond produkten
in de komende jaren toch moeten
verfijnen daar de teelt van de ver
trouwde produkten door de hoge
transportkosten niet haalbaar is. Het
zal zaak zijn om nu reeds op deze
ontwikkelingen in te spelen en zich
ter dege te laten voorlichten door
voorlichting en nieuwe veiling.
Binnenkort zult u nader over deze
zaken geïnformeerd worden van vei
lingzijde. Het is mijns inziens niet
verstandig om het vervoer naar een
verder gelegen veiling al zelf te rege
len. Enkel met samenbundeling is het
goedkoopst mogelijk haalbaar.
Rabarber een gewas dat meer ge
vraagd gaat worden!
gaat. Men zal zeggen wanneer dit
terugkomt geeft het allemaal niks.
Dit is ook zo maar het is toch altijd
weer afwachten. Vooral op een he-
telucht substraatbedrijf waar men
vroeg met een hoofdteelt moet star
ten omdat men meestal geen andere
teelten meer heeft zijn de kosten de
laatste jaren erg gestegen door o.a. de
investeringen, meer gebruik van
meststoffen, water enz. Hier zullen
de overgeschakelde tuinders zeker
aan moeten wennen omdat men
voorheen ook in dure wintermaan
den en in het koude voorjaar wat te
veilen had. Voor de radijstelers is het
koude weer geen bezwaar, eerder het
tegendeel want het kan anders om
deze tijd al behoorlijk warm zijn wat
voor de bonen niet altijd aangenaam
is en hun prestaties drukt. Ook het
feit dat het rizoctonia bestrijdings
middel Rizolex is toegelaten in de
radijsteelt zal voor menige radijsteler
een opluchting zijn. Omdat dit mid
del vóór de toelating hier en daar
gebruikt werd zijn er al waarschu
wingen geweest. De rizoctonia is al
een paar jaar na het wegvallen van
het bestrijdingsmiddel PCNB een
vervelende kwaal in de radijsteelt die
soms onverwachts zijn kop op stak.
Een bestrijding met het toch wel
goede middel Rovral bleek niet altijd
voldoende te zijn. Waarschijnlijk
omdat deze schimmel vanuit de
grond de knolletjes aan kan tasten en
dus alleen een soort grondontsmet-
tingsmiddel meer zekerheid kan bie
den op een ziektevrij gewas.
Met de overigens nog zeer goede
Op de BEVELANDEN kwamen in
het weekend van 27 april de pruimen
en kersen in bloei, in de Zeeuwse
volksmond "het stene goed" ge
noemd. Het is dan vaak steenkoud,
maar dat klopte ook dit jaar, want er
vielen koude regen- en hagelbuien en
de nachttemperatuur schommelde el
ke nacht rond het vriespunt.
De bloei van de. peren is afgelopen
week begonnen en de peretelers heb
ben het ras Triomphe de Vienne ge
spoten met GA 3 om de vruchtzetting
te bevorderen, een maatregel die men
altijd dient toe te passen op dit ras.
Wanneer we het alleen aan de natuur
over lieten kon dit ras niet rendabel
geteeld worden. Ook op de andere
pererassen zal dit jaar meer met Gi-
berellinen gewerkt worden, omdat er
diverse bedrijven zijn met behoorlijke
vorstschade en te weinig bloesem.
De vorstschade van afgelopen winter
zal een lange nawerking hebben op
de ontwikkelingen van verschillende
appel- en pererassen. In het oosten
en noorden van het land was de
middelen rovral/ ronilan tegen bo-
trytis, sclerotinia, rizoctonia enz,
heeft men resistente botrytis stam
men ontdekt en de verwachting van
enkele onderzoekers is dat dit sterk
zal toenemen. Dit zou zeer jammer
zijn, zeker op onze hetelucht of kou
de bedrijven, b.v. sclerotinia in bo
nen is door deze middelen wel voor
99% teruggedrongen en het zou an
ders met vochtig weer een zeer lasti
ge kwaal zijn geweest.
Hopelijk valt het allemaal mee.
Goede bestrijdingsmiddelen zijn erg
belangrijk voor een gezond gewas
maar ook voor gezonde mensen.
Wanneer het spuiten tot het mini
mum beperkt kan worden door de
goede werking en door afwisseling
met andere middelen, dan is dat een
goede zaak.
De jaarlijkse Bewaarmiddag van
Sprenger Instituut, Centraal Bureau
en NFO wordt dit jaar gehouden op
23 augustus in de veiling Utrecht.
Het programma begint om 14.00 uur.
Op deze middag zal verslag worden
gedaan van de Conference-proef in
Werkhoven. Daarnaast zal aandacht
worden besteed aan het onderzoek
met nieuwe rassen, de lage-zuurstof-
bewaring en het belang van tussen
tijdse kontroles. Een definitief pro
gramma is nog niet vastgesteld.
vorstschade bekend, maar in Zee
land komen er nu meldingen van
fruittelers met flinke vorstschade bij
Goudreinetten, Jonagold en pasge-
plante peren op Kwee C.
Aan de pasgeplante bomen op Kwee
C is op dit moment aan de blad en
knopontwikkeling nog weinig te
zien, een enkeling blijft achter, maar
de meeste boompjes lopen uit op hun
reserve. De vraag blijft, wat doet het
bruinverkleurde hout onder de vere
deling, want net boven de sneeuw
grens is de onderstam bevroren. 5 tot
10 cm van de onderstam heeft boven
de sneeuw gezeten, juist de plaats
waar de laagste temperaturen wor
den gemeten. Ook door het hoger
oculeren en hoger planten van de
laatste jaren is de pereonderstam
vorstgevoeliger geworden.
De schade bij de appels is van bedrijf
tot bedrijf verschillend. Enkele fruit-
bedrijven hebben grote schade onder
hun Goudreinetteaanplant. De
Goudreinette knoppen liepen in het
begin normaal uit maar verwelkten
na een paar dagen en het ziet er op
dit moment naar uit dat veel bomen
Vrijdag 26 april 1985 heeft de heer N.
v.d. Wel, voorzitter van de Neder
landse Bond van Verzendhandelaren
in Groenten en Fruit, de 10 nieuwe
natte-doorstroomkoelcellen van het
R.B.T.-Veiling Breda in gebruik ge
steld.
Deze 10 nieuwe cellen die elk een
kapaciteit van 100 palletladingen
hebben zijn voorzien met de mo
dernste koelmethoden. In een cen
trale machinekamer wordt in een
groot waterbassin van 250 m3 ijs ge
maakt ter voorkoming van hoog
piektarief en dagverbruik van elek
triciteit. Dit ijs, hetgeen zoveel mo-
dood zullen gaan en ook dit jaar ze
ker geen vruchten zullen produce
ren. Zoals gezegd, de uitval onder de
Goudreinetten en Jonagold is van
bedrijf tot bedrijf verschillend, om
een juiste inventarisatie te maken
van de omvang van de vorstschade
zullen we een maand verder moeten
zijn.
Waarom op de ene plaats een heel
perceel is bevroren en 500 meter
verder weinig vorstschade is opge
treden blijft een grote vraag. Het
heeft met de ligging, eventuele be
schutting of konditie van de grond te
maken, de geleerden zijn het er nog
niet over eens.
Volgens de oudgedienden valt het al
lemaal wel mee, want het heeft eerder
hard gevroren in de geschiedenis,
maar het is wel degelijk van invloed
onder welke omstandigheden de
strenge vorst toeslaat. De rassen
Cox, Golden Delicious, James Grie
ve, Winston, Benoni, Summerred,
Gloster, Elstar en Lombarts hebben
weinig of geen opgelopen, zodat we
ook voor 1986 een appeloogst kunnen
verwachten in Zeeland.
gelijk 's nachts aangemaakt wordt,
zorgt voor de enorme kapaciteit die
benodigd is om b.v. 1.000 pallets met
diverse produkten af te koelen.
Een speciale doorstroomtechniek
zorgt er bovendien voor dat de pro
dukten snel afgekoeld worden met
maksimaal bevochtigde lucht.
In deze nieuwe cellen zal de R.B.T.
diverse produkten gaan koelen zoals
spinazie, andijvie, asperges, bleek
selderij, Chinese kool en andere
bladgewassen.
Voor deze vollegrondsprodukten zal
deze kwaliteitsverbeterende maatre
gel zeer grote voordelen met zich
meebrengen.
De kleuren komen op SCHOU-
WEN-DUIVELAND in hun voor-
jaarstint. Het uitlopen van de bomen
en de opkomst van de vroeg gezaaide
gewassen laat het jonge groen in alle
variaties zien. Met het uitlopen van
de knoppen komt de vorstschade van
afgelopen winter meer openbaar. Be
vroren bloemknoppen op het meerja
rige hout zijn al enkele weken duide
lijk te herkennen omdat deze bruin
zwart verkleurd waren en niet gingen
schuiven. Goudreinette en Jonagold
laten in ons gebied nogal wat van de
ze schade zien tot 1,5 m hoogte toe.
Tussen deze bevroren knoppen ko
men we nog wat goede bloemknop
pen tegen, afhankelijk van perceel en
hoogte waar men kijkt. Bij zwaai
aangetaste bomen beginnen deze op
het eerste gezicht gezonde knopper
nu te verwelken wat aangeeft dat de
sapstroom onvoldoende op gang wil
komen. Vooral bomen die in '84 eer
grote oogst gegeven hebben blijken
het gevoeligste voor de'ze vorm van
schade, soms zijn het alleen de on
derste takken maar soms laat de hele
boom het afweten. Het komt zowel
bij appelbomen van 2 als van 20 jaar
voor dat er dode bomen in het per
ceel voorkomen, soms zelfs in ernsti
ge mate.
Golden Delicious, Cox, Benoni en
James Grieve lijken er in onze regio
vrij goed van af te komen. In het hout
van deze rassen vinden we wel wat
lichte bruinverkleuring waardoor
een aantal knoppen minder gevoed
zal worden dan onder normale om
standigheden, maar het aantal dode
knoppen en afgestorven takken valt
hier in mee.
Vruchtboomkanker
De vruchtboomkanker komt dit
voorjaar eksplosief naar voren. Het
natte najaar en het kapotgevroren
weefsel van de vruchtbeurzen zijn
samen een ideale bakermat voor de
ze schimmel. Vooral percelen die
vorig seizoen een grote oogst hebben
gegeven en waar ook veel oude kan-
kerwonden in voorkomen hebben
het erg te pakken. Hoewel we als
fruitteler amper klaar zijn met de
snoei, zullen we toch de jonge infek-
ties weer tijdig nog moeten knippen
om verdere verspreiding tegen te
gaan.
Ook kunnen we de les er uit trekken
hoe belangrijk het is om in het najaar
de oude kankerwonden uit te snijden
en in te smeren, het klein houden van
de infektiedruk geeft de beste be
strijding.
De bloemknoppen bij de oudere pe
rebomen ontwikkelen zich redelijk
goed, een aantal knoppen blijtt
achter maar er blijven voldoende
gezonde over om een goede oogst te
geven. Bij jonge en pas geplante pe
rebomen lijkt de situatie veel on
gunstiger. De jonge scheuten lopen
heel traag uit en de onderstammen
zijn zwaar bruin verkleurd. De kans
op herstel hiervan lijkt niet groot.
Bomen waarbij de occulatieknobbel
gelijk met de grond zit hebben vrij
wel geen schade.
Doordat het ene ras meer schade
vertoont dan het andere en de leeftijd
bij de peren erg meespeelt heeft het
ene fruitbedrijf belangrijk meer scha
de dan het andere, maar de laatste
weken valt bij veel telers toch de om
vang van de vorstschade tegen.
Toch hoeft het in onze regio niet te
betekenen dat er in '85 weinig fruit
zal groeien.
Wanneer de bloei onder goede om
standigheden plaatsvindt kan er een
redelijke oogst groeien. Maar de
schade aan de beplantingen kan aan
zienlijk zijn, waarbij een redelijk her
stel de eerste jaren erg moeilijk kan
zijn. Hoe groot deze schade werkelijk
wordt, hangt voor een groot deel af
van het herstelvermogen van de bo
men. Maar op dit moment ziet het er
niet fraai uit.
3 mei 1985
9